Najem okazjonalny domu lub mieszkania
Mam dom po rodzicach, który planuję wynająć. Ale obawiam się, że najemcy nie będą sumiennie płacić czynszu, a ja nie będę mogła domagać się ich eksmisji. Czy jest jakiś sposób, by uniknąć kłopotów z wynajmem?
27 stycznia 2011 roku weszły w życie nowe przepisy, które pozwalają na tak zwany najem okazjonalny. Jest to z pewnością najbezpieczniejszy rodzaj najmu dla osób wynajmujących.
Zalety najmu okazjonalnego
Ten rodzaj najmu wzmacnia prawa wynajmujących, ale jedynie tych, którzy legalnie rozliczają się z dochodów z najmu. Do umów najmu okazjonalnego - pod warunkiem zgłoszenia ich właściwemu urzędowi skarbowemu w terminie 14 dni od daty rozpoczęcia najmu - nie było niepłacącego najemcy wyrzucić na bruk, a także eksmitować określonych osób stosuje się bowiem przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów.
Dotychczas właściciel nie mógł wyrzucić najemcy, który nie chciał się wyprowadzić z wynajmowanego domu, mimo że umowa najmu została rozwiązana. Nie można, na przykład rodziców z małoletnimi dziećmi czy kobiet w ciąży. Wyroki eksmisyjne często były zresztą nieskuteczne, ponieważ aby eksmisji dokonać, lokator musiał otrzymać lokal socjalny, a takich lokali gminy zazwyczaj nie mają.
Przy najmie okazjonalnym nie obowiązuje również okres ochronny (przy zwykłym najmie nie można dokonać eksmisji od 1 listopada do 31 marca). Ponadto, można wyeksmitować z wynajmowanego domu kobiety w ciąży, małoletnich, niepełnosprawnych czy obłożnie chorych.
Umowa najmu okazjonalnego
Musi mieć ona formę pisemną, pod rygorem nieważności, podobnie jak wszelkie zmiany w tej umowie.
Umowa najmu okazjonalnego, tak jak zwykła umowa najmu, powinna zawierać:
- datę zawarcia umowy;
- określenie stron z podaniem ich danych osobowych (imię i nazwisko, PESEL, NIP, numer dowodu osobistego oraz adres zameldowania);
- opis wynajmowanego domu;
- okres, na jaki zawarto umowę - przy najmie okazjonalnym nie może być on dłuższy niż 10 lat;
- wysokość czynszu oraz termin i formę płatności;
- określenie, od kiedy najemca będzie mógł faktycznie korzystać z domu;
- oświadczenia najemcy, że dom będzie wykorzystywał zgodnie z jego przeznaczeniem oraz zwróci go w stanie niepogorszonym;
- okresy i przyczyny wypowiedzenia umowy;
- wysokość ewentualnej kaucji;
- wymienienie obowiązkowych załączników: gwarancji notarialnej i oświadczenie właściciela lokalu zastępczego;
- własnoręczne podpisy stron.
Gwarancje notarialne
Do umowy najmu okazjonalnego powinna być dołączona gwarancja notarialna, czyli obowiązkowe oświadczenie najemcy, złożone w formie aktu notarialnego, w którym poddaje się on egzekucji i zobowiązuje do opróżnienia i wydania lokalu mieszkalnego, z chwilą jej rozwiązania. Dodatkowo, najemca będzie musiał wskazać (w umowie albo oświadczeniu notarialnym) inny lokal, w którym mógłby zamieszkać w razie wykonania egzekucji. Wymagane też będzie oświadczenie właściciela zapasowego lokalu o wyrażeniu zgody na zamieszkanie u niego najemcy i jego rodziny w razie przymusowej wyprowadzki z wynajmowanego lokalu. Warto wymagać, żeby to oświadczenie miało podpis poświadczony u notariusza.
Egzekucja
Gdy najemca będzie nadal zajmował lokal, choć nie ma do tego żadnych podstaw prawnych, wówczas właściciel na podstawie jego oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się egzekucji - po uprzednim doręczeniu żądania opróżnienia lokalu - może złożyć do sądu wniosek o nadanie oświadczeniu najemcy klauzuli wykonalności. W tym momencie dokument ten staje się tytułem wykonawczym i uprawnia komornika do prowadzenia egzekucji i dokonania eksmisji.
Odpowiada prawnik Małgorzata Kapelusiak
Zalety najmu okazjonalnego
Ten rodzaj najmu wzmacnia prawa wynajmujących, ale jedynie tych, którzy legalnie rozliczają się z dochodów z najmu. Do umów najmu okazjonalnego - pod warunkiem zgłoszenia ich właściwemu urzędowi skarbowemu w terminie 14 dni od daty rozpoczęcia najmu - nie było niepłacącego najemcy wyrzucić na bruk, a także eksmitować określonych osób stosuje się bowiem przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów.
Dotychczas właściciel nie mógł wyrzucić najemcy, który nie chciał się wyprowadzić z wynajmowanego domu, mimo że umowa najmu została rozwiązana. Nie można, na przykład rodziców z małoletnimi dziećmi czy kobiet w ciąży. Wyroki eksmisyjne często były zresztą nieskuteczne, ponieważ aby eksmisji dokonać, lokator musiał otrzymać lokal socjalny, a takich lokali gminy zazwyczaj nie mają.
Przy najmie okazjonalnym nie obowiązuje również okres ochronny (przy zwykłym najmie nie można dokonać eksmisji od 1 listopada do 31 marca). Ponadto, można wyeksmitować z wynajmowanego domu kobiety w ciąży, małoletnich, niepełnosprawnych czy obłożnie chorych.
Umowa najmu okazjonalnego
Musi mieć ona formę pisemną, pod rygorem nieważności, podobnie jak wszelkie zmiany w tej umowie.
Umowa najmu okazjonalnego, tak jak zwykła umowa najmu, powinna zawierać:
- datę zawarcia umowy;
- określenie stron z podaniem ich danych osobowych (imię i nazwisko, PESEL, NIP, numer dowodu osobistego oraz adres zameldowania);
- opis wynajmowanego domu;
- okres, na jaki zawarto umowę - przy najmie okazjonalnym nie może być on dłuższy niż 10 lat;
- wysokość czynszu oraz termin i formę płatności;
- określenie, od kiedy najemca będzie mógł faktycznie korzystać z domu;
- oświadczenia najemcy, że dom będzie wykorzystywał zgodnie z jego przeznaczeniem oraz zwróci go w stanie niepogorszonym;
- okresy i przyczyny wypowiedzenia umowy;
- wysokość ewentualnej kaucji;
- wymienienie obowiązkowych załączników: gwarancji notarialnej i oświadczenie właściciela lokalu zastępczego;
- własnoręczne podpisy stron.
Gwarancje notarialne
Do umowy najmu okazjonalnego powinna być dołączona gwarancja notarialna, czyli obowiązkowe oświadczenie najemcy, złożone w formie aktu notarialnego, w którym poddaje się on egzekucji i zobowiązuje do opróżnienia i wydania lokalu mieszkalnego, z chwilą jej rozwiązania. Dodatkowo, najemca będzie musiał wskazać (w umowie albo oświadczeniu notarialnym) inny lokal, w którym mógłby zamieszkać w razie wykonania egzekucji. Wymagane też będzie oświadczenie właściciela zapasowego lokalu o wyrażeniu zgody na zamieszkanie u niego najemcy i jego rodziny w razie przymusowej wyprowadzki z wynajmowanego lokalu. Warto wymagać, żeby to oświadczenie miało podpis poświadczony u notariusza.
Egzekucja
Gdy najemca będzie nadal zajmował lokal, choć nie ma do tego żadnych podstaw prawnych, wówczas właściciel na podstawie jego oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się egzekucji - po uprzednim doręczeniu żądania opróżnienia lokalu - może złożyć do sądu wniosek o nadanie oświadczeniu najemcy klauzuli wykonalności. W tym momencie dokument ten staje się tytułem wykonawczym i uprawnia komornika do prowadzenia egzekucji i dokonania eksmisji.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. nr 71 poz. 733 z 2001 r. ze zmianami).
Odpowiada prawnik Małgorzata Kapelusiak
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>
Skomentuj:
Najem okazjonalny domu lub mieszkania