Ziemia dla roślin - wszystko o glebach

Znaczną część gleby stanowią składniki mineralne, takie jak piasek, iły, kamienie i żwir, ale również życiodajna próchnica. Od ich wzajemnej proporcji zależy zdolność ziemi do gromadzenia wody, powietrza i związków odżywczych. W glebie żyją również różne organizmy, które rozkładają części organiczne na próchnicę i przyczyniają się do poprawienia struktury podłoża.

W każdym ogrodzie gleba ma nieco inny skład i strukturę. Na piaskach jest uboga i lekka, w dolinach rzek - żyzna i dość ciężka, na terenach podgórskich - kamienista. Jeżeli długo leżała odłogiem, staje się zbita i trudna do uprawy. Dla właścicieli ogrodów ważne jest, czy ziemia faktycznie nadaje się do uprawy wybranych gatunków roślin. Powinniśmy też wiedzieć, jak rozpoznać, co w naszym ogrodzie będzie rosło dobrze, a z czego powinniśmy zrezygnować lub jak przystosować glebę do potrzeb roślin.

Odczyn gleby

Jedną z najważniejszych cech każdej gleby jest jej odczyn chemiczny, czyli jej kwasowość lub zasadowość. Kwaśna gleba ma odczyn pH wynoszący 4,5-5,5. Za lekko kwaśną uznawana jest taka, która ma pH 5,5-6,5, a za obojętną ta o współczynniku pH 6,5-7. Rzadkością są ziemie o odczynie zasadowym, czyli pH powyżej 7.

Większość roślin potrzebuje lekko kwaśnego odczynu gleby. Bardzo kwaśną glebę lubią różaneczniki, azalie, wrzosy, borówka amerykańska. Odczyn słabo zasadowy powinna mieć ziemia dla czereśni i większości warzyw.

Gleba próchniczna

Bogata w próchnicę gleba gromadzi odpowiednią ilość wody, a jednocześnie jej gruzełkowata struktura sprawia, że jest łatwo przepuszczalna dla powietrza. Próchnica jest także magazynem łatwo przyswajanych składników mineralnych. Powstaje ona z obumarłych i rozłożonych szczątków roślinnych i zwierzęcych. Znajduje się w górnej części gleby i im grubsza jest jej warstwa, tym lepiej dla roślin. Cechy ziemi próchnicznej mają gleby powstałe na terenach leśnych oraz torfowych. Bogate w nią są także gleby ogrodowe regularnie wzbogacane kompostem i obornikiem.

Gleba piaszczysta

Jest bardzo lekka, dobrze napowietrzona i łatwo akumuluje ciepło. Dość dobrze przepuszcza wodę, co jest korzystne po ulewnych deszczach, jednak w okresach suszy wymaga częstego podlewania. Nawozy mineralne, którymi wzbogaca się takie gleby, szybko się z niej wypłukują. Aby dłużej były dostępne dla roślin, trzeba regularnie zwiększać warstwę próchnicy. Jeśli gleba piaszczysta w ogrodzie ma odczyn kwaśny, wymaga wapnowania.

Większość gleb w Polsce ma odczyn lekko kwaśny (pH 5,5-6,5). Gleb obojętnych, które są najbardziej przydatne dla roślin, praktycznie nie ma.

Przeciętna gleba ogrodowa

Przyjmuje się, że jest to gleba gliniasto-piaszczysta (z przewagą jednego lub drugiego składnika), często ze sporym dodatkiem próchnicy. Wykazuje cechy pośrednie pomiędzy glebą gliniastą a piaszczystą. Jest więc przepuszczalna dla wody oraz powietrza, wymaga nawadniania podczas suszy, a także wzbogacania materiałem organicznym. Może na niej rosnąć wiele roślin, nawet te o specyficznych wymaganiach, jeśli tylko w odpowiedni sposób doprawimy ziemię - zależnie od potrzeby zakwasimy, dodając kwaśny torf wysoki, albo zwiększymy jej zasadowość, wzbogacając ją w wapno.

Gleba gliniasta

Gleby gliniaste są ciężkie, słabo napowietrzone i łatwo się zbrylają. Wiosną powoli się nagrzewają. Zawierają dużo rozdrobnionych części mineralnych i są zasobne w składniki odżywcze, ale trudne do upraw - po ulewach gromadzą za dużo wody, natomiast w okresie suszy zeskorupiają się i pękają. Przykładem ziemi gliniastej jest żyzna mada.

Gleba torfowa

W miejscach często zalewanych przez rzeki powstają dość ciężkie torfy niskie. Mają ciemną barwę, zawierają sporo iłów. Chociaż są zasobne w składniki pokarmowe, to ich zwarta struktura znacznie utrudnia dostęp powietrza do korzeni. Taką ziemię należy rozluźniać, podobnie jak gliniastą. O wiele lepsze właściwości mają ziemie torfowe próchniczne. Zawierają dużo minerałów, a ich struktura jest gruzełkowata.

Inny typ gleby torfowej powstaje na torfowiskach wysokich, które porośnięte są mchem torfowcem. Ma ona włóknistą strukturę i kwaśny odczyn. Jest lekka, dobrze napowietrzona, a jednocześnie ma duże zdolności gromadzenia wody. Torfy wysokie są wykorzystywane jako komponenty podłoży ogrodniczych. Mają barwę jasnobrunatną lub żółtawą.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>