Kalendarz prac ogrodowych w listopadzie

Red.01-11-2015 13:44

Jesień to poza ocieplaniem i zabezpieczaniem roślin przed zimą to czas, kiedy możemy jeszcze sadzić drzewa. Nadal rośliny są narażone na szkodniki i choroby. Zobaczcie jakie.

To ostatni dzwonek na sadzenie tulipanów, narcyzów i innych wiosennych roślin cebulowych. Po sadzeniu rabatę należy podlać i okryć ściółką.

KROKUS NADOBNY (Crocus pulchellus) Wygląda jak krokusy, które ukazują się na przedwiośniu, ale kwitnie tuż przed mrozami. Zwykle tworzy kielichy (do wysokości 15 cm) w liliowym odcieniu z ciemniejszym żyłkowaniem, natomiast odmiana 'Alba' (na zdjęciu) jest śnieżnobiała. Bulwki sadzi się w sierpniu, np. na słonecznych rabatach i skalniakach. Trawnik nie jest odpowiedni, bo wiosną można tam przypadkowo skosić nitkowate liście rośliny, a wówczas ona sama ginie.

Listopad w domu

Podlewamy

Po włączeniu kaloryferów dostarczamy roślinom nieco więcej wody. Kwitnące okazy, np. begonii zimowej, cyklamenów i azalii, dokarmiamy nawozem niskoazotowym. Inne rośliny nie wymagają zasilania.

Doświetlamy

Nad stojącymi w głębi pokoju roślinami po zmroku na kilka godzin włączamy energooszczędne żarówki. Egzemplarze stojące na parapecie co 2 tygodnie odwracamy inną stroną do szyby.

Listopad w ogrodzie

Drzewa i krzewy

Jeśli nie ma mrozu, nadal możemy sadzić młode krzewy i drzewa, zarówno z pojemników, jak i z tzw. gołym korzeniem, po czym ziemię obficie podlewamy. Nasady pędów róż obsypujemy kopczykiem lekkiej ziemi.
Kolumnowym wysokim iglakom korony obwiązujemy sznurkiem, by nie wyginały się pod ciężarem mokrego śniegu.

Owoce i warzywa

Na pustych grządkach rozrzucamy obornik, kompost lub nawozy fosforowo-potasowe. Lekką ziemię spulchniamy motyką i grabimy, ciężką przekopujemy i zostawiamy w tzw. ostrej skibie.

Rabaty i trawnik

Wygrabiamy chore liście, by nie zimowały w nich patogeny. Usuwamy gnijące i chore łodygi bylin. Wysokie łamliwe pędy ścinamy 20 cm nad ziemią lub wiążemy w snopki. Z trawnika usuwamy opadające liście. Tuż przed nadejściem mrozów ziemię mocno podlewamy, a gdy przymarznie, rozkładamy ściółkę (zwłaszcza na rabatach z gatunkami wrażliwymi na mróz, zimozielonymi i niedawno sadzonymi).

Żywopłot tanim kosztem. Krok po kroku.

Tani żywopłot możemy założyć np. z buków z tzw. gołym korzeniem. Mogą to być 2-4-letnie rośliny. Przed sadzeniem zanurzamy je na pół dnia w wodzie. W odchwaszczonej ziemi wykopujemy "pod sznurek" rów głębszy od bryły korzeniowej.

Tani Żywopłot możemy założyć np. z buków z tzw. gołym korzeniem. Mogą to być 2-4-letnie rośliny. Przed sadzeniem zanurzamy je na pół dnia w wodzie. W odchwaszczonej ziemi wykopujemy ?pod sznurek? rów głębszy od bryły korzeniowej. Fot. TOMEK CIESIELSKI

Ziemię w rowie użyźniamy kompostem lub nawozami fosforowo-potasowymi. Krzewom przycinamy zbyt długie i połamane korzenie. Rozkładamy je w odległości około 30 cm od siebie - wówczas szybko uporamy się z sadzeniem, a żywopłot będzie gęsty.

Korzenie krzewów zasypujemy ziemią, którą mocno ubijamy. Jeśli nasada pędów zostanie w glebie, rośliny nieco podciągamy i znów ugniatamy ziemię. Cały rząd obficie podlewamy. Gdy woda wsiąknie, grabiami wyrównujemy poziom ziemi i ściółkujemy ją.

Korzenie krzewów zasypujemy ziemią, którą mocno ubijamy. Jeśli nasada pędów zostanie w glebie, rośliny nieco podciągamy i znów ugniatamy ziemię. Fot. TOMEK CIESIELSKI

Rośliny w pojemnikach mogą długo zdobić balkon. Trzeba tylko w razie mrozu wstawiać je do pomieszczeń.

Listopad na balkonie i tarasie

Przygotowujemy do zimy

Mrozoodporne gatunki dołujemy z doniczkami w ogrodzie. Jeśli chcemy zostawić je na balkonie, donice ocieplamy, np. wstawiając je do większych pojemników i wypełniając wolne przestrzenie liśćmi lub papierem.

Podlewamy

Rośliny, które nadal zdobią skrzynki, np. wciąż kwitnące bratki i bakopę, w czasie suszy umiarko-wanie nawadniamy. Tuż przed nadejściem mrozu obficie podlewamy mające zimować na balkonie krzewy i byliny. Sprawdzamy, czy nadmiar wody może wypływać z pojemników.

Ozdoby z suchych liści, kwiatów i owoców

Rośliny Zasuszone, najlepiej na płasko, np. w stosie grubych magazynów, można wykorzystać do zrobienia różnorakich ozdób.

Oto kilka przykładów:

1. Na sztywnej okładce notatnika przyklejamy wzór z drobnych liści

na sztywnej okładce notatnika przyklejamy wzór z drobnych liści Fot. Paweł Słomczyński

2. Z kwiatów i liści wyklejamy wypukły obrazek

2.z kwiatów i liści wyklejamy wypukły obrazek; Fot. LiliGraphie shutterstock

3. Wkładamy liście do kieszonek doszytych do firanki

wkładamy liście do kieszonek doszytych do firanki; Fot. BRUNO FIDRYCH

4. Obklejamy liśćmi abażur lampy

obklejamy liśćmi abażur lampy; Fot. Marina Lohrbach shutterstock

5. Robimy stroik na stół

robimy stroik na stół. Fot. Gurov Vladimir shutterstock

Choroby i szkodniki w listopadzie - czym je zwalczać

W dalszym ciągu grabimy liście spod drzew i krzewów (palimy je lub opryskujemy mocznikiem).

Zamarłe części bylin i warzyw wycinamy i palimy. Z malin, porzeczek i agrestu wycinamy wszystkie zamierające pędy (najlepiej je spalić) - ograniczymy w ten sposób źródła infekcji w następnym roku.

Na brzoskwiniach zwalczamy kędzierzawość liści (Miedzian 50 WP). Ten jesienny zabieg jest ważny, bo zarodniki wywołujące chorobę zimują na powierzchni pąków. Podczas wegetacji, gdy choroba jest widoczna, jej zwalczanie jest nieskuteczne.

Kiedy z wiśni, czereśni i moreli spadnie około połowy liści, zwalczamy raka bakteryjnego (Miedzian 50 WP). Zabieg ten zapobiega infekcjom pędów - wnikaniu bakterii przez uszkodzenia powstające po opadłych liściach.

Ziemię wokół pędów krzewów i pni drzew odchwaszczamy, by nie buszowały tam myszy (w wypadku plagi gryzoni można zastosować zatrute ziarno lub preparat Rat Control).

Rośliny domowe stają się osłabione z powodu niedoboru światła. Dodatkowo wysoka temperatura i mała wilgotność powietrza stwarzają korzystne warunki do rozwoju przędziorków i wciornastków (Agricolle Spray, Karate Zeon 050 CS).

Kędzierzawość liści brzoskwini