Ustawa o kredycie hipotecznym. Co zawiera?

Najważniejsze postanowienia:

Zanim przejdziemy do wyjaśnienia szczegółów, na początek trzeba powiedzieć, iż zmiany, jakie wprowadza ta ustawa, dotyczą osób, które są zainteresowane zakupem nieruchomości z kredytu hipotecznego; ci, którzy kredyt już mają, nie mogą liczyć na te warunki – prawo bowiem nie działa wstecz.

1. Tylko złotówki

Ustawa jednoznacznie wskazuje, że kredyt hipoteczny możemy otrzymać wyłącznie w walucie, w której uzyskujemy większość swoich dochodów; preferowane są zatem kredyty złotówkowe.

2. Jasne informacje

Banki i pośrednicy muszą zadbać o to, by wszelkie informacje reklamowe i marketingowe dotyczące kredytów hipotecznych były zrozumiałe i nie wprowadzały konsumenta w błąd. Do tej pory bowiem reklamy tych kredytów różniły się od tych promujących kredyty konsumpcyjne. Teraz pojawi się w nich przykład, pokazujący parametry cenowe – od razu zatem poznamy cechy produktu bankowego dzięki informacjom o rzeczywistej stopie procentowej, stałym oprocentowaniu lub koszcie zobowiązania.

3. Szczegółowy formularz

Od pośrednika lub banku, po wstępnej rozmowie na temat naszej sytuacji finansowej i wysokości oczekiwanego kredytu, musimy otrzymać formularz informacyjny. Jego wzór będzie ujednolicony dla wszystkich banków, a dane mają odzwierciedlać warunki cenowe dopasowane do profilu klienta. Jeśli nie będzie możliwe przeprowadzenie od razu dokładnej symulacji, oferta będzie bazować na wspomnianym wcześniej reprezentatywnym przykładzie. Gdy propozycja nas zainteresuje, kredytodawcy będą obowiązani przekazać nam, na trwałym nośniku, zindywidualizowane informacje niezbędne do porównania kredytów hipotecznych dostępnych na rynku oceny konsekwencji ich zaciągnięcia. To dobra wiadomość, gdyż poznajemy w ten sposób pełną ofertę i łatwiej nam zdecydować, z kim i na jakich warunkach podpiszemy umowę kredytową.

Koniec ze sprzedażą wiązaną

Do 22 lipca, chcąc otrzymać kredyt hipoteczny, często trzeba było „zgodzić się” na zakup dodatkowych produktów, np. karty kredytowej. Obecnie ustawa zakazuje sprzedaży wiązanej – wyjątkiem jest bezpłatny rachunek do spłaty zobowiązania. Dozwolona natomiast będzie sprzedaż łączona, czyli cross selling – sprzedaż z dodatkowym produktem i jednocześnie obniżoną marżą banku. Jeśli bank będzie oferował tę usługę, wówczas otrzymamy do wglądu dwa formularze – jeden dla oferty podstawowej i drugi dla tej z dodatkowymi produktami. W ten sposób łatwiej będziemy mogli sprawdzić, czy rozbudowany pakiet jest dla nas korzystny finansowo, czy tylko zyskuje na tym bank.

Pośrednik kredytowy tylko z licencją

To bardzo istotna zmiana dla kredytobiorców. Przed wejściem w życie nowych przepisów praktycznie każdy mógł zostać doradcą finansowym, pośrednikiem kredytowym czy jakkolwiek by się nie nazwał. Obecnie osoba pośrednicząca między klientem a bankiem w procesie kredytu hipotecznego będzie musiała mieć stosowną licencję, wydaną przez Komisję Nadzoru Finansowego i być wpisana do rejestru prowadzonego przez tę instytucję. Co ciekawe, pośrednik lub agent powinien nas także poinformować o tym, jakie otrzymuje wynagrodzenie w związku z zawartą przy jego pomocy umową kredytu.  

Ostateczna odpowiedź – 21 dni

Ustawa wprowadziła ostateczny termin wydania przez bank decyzji kredytowej – jest to 21 dni po złożeniu wniosku (wcześniej zdarzały się sytuacje, iż klient czekał na nią znacznie dłużej). Oferta banku jest dla nas wiążąca przez 14 dni. Jest to czas na spokojną analizę umowy kredytowej i własnych możliwości finansowych.
Jeśli decyzja będzie odmowna, wówczas bank musi ją dokładnie uzasadnić, podając nie tylko zwyczajową formułkę „zbyt wysokie ryzyko”. Jeśli natomiast to my się rozmyślimy, mamy prawo odstąpić od podpisanej już umowy w ciągu 14 dni. Jedynym kosztem ponoszonym przez klienta są odsetki za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia jego spłaty.

Prowizja tylko przez 3 lata

Do tej pory banki różnie regulowały możliwość wcześniejszej spłaty kredytu. Teraz bank za to, że chcemy wcześniej oddać pieniądze, będzie mógł pobrać od nas prowizję tylko maksymalnie przez 3 lata i nie będzie mogła ona wynosić więcej niż 3%.

Współpraca z klientem

Gdyby przydarzyły nam się problemy z terminową spłatą zadłużenia, nowe regulacje narzucają bankom obowiązek podjęcia z nami współpracy, aby pomóc nam wyjść z długów, np. przedstawić propozycję wydłużenia okresu kredytowania. I co najciekawsze, obecnie to my będziemy mogli sprzedać zadłużoną nieruchomość, a nie bank. Przed 22 lipca było odwrotnie - to bank wystawiał nieruchomość na licytację komorniczą i niestety często kwota otrzymana w wyniku sprzedaży nie była wystarczająca, by pokryć cały dług.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz. U. 2017 poz. 819).