Perły Portugalii

Casa de Mateus

W wyżynnym rejonie Tras-os-Montes na północy Portugalii znajduje się rezydencja Casa de Mateus. Wizerunek jej wspaniałej fasady zdobi etykietę niemniej słynnego od samej posiadłości wina Mateus Rosé - różowego, musującego i słodkiego.

Casa de Mateus zbudowano w pierwszej połowie XVIII w. według projektu włoskiego architekta Niccolo Nasoni. Włoski mistrz stworzył własny styl, łącząc wzorce barokowe i formy czysto klasyczne. Piękne ogrody tarasowe znajdują się na tyłach pałacu. Zwiedzający mogą podziwiać zróżnicowane kształty niskich bukszpanowych żywopłotów - koła, pięciokąty, formy nieregularne. W części ogrodów tworzą one obramowanie rabat, na których rosną kwiaty i krzewy, gdzie indziej zaś ich tłem są żwirowe nawierzchnie. Narożniki żywopłotów wyższego tarasu zdobią liczne bukszpanowe półkule. Na rabatach posadzono czerwone szałwie błyszczące (Salvia splendens), pomarańczowe aksamitki (Tagetes sp.), a także róże i lagerstremie (Lagerstroemia indica). Na tarasie dolnym niskie bukszpanowe żywopłoty tworzą delikatny, koronkowy wzór. Żywa zieleń krzewów kontrastuje z białym, marmurowym żwirem. Całość od wyższego tarasu odgradza artystycznie przycięty wysoki, łukowaty żywopłot, również z bukszpanu. Niezwykłą ozdobą ogrodu jest wysoki tunel uformowany z cyprysów, których gałęzie tworzą tak gęste ściany, że panuje w nim wieczny półmrok.

Zwiedzając Casa de Mateus, warto zwrócić uwagę na aksamitki, u nas zwykle spotykane w wiejskich ogródkach, które tu pysznią się w wazach i na rabatach. Ten rustykalny wątek to jedna z cech wyróżniających późnobarokowe ogrody Portugalii. Ciekawym zabiegiem kompozycyjnym jest też kontrast pomiędzy frontem a tylną fasadą budynku. Tu jest ona bardzo prosta i niemalże pozbawiona ozdób - dzięki temu pałac nie stanowi konkurencji dla bukszpanowych ornamentów i różnorodności form oraz barwnych rabat.

Ramka: INFORMACJE TURYSTYCZNE

Adres: Casa de Mateus, 5000 Vila Real. Tel.: 259 323 121; e-mail: casa.mateus@utad.pt

Dojazd: 3,5 km na wschód od Vila Real, drogą N 322 w kierunku Sabrosa

Zwiedzanie: od czerwca do września - od 9 do 19; od października do lutego - od 9 do 13 i od 14 do 17; od marca do maja - od 9 do 13 i od 14 do 18

Palacio Fronteira

Znajdujący się w Lizbonie pałac został zbudowany w 1670 r. Ten wspaniały zabytek znany jest również z wyjątkowych azulejos zdobiących nie tylko jego wnętrza, ale także ścianę frontową oraz przypałacowe ogrody - jedne z pierwszych ogrodów barokowych Portugalii. Azulejos, czyli glazurowane kafle, są bardzo charakterystyczne dla portugalskiej architektury. W XVI wieku stały się one również nieodzownym detalem zdobniczym letnich rezydencji i ogrodów.

Parter ogrodowy w Palacio Fronteira ma złożony wzór geometryczny, który tworzą zwarte, niskie żywopłoty bukszpanowe obramowujące rabaty różane. Wśród nich umieszczone są rzeźby z bukszpanu o kulistych i stożkowatych kształtach, a także posągi wzorowane na antycznych i nieduże fontanny.

Ogród formalny zamyka z jednej strony prostokątny zbiornik wodny zwany Jeziorem Rycerzy i znajdująca się ponad nim pięciometrowa ściana z azulejos, podzielona na 17 łuków. 14 z nich zdobią wykonane z kafli biało-niebieskie wizerunki jeźdźców wzorowane na obrazach Velasqueza, efektownie odbijające się w wodzie. Pozostałe trzy łuki prowadzą do głębokich grot.

Na tarasie powyżej ogrodu formalnego znajduje się mniejszy ogród w stylu romantycznym, zwany Ogrodem Wenus, w którym za wiekowymi drzewami ukryta jest Galeria Sztuk. Na ozdobionej biało-niebieskimi kaflami ścianie umieszczono wizerunki muz oraz marmurowe posągi przedstawiające bogów rzymskich. Taras prowadzi do niewielkiej kaplicy, również ozdobionej azulejos.

INFORMACJE TURYSTYCZNE

Adres: Palacio Fronteira, Largo Sao Domingos de Benfica, 1-1500 Lizbona. Tel.: 778 20 23 / 778 45 99; e-mail: fronteiraalorna@mail.telepac.pt

Dojazd: metrem do Seta Rios, a następnie ok. 20 min. spacerem wzdłuż rua das Furnas i rua Sao Domingo de Benfica. Pałac Fronteira znajduje się na północ od Parque Florestal de Monsanto przy Benfica.

Zwiedzanie: z przewodnikiem od lipca do września - godz.: 10.30, 11, 11.30, 12; od października do maja - godz.: 11, 12. W niedziele i święta nieczynne. Grupy po wcześniejszej rezerwacji.