Jabłoń 'Ola' (Malus purpurea) - piękna cały rok
Jeśli szukasz jabłoni, która ozdobi Twój ogród to 'Ola' będzie idealnym rozwiązaniem. Ta mała rajska jabłoń jest łatwa w uprawie do tego rośnie wolno, więc sprawdzi się nawet na balkonie. Wiosną zdobi ją (bowiem)welon kwiatów, a później, aż do końca zimy, korale owoców.
Jabłoń purpurowa 'Ola'
Jabłonie rodzące drobne owoce nie bez powodu nazwano rajskimi. Drzewa rajskich jabłoni uprawia się ze względu na obfite kwitnienie oraz drobne, lecz wyjątkowo ozdobne owoce, utrzymujące się na gałązkach długo po opadnięciu liści. W odróżnieniu od ozdobnych wiśni prezentują się pięknie nie tylko wiosną, ale też latem, jesienią i zimą. Najpopularniejszą polską odmianą jest pochodząca od jabłoni purpurowej (Malus purpurea) 'Ola'. Drzewko to rośnie wolno, więc nie zajmuje dużo przestrzeni. Jest mrozoodporne i rzadko trapią je choroby, na które zapadają inne odmiany. Doskonale sprawdza się w przydomowych ogrodach.
Na zdjęciu powyżej: Jabłoń 'Ola' jesienią
Na zdjęciu powyżej: Ozdobne jabłonie mają ażurowe korony. Nie zacieniają mocno ogrodu nawet latem, gdy mają najwięcej liści. Stare nieprzycinane okazy dorastają zwykle do wysokości 5 m. Ich drobne owoce są zimowym przysmakiem ptaków, m.in. kosów, drozdów i jemiołuszek
Jabłoń 'Ola' - kwiaty i owoce
'Ola' kwitnie na początku maja, rozwijając duże (3-4 cm średnicy) różowe kwiaty i niemal jednocześnie purpurowo-oliwkowe liście. Mniej więcej po 2 tygodniach gubi płatki, a na jej liściach pojawia się coraz więcej zieleni. Aż do późnego lata jest przystrojona żółtopomarańczowymi owocami o średnicy 2-3 cm. Jesienią wybarwiają się one na ciemnoczerwono, liście zaś znów stają się miedziane. Gdy opadną, drzewko pozostaje w sznurach barwnych "korali".
Jabłoń 'Ola' - uprawa
Tak jak i inne rajskie jabłonie, 'Ola' najlepiej rośnie na żyznej, piaszczysto-gliniastej i umiarkowanie wilgotnej glebie, w dobrze nasłonecznionym miejscu. W cieniu albo gdy dokucza jej susza, skąpo kwitnie, przedwcześnie gubi liście i owoce, może też chorować.
Jabłoń 'Ola' - sadzonki
Sprzedaż drzewek tej odmiany (w cenie 20-50 zł) prowadzą sklepy internetowe, np. sklep.szkolka.radom.pl, www.oczarjk.pl, www.iglaki24.pl, www.drzewa.com.pl.
Na zdjęciu powyżej: Jabłoń 'Ola' wiosną
Na zdjęciu powyżej: Jabłoń 'Ola' latem
Jabłoń 'Ola' - owoce
Rajskie jabłuszka znacznie ustępują smakiem odmianom owocowym. Są cierpkie i mało soczyste (chociaż np. u odmian 'John Brownie' i 'Dolgo' są całkiem smaczne). Niektóre mają purpurowy miąższ, rzadko spotykany u jabłek deserowych. Warto je kandyzować, a potem używać ich do ozdabiania ciast i deserów, a także drinków.
Owoce jabłoni 'Ola' nadają się na przetwory. Można je kandyzować w cukrze - wówczas zachowają swój ładny kształt i kolor. Kandyzowane jabłuszka są świetnym dodatkiem do herbaty. Z jabłuszek można także przyrządzić doskonałą, aromatyczną konfiturę. Dojrzałymi owocami lubią bawić się dzieci. Pozostawione na drzewie stanowią pokarm licznych ptaków, między innymi kosów, drozdów, kwiczołów i jemiołuszek. Ostatnio coraz częściej można oglądać gałązki z miniaturowymi jabłuszkami jako element bukietów i kompozycji florystycznych.
Na zdjęciu powyżej: Jabłoń 'Ola' zimą
Na zdjęciu powyżej: Formowanie koron należy rozpocząć, gdy drzewa są młode
Rajskie jabłonki (jabłonie ozdobne) - gatunki o odmiany
Gatunki i odmiany rajskich jabłoni mają białe, różowe lub purpurowe kwiaty i czerwone lub złocistopomarańczowe owoce. Szczególnie malowniczo wyglądają korony odmian o ciemnopurpurowych liściach, np. 'Royalty'. Najdrobniejsze jabłuszka (1 cm średnicy) o długich szypułkach tworzy jabłoń jagodowa (M. boccata). Odmiany rozmnażane są przez szczepienie. Drzewka na podkładkach skarlających osiągają mniejsze rozmiary, ale wymagają lepszego podłoża niż szczepione na podkładkach umożliwiających silny wzrost. Warto posadzić w ogrodzie 2-3 okazy jednej odmiany, bo ładniej prezentują się w grupie niż pojedynczo. Młode drzewka dobrze znoszą przycinanie, więc jeśli zajdzie taka potrzeba, można ograniczać rozmiar ich koron.
Na zdjęciu powyżej: Odmiana 'Royalty'
Na szczególną uwagę zasługuje wyhodowana w Polsce odmiana "Ola". Jest drzewkiem o luźnej, ażurowej koronie i dość dużych ciemnoczerwonych owocach, które wiszą na gałązkach prawie przez całą zimę, ciesząc się wielkim zainteresowaniem ptaków. Drzewko jest mało wymagające i bardzo odporne na choroby. W maju zakwita dużymi ciemnoróżowymi kwiatami.
Do jabłonek obsypujących się ogromną ilością owoców zalicza się także "Profesor Sprenger". Nieduże, okrągłe, początkowo złocistożółte jabłuszka okrywa późnym latem czerwonawy rumieniec. Jesienią owoce stają się pomarańczowo-czerwone i długo pozostają na drzewie. Dodatkową zaletą tej odmiany są majowe białe kwiaty o intensywnym zapachu.
Nieco większe owoce rajskich jabłonek świetnie nadają się na domowe przetwory. Odmianą specjalnie polecaną do tego celu jest "Golden Hornet" o dość dużych, złocistożółtych owocach. Samo drzewko też jest bardzo dekoracyjne. Ma luźną i dość szeroką koronę. Jej liście jesienią przepięknie przebarwiają się na czerwono. A wiosną jabłonka ta wdzięcznie okrywa się jasnoróżowymi kwiatami.
Bardzo często w sklepach ogrodniczych można spotkać jabłoń "Royalty". Jest to ciekawa odmiana o liściach nie zielonych, lecz rubinowoczerwonych. Rośnie dość wolno i jest drzewkiem o bardzo zgrabnej, zwartej koronie. Owoce ma drobne, ciemnoczerwone. Charakterystyczne są też kwiaty - w kolorze ciemnej czerwieni.
Malowniczą, płaczącą koronę ma natomiast odmiana "Royal Beauty". Ale trzeba pamiętać, aby przeznaczyć na to drzewko trochę więcej miejsca, ponieważ potrafi się rozrosnąć mocno wszerz (do około 4 metrów). Jej wysokość zależy od wysokości podkładki, na której została zaszczepiona. Najczęściej dorasta do około 2 metrów. Ma bardzo drobne i niezwykle liczne owoce koloru karminowego.
Bardzo ładną odmianą jest też "Red Sentinel". Wyróżnia się obfitym owocowaniem. Tworzy rumiane, błyszczące, kształtne rajskie jabłuszka średniej wielkości, które łatwo można pomylić z owocami czereśni. Ma wiosną białe kwiaty.
Jabłonie ozdobne
Jeśli ktoś ma niewielki ogród i chciałby posadzić choć jedno pasujące do niego rozmiarami drzewko, na pewno powinien zainteresować się jabłonkami ozdobnymi. W sklepach ogrodniczych można znaleźć mnóstwo odmian, które różnią się od siebie kolorami kwiatów i jabłuszek, a także kształtem korony - jedne są bardziej rozłożyste, inne bardziej zwarte. Wysokość wszystkie mają podobną - rzadko dorastają do 5 metrów.
Warto posadzić takie drzewko w dobrze wyeksponowanym miejscu ogrodu, na przykład przed domem, na trawniku lub przy ścieżce, aby móc cieszyć się bez przeszkód jego widokiem. Jesienią to właśnie rajskie jabłuszka stanowią największy atut tych drzewek, a gałązki gęsto obsypane drobnymi owocami robią naprawdę duże wrażenie.
Odmiany rajskich jabłoni różnią się pokrojem, barwą kwiatów i liści, wielkością i kolorem owoców, ich trwałością oraz odpornością na choroby. Tak duża różnorodność jest wynikiem licznych prac hodowlanych, prowadzonych nad uzyskaniem jak najpiękniejszych i najwartościowszych form jabłoni ozdobnych. Jabłoń 'Ola' jest jedną z ciekawszych odmian polskiego pochodzenia, polecanych zwłaszcza do uprawy w niewielkich ogrodach przydomowych oraz w zieleni osiedlowej. Odmiana ta została wyhodowana przez Jana Grąbczewskiego w podwarszawskiej Dąbrówce na początku lat siedemdziesiątych zeszłego stulecia.
Jabłonie ozdobne - wygląd
Drzewko ma wolne tempo wzrostu, tworzy ażurową, kulisto-spłaszczoną koronę i dorasta do 5 m wysokości. Duże, pojedyncze, różowe kwiaty pojawiają się na początku maja. Kwitnienie jest bardzo obfite i trwa około 2 tygodni. Wraz z opadaniem pierwszych płatków na gałązkach rozwijają się czerwone liście, wcześniej ukryte wśród kwiatów. Ich barwa jest początkowo bardzo intensywna, ale z początkiem lata liście zielenieją. Purpurowo-czerwone, kuliste owoce dorastają do 3 cm średnicy, są odporne na parcha jabłoni i trwałe, utrzymują się na gałązkach aż do zimy.
Jabłonie ozdobne - uprawa
Rajskie jabłonie nie są trudniejsze w uprawie, niż tradycyjne odmiany owocowe. Drzewa najlepiej rosną na glebach żyznych i świeżych, umiarkowanie wilgotnych. Dobre warunki wzrostu jabłoni ozdobnych zapewnia podłoże piaszczysto-gliniaste. Do obfitego kwitnienia i owocowania rośliny wymagają dużo słońca. Sadzone w cieniu często chorują, przedwcześnie gubią liście oraz owoce. Kupując drzewka warto zapytać, na jakiej podkładce zostały zaszczepione, bowiem od typu podkładki zależy siła wzrostu roślin. Na podkładkach karłowych lub półkarłowych drzewka osiągają mniejsze rozmiary, ale wymagają lepszego podłoża, niż te szczepione na podkładkach silnie rosnących.
Jabłonki nie mają wygórowanych wymagań co do podłoża. Dobrze rozwijają się na glebach umiarkowanie wilgotnych, przepuszczalnych, lekko kwaśnych. Wymagają jednak miejsc słonecznych. Posadzone w cieniu słabo kwitną i owocują.
Jabłonki ozdobne są odporne na mróz i nie muszą być okrywane na zimę.
Na początku wiosny (w marcu) przeprowadza się cięcia pielęgnacyjne i formujące. Nie trzeba jednak przycinać tych drzewek tak intensywnie jak odmiany sadownicze. Wystarczy usunąć tylko krzyżujące się i chore gałęzie.
Warto też nieco skrócić zbyt długie, gdyż latem mogą być nadmiernie obciążone owocami i w związku z tym podatne na wyłamania.
Przed zimą w ogrodach położonych poza miastem pnie młodych drzewek warto zabezpieczyć przed ogryzaniem przez zające, okrywając je ochronnymi opaskami.
- Więcej o:
