Dom w kredycie, samochód w leasingu - jak mądrze zarządzać finansami rodziny?

Kredyty mieszkaniowe nadal popularne

Jak wynika z „Ogólnopolskiego raportu o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości” (AMRON-SARFiN) opublikowanego przez Związek Banków Polskich, w 2024 roku banki udzieliły ponad 202 tys. kredytów mieszkaniowych o łącznej wartości przekraczającej 85,1 mld złotych. W porównaniu do 2023 roku odnotowano wzrost o niemal 25% w liczbie nowych umów kredytowych i o prawie 36% w wartości kredytów. Niewiele również zabrakło do pobicia rekordu z 2021 roku, kiedy to wartość nowo udzielonych kredytów wyniosła prawie 85,8 mld złotych. Popyt na kredyty mieszkaniowe był stabilny pomimo zakończenia programu Bezpieczny Kredyt 2% oraz wysokich stóp procentowych w tamtym okresie (5,75%).

Czy warto brać kredyt mieszkaniowy?

Niektórzy chcą kupić gotowy dom lub mieszkanie z rynku wtórnego lub pierwotnego, inni wolą wybudować dom od podstaw. Każdy z tych celów, włącznie z zakupem działki pod budowę domu, można sfinansować kredytem mieszkaniowym. Istotnym hamulcem jest jednak fakt, że kredyt mieszkaniowy to zobowiązanie długoterminowe (okres finansowania może wynosić nawet 30-35 lat) i obciążone hipoteką. Oznacza to, że w razie problemów ze spłatą kredytu bank może przejąć dom lub mieszkanie, by spłacić zadłużenie środkami uzyskanymi ze sprzedaży nieruchomości. Mimo to kredyty mieszkaniowe cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem, co widać w statystykach. Dlaczego?

Dom na kredyt a dom za gotówkę

Kupując lub budując dom za gotówkę, właściciel ma pełną kontrolę nad nieruchomością i nie ponosi kosztów odsetek ani dodatkowych opłat kredytowych (np. prowizji). Nie podejmuje też ryzyka związanego z podwyżką stóp procentowych czy możliwością utraty nieruchomości w przypadku niewypłacalności. Jednak wiele rodzin nie chce czekać latami na zgromadzenie wystarczającej kwoty na zakup czy budowanie domu od podstaw z oszczędności i środków bieżących. Dzięki kredytowi rodzina może wprowadzić się do domu znacznie szybciej, ponieważ wystarczy zebrać środki na wkład własny (zazwyczaj 20% wartości nieruchomości). Poza tym można w ten sposób zachować część oszczędności, zapewniając rodzinie poduszkę finansową na nieprzewidziane wydatki.

Mieszkanie na kredyt a wynajem

Koszty zakupu nieruchomości na kredyt są na ogół wyższe niż koszty ponoszone w związku z wynajmowaniem mieszkania. Dysproporcje są tym wyższe, im wyższy jest metraż nieruchomości (przy niewielkich mieszkaniach koszty są bardziej zbliżone). Mimo to wiele osób decyduje się na kredyt ze względu na poczucie stabilizacji. Chcą mieć własny kąt, którego nie będą musieli opuścić ze względu na podwyżkę czynszu czy wypowiedzenie umowy najmu. Poza tym własne mieszkanie można urządzić wedle własnego gustu i dostosować do potrzeb rodziny. Jednak największą zaletą jest fakt, że nieruchomość kupioną na kredyt można sprzedać, wynajmować czy przekazać potomkom.

Co wziąć pod uwagę przed zawarciem kredytu mieszkaniowego?

Przed złożeniem wniosku o kredyt na zakup lub budowę domu należy:

• sprawdzić swoją zdolność kredytową,
• ustalić wysokość kredytu (np. cena zakupu plus koszty remontu),
• ustalić maksymalny wkład własny,
• ustalić rodzaj oprocentowania (stałe lub zmienne),
• wybrać okres kredytowania,
• ustalić dodatkowe koszty kredytu (np. prowizja, ubezpieczenie, opłaty notarialne).

Samochód w leasingu konsumenckim - rozwiązanie opłacalne dla rodzin?

Finansowanie leasingiem jest bardzo popularne wśród przedsiębiorców, jednak od 2011 roku leasing jest dostępny również dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej. W Polsce największym i niesłabnącym zainteresowaniem cieszy się leasing samochodu osobowego. Jak wynika ze statystyk podanych przez Związek Polskiego Leasingu, w 2024 roku udział samochodów osobowych w rynku leasingu był o 26,3% wyższy niż w 2023 roku. Firmy leasingowe najczęściej współpracują z przedsiębiorcami, jednak również rodziny mogą czerpać korzyści z tej formy finansowania.

Samochód w leasingu a zakup auta za gotówkę

Zakup auta za gotówkę jest opłacalny, ponieważ właściciel nie ponosi dodatkowych kosztów związanych z leasingiem i może rozporządzać pojazdem w dowolny sposób (czyli np. sprzedać, dokonać modyfikacji). Jednak samochód w leasingu może być dla rodziny korzystnym rozwiązaniem ze względu na rozłożenie kosztów w czasie. Zamiast płacić całą wartość pojazdu od razu, leasingobiorca płaci najpierw opłatę wstępną (np. 5-10% wartości auta), a resztę uiszcza w miesięcznych ratach i kwocie wykupu. Tym sposobem rodzina może zachować większą część oszczędności i dopasować bieżące koszty leasingu do domowego budżetu.

Samochód w leasing a kredyt na samochód

W obu przypadkach rodzina nie musi ponosić wysokich kosztów początkowych, co ułatwia zachowanie płynności finansowej w razie nieplanowanych wydatków. Jednak w odróżnieniu od kredytu leasing nie zapewnia prawa własności do czasu wykupienia samochodu. W trakcie obowiązywania umowy leasingobiorca nie może sprzedać ani przerobić pojazdu bez zgody firmy leasingowej. Z drugiej strony, leasing w mniejszym stopniu obciąża zdolność kredytową i może być łatwiejszy do uzyskania dla rodzin, które spłacają już inne zobowiązania (np. kredyt hipoteczny). Poza tym leasing zapewnia większą elastyczność osobom, które chcą często (np. co 2-3 lata) zmieniać samochód na nowy.

Co wziąć pod uwagę przy leasingu samochodu?

Przed zawarciem umowy na leasing samochodu należy ustalić:

• model samochodu zgodny z potrzebami rodziny,
• rok produkcji samochodu (nowy lub używany),
• okres finansowania,
• wysokość opłaty początkowej,
• wysokość rat,
• wysokość kwoty wykupu,
• dodatkowe opłaty (np. ubezpieczenie).

Dom na kredyt, auto w leasing - o czym pamiętać?

Każda rodzina ma inną sytuację finansową i podejmowanie długotrwałych zobowiązań wymaga starannej analizy z uwzględnieniem sytuacji rynkowej oraz indywidualnych czynników. Trzeba wziąć pod uwagę wysokość posiadanych oszczędności, dochodów i bieżących wydatków. Należy również zadbać o poduszkę finansową na wypadek utraty pracy lub nieprzewidzianych wydatków. Można również obniżyć ryzyko związane z długoterminowym zobowiązaniem, np. poprzez wykupienie dodatkowego ubezpieczenia lub wybór stałego oprocentowania, niezależnego od stóp procentowych. Warto również poświęcić czas na porównanie ofert dostępnych na rynku, a także udać się na spotkanie z doradcą finansowym, który może pomóc w wyborze optymalnej formy finansowania.