Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła - montaż, cena

Co przemyśleć przed decyzją o instalacji wentylacji mechanicznej?

W nowym domu, zwłaszcza energooszczędnym lub pasywnym, już na etapie projektu należy zaplanować wentylację mechaniczną. W domu modernizowanym możemy zastosować system określany jako wentylacja zdecentralizowana (lokalna).

Wentylacja mechaniczna - rodzaje systemów

• wentylacja mechaniczna scentralizowana
• wentylacja mechaniczna zdecentralizowana

W nowym domu zazwyczaj stosuje się centralną wentylację mechaniczną (nazywaną też scentralizowaną), składającą się z sieci kanałów i rekuperatora. Wykonanie jej projektu należy powierzyć fachowcom. Często prowadzenie kanałów wymaga wykonania przekuć przez stropy, trzeba więc wszystko rozplanować tak, żeby nie uszkodzić innych instalacji. Dotyczy to zwłaszcza rur z wodą grzejną, jeśli w domu przewidziane jest ogrzewanie podłogowe.

Coraz więcej producentów oferuje też wentylację lokalną, inaczej zdecentralizowaną, która ze względu na prostszy montaż polecana jest przede wszystkim do domów już zamieszkałych.

Wentylacja mechaniczna - scentralizowana

Przy projektowaniu wentylacji mechanicznej uwzględnia się między innymi liczbę mieszkańców w domu (przyjmuje się, że na jedną osobę potrzeba 20 m3 powietrza na godzinę), wymaganą częstotliwość wymiany powietrza w pomieszczeniach (na przykład w łazience 4-6 wymian na godzinę) oraz to, czy w budynku będzie zamontowany kominek. Na tej podstawie określana jest moc rekuperatora oraz średnica i długość kanałów wentylacyjnych. Ponadto, po uwzględnieniu rzutów kondygnacji domu ustalone zostaje miejsce montażu rekuperatora, czerpni i wyrzutni powietrza, anemostatów (nawiewnych i wyciągowych), a także trasy prowadzenia przewodów. Dzięki temu, gdy zajdzie konieczność (podczas układania kanałów) wykonania przekucia przez strop, mamy większą pewność, że nie uszkodzimy pozostałych instalacji. W dokumentacji podane jest też zestawienie potrzebnych materiałów, co umożliwia ocenę kosztu inwestycji i porównanie ofert od różnych wykonawców. Często bowiem firmy proponują nam instalacje o różnym standardzie - te pozornie tańsze w zakupie, mogą się okazać niestety znacznie droższe w eksploatacji. Dobrej jakości centrala powinna się wyróżniać wysoką sprawnością odzysku ciepła, niedrogą eksploatacją oraz cichą pracą.
Wygodną obsługę wentylacji mechanicznej zapewniają sterowniki. Do wyboru mamy modele ręczne i automatyczne. Umożliwiają one regulację wielkości przepływu powietrza - na przykład za pomocą jednych zaplanujemy inną wymianę powietrza w dzień, inne pozwolą na ustawienie go nocą oraz w czasie dłuższej nieobecności domowników.

Wentylacja mechaniczna - zdecentralizowana

Jedną z możliwych opcji w tego typu rozwiązaniu jest zastosowanie ściennych minirekuperatrów, które przeznaczone są do obsługi pojedynczych pomieszczeń. Nie ma tu konieczności montażu sieci kanałów, a wymiana powietrza bez strat ciepła odbywa się lokalnie w każdym pomieszczeniu (jedynie w łazience i toalecie montuje się higrosterowane wentylatorki). W minicentrali znajduje się wymiennik ciepła, wentylator o niewielkiej mocy zasilany prądem oraz zestaw filtrów powietrza. Kierunek przepływu powietrza zmienia się co kilkadziesiąt sekund, co oznacza, że w takim cyklu usuwa ono zużyte powietrze z pomieszczenia i dostarcza świeże, przy czym - dzięki wymiennikowi ciepła - jest ono ogrzane ciepłem odzyskanym z powietrza usuwanego.
Inny wariant to zastosowanie wentylacji zintegrowanej z ramą okienną (taki montaż nie jest jednak możliwy w istniejącym oknie).

Mechaniczna wentylacja - montaż 

Wentylacji mechanicznej lepiej nie montować samodzielnie, chociaż sam montaż wydaje się nie być bardzo skomplikowany. Na pewno jednak nie uda nam się jej dobrze wyregulować. Dlatego powinniśmy znaleźć firmę, której powierzymy kompleksowe wykonanie usługi. Taki wykonawca przygotuje zarówno projekt, jak i zapewni właściwy montaż instalacji. Nie jesteśmy co prawda w stanie ocenić poprawności wykonanego systemu, ale warto wiedzieć na co zwrócić uwagę.

Montaż centralnego systemu wentylacji mechanicznej z rekuperatorem jest znacznie bardziej złożony niż system lokalny. Dlatego powinniśmy powierzyć go doświadczonym fachowcom.

Montaż centralnego systemu mechanicznej wentylacji

Do najważniejszego elementu wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła, czyli do rekuperatora powinien być zapewniony swobodny dostęp ze wszystkich stron. Ułatwi to naprawę centrali lub wykonanie koniecznych czynności serwisowych. Nie można też zapominać o podłączeniu do niej instalacji kanalizacyjnej, aby umożliwić odpływ skroplin. Ponadto centralę należy umieścić w pomieszczeniu, w którym panuje temperatura powyżej 0°C. W przeciwnym razie może dochodzić do nadmiernego skroplenia pary wodnej na wymienniku ciepła. Dlatego, gdy zdecydujemy się na montaż rekuperatora na poddaszu nieużytkowym, musimy dobrze zabezpieczyć go przed mrozem. Jeśli to możliwe, lepiej umieścić centralę na poddaszu użytkowym, na przykład w schowku osłoniętym przesuwnymi drzwiami lub garderobie. Często wybierane miejsca to pomieszczenie wielofunkcyjne, takie jak: pralnia, spiżarnia, pokój majsterkowicza lub domowa siłownia. Urządzenie w zależności od jego wielkości, wagi i konstrukcji można zawiesić na ścianie lub postawić na podłodze. Centralę można również umieścić w tym samym pomieszczeniu technicznym co pompę ciepła lub kocioł kondensacyjny.
Instalację przewodów wentylacyjnych można wykonać między innymi z okrągłych rur ocynkowanych typu spiro, kanałów prostokątnych z blachy ocynkowanej, kanałów prostokątnych i okrągłych z tworzyw sztucznych, kanałów elastycznych.

Montaż mechanicznej wentylacji instalacji decentralnej

Ponieważ w przeciwieństwie do centralnego układu wentylacji mechanicznej system lokalny nie wymaga układania sieci przewodów, montaż nie zajmuje dużo czasu. Do wykonania instalacji potrzebny jest otwór w ścianie zewnętrznej danego pomieszczenia (średnica urządzenia nie przekracza najczęściej 160 mm) oraz podłączenie każdej minicentrali do instalacji elektrycznej o napięciu 230 V.
Jeśli w domu zamontujemy urządzenia w kilku pomieszczeniach, to ich pracę można zsynchronizować, łącząc je między sobą przewodami elektrycznymi. Można też sterować systemem za pomocą komunikacji radiowej.
Uwaga! Podczas pracy systemu w ceramicznym wymienniku ciepła minicentrali nie powstaje kondensat, który musiałby być odprowadzany do kanalizacji.

Zdaniem eksperta: Tomasz Trusewicz, dyrektor Stowarzyszenia Polska Wentylacja

Na co zwrócić uwagę, montując centralę wentylacyjną?

Z punktu widzenia poprawności działania całej instalacji wentylacyjnej warto zadbać o to, aby odległość centrali od najdalszych punktów nawiewnych i wyciągowych w pomieszczeniach nie była zbyt duża. O optymalny dobór centrali i przewodów wentylacyjnych oraz elementów nawiewnych powinien zadbać projektant instalacji, który powinien obliczyć opory przepływu powietrza w instalacji i sprawdzić, czy w najbardziej odległych punktach zostanie zapewniona oczekiwana wydajność. Należy także pamiętać, że nie każda centrala będzie działać optymalnie, jeżeli zostanie ulokowana w pomieszczeniu nieogrzewanym. Może to powodować niepotrzebne straty ciepła, mogą także wystąpić problemy z odprowadzeniem skroplin.

Wentylacja mechaniczna w domu - montaż krok po kroku

Wentylacja mechaniczna - cena

Wiele firm oferuje kompleksową usługę, obejmującą wykonanie projektu instalacji centralnej wentylacji mechanicznej wraz z jej ułożeniem, montażem rekuperatora oraz regulacją systemu. Szacunkowy koszt takiej usługi w domu o powierzchni 150 m2 (zależny np. od wybranego materiału kanałów i sterowania) wyniesie 14-25 tys. zł.

Natomiast do określenia opłat związanych z eksploatacją przyjmiemy, że w naszym przykładowym domu wymagane są wentylatory o mocy 60 W. Zakładając ciągłą pracę instalacji przez cały rok, otrzymamy zużycie energii na poziomie 525 kWh, co przy średniej cenie prądu 0,55 zł/kWh da nam wartość 289 zł. Przegląd centrali raz w roku kosztuje 350 zł, a wymiana filtrów 30-150 zł. Aby oszacować nakłady inwestycyjne na lokalną wentylację mechaniczną, można przyjąć, że do zapewnienia świeżego powietrza w domu o powierzchni 150 m2 wystarczy zazwyczaj pięć urządzeń. Łączny koszt ich zakupu wraz ze sterowaniem wyniesie około 15-17 tys. zł.

Wentylacja mechaniczna - opinie inwestorów

Opinia I

Moje największe obawy budziła informacja przekazana przez instalatorów, iż wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła nie powinna być wyłączana. Serce systemu, czyli rekuperator musi być zasilany prądem 24 godziny na dobę i 365 dni w roku. Wyobraziłam sobie bowiem bardzo wysokie rachunki za pobraną energię elektryczną. Jednak w praktyce wygląda to
zupełnie inaczej. Dowiedziałam się, że system ten zużywa mniej prądu niż lodówka naprawdę dobrej klasy - rocznie nie więcej niż 200 zł.
Ponadto dzięki zamontowaniu tego rozwiązania można zaoszczędzić na kosztach ogrzewania. Wprawdzie w tym zakresie nie mam żadnego porównania, bo w moim domu wentylacja mechaniczna działa od początku, ale według zapewnień ekipy instalacyjnej za paliwo zapłacę rocznie mniej o minimum tysiąc złotych.
Trzeba jednak wziąć pod uwagę dodatkowe koszty na eksploatację. Obejmują one przede wszystkim serwis - około 250 zł rocznie oraz wymianę filtrów (najlepiej co kwartał) - po 60 zł. Wysokość tego ostatniego wydatku można obniżyć, stosując filtry wielorazowego użytku, które wystarczy przeprać.
Zanim zastosowałam wentylację mechaniczną, niepokoiła mnie również kwestia hałasu podczas pracy instalacji, gdyż znajomy twierdził, że centrala wentylacyjna nieustannie szumi. Właściciel firmy instalacyjnej przekonał mnie jednak, że to nieprawda. Zaprosił mnie i mojego męża do swojego domu. Okazało się, że we wszystkich pomieszczeniach było cicho. Ale to wcale nie znaczy, że wentylacja z rekuperacją pracuje bezgłośnie. Wręcz przeciwnie. Dlatego trzeba bardzo rozważnie zaplanować, w jakim pomieszczeniu umieścić centralę. Z całą pewnością powinna znajdować się w miejscu odległym od sypialni i od salonu. W naszym przypadku umieszczona została w pomieszczeniu nad garażem. Grażyna W., Bydgoszcz

Opinia II

To, że w moim domu znajdzie się wentylacja mechaniczna z rekuperacją, było dla mnie oczywiste od momentu podjęcia decyzji o budowie. Szef firmy instalacyjnej zaproponował, aby centrala wentylacyjna oraz kocioł grzewczy pochodziły z jednej firmy. Dzięki temu łatwiejsza jest współpraca obu urządzeń.
Mój dom ma około 170 m2 (parter i piętro) i wszystkie pomieszczenia są podłączone do wentylacji. Na obu kondygnacjach anemostaty nawiewne i wywiewne umieszczone są w sufitach. Niezwykle ujęło mnie to, że zanim firma przystąpiła do pracy, zostały dokładnie wyliczone parametry wymiany powietrza dla każdego pomieszczenia (w zależności od jego kubatury oraz przeznaczenia). Odpowiednie wielkości osiągnięto w praktyce za pomocą starannie dobranych elementów (kryz), założonych na kanałach odchodzących do poszczególnych pokoi. W centrali zastosowany jest wydajny wymiennik ciepła. Ma prostą budowę i w związku z tym mniejsze jest ryzyko uszkodzeń. Ciekawostką instalacji jest to, że na czerpni świeżego powietrza zainstalowano czujkę, która bada temperaturę. W przypadku, gdy powietrze jest zbyt chłodne, włącza się elektryczna grzałka, która wstępnie je podgrzewa. Ktoś mógłby zapytać, po co tyle komplikacji, aby zapewnić w domu świeże powietrze. Przecież wystarczy otworzyć okno. Pewnie tak, ale dzięki wentylacji mechanicznej powietrze w domu jest stale wymieniane. To się naprawdę czuje. Przez lata mieszkałem w domu bez wentylacji mechanicznej i mogę powiedzieć, że nie ma porównania. Powietrze w domu z takim rozwiązaniem jest nie tylko zawsze świeże, ale unika się również dużych skoków temperatury charakterystycznych chociażby dla intensywnego wietrzenia zimą. To tyle jeśli chodzi o kwestie komfortu, ale są jeszcze kwestie finansowe. Energia cieplna, za wytworzenie której płacimy, jest podczas wietrzenia bezpowrotnie tracona. Natomiast w przypadku wentylacji mechanicznej w sporej części ją odzyskujemy. Krzysztof C., okolice Nakła

Jak działa wentylacja mechaniczna?  - fakty i mity

Stosunkowo niewiele osób zdaje sobie sprawę, jak duży wpływ na nasze samopoczucie i stan zdrowia ma jakość powietrza, którym oddychamy. Tymczasem jego podstawowe parametry - takie jak temperatura, prędkość przepływu, a także wilgotność i czystość - decydują o naszym komforcie termicznym, czyli o tym, czy w danym pomieszczeniu dobrze się nam pracuje i wypoczywa. Ponieważ człowiek większość czasu spędza we własnym domu, zapewnienie w nim dobrej wentylacji jest bardzo ważne.

W budownictwie jednorodzinnym standardowo stosuje się wentylację grawitacyjną, która - jak sama nazwa wskazuje - wykorzystuje naturalne zjawisko różnicy ciśnień powietrza wewnątrz i na zewnątrz budynku. O jej skuteczności decyduje wiele czynników, między innymi: odpowiednie wykonanie i rozmieszczenie punktów wyciągowych, właściwa organizacja napływu powietrza zewnętrznego, aktualne warunki pogodowe itd. Nie jest to więc wbrew pozorom proste i niezawodne rozwiązanie, a brak precyzyjnych przepisów oraz niska świadomość inwestorów powodują, że często wentylacja grawitacyjna nie spełnia pokładanych w niej oczekiwań. Ciekawym i zdobywającym coraz więcej zwolenników rozwiązaniem alternatywnym jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, czyli z rekuperacją. Ponieważ nie jest to jeszcze system popularny, na jego temat często są wypowiadane opinie nie całkiem potwierdzone faktami, prowadzące do błędnych wniosków. Warto się z nimi rozprawić.

• W domu z rekuperatorem nie można otwierać okien. NIEPRAWDA. Okna można otwierać zawsze, wydaje się to jednak zupełnie zbędne, skoro wentylacja zapewnia stały dostęp do świeżego powietrza.
• Wentylację mechaniczną można uruchomić podczas prac wykończeniowych. NIEPRAWDA. Wolno ją włączyć dopiero po dokładnym odkurzeniu i sprzątnięciu domu po wszystkich pracach budowlanych i wykończeniowych. W przeciwnym razie może dojść do zabrudzenia kanałów i centrali wentylacyjnej pyłem.
• System z rekuperatorem pracuje bardzo głośno. NIEPRAWDA. System wentylacji mechanicznej, dzięki odpowiedniemu dobraniu średnic kanałów oraz ich zaizolowaniu, a także montażu dobrej jakości urządzenia będzie pracował cicho.
• Wentylacja mechaniczna wymaga stałej kontroli. NIEPRAWDA. Producenci oferują rozmaite systemy sterowania i nadzoru pracy rekuperatorów, które do minimum ograniczają ich obsługę. W najprostszych rozwiązaniach obsługa sprowadza się do bardzo łatwej okresowej wymiany filtrów. W zaawansowanych modelach możliwe jest dostosowanie ich trybu pracy do stopnia wykorzystywania pomieszczeń.
• Pracę systemu z rekuperatorem bardzo słychać w domu, szczególnie wieczorem. NIEPRAWDA. Prawidłowo dobrane średnice przewodów wentylacyjnych, odpowiednio zaizolowane kanały oraz dobrej jakości rekuperator to gwarancja cichej pracy systemu.
• Domownikom grozi uduszenie, jeśli nagle wyłączą prąd. NIEPRAWDA. Gdy dom wyposażony jest w standardową wentylację grawitacyjną i szczelne nowoczesne okna bez mikrowentylacji i nawiewników oraz gdy na dworze jest powyżej 12°C mamy praktycznie taką samą sytuację, jak przy wyłączeniu wentylacji mechanicznej. By zapewnić wymianę powietrza należy w obu przypadkach po prostu otworzyć okna. Osoby bardzo wrażliwe na brak wentylacji mogą w mniejszych domach zastosować UPS, który pozwoli na podtrzymanie zasilania wentylacji mechanicznej.
• Układ z rekuperatorem wymaga drogiego projektu i fachowego wykonawcy. NIEPRAWDA. Każda gotowa instalacja wentylacyjna podlega zatwierdzeniu przez kominiarza i chociażby z tego względu potrzebny jest jej projekt techniczny podpisany przez inżyniera z uprawnieniami budowlanymi. W projekcie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła ważny jest właściwy dobór sieci przewodów, elementów nawiewnych i wyciągowych oraz parametrów centrali z wymiennikiem. Gwarantuje to niezawodne i ciche działanie instalacji oraz właściwą organizację przepływu powietrza wewnątrz domu. Projekt powinien też uwzględniać rozmieszczenie mebli w pomieszczeniach mieszkalnych domu czy też ustawienie wanny i prysznica w łazience. Nie znaczy to jednak, że jest bardzo skomplikowany i drogi. Nie można się również zgodzić z opinią, że wykonanie takiej instalacji jest trudne i musi się tym zająć specjalista. System z rekuperatorem jest prosty w montażu, a do jego prawidłowego zainstalowania wystarczy minimalna wiedza techniczna i przestrzeganie zaleceń zawartych w projekcie.
• Rekuperator również grzeje. NIEPRAWDA. Rekuperator nie jest urządzeniem grzewczym, lecz wentylacyjnym i jego podstawową funkcją jest zapewnienie skutecznej wentylacji budynku niezależnej od warunków temperaturowych i ciśnienia atmosferycznego panujących na zewnątrz. Teoretycznie istnieje możliwość założenia w urządzeniu grzałki, ale rachunki za prąd z pewnością by nas zaskoczyły.
• Taka instalacja to kosztowna inwestycja. NIEPRAWDA. Koszty nie będą wysokie - zwłaszcza wtedy, gdy system wentylacji z rekuperatorem zostanie przewidziany w projekcie domu, a instalację wentylacyjną wykona się na tym samym etapie budowy co instalację grzewczą i wodno-kanalizacyjną. Korzystnie jest też wykonać otwory na przewody na etapie wylewania stropów. Ponadto warto wziąć pod uwagę to, że decydując się na wentylację mechaniczną, nie ponosi się kosztów budowy licznych kanałów potrzebnych do wentylacji grawitacyjnej, a koszty przewodów wentylacyjnych są kilkakrotnie niższe od tych, jakie trzeba ponieść na wykonanie kanałów murowanych. Niektóre szacunki mówią, że oszczędności tylko z tego tytułu pozwalają pokryć ponad 60% kosztów wykonania instalacji wentylacji mechanicznej. Przy zastosowaniu wentylacji mechanicznej możliwe jest maksymalne skrócenie sieci przewodów, a także zalanie ich w stropie. To ostatnie rozwiązanie powinno być jednak dobrze przemyślane, ponieważ kanałów nie da się już przesunąć, co w przyszłości może ograniczać ewentualne zmiany w aranżacji wnętrza. Ponieważ podłączenie centrali i rozprowadzenie przewodów jest zadaniem stosunkowo prostym, można je wykonać we własnym zakresie, co pozwala na dalsze oszczędności rzędu nawet kilku tysięcy złotych.

• Wentylacja mechaniczna jest droga w eksploatacji. NIEPRAWDA. Wiele osób uważa, że wentylacja grawitacyjna nic nie kosztuje, jest więc bardziej opłacalna od zużywającej energię elektryczną wentylacji mechanicznej. To błędne rozumowanie, ponieważ nie bierze się w nim pod uwagę, że napływ zimnego powietrza z zewnątrz, niezbędny dla prawidłowego przewietrzania budynku, powoduje duże straty ciepła, a więc podwyższa koszty ogrzewania domu. Idea systemów rekuperatorowych polega natomiast na odzyskaniu znacznej ilości ciepła traconego przy naturalnej wentylacji. Gdy odpowiednio dobierze się centralę wentylacyjną i fachowo wykona instalację z rekuperacją, oszczędności z tego tytułu mogą znacznie przewyższyć koszty zużytej energii.

• Najbardziej opłacalne są drogie centrale z wysokosprawnymi wymiennikami. NIEPRAWDA. Sprawność odzysku ciepła przez rekuperator nie jest parametrem o pierwszorzędnym znaczeniu, o czym niestety nie wie wielu inwestorów. Często poszukują oni rekuperatorów o najwyższej sprawności, a skutek tego jest taki, że zawyżanie sprawności przez sprzedawców stało się prawdziwą plagą - parametr ten jest bowiem trudny do sprawdzenia. Tymczasem wyższa cena centrali i wyższa sprawność nie zawsze oznaczają korzystniejsze rozwiązanie. Przykładowo: droższe rekuperatory z wymiennikami obrotowymi pozwalają na odzysk ciepła ze sprawnością o 5-10% wyższą niż te z wymiennikami krzyżowymi, ale jednocześnie koszty stałe związane z ich eksploatacją (zużycie prądu, wymiana filtrów) znacznie przekraczają uzyskane w ten sposób oszczędności.
  
  Trzeba również wiedzieć, że podawana przez producentów sprawność odzysku ciepła to wartość maksymalna ustalona w warunkach laboratoryjnych - przy 100-procentowej szczelności, braku strat ciepła, minimalnym przepływie powietrza przez wymiennik lub przy nieproporcjonalnych strumieniach przepływającego powietrza. Warunki te tak się mają do rzeczywistości, jak bolidy F1 do samochodów osobowych; w ciągu roku podobne mogą wystąpić zaledwie przez kilka dni. Dlatego trzeba się pytać sprzedawców nie o sprawność maksymalną, ale o sprawność w innych, najczęściej występujących trybach pracy centrali.
  
  Wybierając centralę, warto przede wszystkim zainwestować w lepsze (a więc i droższe) filtry oraz nowocześniejsze wentylatory wyposażone w silnik z wirującym stojanem i łożyska kulowe. Dobre filtry zapewniają mniejsze opory przepływu powietrza, co przekłada się na mniejsze zużycie energii przez wentylatory, a to rekompensuje wyższą cenę filtrów. Wysokiej klasy wentylatory przedłużają czas bezawaryjnej pracy układu, zużywają o 20-30% mniej energii od zwykłych blaszanych wentylatorów łopatkowych i są od nich znacznie cichsze.

• Wentylacja mechaniczna wymaga stałej kontroli. NIEPRAWDA. Dostawcy urządzeń oferują rozmaite systemy sterowania i nadzoru pracy central rekuperatorowych, które mogą do minimum ograniczać ich obsługę.

  W najprostszych rozwiązaniach obsługa sprowadza się do włączenia-wyłączenia centrali i bardzo łatwej okresowej wymiany filtrów oraz kaset: letniej na zimową i odwrotnie. W bardziej zaawansowanych - przy zastosowaniu programowania dobowego - możliwe jest dostosowanie trybu pracy centrali do stopnia wykorzystania pomieszczeń i aktywności ich użytkowników. W systemach tych automatycznie pojawia się sygnał o konieczności wymiany filtrów. Najbardziej zaawansowane systemy pozwalają na podłączenie do centrali czujników wilgotności, temperatury i dwutlenku węgla, co dodatkowo optymalizuje pracę systemu wentylacji mechanicznej.

• Nie jest to rozwiązanie dobre dla alergików. NIEPRAWDA. Wentylacja mechaniczna może być szczególnie polecana alergikom. Nowoczesne centrale domowe są wyposażane w dwustopniowy system filtracji pozwalający na oczyszczenie wprowadzanego do pomieszczeń powietrza z pyłu, pyłków kwiatów, roztoczy, zarodników grzybów czy cząstek stałych. Dzięki temu dom staje się bezpiecznym miejscem dla osób cierpiących na alergię lub schorzenia dróg oddechowych, szczególnie w niekorzystnych okresach kwitnienia lub pylenia roślin. Bardzo ważne jest jednak, aby pamiętać o okresowej wymianie filtrów powietrza - jeśli system automatyki sterującej pracą centrali nie informuje o konieczności ich wymiany. Filtry wymienia się przeciętnie co pół roku.

  Można też, choć nie jest to konieczne, co jakiś czas umyć wymiennik - pod strumieniem ciepłej bieżącej wody lub korzystając z wody z dodatkiem łagodnych środków czyszczących. Każda centrala dobrego producenta umożliwia jego łatwe wyciągnięcie i następnie włożenie. Po tym zabiegu wymiennik jest jak nowy.

  Nie ma natomiast potrzeby czyszczenia przewodów jak w układach klimatyzacyjnych, ponieważ w przewodach wentylacyjnych nie utrzymuje się wilgoć i nie ma ryzyka rozwoju w nich mikroorganizmów. Jeśli chce się mieć dodatkowe zabezpieczenie przed mikroorganizmami, można zastosować przewody z antybakteryjną warstwą wewnętrzną, lecz rozwiązanie takie jest dość kosztowne.

• Wentylacja z odzyskiem ciepła nadaje się głównie do domów energooszczędnych. PRAWDA. Trzeba jednak pamiętać, że dzisiaj żaden rozsądny inwestor raczej nie zdecyduje się na wybudowanie domu o słabej izolacyjności, kosztownego w utrzymaniu. Wzrosła też świadomość stosowania efektywnych, energooszczędnych, a więc i proekologicznych rozwiązań technicznych. W tym kontekście wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła jest rozwiązaniem, które śmiało można polecić do powszechnego stosowania.

• We współczesnych, szczelnych domach to jedyny skuteczny system wentylacji. PRAWDA/NIEPRAWDA. W przypadku wentylacji grawitacyjnej wszystko zależy od właściwego zaprojektowania i wybudowania domu. Jeśli zapewni się stały napływ powietrza zewnętrznego do domu, na przykład przez nawiewniki okienne lub ścienne, oraz poprawnie wykona się system wentylacji grawitacyjnej (np. odpowiednio dobierze się przekroje kanałów, wysokość kominów, zapewni drożność wlotów powietrza), przy sprzyjających warunkach atmosferycznych będzie ona skuteczna. Problemy z taką wentylacją mogą się jednak pojawiać w okresie letnim, gdy na zewnątrz jest ciepło i bezwietrznie. 
  W takich warunkach wilgoć i nieprzyjemne zapachy nie będą usuwane. Z tego względu wentylacja mechaniczna jest rozwiązaniem bardziej skutecznym - zapewnia wymianę powietrza niezależnie od warunków atmosferycznych.

• Wentylacja mechaniczna utrudnia normalne wietrzenie. PRAWDA/NIEPRAWDA. Okna można otworzyć, tylko po co? Centrala rekuperatorowa, szczególnie w okresach zimowym i przejściowych, zapewnia znacznie lepsze przewietrzanie i osuszanie pomieszczeń, jednocześnie nie powodując ich wychłodzenia. Ponadto do wnętrz nie przedostają się zanieczyszczenia zewnętrzne i hałas z otoczenia. Nie ma jednak żadnych przeciwwskazań, aby przy pięknej, letniej pogodzie wyłączyć system wentylacji i korzystać z uroków dnia przy szeroko otwartych oknach.

• Stosowanie wymienników gruntowych jest nieopłacalne. PRAWDA/NIEPRAWDA. W kontekście ekonomicznym wymiennik gruntowy zastosowany w układzie wentylacji mechanicznej z rekuperacją faktycznie nie przynosi znaczących korzyści, jednak daje inne pożytki. Zimą zapewnia wstępne ogrzanie powietrza czerpanego z zewnątrz do celów wentylacji, co zwiększa komfort termiczny, obniża koszty eksploatacyjne oraz optymalizuje pracę rekuperatorów podczas ostrych mrozów. Latem umożliwia schłodzenie i osuszenie powietrza zewnętrznego, dzięki czemu w domu utrzymuje się przyjemny chłód.

  Zasada działania wymiennika gruntowego jest niezwykle prosta i polega na wykorzystaniu gruntu jako naturalnego zasobnika ciepła. Przewód dostarczający powietrze zewnętrzne do centrali rekuperatorowej zostaje zakopany na głębokości poniżej 1,3 m, na której panuje stała w ciągu roku temperatura około 8°C. Zastosowanie wymiennika oznacza nieco wyższe zużycie energii elektrycznej, ponieważ przetłoczenie powietrza wymaga zastosowania w centrali silniejszego wentylatora.

• Koszt wykonania wentylacji mechanicznej amortyzuje się bardzo wolno. PRAWDA. Trzeba jednak pamiętać, że podstawowym zadaniem wentylacji jest dostarczenie do domu świeżego powietrza w takiej ilości i o takich parametrach, aby zapewnione było prawidłowe funkcjonowanie mieszkających tam ludzi i ich komfort cieplny.

  Dodatkowym zadaniem układu wentylacji jest usunięcie z pomieszczeń wilgoci czy różnych związków chemicznych (np. dwutlenku węgla). Nie jest to więc inwestycja, która powinna się zamortyzować, tak jak na przykład kolektory słoneczne, kocioł kondensacyjny lub ocieplenie ścian budynku. Oszczędności uzyskuje się jedynie dzięki dodatkowej funkcji odzyskiwania ciepła w wymienniku centrali.

   

• Prawdą jest, że instalacja wentylacji mechanicznej powinna pracować bez przerwy, a więc wymaga stałego dostarczenia energii elektrycznej. Nie są to jednak duże ilości. Najpopularniejsze centrale do typowych domów jednorodzinnych o wydajności około 300 m3/h zużywają w ciągu godziny pracy z maksymalną wydajnością około 200 W (czyli tyle, co dwie żarówki po 100 W). Przeważnie urządzenia te pracują jednak na znacznie niższym biegu, a wówczas zużycie energii spada o 50, a nawet 70%.