Ogród przed sezonem

Ogród przed sezonem

Przygotowanie ogrodu do wiosny warto zacząć od przeglądu - które rośliny wieloletnie przetrwały mrozy, a z którymi niestety trzeba będzie się pożegnać. Druga czynność, bez której się nie obędzie, to porządki - wygrabienie liści, których nie usunęliśmy jesienią, nawianych przez wiatr gałązek i śmieci.

To także dobry moment, by sprawdzić narzędzia, zwłaszcza zasilane prądem czy silnikowe. Jeśli wymagają naprawy w serwisie, warto odwieźć je do warsztatu jak najwcześniej, bo później trzeba się liczyć z kolejkami.

Drzewa i krzewy ozdobne liściaste

Marzec przynosi wiosnę kalendarzową, ale w dużej części Polski także termiczną i przyrodniczą. Oznacza to, że temperatura rośnie do 5-10°C, zazielenia się trawa, na drzewach zaczynają pojawiać się pąki. A ogrodnicy mają pełne ręce roboty.

Przedwiośnie i wczesna wiosna to dla wielu roślin okres najbardziej niebezpieczny. Jeżeli w ciągu dnia utrzymuje się temperatura powyżej zera, należy zdjąć lub przynajmniej rozchylić okrycie zabezpieczające rośliny na zimę, aby nie zaparzyły się pod szczelną osłoną. Niewielkie przymrozki nie powinny zagrażać pąkom, okrycie może się jednak przydać, gdy zapowiadane są silne mrozy.

Iglaki

Wszystkim gatunkom iglastym zagraża o tej porze tzw. susza fizjologiczna. Gdy słońce grzeje, wilgoć paruje z igieł, a zamarznięta ziemia nie pozwala korzeniom uzupełnić jej niedoborów. Warto zatem ocieniać krzewy (owinąć je delikatną agrowłókniną lub papierem), aby ograniczyć parowanie, a gdy nie ma mrozu, podlewać rośliny, co przyspiesza rozmarzanie podłoża. Ziemia szczególnie wolno rozmarza tam, gdzie leży gruba warstwa kory lub innej ściółki.

Drzewa i krzewy owocowe

Prześwietlamy jabłonie, grusze i śliwy. Duże drzewa przycinamy radykalnie, pozostawiając jedynie siedem, osiem konarów. Z koron jabłoni i grusz usuwamy przewodniki (każde drzewo wytwarza jeden najsilniejszy pęd), dzięki czemu korony lepiej się rozkrzewiają.

W drugiej połowie marca przycinamy drzewka posadzone jesienią. To cięcie wpływa na kształt całej korony w przyszłości, dlatego warto się do zabiegu przygotować, sięgając po literaturę fachową.

Pod koniec miesiąca, gdy ziemia rozmarznie, możemy sadzić nowe drzewka i krzewy. Trzeba się z tym spieszyć, aby się przyjęły, zanim nadejdą bardzo ciepłe wiosenne dni. Z tego względu wielu ogrodników woli jesienny termin sadzenia - ryzyko, że rośliny się nie przyjmą, jest wówczas mniejsze.

Byliny

Zeszłoroczne zeschnięte liście należy delikatnie powyrywać, aby nie uszkodzić wybijających w pobliżu młodych pędów. Gdy tylko młode wierzchołki wyrosną nad powierzchnię gruntu, należy dokładnie, ale płytko, spulchnić ziemię wokół roślin.

Rośliny cebulowe warto teraz zasilić nawozem (najlepiej saletrą amonową), stosując dawkę 30-50 g/m2. Nawóz rozsypuje się w taki sposób, by granulki nie pozostały na liściach.

Właśnie teraz  możemy rozmnożyć rośliny kwitnące latem i jesienią, np. liliowce, ostróżki, dzielżany czy rudbekie. Dzieli się kępy i sadzi je w nowych miejscach. Po takim zabiegu rośliny należy dobrze podlewać i przez kilka kolejnych dni pilnować, aby nie miały za sucho.

Tęskniąc za kolorami wiosny, chętnie kupujemy w kwiaciarni kolorowe pierwiosnki lub pędzone w doniczkach kwiaty cebulowe. W cieple te rośliny szybko przekwitają, dlatego warto wystawiać doniczki na noc na zewnątrz (pod warunkiem, że temperatura nie spada poniżej zera).

Gdy kwiaty stracą urodę, nie trzeba ich wyrzucać, ale można (nie usuwając liści, bo muszą jeszcze przez cztery, pięć tygodni odżywiać cebulę) przetrzymać je w chłodnym miejscu, a gdy tylko ziemia rozmarznie, posadzić w ogrodzie. Pierwiosnki często zakwitają ponownie jesienią, rośliny cebulowe - na wiosnę przyszłego roku (muszą przejść okres letniego spoczynku).

Kwiaty jednoroczne i dwuletnie

Marzec to czas na wysiewanie nasion żeniszka, szałwii i aksamitek do pojemników ustawionych w jasnym, niezbyt ciepłym pomieszczeniu (15-18°C).

W marcu również pikujemy siewki roślin wysianych w styczniu i lutym. Sadzi się je pojedynczo w skrzynkach w rozstawie 3x3 cm, w specjalnych paletkach (tzw. wielodoniczkach) lub w małych pojemnikach o średnicy około 5 cm (można wykorzystać np. kubeczki po jogurtach, ale trzeba pamiętać o zrobieniu dziurki w dnie).

Rabaty przeznaczone pod gatunki jednoroczne, które nie zostały przekopane jesienią, można spulchnić teraz, uprzednio rozsypując nawóz (100 g/m2). Potem jak najszybciej należy zgrabić ziemię, by nie traciła wilgoci.

Trawnik

Gdy gleba nieco przeschnie, należy dokładnie wygrabić murawę, aby usunąć tzw. filc (resztki zeschłej trawy). Taka zbita warstwa utrudnia oddychanie korzeniom i opóźnia wzrost roślin. Po zabiegu wałuje się trawnik, aby zlikwidować powstałe zimą nierówności gruntu.

Jeśli w ubiegłym sezonie pojawiło się na niej dużo mchu, warto zwapnować trawę, bo obecność mchu świadczy o zakwaszeniu podłoża.

Oczko wodne

Gdy temperatura w dzień i w nocy przekracza zero, w oczku można zamontować urządzenia filtrujące wodę oraz fontanny. Dotlenią one wodę i ułatwią rybom powrót do aktywności. Chociaż zwierzęta te pojawiają się już na płyciznach, nie należy ich jeszcze karmić.

Jeżeli na zimę zbiornik został opróżniony, można go już napełnić wodą. Jeśli zamierzamy wpuścić do niego ryby, trzeba przygotować wodę. Polega to na usunięciu substancji szkodliwych (chlor, metale ciężkie), ustabilizowaniu poziomu pH, twardości węglanowej i fosforanów oraz zaszczepieniu flory bakteryjnej. Można to zrobić przy użyciu specjalnego startera.

Filtry do oczka warto przed montażem sprawdzić i oczyścić. Można też zastosować specjalny starter.

Kwiaty balkonowe i tarasowe

Przygotowane wcześniej sadzonki pelargonii, fuksji i innych gatunków balkonowych przesadza się do pojedynczych doniczek (na początku miesiąca po raz ostatni obrywa się wierzchołki). Rośliny należy regularnie podlewać i zasilać nawozem wieloskładnikowym.

W czasie zabiegów pielęgnacyjnych trzeba uważnie oglądać młode rośliny, aby nie przegapić szkodników. Najczęściej trafiają się mszyce. Warto je jak najszybciej usunąć (np. preparatem Decis lub Polysect).

Warzywa

W marcu można wysiewać: sałatę, rzodkiewkę, zielony groszek, marchew i pietruszkę oraz sadzić cebulę dymkę. Na glebach lekkich robimy to, gdy tylko ziemia rozmarznie, na cięższych - gdy nieco się nagrzeje. Wschody posianych teraz roślin będą pewniejsze, niż tych posianych w późniejszych tygodniach, bo w ziemi jest jeszcze spory zapas wilgoci. Rośliny zdążą się rozrosnąć, zanim pojawią się pierwsze chwasty i będzie je łatwiej pleć.

Uwaga na kaczki

Właściciele większych oczek wodnych - nawet w dużych miastach - muszą liczyć się z tym, że zbiornik wybiorą sobie na miejsce lęgowe dzikie kaczki. Traktują one oczko wodne jako swoją stołówkę, wyjadają małe rybki i rośliny, a przy okazji zanieczyszczają wodę. Jeżeli w okolicy jest sporo kaczek i zdarzały się już wizyty zakochanych kaczych par, warto czuwać i płoszyć ptaki. Skutecznym sposobem zapobiegania ich osiedlaniu się jest rozciągnięcie nad wodą siatki, tak jak jesienią, kiedy chronimy wodę przed opadającymi liśćmi. Dobre rezultaty daje też ustawienie tradycyjnego stracha na wróble lub kolorowych wiatraków czy innych urządzeń poruszanych wiatrem.