Ciepły montaż okien – co to jest, ile kosztuje i dlaczego się opłaca?

Okna to jeden z podstawowych elementów wyposażenia każdego domu – pełnią nie tylko istotną funkcję praktyczną, ale także dekoracyjną. Nieszczelne lub nieprawidłowo zamontowane mogą doprowadzić do utraty nawet do 20-30% ciepła z domu. Dlatego tak ważne jest powierzenie montażu okien fachowcom, którzy wykonają ciepły montaż okien i zadbają o ich odpowiednie zabezpieczenie przed utratą ciepła.

Montaż będzie się różnił w zależności od tego, czy chcemy zamontować okna standardowe, energooszczędne czy antywłamaniowe. Tradycyjny montaż dopasowany jest do grubości ścian i przyjmuje się, że w ścianach jednowarstwowych okno wstawia się w połowie szerokości, w dwuwarstwowych przy zewnętrznej krawędzi, a w trójwarstwowych na poziomie ocieplenia.

W nowym budownictwie około 90% przypadków to montaż w licu muru. Wybierając to miejsce usytuowania okna, należy jednak pamiętać o odpowiednim dobraniu systemów mocowań do materiału, w którym montujemy.

Do przymocowania okien stosuje się kotwy lub dyble. Zanim okno znajdzie się w otworze ściennym należy je wyczyścić, usunąć kawałki muru i zanieczyszczeń. Następnie wstawiana jest rama okienną, którą unieruchamia się klinami. Przestrzenie pomiędzy oknem a murem starannie wypełniane są materiałem izolacyjnym. Bez względu na to czy wykonywany jest montaż okien plastikowych, drewnianych czy aluminiowych zasada niwelowania wszelkich potencjalnych mostków cieplnych jest taka sama.

Ciepły/szczelny montaż okien to określenie na instalację okien energooszczędnych. Z uwagi na wymogi i przepisy stosuje się w ich przypadku staranniejsze uszczelnienie ościeżnicy, które ma na celu wyeliminowanie mostków cieplnych. Uciekające przez nie ciepłe powietrze powoduje straty cieplne, które są niedopuszczalne w domach energooszczędnych lub pasywnych.

Ciepłe okna

O stratach ciepła przez okna informuje wartość współczynnika przenikania ciepła Uw. Ucieczka ciepła jest tym większa, im wyższa jest jego wartość, a im jest niższa – tym więcej energii można zaoszczędzić. Obecna oferta rynkowa stolarki okiennej ułatwia oszczędzanie energii grzewczej, ponieważ w świetle obecnych przepisów w nowo wznoszonych budynkach można montować jedynie okna spełniające standardy przeszkleń do domów energooszczędnych. Okna pionowe o współczynniku przenikania ciepła Uw nie wyższym niż 0,9 W/(m2K) i dachowe nie zimniejsze niż 1,1 W/(m2K) pozwalają na znaczne zminimalizowanie strat ciepła zarówno w nowych, jak i remontowanych domach. Rynek oferuje często produkty o znacznie lepszych parametrach termoizolacyjnych.

Na wartość współczynnika Uw mają wpływ profile okienne i pakiet szybowy. Każdy z tych elementów ma swój współczynnik przenikania ciepła – profile okienne Uf, pakiety szybowe Ug. Aby uzyskać Uw okna na poziomie 0,9 W/(m2K), profile powinny mieć współczynnik Uf na poziomie przynajmniej 1,0 W/(m2K), a pakiet szybowy – Uf wynoszący 0,5 lub 0,6 W/(m2K). Taką izolacyjność mają pakiety trzyszybowe z ciepłą ramką dystansową.

Ciepłe profile

Producenci stolarki otworowej oferują wiele systemów okiennych. Różnią się one zarówno materiałami, z których powstają okna, jak i technologią ich produkcji. Wytwarza się je przede wszystkim z PVC, drewna i aluminium. Różni je nie tylko materiał, ale też budowa i szerokość.

Profile w oknach z PVC mają budowę komorową – mogą mieć do siedmiu, a nawet dziesięciu komór. Najbardziej popularne są okna z profili pięcio- lub sześciokomorowych. Trzeba jednak pamiętać, że na utrzymanie ciepła w większym stopniu wpływa szerokość profili, a nie liczba komór. Jednak lepsze efekty w poprawianiu izolacyjność termicznej okien z PVC przynosi zastosowanie różnego rodzaju wkładek termicznych, które umieszcza się w komorach profili – może to być na przykład pianka poliuretanowa bądź spieniony polistyren. Wkładki te zastąpiły tradycyjne wzmocnienia stalowe, które wychładzały profile.

W przypadku profili aluminiowych w uzyskaniu korzystnej izolacyjności również sprzyja wielokomorowa budowa. Składają się one zazwyczaj z dwóch kształtowników, złożonych tak, że znajdująca się między nimi przestrzeń tworzy trzecią komorę, w której umieszcza się wzmocnienia. Stosowane dawniej wkładki stalowe zastąpiono materiałami o znacznie lepszej izolacyjności termicznej, przykładowo ze spienionego poliamidu wzmocnionego włóknami szklanymi. Przestrzenie między przekładkami wypełnienia się spienionym polietylenem albo specjalnymi aerożelami. Można też kupić okna aluminiowe, w których we wrębie przyszybowym jest umieszczony dodatkowy klin z pianki izolacyjnej, minimalizujący straty energii w miejscu osadzenia szyby. Okna aluminiowe mogą być produkowane z profili wytłaczanych ze stopów aluminium z dodatkiem magnezu i krzemu. Dzięki magnezowi mają większą wytrzymałość, krzem zaś odpowiada za większą twardość niż tych wykonanych z czystego aluminium.

Ciepłe ramy okien drewnianych są zbudowane z czterech grubych warstw drewna klejonego. Układ słojów w poszczególnych warstwach jest naprzemienny, dzięki czemu naprężenia wewnętrzne powstające w drewnie znoszą się wzajemnie, a okna są bardziej odporne na działanie warunków atmosferycznych. Termoizolacyjność okien drewnianych zależy od grubości profili. Oprócz pogrubienia profili stosuje się też rozwiązania poprawiające ich izolacyjność, takie jak ramy ze szczelinami oraz łączenie drewna z materiałem termoizolacyjnym, np. pianką poliuretanową umieszczoną w środku profilu, styropianem lub aerożelem. Dobre właściwości termoizolacyjne osiągają ramy o konstrukcjach drewniano-aluminiowych – od strony pomieszczenia okno ma ramę z drewna, od zewnątrz profil aluminiowy, a pomiędzy nimi może być umieszczona warstwa termoizolacyjna, np. polistyren, pianka poliuretanowa czy purenit.

Ciepłe szyby

Pakiet szybowy to zestaw szyb oddzielonych ramką dystansową. Tafle szkła stosowane w takich zestawach różnią się materiałem i sposobem wykonania, co wpływa na parametry termoizolacyjne okna. Szkło niskoemisyjne, które dzięki powłoce z tlenków metali blokuje ucieczkę ciepła z ogrzewanych pomieszczeń, ogranicza straty ciepła odbywające się przez promieniowanie i jednocześnie zapewnia przepuszczanie jak największej ilości promieniowania słonecznego. Powłoki selektywne, łączące zalety powłoki ciepłochronnej i przeciwsłonecznej również poprawiają izolacyjność termiczną pakietu szybowego, ale zmniejszają dopływ światła słonecznego do pomieszczenia.

Standardem są obecnie dwukomorowe pakiety zespolone z trzech tafli szkła o współczynniku Ug = 0,5-0,7 W/(m2K), w których przestrzenie międzyszybowe wypełnia gaz szlachetny – argon lub krypton. Ciężkie gazy ograniczają straty ciepła, a stopień poprawy izolacyjności szyby zespolonej zależy od użytego gazu. Dla pakietów szybowych z argonem wartość współczynnika przenikania ciepła Ug wynosi zwykle ok. 0,5 W/(m2K), a z kryptonem może zejść nawet do 0,3 W/(m2K). Powłoką niskoemisyjną może być pokryta tylko środkowa warstwa szkła w pakiecie szybowym. Do domów w standardzie pasywnym stosuje się okna z pakietami czteroszybowymi o współczynniku przenikania ciepła Ug schodzącym do 0,4 W/(m2K).

Na rzecz poprawy termoizolacyjności okna działa też technologia STV, czyli suchego wklejania szyb. Pakiet szybowy osadzany jest w profilu skrzydła głębiej niż w standardowym systemie, co obniża wartość liniowego mostka termicznego w miejscu styku szyby z profilem. Wklejanie pakietu szybowego w profil usztywnia skrzydło i pozwala zmniejszyć lub wyeliminować wzmocnienia stalowe.

Ramki dystansowe. Podstawową rolą ramek dystansowych w szybie zespolonej jest zapewnienie stałego odstępu między taflami szkła. Zastosowanie ciepłej ramki poprawia izolację termiczną na brzegach, co powoduje podwyższenie temperatury szyb w tym obszarze i obniża ryzyko występowania czasowej kondensacji pary wodnej, ogranicza więc straty ciepła wynikające z przewodzenia. Ciepłe ramki dystansowe wykonuje się najczęściej z tworzyw sztucznych, takich jak poliwęglan czy polipropylen, w połączeniu z cienkimi foliami metalowymi. Stosuje się też elastyczne ramki dystansowe wykonane z giętkich, elastycznych materiałów termoplastycznych lub pianki strukturalnej na bazie silikonu z wbudowanymi sitami molekularnymi. Ramka dystansowa może poprawić współczynnik Uw nawet o 10%.

Ciepłe uszczelki

Uszczelki okienne odpowiadają za szczelność stolarki. Im jest ich więcej, tym okno ma lepszą szczelność powietrzną i wodoszczelność. Służą też ograniczaniu ucieczki ciepła z ogrzewanego budynku. W oknie może być umieszczonych nawet do siedmiu różnych rodzajów uszczelek okiennych pełniących różne funkcje. Mocowanie i uszczelnianie oszklenia zapewniają uszczelki przyszybowe, z kolei uszczelki przylgowe wypełniają przestrzeń między skrzydłem a ościeżnicą. Jeśli chodzi o termoizolacyjność okna najlepiej działają uszczelki z rdzeniem piankowym. W ciepłych oknach profile uznawane za ciepłe są dodatkowo wyposażane w specjalną uszczelkę środkową zespoloną z profilem. Uszczelka środkowa jest umieszczona mniej więcej pośrodku ramy okiennej, a jej zadaniem jest dodatkowa ochrona przed ucieczką ciepła przez okna.

Montaż w 10 krokach

Krok 1. Przygotowanie ram

Proces montażu rozpoczyna się od przygotowania ram okiennych poprzez oklejenie ich taśmą paroszczelną i paroizolacyjną, chociaż można to zrobić później. Niektórzy producenci dbają o odpowiednie otworowanie w ramie i wtedy można pominąć krok wiercenia otworów przez ramę okienną (klienci mają opcję fabrycznego wyposażenia okien w tego rodzaju otwory). 

Krok 2. Wypoziomowanie ramy w otworze okiennym

Krok drugi to czas na wypoziomowanie, a więc ustawienie pion-poziom oraz odpowiednie zlicowanie ramy okiennej z krawędzią muru. W przypadku dużych gabarytów bardzo ważna jest także przekątna okna. Pierwszym sposobem na właściwe wypoziomowanie jest wykorzystanie odpowiednich klocków podporowych, które znajdą się pod dolnym elementem ramy okiennej. Należy zwrócić uwagę na to, by klocki w stabilny sposób podpierały całą konstrukcję.  Drugim sposobem jest użycie tzw. ciepłych parapetów lub specjalnych podwalin. W tym celu ościeża zostają wcześniej wypoziomowane i odpowiednio otynkowane. Dzięki temu uzyskuje się liniowość podparcia ościeżnicy. Parapet wkleja się za pomocą specjalnie do tego przeznaczonych klejów (dwa kleje – jeden łączący parapet z oknem, drugi łączący parapet z ościeżem).

W przypadku, gdy montuje się drzwi tarasowe HST, należy zwrócić uwagę na odpowiednie usytuowanie progu względem poziomu podłogi. Dlatego przed zamówieniem okien trzeba dokładnie ustalić tę wysokość. Ze względu na szerokość progu, podczas montażu często wybiera się poszerzenia systemowe. Całość konstrukcji wymaga dokładnego podparcia z zachowaniem odstępów nie większych niż 300 mm, a połączenie poszerzenia z podłogą należy dokładnie doszczelnić, np. specjalnym klejem lub wykonując odpowiednią podlewkę betonową.

Krok 3. Statyczny montaż okna

Jeśli rama jest odpowiednio wypoziomowana oraz zamontowane zostały elementy podporowe i kliny dystansowe, należy statycznie zamontować okno, przy użyciu przeznaczonych do tego wkrętów ościeżnicowych. Często przy dużych konstrukcjach spotyka się tzw. montaż hybrydowy, czyli z użyciem śrub ościeżnicowych i dodatkowo kotew, co wpływa na lepsze zamocowanie i odpowiednią statykę całej konstrukcji.

Krok 4. Założenie skrzydeł okiennych

Przed zapianowaniem zakłada się skrzydła okienne. Dystans pomiędzy ramą a skrzydłem zostanie utrzymany poprzez zastosowanie specjalnych klocków wypierających (czasem dostarczanych razem z oknami). Klocki te należy zdemontować po zakończonym montażu okien.

Krok 5. Uszczelnienie

Po montażu statycznym przystępuje się do uszczelnienia przestrzeni pomiędzy ościeżnicą a otworem okiennym. W tym celu można użyć różnych materiałów, np. gąbki rozprężnej lub specjalnej piany. Zanim zaaplikuje się pianę, ważnym krokiem jest zroszenie szpalety wodą. Dzięki zastosowaniu wody dojdzie do prawidłowego rozprężenia piany okiennej. Piana stabilizuje się na zasadzie wchłonięcia wilgotności z powietrza.

Do montażu stolarki otworowej używa się piany flexi, która zachowuje odpowiednią elastyczność podczas pracy okna w otworze i wygłusza połączenie. Po rozprężeniu piany należy ją dociąć. Pozwoli to na równomierne przyklejenie taśmy paroszczelnej i paroprzepuszczalnej, co w przyszłości uchroni nas przed problemami mogącymi pojawić się podczas wykonania tynków lub elewacji.

Krok 6. Usunięcie klinów tymczasowych

Na tym etapie trzeba pozbyć się klinów tymczasowych, a ubytki po nich – dopianować. 

Krok 7. Przyklejenie taśm 

Następnym krokiem jest przyklejenie taśmy paroszczelnej i paroizolacyjnej. Ogólna zasada przyklejania taśm brzmi „szczelniej wewnątrz niż na zewnątrz”. Taśmę paroprzepuszczalną przykleja się więc od strony zewnętrznej, taśmę paroszczelną zaś od strony wewnętrznej. Chodzi o to, by potencjalnie występująca para wodna mogła wydostać się na zewnątrz, nie degradując uszczelnienia.

Należy zwrócić uwagę na zachowanie odpowiedniej szczelności naroży, przygotowując odpowiednie „ucho” (na etapie wyklejenia ramy) lub stosując wymaganą zakładkę. Bardzo ważny jest wybór odpowiednio elastycznej taśmy. Należy zwrócić uwagę na szczelność liniowości każdego z połączeń. Dlatego jeśli skończy się taśma, robi się tzw. bypass, czyli nakleja jedną taśmę na drugą.

Krok 8. Odklejenie folii zabezpieczających stolarkę

Po zakończeniu montażu należy zdjąć folie zabezpieczające stolarkę, by uniknąć problemów z jej usunięciem po czasie. Pomiędzy folią zabezpieczającą a oknem znajduje się klej, który ją trzyma i to on stanowi problem, gdy folia za długo pozostanie na ramie okiennej. Jeśli folia na stałe przywrze do ramy, jednym ze sposobów na jej usunięcie jest wykorzystanie parownicy.

Krok 9. Regulacja okien

Jeżeli okna tego wymagają, to najwłaściwszy czas na ich regulację. Regulacja okien pozwala na odpowiednie ustawienie docisku skrzydła w taki sposób, by zwiększyć szczelność okna lub poprawić wentylację domu, wpuszczając do niego więcej powietrza.

Krok 10. Zabezpieczenie taśm paroszczelnych i paroprzepuszczalnych

Na koniec zabezpiecza się taśmy paroszczelne i paroprzepuszczalne, które najczęściej chronią wyłącznie przed promieniowaniem UV. Taśmy najlepiej zabezpieczyć klejem, który będzie przepuszczał powietrze.

Łączna powierzchnia szczeliny dylatacyjnej całej stolarki zamontowanej w przeciętnej wielkości domu to około 2 m², czyli mniej więcej tyle, ile wynosi powierzchnia standardowych drzwi wejściowych. Oznacza to, że niepoprawna izolacja okna w ścianie przynosi takie straty ciepła, jakby były stale otwarte drzwi zewnątrzne.

Najlepszy jakościowo produkt nie spełni deklarowanych przez producenta właściwości, jeśli zostanie źle zamontowany. Montaż okien powinno się zlecić profesjonalnej ekipie montażowej, która wykona usługę zgodnie ze sztuką budowlaną i zaleceniami producenta.

Wypełnienie szczeliny

Warstwę środkową w montażu okien stanowi najczęściej niskoprężna pianka poliuretanowa, która po naniesieniu zwiększa objętość, dokładnie wypełniając wolną przestrzeń. Warto wybrać dobrze izolującą, czyli o jak najniższym współczynniku przewodzenia ciepła λ. Podczas montażu i późniejszej eksploatacji okna, pianka montażowa, która wypełnia połączenie stolarki z murem powinna być skutecznie chroniona przed zawilgoceniem pochodzącym z zewnątrz oraz wilgocią, która powstaje wewnątrz pomieszczeń podczas ich użytkowania.

Pomoc w pracy montażowej

Na rynku pojawiło się narzędzie, które może poprawić komfort pracy monterów stolarki. Elektryczno-próżniowa przyssawka Nyxon o średnicy aż 210 mm to rozwiązanie stworzone z myślą o bezpiecznym i wydajnym przenoszeniu ciężkich oraz wymagających elementów.

Największą zaletą urządzenia jest prosta obsługa. Wystarczy jedno kliknięcie, aby aktywować przyssawkę, która natychmiast wytwarza stabilne podciśnienie. Dzięki temu użytkownik zyskuje pewny chwyt i pełną kontrolę nad przenoszonym materiałem.

Przyssawka została zaprojektowana z myślą o dużych formatach i ciężkich powierzchniach. Jej udźwig wynosi aż 200 kg, co pozwala na swobodne operowanie taflami szkła, płytami, lustrami czy arkuszami metalu. Narzędzie znajdzie zastosowanie wszędzie tam, gdzie liczy się precyzja i bezpieczeństwo.

Systemy montażu

Umieszczenie okna w warstwie izolacji cieplnej prowadzi do maksymalnej ochrony cieplnej ościeża. Są dwa główne sposoby montażu stolarki w warstwie izolacji termicznej: na metalowych konsolach oraz w ciepłej ramie z kantówki montażowej.

Kantówki są wytwarzane z różnych materiałów, np. z purathermu albo thermoporu. Niezależnie od wybranego materiału kantówki systemowe montuje się do muru za pomocą odpowiedniego kleju oraz dodatkowo przykręca do muru wkrętami. W ramie z kantówki systemowej okna są montowane dokładnie tak, jak w murze. Taki montaż pozwala na wysunięcie okien do 25 cm poza lico muru, a maksymalne obciążenie kantówki może dojść do 200 kg/m.

W przypadku metalowych konsoli najpierw instaluje się kotwy dookoła otworu okiennego. Następnie w konsoli montuje się okno, regulując ustawienia. Nośność takiego systemu jest zbliżona do nośności systemów ciepłej ramy, ale maksymalny wysięg wynosi kilkanaście centymetrów.

Różnica pomiędzy systemami dotyczy ewentualnego demontażu okna. W systemie ciepłych kantówek okna demontuje się do wnętrza, uszkadzając jedynie tynk na ościeżu. W przypadku demontażu okna zamocowanego trzeba usunąć fragment elewacji, by dostać się do śrub montażowych.

Montaż okien w dachu

W przypadku okien połaciowych polecany jest montaż obniżony. Dzięki głębszemu osadzeniu okna w dachu jest ono mniej narażone na wpływ czynników atmosferycznych, a zwłaszcza niskiej temperatury. Ryzyko tworzenia się mostków cieplnych na jego obwodzie jest dużo mniejsze, co w efekcie przekłada się na lepszy parametr izolacyjny.

Ważna jest też izolacja termiczna okna. Powinna ona znajdować się na całym obwodzie zewnętrznym okna połaciowego. Dzięki temu na styku ościeżnicy i połaci dachu ograniczone są straty ciepła i powstawanie mostków termicznych. Każdy producent ma własne opracowane rozwiązanie izolacyjne dostosowane do modelu okna dachowego.

Konserwacja okien

Komfort termiczny w domu w dużej mierze zależy od jakości stolarki okiennej oraz metody jej montażu. Równie istotna jest systematyczna pielęgnacja okien, która pozwala znacznie wydłużyć ich żywotność i zminimalizować ryzyko wystąpienia kłopotliwych usterek.

Szczelne okna ograniczają straty energii cieplnej w pomieszczeniach, przyczyniając się do obniżenia rachunków za ogrzewanie w sezonie zimowym. By pełniły swoje funkcje bez zarzutu – nie zapominajmy o regularnych przeglądach elementów mechanicznych stolarki oraz podstawowych czynnościach konserwacyjnych, które z powodzeniem możemy wykonać samodzielnie. Podczas serwisowania okien doskonale sprawdzą się aerozole techniczne.

Koszt montażu

W całkowity koszt montażu okien ekipy remontowe wliczają wszystkie związane z nim prace. Sam montaż okien PVC to kwota 32-100 zł/mb, a montaż okna dachowego to już wydatek rzędu 140-450 zł/mb. Dodatkowo należy doliczyć ok. 100 zł za montaż ościeżnicy okiennej, a jeśli wymagany jest demontaż starej ościeżnicy i okna to koszt wzrośnie o dodatkowe 80-220 zł.

Przykładowo montaż okna PVC o wymiarach 200x140cm wraz z tynkowaniem otworów wyniesie ok. 1000 zł. Doliczając do tego cenę za samo okno (ok. 1200 zł) otrzymamy kwotę ponad 2000 zł za wymianę jednego trójskrzydłowego okna. Dopłaty wymaga też ciepły montaż – jego cena może wahać się między 50 a 150 zł.