Kasze i cenne ziarna. Jak powstają?
W sklepach jest coraz większy wybór kasz i coraz chętniej je jemy. Nie wszystkie powstają z ziaren zbóż. Przedstawiamy te nieco mniej znane.
![19798449 https bi](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_cover/e3/19798449-https-bi.jpeg)
![19798449 https bi](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/e3/19798449-https-bi.jpeg)
![19798449 https bi](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/e3/19798449-https-bi.jpeg)
Jak powstaje kasza i drogocenne nasiona?
Żeby z nasion powstała kasza, wydobywa się je z twardych łusek, wygładza, co pozbawia je części okryw i zarodków, a niektóre także rozdrabnia.Rodzaj przerobu wpływa na jakość kaszy, ale jej wartość zależy głównie od właściwości rośliny, np. kasza z amarantusa zawiera tylko 55%skrobi, a kukurydziana aż 70%. Te porcje węglowodanów dostarczają nam mnóstwo energii. Zawierają także sporo minerałów: magnez, cynk, żelazo, potas, oraz witaminy z grupy B i witaminę E. Niestety, są w nich również fityniany, które sprawiają, że nie wszystkie cenne substancje są dobrze przyswajalne. Moczmy więc kasze w wodzie zakwaszonej cytryną, dzięki czemu część fitynianów zostanie usunięta.
Dosyć mało jest w kaszach białka i tłuszczu. Najzdrowsze są te uzyskiwane sposobami ekologicznymi. Należą do nich np. amarantus i quinoa, które oparły się nowoczesnym metodom uprawy.
dr Magdalena Narkiewicz
Zdjęcie powyżej: Nasz ekspert - dr Magdalena Narkiewicz
![Popularne kasze sporządza się z pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum). Popularne kasze sporządza się z pszenicy zwyczajnej (Triticum aestivum)./ Fot. picturepartners](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/aw/19798349-popularne-kasze-sporzadza-sie-z-pszenicy-zwyczajnej.jpeg)
Jak powstaje kasza manna i pęczak, bulgur i freekeh?
Z pszenicy uzyskuje się nie tylko mannę i pęczak. Kasza freekeh to jej niedojrzałe zielone ziarna, palone, a następnie suszone na słońcu (ok. 40 zł/kg). Ma ona mniej skrobi i jest prawie 3 razy mniej kaloryczna niż np. manna, stanowi dobre źródło minerałów oraz witamin. Natomiast kaszę bulgur sporządza się z gotowanych i wysuszonych ziaren z tzw. makaronowej pszenicy twardej (Triticum durum).
Freekeh/ Fot. Charlotte Lake shutterstock
Bulgur/ Fot. bitt24 shutterstock
![branislavpudar shutterstock branislavpudar shutterstock](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/l0/19798407-branislavpudar-shutterstock.jpeg)
Jak powstaje kukurydza
Pochodząca z Meksyku kukurydza zwyczajna (Zea mays) to zboże, które tworzy olbrzymie kolby ziaren. Przyrządzana z kaszy kukurydzianej potrawa nazywana polentą stanowi podstawę wyżywienia w wielu krajach.
Zalety: Dostarcza sporo witaminy A (korzystnej dla wzroku i skóry), jest w niej też selen, który, podobnie jak witamina A, chroni przed rakiem. Kasza kukurydziana nie zawiera glutenu, jej indeks glikemiczny jest dość niski.
Wady: Ma mało błonnika i niskowartościowe białko, niewiele witamin (poza A). Jej odmiany genetycznie modyfikowane podejrzewane są o wywoływanie alergii pokarmowych.
Cena: ok. 4 zł/kg
Nasz przepis - Polenta z jajkiem sadzonym i grzybami
Do 1 i 1/4 szklanki wody wsyp szklankę kaszy kukurydzianej. Gotuj z dodatkiem oliwy i soli, aż zgęstnieje. Wymieszaj z czubatą łyżką tartego sera oraz pieprzem. Obsmaż na klarowanym maśle plasterki kilku dużych pieczarek. Na tym samym maśle usmaż 2 jajka. Podawaj na gorąco z posiekanym szczypiorkiem.
Fot. Nataliya Arzamasova shutterstock
![Taiftin shutterstock Taiftin shutterstock](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/pk/19798409-taiftin-shutterstock.jpeg)
Jak powstaje amarantus?
Nasiona, które tworzy jednoroczny szarłat wiechowaty, zwany też wyniosłym (Amaranthus cruentus), dawniej były pożywieniem Indian. Obecnie zaliczono je do tzw. superżywności. Szarłat wyniosły dorasta do 1,5 m i tworzy ok. 50 tys. beżowych nasion, nieco większych od maku.
Zalety: Nasiona mają wiele prozdrowotnych właściwości: są źródłem pełnowartościowego białka, minerałów, witamin i skwalenu hamującego starzenie się komórek. Nie zawierają glutenu.
Wady: Ma wysoki indeks glikemiczny.
Cena: Suche ziarna - ok. 16 zł/kg, popping (prażone ziarna) - ok. 34 zł/kg.
Nasz przepis - Sałatka z poppingu z amarantusa, rzodkiewki i granatu
Pęczek umytych rzodkiewek pokrój na plasterki. Poszatkuj też ich liście (jeśli są z ekologicznej uprawy, młode i zdrowe), a także kilka liści mięty. Dodaj ziarenka z dużego owocu
granatu i 10 łyżek poppingu z amarantusa. Skrop sosem z 2 łyżek oliwy, odrobiny miodu, łyżeczki soku cytryny, szczypty soli i pieprzu.
Fot. Viktoria Hodos shutterstock
![kessudap shutterstock kessudap shutterstock](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/o7/19798411-kessudap-shutterstock.jpeg)
Jak powstaje quinoa?
Należąca do pseudozbóż komosa ryżowa (Chenopodium quinoa), tzw. święte zboże Inków lub quinoa, ma wysokość do 1,5 m i tworzy tysiące drobnych, białych, czerwonych lub czarnych owoców.
To kasza o najwyższej wartości odżywczej.
Zalety: Nasiona zawierają sporo pełnowartościowego białka (16%, czyli 2 razy więcej niż ryż) i oleju (6%, czyli 3 razy więcej niż ryż) oraz kilka rodzajów przeciwutleniaczy. To kasza bezglutenowa
o niskim indeksie glikemicznym.
Wady: W okrywie nasion znajdują się gorzkie saponiny (można je wypłukać wodą).
Cena: ok. 34 zł/kg.
Nasz przepis - Kasza quinoa z grzybami zapiekana w dyni piżmowej
Dynię piżmową przekrój na pół, wydrąż, oprósz solą, imbirem, kurkumą, słodką papryką i upiecz na półmiękko w folii w piekarniku rozgrzanym do 200°C. Szklankę kaszy quinoa gotuj 15 min w 2 szklankach wody. Podsmaż na maśle klarowanym kurki lub inne grzyby. Wymieszaj z kaszą, wypełnij dynię i krótko zapiecz. Gotowe danie udekoruj bazylią.
Fot. sarsmis shutterstock
![wiki Dalgial wiki Dalgial](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/4j/19798426-wiki-dalgial.jpeg)
Jak powstaje proso?
Jest zbożem, które zaczęto uprawiać już 7 tysięcy lat temu na Zakaukaziu i w Chinach. Osiąga metr wysokości. Tworzy małe (2-3 mm), kremowe, żółte lub czerwonawe ziarna, z których uzyskuje się kaszę jaglaną.
Zalety: Proso jest zasadotwórcze, jego białko zawiera cenną lizynę, a krzemionka chroni stawy, skórę, paznokcie i włosy. Kasza usuwa z organizmu nadmiar wilgoci, szczególnie po lekkim uprażeniu.
Nie zawiera glutenu.
Wady: Ma goryczkę. Usuwamy ją, płucząc ziarna zimną, a potem gorącą wodą. Jej indeks glikemiczny jest wysoki.
Cena: ok. 20 zł/kg.
Nasz przepis - Placki z kaszy jaglanej, dyni i ciemnej fasoli
Szklankę kaszy ugotuj (ok. 15 min) w 2,5 szklanki wody. W piekarniku (200°C) upiecz kawałki dyni skropione oliwą. Zmiksuj je na masę, dodając 2 jajka, 4 łyżki jogurtu, 4 łyżki mąki kukurydzianej, sól i nieco imbiru. Wymieszaj z ugotowaną kaszą, ciemną fasolą z puszki i posiekanymi liśćmi szpinaku. Smaż placki (po ok. 2 min z każdej strony) na maśle klarowanym.
Fot. Nataliya Arzamasova shutterstock
- Więcej o:
Jak przechowywać pomidory, aby dłużej zachowały świeżość?
Jak pobudzić hortensje do kwitnienia? Skuteczne sposoby
Jakie pnącza lubią cień?
Naturalne środki ochrony roślin. Jak ekologiczne walczyć ze szkodnikami i chorobami roślin?
Rododendron zachorował po zimie
Czy można skrócić starą tuję
Najlepsze zakwaszacze gleby w ogrodzie
Mech w ogrodzie - usuwać czy zaakceptować?