Irga na cztery pory roku
Na pierwszy rzut oka irga pozioma wydaje się niepozornym krzewem, ale potrafi zmieniać wygląd jak kameleon - i zachwycać urodą.
Wygląd irg
Nie rośnie wysoko, tylko do 0,5-1 m, ale dzięki rozpostartym poziomo pędom może osiągnąć 2 m szerokości. Irga pozioma (Cotoneaster horizontalis) wyróżnia się pośród innych gatunków tych roślin oryginalnym pokrojem. W ogrodzie może pełnić różne funkcje. Warto ją postawić na straży trawnika lub ogrodu skalnego - posadzona na skraju będzie wyraźnie zaznaczała ich granice. Krzew ten pięknie się prezentuje także u stóp schodów czy przy tarasie. Doskonale też nadaje się do umacniania skarp.
Na zdjęciu powyżej: Układ bocznych gałązek przypomina rybi szkielet. To cecha charakterystyczna irgi poziomej i jej odmian
Irga wiosną
Irga pozioma ma liście sezonowe. Wiosną rozwijają się wzdłuż pędów, a gdy dorosną, przybierają niemal kolisty kształt i średnicę 1-1,2 cm, a ich blaszki lśnią w słońcu. W czerwcu w kątach liści rozwijają się malutkie różowe kwiaty o nieco stulonych płatkach. Zabawnie wyglądają na nich opasłe trzmiele i pszczoły, które przylatują tu po nektar.
Irga latem
Z upływem czasu liście przybierają kolor ciemnej zieleni i trochę tracą blask. Po opadnięciu kwiatków zaczynają rozwijać się miniaturowe, początkowo zielone owoce, bardzo podobne do jabłek (są jednak niejadalne). Nieprzypadkowo - irgi i jabłonie należą do tej samej rodziny różowatych i podrodziny jabłkowych. Latem ciekawie prezentuje się odmiana 'Variegatus' o biało obrzeżonych liściach. Od macierzystego gatunku różni się nieco słabszym wzrostem. Inna odmiana - 'Żnin' - rośnie o wiele wolniej od właściwej irgi poziomej i osiąga tylko 0,5 m wysokości (przy szerokości 1,5 m), chociaż zachowuje "żebrowy" układ bocznych gałązek.
Na zdjęciu powyżej: Pochodząca z zachodnich Chin irga pozioma może być wspaniałą ozdobą ogrodu przez wszystkie cztery pory roku
Irga jesienią
Na przełomie sierpnia i września owocki, zazwyczaj bardzo liczne, zaczynają dojrzewać i zmieniać kolor na intensywnie czerwony. Nieco później liście przebarwiają się na czerwono lub pomarańczowo. Teraz irga zdaje się płonąć. Wiele osób uważa, że jej jesienna odsłona jest najładniejsza.
Owocki długo zdobią irgę, czasem nawet przez całą zimę, aż do wiosennego kwitnienia. Gdy jednak opadną lub zostaną zjedzone przez ptaki, krzew nie traci urody. Na nagich, lekko wygiętych pędach głównych widać teraz wyraźnie regularny układ bocznych odgałęzień. Niektórzy doszukują się w tych konstrukcjach podobieństwa do rybiego szkieletu. Coś w tym jest, w każdym razie pokrój irgi poziomej pozwala ją odróżnić od innych gatunków.
Gdy krzew zostanie oprószony śniegiem, jego budowa staje się jeszcze bardziej wyrazista.
Tajniki uprawy
Stanowisko. Irga pozioma może rosnąć w słońcu lub półcieniu. Gleba. Roślina nie ma specjalnych wymagań - rośnie niemal w każdej ziemi ogrodowej. Starsze okazy znoszą suszę. Inne wymagania. Jest dość odporna na mrozy, szkodzą jej tylko te bardzo silne (-30°C), gdy brakuje pokrywy śnieżnej.
Na zdjęciu powyżej: Owoce irgi poziomej zawiązują się na pędach bocznych, na krótkich odrostach (tzw. krótkopędach). Często utrzymują się do końca zimy
- Więcej o: