Tekst: Elżbieta Błasikiewicz Stylizacja: Aneta Kosiba Zdjęcia: Łukasz Zandecki
Im dalej odchodzimy od natury, tym większą czujemy za nią tęsknotę. Dobrze więc, że są artyści, którzy uważają, iż w każdej sytuacji możemy być blisko niej. To dlatego powstał styl organiczny.
1 z 11Stołek Motyl autorstwa Charlesa i Raya Eamesów powstał w 1954 roku - wtedy styl organiczny był najbardziej popularny. - Fot. Łukasz Zandecki
2 z 11Przedmioty wywołujące skojarzenia z naturą dobrze wpływają na psychikę człowieka - tą myślą Alvara Aalto kierują się zwolennicy stylu organicznego. - Fot. Łukasz Zandecki
3 z 11Zieleń za oknem, przyjemne dla oka obłości, formy inspirowane naturą, a do tego neutralna kolorystyka. Tak zaaranżowane wnętrze zapewnia dobre warunki do odpoczynku. - Fot. Łukasz Zandecki
4 z 11Wygodne meble nie muszą być masywne. Dowodem jest ten oryginalny stołek barowy przypominający ptaka. - Fot. Łukasz Zandecki
5 z 11Wazon Savoy projektu Alvara Aalto (1932 r.) jest nadal wytwarzany przez firmę Iittala. - Fot. Timo Junttila
6 z 11Verner Panton zrobił to krzesło w 1960 roku z jednego kawałka plastiku. Jest tak wyprofilowane, by zapewniać maksymalną wygodę. - Fot. Łukasz Zandecki
7 z 11Nożyki do owoców, o ergonomicznych trzonkach, idealnie pasują do dłoni. - Fot. Łukasz Zandecki
8 z 11Formy występujące w przyrodzie to niemal gotowe wzorce - projektanci chętnie więc po nie sięgają. - Fot. Łukasz Zandecki
9 z 11We współczesnej odmianie stylu organicznego przedmioty użytkowe zazwyczaj pełnią też funkcję dekoracyjną. - Fot. Łukasz Zandecki
10 z 11Dwa młynki w jednym - oszczędność materiału postulowana przez twórców tego nurtu. - Fot. Łukasz Zandecki
11 z 11Fotel Paimio z 1932 r. stał się ikoną designu. Alvar Aalto zaprojektował go dla sanatorium dla chorych na gruźlicę - odpowiednio wyprofilowane oparcie z giętych klejonych desek i formowanej sklejki zapewniało pozycję ułatwiającą oddychanie (prod. Artek). - Fot. Łukasz Zandecki
Początków stylu organicznego, zwanego też modernizmem humanistycznym, należy szukać w koncepcji architektury zapoczątkowanej pod koniec XIX w. przez Franka Lloyda Wrighta. Jego ideę domów będących częścią przyrody rozwinął w latach trzydziestych XX w. fiński architekt i designer Alvar Aalto. Poszedł nawet dalej, postulując, by nie tylko bryłę budynku, ale również jego wnętrze przybliżyć do przyrody. Temu celowi miały służyć kojarzące się z nią formy mebli i dekoracyjnych przedmiotów, naturalne materiały oraz spokojna kolorystyka.
Styl ten był popularny w Europie i Ameryce do połowy lat sześćdziesiątych. Po długiej przerwie przypomnieli sobie o nim niektórzy twórcy dominującego współcześnie postmodernizmu, jak np. Ross Lovegrove. Ich znakiem rozpoznawczym są biomorficzne, nierzadko zaskakujące kształty, jakie nadają swym projektom.
Co zwraca uwagę w stylu organicznym
Kształty inspirowane naturą. Zarówno meblom, jak i drobiazgom nadaje się formy biomorficzne, czyli naśladujące te występujące w świecie roślin i zwierząt. Dalekie są one od dominujących np. w modernizmie kubicznych brył. Nie mają bowiem kątów prostych - ich linie są opływowe, często faliste, co dodaje lekkości nawet masywnym przedmiotom.
Symbioza z otoczeniem. Dużo światła wpadającego przez wielkie okna w domach albo przeszklone ściany z widokiem na zieleń; jasna, spokojna kolorystyka z przewagą barw ziemi; sprzęty o miękkich liniach oraz otwarta przestrzeń, ale z wydzielonymi przytulnymi kącikami - tak wygląda koncepcja organicznego domu, przyjaznego mieszkańcom.
Nacisk na ergonomię. Każdy przedmiot, duży i mały, musi być skonstruowany zgodnie z jej zasadami. Najogólniej mówiąc, chodzi o dopasowanie kształtów mebli i wszelkich narzędzi do anatomicznych cech człowieka, co zapewnia wygodę i korzystnie wpływa na zdrowie.
Plastyczne materiały. Od czasów Alvara Aalto projektanci sięgali po drewno gięte w skomplikowanym procesie produkcji oraz sklejkę, a później także po tworzywa sztuczne. Dzięki plastycznym właściwościom tych materiałów mogli nadawać meblom dowolną, nierzadko fantazyjną formę.
Skomentuj:
Organiczny - człowiek i natura: bliskie spotkania