Co zamiast glazury na ścianę?

Pamiętać trzeba, że pod względem trwałości i właściwości użytkowych tworzywa takie jak tapety czy drewno nie zawsze mogą konkurować z kafelkami. W trudnych pomieszczeniach, czyli kuchni i łazience problemem są nie tylko wszechobecna woda i para wodna, ale też detergenty, wysoka temperatura oraz drobiny tłuszczu unoszące się w powietrzu wraz z parą podczas gotowania.

Zwykle też, choć nie jest to regułą, alternatywne materiały wykończeniowe na ściany sporo kosztują. Ogromną zaletą jest jednak efekt, jaki dzięki nim możemy osiągnąć - niebanalny wystrój wnętrza.

Kamień naturalny

To bezpośredni konkurent ceramiki, gdyż ma wiele jej zalet: odporność na wodę i parę wodną oraz sporą wytrzymałość mechaniczną. Jest także łatwy do czyszczenia. Wiele jednak zależy od rodzaju kamienia. Najtrwalszy jest granit, który odznacza się dużą twardością, praktycznie nie chłonie wody, pozostaje też odporny na wysoką temperaturę i używane w domu detergenty. Bardzo dekoracyjne są marmury i trawertyny, trudniej jednak utrzymać je w czystości, ponieważ łatwo się plamią. Ich powierzchnie należy impregnować specjalnymi środkami. Ciekawym pomysłem jest również wykorzystanie okładzin wykonanych z bardzo odpornych i hydrofobowych skał wulkanicznych, na przykład bazaltu. Często bywają one nieco inaczej wykończone niż polerowane zwykle granity oraz marmury, gdyż ich powierzchnia pozostaje lekko chropowata.

Okładziny kamienne mogą przypominać kształtem płytki ceramiczne lub być montowane w formie dużej, jednolitej płyty, która przykrywa powierzchnię bez żadnych łączeń - to rozwiązanie sprawdzi się w łazience, na przykład w murowanej kabinie prysznicowej czy nad umywalką.

Do montażu używa się zapraw i spoin przeznaczonych specjalnie do wyrobów z kamienia.

Kompozyty

To okleiny z materiału będącego mieszanką zmielonych minerałów i żywic akrylowych. Wyglądem przypominają kamień naturalny, ale dzięki stosowanym w nich pigmentom mają znacznie bogatszą kolorystykę.

Ciepły w dotyku i odporny na wilgoć oraz preparaty chemiczne kompozyt sprawdzi się zarówno w kuchniach, jak i łazienkach. Zresztą w kuchennych pomieszczeniach zadomowił się już dawno - jako popularny materiał na blaty robocze. Jeżeli zdecydujemy się połączyć pokrycie ściany z blatem - wówczas miejsce styku obu płaszczyzn będzie niewidoczne.

W łazienkach można zastosować podobne łączenie, na przykład z blatem pod umywalkę lub brodzikiem. Tym bardziej że ogromną zaletę kompozytu stanowi łatwość formowania. Niestety, ma on też sporą wadę - jest dość drogi. Kompozytowe wykończenia ścian, podobnie jak kuchenne blaty, powstają wyłącznie na zamówienie.

Szkło

Zyskuje ostatnio sporą popularność jako materiał wykończeniowy ścian. A to z powodu coraz większej palety kolorów oraz wzorów i co za tym idzie - możliwości aranżacyjnych.

Szkło doskonale sprawdza się zarówno w kuchni, jak i łazience, gdyż jest całkowicie niewrażliwe na wodę i detergenty.

Najefektowniejszą okładzinę ścienną stanowi szło lakierowane, czyli znany już z wykończeń drzwi przesuwnych lacobel. Zamówić je można w kilkunastu odcieniach. Produkowane jest w taflach o wymiarach 3210×2400 mm i grubości 4 lub 6 mm. Pamiętać jednak trzeba, że lacobel pod wpływem wysokiej temperatury może pękać, dlatego bezpośrednio za kuchenką czy płytą grzejną da się zamontować mniej efektowne, ale znacznie trwalsze i odporniejsze szkło zbrojone lub lacobel w wersji bezpiecznej, podklejone folią, która nie pozwala rozsypać się odłamkom szkła.

Szklane tafle mocuje się do ściany specjalnymi śrubami przechodzącymi przez otwory wywiercone w szkle, umieszcza w ramach metalowych lub drewnianych albo po prostu przykleja (jeśli szkło nie jest przezroczyste).

Blacha

Panele wykonane z arkuszy stali nierdzewnej, aluminiowej albo niekiedy blachy miedzianej bywają dość popularnym materiałem wykończeniowym w kuchniach, nad blatem roboczym. W łazienkach są rzadszymi gośćmi. A przecież wykończenie ściany blaszanym arkuszem nad umywalką lub wanną jest wykonalne i dobrze sprawdza się, jeżeli szczelnie zabezpieczymy miejsca łączeń arkuszy.

Do mocowania można użyć wkrętów (gdy zależy nam na uzyskaniu industrialnej aranżacji), kleju lub profili, które montuje się na ścianie, a następnie wsuwa w nie arkusz blachy.

Metalowe wykończenie na ścianach daje interesujący efekt sterylności wnętrza, ale wymaga, niestety, codziennego czyszczenia, bo nawet czysta woda, zwłaszcza twarda, pozostawia na blasze ślady. Szczególnie widoczne są one na gładkich powierzchniach, nieco mniej zaś na ryflowanych lub satynowanych.

Drewno

Można go użyć zarówno w łazience, jak i w kuchni, pod warunkiem że będzie starannie wysuszone, a wszystkie krawędzie zostaną zaimpregnowane. Tylko wówczas nabierze wystarczającej odporności na wilgoć i zmiany temperatury.

W pomieszczeniach wilgotnych najlepiej sprawdzają się bardzo twarde i bardziej oleiste od rodzimego drewna gatunki egzotyczne.

Po ułożeniu należy pokryć drewno lakierem bezbarwnym, lakierobejcą (zmienia zabarwienie drewna, lecz zostawia widoczne słoje) lub farbą kryjącą do drewna. Uzyskamy w ten sposób gładką powierzchnię, z której łatwo usunąć zabrudzenia.

Farba i lakier muszą być elastyczne (akrylowe wodorozcieńczalne), by pod wpływem zmian wilgotności nie łuszczyły się i nie pękały.

Na ścianach możemy położyć typowe wykończenie drewniane, jakim jest boazeria, lub skorzystać z mniej standardowych rozwiązań, na przykład mozaiki przemysłowej. Ponieważ sprzedawana jest w formie dużych, podklejonych na siatce kwadratów, łatwo ją przykleić. Trzeba jednak pamiętać, że szczeliny między deszczułkami należy zaszpachlować, a powierzchnię drewna - wyszlifować i zabezpieczyć lakierem.

Nieco tańsze i wymagające mniej pracy przy montażu są fornirowane płyty drewnopochodne. Mają 8, 13, 16 lub 19 mm. Mocuje się je do ściany za pomocą kołków rozporowych albo przykleja. Miejsca styku z blatem kuchennym, szafką pod umywalkę czy obudową wanny należy zabezpieczyć silikonem sanitarnym lub zastosować specjalny profil z tworzywa sztucznego.

Płyty fornirowane mają pewne ograniczenia - ich krawędzie muszą być bardzo starannie wykończone, by pod fornir nie dostała się wilgoć. Lepiej więc unikać stosowania ich w kabinach prysznicowych i pomieszczeniach z mało wydajną wentylacją, w których gromadzi się para wodna.

Okładziny korkowe

Są przyjemne w dotyku i nie przyciągają kurzu, więc poleca się je do mieszkań alergików. Wyciszają wnętrza i izolują je termicznie.

Zawartość suberyny (mieszaniny kwasów tłuszczowych i ciężkiego alkoholu organicznego) sprawia, że korek jest nieprzepuszczalny dla cieczy. Nie gnije, a zatem stanowi jeden z najlepszych dostępnych materiałów uszczelniających. Dlatego też okładziny z kory dębu korkowego, jeśli nie zraża nas ich charakterystyczne wzornictwo, mogą być niezłym wykończeniem kuchennych i łazienkowych ścian. Boazerie korkowe to płytki, które przykleja się bezpośrednio do ściany. Mają 3 mm grubości i składają się z dwóch warstw - nośnej (aglomeratu), z mielonego, utwardzonego korka, oraz wierzchniej (aplikacji), którą stanowi korek dekoracyjny. Są impregnowane woskiem, malowane transparentnymi farbami akrylowymi lub lakierem poliuretanowym. Do klejenia używa się preparatów przeznaczonych do korka: kleju dyspersyjnego (to rodzaj gotowej zaprawy do nakładania na ścianę) lub kontaktowego, w postaci płynnej, który nakłada się zarówno na płytkę, jak i na ścianę. Ma on mocny, nieprzyjemny zapach, który jednak zanika po 1-2 dniach.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>

Tapety

Sprawdzają się tylko wtedy, gdy są odporne na częste mycie i szorowanie. Takie wymagania spełniają tapety winylowe, miękkie w dotyku, z grubą warstwą wierzchnią, które od razu nadają ścianom odpowiednią fakturę i barwę, albo tapety "podkładowe" z włókna szklanego, wymagające pokrycia farbami emulsyjnymi.

Inne rozwiązanie stanowią samoprzylepne tapety laminowane. W odróżnieniu od winylowych rdzeniem takiego pokrycia nie jest papier, lecz folia, na której nadrukowany zostaje wzór. Całość pokrywa przezroczysta powłoka z tworzywa sztucznego, dzięki czemu tapety dobrze znoszą kontakt z wodą i są bardzo łatwe do mycia. Wzorniczo przypominają powracające ostatnio do łask dekoratorów fototapety.

Tworzywa sztuczne

Stosowane przede wszystkim w kuchniach, do montażu nad blatem, panele wykonane są z melaminy - tworzywa odpornego zarówno na wilgoć, jak detergenty czy wysoką temperaturę (z tego samego materiału powstają np. przybory kuchenne). Przykleja się je bezpośrednio do ściany lub mocuje, wsuwając w przykręcone do muru prowadnice.