Hortensje kwiatowa elita

W ostatnich latach pojawiło się tak wiele nowych odmian, że hortensje stały się niezwykle popularnymi krzewami w naszych ogrodach. Urzekają wielkością kwiatów przypominających ogromne kule lub stożki i obfitością kwitnienia. Bujnie okryte kwiatami krzewy wyglądają pięknie prawie przez całe lato aż do późnej jesieni. A nawet zimą zaschnięte kwiatostany mogą zdobić ogrodowe rabaty.

WRAŻLIWE I KAPRYŚNE HORTENSJE

Tak się składa, że najwięcej zachwytów budzi gatunek hortensji, który w Polsce nie jest w pełni odporny na mróz. W sklepach kuszą nas przepiękne okazy o olbrzymich kwiatach w kształcie kul w różnych odcieniach koloru różowego, niebieskiego i - najrzadziej - białe. Są to hortensje ogrodowe (Hydrangea macrophylla) pochodzące z Japonii i Korei. Niezwykle oryginalne są ich odmiany o spłaszczonych kwiatostanach, w których wokół drobniejszych kwiatów płodnych (wewnątrz) występują dużo większe kwiaty płonne. Niektórym te kwiatostany przypominają koronkowe serwetki, innym talerzyki. Trzeba pamiętać, że hortensje ogrodowe nadają się do sadzenia głównie w cieplejszych regionach kraju. W Polsce wschodniej i środkowej rozczarowują, ponieważ często nie kwitną. Dlaczego? Pąki kwiatowe tej hortensji zawiązują się już jesienią. A potem przychodzi nasza polska, sroga zima i pąki często przemarzają. Roślina jest dość żywotna i potrafi się zregenerować po uszkodzeniach mrozowych, ale o kwitnieniu nie ma już mowy. Za najwytrzymalszą z hortensji ogrodowych uchodzi odmiana 'Bouquet Rose', ale i ona wymaga starannego okrycia na zimę.

Dobrym sposobem jest sadzenie hortensji ogrodowych w dużych pojemnikach, w sezonie ustawianych na zewnątrz. Po pierwszych przymrozkach usuwa się wszystkie liście i przenosi roślinę z ogrodu do chłodnej piwnicy (może być bez okna). Tak zabezpieczona olśni nas pod koniec lata urodą swoich kwiatów.

'ANABELLE' I SPÓŁKA

Na szczęście są jeszcze inne gatunki hortensji, które nie boją się niskich temperatur, a prawie tak samo przyciągają wzrok. Zawiązują pąki kwiatowe na pędach tegorocznych, więc nawet najsroższa zima nie pokrzyżuje im szyków. Do najwytrzymalszych należą dwa gatunki hortensji: drzewiasta (H. arborescens) i wiechowata (H. paniculata). Ta pierwsza to szeroko rozrastający się krzew o wysokości ok. 1,5 m, który wydaje latem mnóstwo białych kulistych kwiatów imponującej wielkości. Najbardziej znana odmiana to 'Anabelle', której pojedynczy kwiat może osiągnąć nawet 25 cm średnicy! Inną odmianą jest podobna do niej 'Grandiflora', która ma kwiaty trochę mniejsze. Charakterystyczne jest to, że początkowo czysto białe kwiaty hortensji drzewiastej z czasem zielenieją. Krzewy ze względu na ciężar ogromnych kwiatostanów trzeba podpierać.

Równie niezawodnym gatunkiem jest hortensja wiechowata, zwana też bukietową. Dorasta do 2 m. Kwiatostany wyrastają z wyprostowanych, sztywnych pędów i mają kształt stożków. U wielu odmian z czasem różowieją. I właśnie te różowiejące, a w niektórych przypadkach czerwieniejące kwiatostany o dużej trwałości stanowią ich największy atut. Wyjątkowym i w pełni zasłużonym powodzeniem cieszą się ostatnio odmiany, których nazwy mówią same za siebie - 'Pinky Winky', 'Vanille--Fraise', 'Pink Diamond'. Bardzo duże i efektowne kwiaty mają odmiany 'Grandiflora' i 'Limelight'.

Ciekawe jest pochodzenie hortensji. Z Dalekiego Wschodu wywodzą się hortensja ogrodowa, wiechowata, piłkowana i pnąca. Natomiast hortensje drzewiasta i dębolistna pochodzą z południowo-wschodniej części Ameryki Północnej.

INNE, RZADSZE GATUNKI

W sklepach ogrodniczych czasami można kupić hortensję piłkowaną (Hydrangea serrata), która jest zgrabnym, niskim krzewem o wysokości około 1 m. Brzegi jej liści są wyraźnie ząbkowane (albo inaczej mówiąc, piłkowane, stąd jej nazwa). Jej kwiatostany są spłaszczone, pośrodku wypełnione małymi, ciemnoróżowymi kwiatami, a zewnętrzną otoczkę stanowią większe kwiaty płonne. Bardzo ciekawa jest odmiana 'Bluebird' kwitnąca w kolorach błękitno-różowych. Niestety, może zimą przemarzać. Trochę bardziej odporna na mrozy jest odmiana 'Intermedia'.

Poszukiwanym rarytasem jest hortensja dębolistna (H. quercifolia). Ma ona piękne "dębopodobne" liście, które jesienią przebarwiają się na kolor czerwonofioletowy. Kwiaty ma białe, o kształcie stożków, podobne do kwiatów hortensji wiechowatej. Również może przemarzać, dlatego trzeba na nią chuchać i dmuchać.

Hortensja pnąca (H. petiolaris) jest wyjątkiem wśród hortensji, jeśli chodzi o sposób wzrostu. To silne pnącze potrafi się wspinać po drzewach nawet do wysokości 20 m. Umożliwiają jej to korzonki czepne, które wrastają w podporę. Najlepiej więc, gdy podpora ma nierówną powierzchnię, by roślina miała się czego uczepić. Kwiatostany tego gatunku mają formę spłaszczonych talerzyków z drobnymi kwiatami płodnymi w środku i wianuszkiem białych kwiatów płonnych na zewnątrz. Kwiaty delikatnie pachną. Ten gatunek jest bardzo odporny na mróz i niesprzyjające warunki.

CZEGO POTRZEBUJĄ HORTENSJE

Krzewy są łatwe w uprawie nawet dla najbardziej początkujących ogrodników.

Dobrze rosną zarówno w miejscach słonecznych, jak i zacienionych. W słońcu obficiej kwitną, ale potrzebują wtedy więcej wilgoci w glebie. Idealne dla nich miejsce to stanowisko półcieniste, np. pod koronami wysokich drzew.

Wszystkie hortensje lubią gleby próchniczne, przepuszczalne i kwaśne. W ostateczności udadzą się nawet na dość przeciętnych glebach, byle były one dostatecznie wilgotne.

Należy pamiętać o obfitym podlewaniu hortensji w sezonie letnich upałów. Lepiej jest podlewać rzadziej, ale naprawdę rzęsiście, niż często, ale po troszeczku. Dotyczy to oczywiście roślin rosnących w gruncie, ponieważ rosnące w pojemnikach trzeba podlewać często i systematycznie, aby podłoże w ogóle nie przesychało.

Ważnym zabiegiem jest przycinanie krzewów na wiosnę. Hortensje drzewiaste można przycinać nisko nad ziemią, dzięki czemu kwiatostany stają się dorodniejsze. Młode hortensje wiechowate przycina się mocno, tuż nad ziemią, aby się zgrabnie zagęściły. Potem, gdy krzew jest już dorosły, pędy drobne i słabe wycina się całkiem, a pozostałe skraca mniej więcej do 1/3 długości. Wpływa to bardzo korzystnie na obfitość kwitnienia i wielkość kwiatów. U hortensji ogrodowych na wiosnę przycina się tylko uschnięte kwiatostany i przemarznięte gałązki do najwyższego zdrowego pąka.

Różowym kwiatom hortensji ogrodowej można zmienić kolor na błękitny. Za zmianę barwy odpowiedzialny jest odczyn podłoża i zawarte w nim niektóre związki chemiczne. Im bardziej kwaśny odczyn, tym bardziej niebieskie kwiaty. Jeśli chcemy mieć hortensję o kwiatach błękitnych, najprościej kupić specjalną odżywkę zawierającą glin (np. nawóz Niebieska Hortensja) i podlewać nią roślinę raz w tygodniu w okresie wzrostu i kwitnienia. Uwaga, hortensje o kwiatach koloru czerwonego i białego nie przebarwiają się na niebiesko.