Szkodniki żyjące w glebie

Podziemne szkodniki zwykle niszczą roślinę od korzeni

Szkodniki żyjące w glebie możemy zauważyć choćby podczas kopania grządek. Najczęściej jednak widzimy objawy ich występowania w postaci usypanych kopczyków, uszkodzonych korzeni czy wreszcie nagłego obumierania roślin. Korzeniami odżywiają się różne zwierzęta. Znane są z tego gryzonie: karczowniki, myszowate i nornikowate. Podobne "zamiłowania" mają larwy chrząszczy - pędraki - oraz drutowce i nicienie: guzaki i mątwiki. Do podziemnych niszczycieli należą również niewielkie zwierzęta ryjące podziemne korytarze i wijące w nich gniazda - krety i nornice. Podkopują one rośliny i w sposób mechaniczny niszczą korzenie bądź powodują, że nie mogą one pobierać wody z gleby. Podobne szkody powodują mrówki.

Na zdjęciu powyżej: Nakłuwając ziemię prętem, sprawdzimy, czy nie ma w niej podziemnych korytarzy wydrążonych przez gryzonie

Sposoby na pędraki

To pospolita nazwa larw chrząszczy z rodziny żukowatych, do których należą np. chrabąszcz majowy i guniak czerwczyk. Ich larwy - białożółte, grube, pałąkowato wygięte pędraki z dużą głową - żerują na korzeniach. Objawem jest zamieranie młodych roślin, nagłe więdnięcie, słaby wzrost drzewek i krzewów czy plackowate zasychanie trawy. Podobne szkody powodują opuchlaki - chrząszcze z rodziny ryjkowcowatych, których larwy są beznogie i białe. Larwy tych chrząszczy atakują korzenie drzew i krzewów oraz byliny. Dorosłe osobniki wygryzają dziury w liściach.

Zwalczanie: Tuż po zauważeniu pierwszych objawów żerowania chrząszczy na roślinie opryskujemy ją preparatem Decis Ogród 015 EW (najlepiej wieczorem). Doglebowo stosujemy ekologiczne preparaty zawierające żywe pasożytnicze nicienie, które niszczą larwy chrabąszczy i opuchlaków, np. Nemasys L, H i G.

Na zdjęciu powyżej: Plackowate zasychanie trawy spowodowane przez larwy chrabąszczy lub opuchlaków

Zwalczanie drutowców

To larwy chrząszczy z rodziny sprężykowatych. Mają ciało o bardzo twardym naskórku, błyszczące, wydłużone, w kolorze żółtym lub pomarańczowym. Uszkadzają korzenie i bulwy, powodując zahamowanie wzrostu oraz ich zasychanie. Atakują wiele gatunków.

Zwalczanie: Podobne jak pędraków

Nicienie

Do nicieni żerujących w korzeniach należą guzaki i mątwiki - organizmy milimetrowej wielkości. Pod wpływem ich żerowania powstaje nadmierna ilość korzeni, na których formują się wyrośla z nicieniami. Przy inwazji guzaków wyrośla są wydłużone, a mątwików - prawie kuliste. Guzaki często występują na kwiatach jednorocznych i dwuletnich oraz krzewach liściastych, mątwiki zaś na truskawkach, pomidorach i warzywach okopowych (np. burakach i marchwi).

Zwalczanie: Profilaktycznie warzywa okopowe na tej samej grządce uprawiamy nie częściej niż co 5 lat. W miejscach występowania nicieni uprawiamy cebulę i cykorię (unikamy natomiast pomidorów i papryki). Aby sprawdzić obecność nicieni w glebie, sadzimy rozsadę sałaty i po 14 dniach badamy, czy na korzeniach występują narośla.

Sposób na kreta

Pod wieloma względami jest pożyteczny, bo odżywia się tylko zwierzętami żyjącymi w glebie (larwami owadów, dżdżownicami, myszami i ryjówkami). Jednak wskutek drążenia korytarzy uszkadza korzenie roślin i do tego usypuje wysokie kopce.

Zwalczanie: Kret ma doskonały słuch i dlatego wypłaszają go umieszczone w korytarzach wiatraczki, wkopane puste butelki (muszą wystawać ok. 5 cm nad ziemią) czy urządzenia elektroakustyczne, np. zasilane przez baterie solarne. Krety odstraszają też włożone do korytarzy materiały nasycone naftą lub olejem napędowym. Można ponadto użyć świec odstraszających - zapalone wkładamy do otworów w ziemi, by dym wypłoszył szkodniki, albo zastosować preparaty takie jak Kret Stop.

Na zdjęciu powyżej: Duże kopczyki zostały wypchnięte przez krety drążące w ziemi korytarze

Myszowate

Zaliczają się do nich norniki, nornice, myszy i karczowniki. Zwierzątka te usypują małe kopczyki i ryją płytko pod ziemią, unosząc ją na wysokość 2-3 cm. Myszowate, uszkadzając korzenie, powodują zasychanie drzew i krzewów. Szkody wyrządzają także zimą.

Zwalczanie: Należy usuwać chwasty spod drzew i krzewów, bo są kryjówkami gryzoni. Można też umieszczać zatrute przynęty lub ziarno w norach i korytarzach albo stosować pułapki z przynętą (owies lub marchew). Gryzonie żerują w pozycji siedzącej, więc wszelkie pułapki powinny mieć odpowiednią wysokość i szerokość. Inne sposoby zwalczania to stosowanie świec dymnych i wlewanie wody do otworów w ziemi. Korytarzy gryzoni poszukujemy, wbijając metalowy pręt na głębokość ok. 20 cm. Pusta przestrzeń oznacza trafienie na korytarz, w który możemy włożyć np. zatrute ziarno.

Na zdjęciu powyżej: Takie małe kopczyki to dzieło nornic bądź karczowników - zwierząt ryjących podziemne korytarze

Mrówki - szkodniki?

Usypują kopce częściowo schowane w ziemi i otoczone podziemnymi korytarzami. W gnieździe znajdują się larwy, jaja, uskrzydlone samice i duża liczba robotnic. Niektóre mrówki mogą niszczyć rośliny, obsypując je podłożem. Kopczyki mrówek szpecą szczególnie trawniki.

Zwalczanie: Po zauważeniu pierwszych mrowisk należy stosować jeden z preparatów: ABC mrówki lub Ant Stop AL.

Na zdjęciu powyżej: Gniazdo mrówek na trawniku - owady zasypały rośliny, a ich kopce szpecą murawę