Choroby i szkodniki różaneczników i azalii

dr Hanna Masternak14-05-2017 09:40

Rododendrony, czyli różaneczniki i azalie, oraz inne rośliny wrzosowate to wspaniała ozdoba ogrodu. Ale tylko pod warunkiem, że są zdrowe. Jakie choroby i szkodniki gnębią je najczęściej?

Różaneczniki i azalie

Przyznam, że mimo kilkakrotnych prób różaneczniki nigdy nie chciały rosnąć w moim ogródku. Chociaż starałam się stworzyć im dobre warunki do wzrostu - przygotowywałam kompost z kory różnych drzew iglastych o pH 4,5 i grubo ściółkowałam ziemię - po 2-3 latach usychały. Myślę, że problemem jest nieodpowiednie podłoże. Ziemia w moim ogródku jest sucha i piaszczysta, a płytki system korzeniowy rododendronów i azalii wymaga stale wilgotnej gleby. Tymczasem w niektórych ogrodach, np. w podwarszawskim Konstancinie, można zobaczyć nawet kilkudziesięcioletnie zdrowe okazy.

Na tamtejszych leśnych działkach warunki im sprzyjają. Groźną chorobą gatunków z rodziny wrzosowatych jest fytoftoroza. Tam, gdzie występowała, lepiej nie sadzić roślin bez przeprowadzenia odpowiedniej dezynfekcji gleby, gdyż formy przetrwalnikowe atakujące korzenie mogą żyć w ziemi nawet kilka lat. Pozostałe choroby i szkodniki zaraz po ich wykryciu są łatwe do zwalczenia. Rośliny są jednak potem osłabione i warto je wzmocnić stymulatorem wzrostu, np. Septovitalem 200 SL. Różaneczniki mają liście o gładkiej powierzchni i podczas oprysków nie zawsze całe zostają pokryte preparatem. Możemy zwiększyć przyczepność stosowanego środka ochrony, dodając do niego szare mydło lub inną substancję powierzchniowo czynną (np. trochę płynu do naczyń).

Na zdjęciu powyżej: Zbrązowienia na płatkach różanecznika mogą świadczyć o zainfekowaniu szarą pleśnią. Choroba ta atakuje przy wilgotnej pogodzie

Objawy: Wczesną wiosną widać zwijanie się brzegów liści i ich brązowienie. Zmiany występują po mroźnej zimie z dużymi wahaniami temperatury. Chore krzewy wolniej rosną i przy długotrwałej suszy łatwo zasychają.

Zapobieganie: Późną jesienią okrywajmy rośliny przewiewnymi materiałami, np. grubą włókniną. Różaneczniki, pierisy i inne zimozielone gatunki najlepiej sadzić w cieniu lub cieniować zimą podczas słonecznych dni (silne nasłonecznienie powoduje nagrzewanie się tkanek w ciągu dnia). Wtedy nie są narażone na duże różnice temperatur pomiędzy dniem a nocą.

Na zdjęciu powyżej: Przemarznięcie liści - zbrązowienia

Chloroza - jasne palmy na liściach

Objawy: Na liściach pomiędzy nerwami widoczne są chlorotyczne (czyli jaśniejsze) plamy. Mogą być spowodowane brakiem żelaza, potasu lub zbyt wysokim pH gleby.

Zapobieganie: Stosujemy nawozy przeznaczone dla rododendronów, utrzymujemy kwaśny odczyn podłoża.

Na zdjęciu powyżej: Chloroza brzegów liści - przejaśnienia.

Niedobór azotu - osłabienie wzrostu pędów.

Niedobór składników mineralnych

Objawy: Rozjaśnienie brzegów liści.

Zapobieganie: Używamy nawozów specjalistycznych przeznaczonych do rododendronów.

Na zdjęciu powyżej: Niedobór azotu - osłabienie wzrostu pędów

Szara pleśń - błyszczący nalot na liściach

Objawy: Poraża pędy, pąki kwiatowe, kwiaty i liście, przy wilgotnej pogodzie, tworząc na nich szary pylący nalot. Pąki brązowieją i zamierają. Na płatkach pojawienie się nalotu poprzedzają jasnobrązowe plamy (podobne występują na liściach).

Termin występowania: Cały okres wegetacji.

Profilaktyka i zwalczanie: Przy przewlekłych opadach wykonujemy 2-3 opryski co 7 dni, stosując Rovral Aquaflo 500 SC, Teldor 500 SC lub Topsin M 500 SC. Porażone części wycinamy i palimy.

Na zdjęciu powyżej: Szara pleśń - objawy na kwiatach

Plamistośćliści różanecznika - zamierający liść.

Plamistość liści - brązowe plamki

Objawy: Początkowo pojedyncze, okrągłe, brązowe plamki, powiększające się i obejmujące znaczną część liścia, który w końcu zamiera i opada.

Termin występowania: Okres wegetacji

Profilaktyka i zwalczanie: Niszczymy opadłe liście (zimuje w nich grzyb). Po zauważeniu pierwszych plamek stosujemy 2-3 razy co 10 dni jeden ze środków: Topsin M 500 SC, Dithane Neo Tec 75 WG, Polyram 70 WG, Discus 500 WG, Amistar 250 SC lub Score 250 EC.

Na zdjęciu powyżej: Plamistość liści różanecznika - zamierający liść

Zamieranie pędów azalii

Objawy: Pierwszym symptomem tej choroby są brązowe plamy na pędach krzewów. Gdy obejmą one znaczną część pędu - liście zamierają.

Termin występowania: Cały okres wegetacji

Profilaktyka i zwalczanie: Wycinamy i palimy chore części. Krzew opryskujemy Topsinem M 500 SC.

Na zdjęciu powyżej: Zamieranie pędów azalii - gałęzie tracą liście i zasychają

Fytoftoroza - brązowe liście różanecznika

Objawy: Liście zwijają się i brązowieją. Choroba obejmuje całą roślinę, która stopniowo zamiera. Termin występowania: Cały okres wegetacji

Profilaktyka i zwalczanie: Usuwamy i palimy chore części roślin. Krzewy (również sąsiednie) opryskujemy i podlewamy preparatem Previcur Energy 840 SL lub Mildex 711,9 WG .

Na zdjęciu powyżej: Fytoftoroza - zamierające liście

Anna Kulikowska — Martwa tkanka (nekroza) - widoczne brązowe i żółte plamy na pędach.

Brunatna plamistość różanecznika - brunatne plamy na liściach

Objawy: Pomiędzy nerwami liścia można zauważyć duże, kanciaste brązowe plamy. Zaatakowany liść zamiera.

Termin występowania: Okres wegetacji

Profilaktyka i zwalczanie: Niszczymy opadłe liście. Po wystąpieniu pierwszych objawów choroby zwalczamy ją tak jak plamistość liści.

Na zdjęciu powyżej: Martwa tkanka (nekroza) - widoczne brązowe i żółte plamy na pędach-

Opuchlaki - dziury w liściach

Objawy: Wygryzają dziury w liściach, a ich larwy uszkadzają korzenie. Krzew zamiera.

Termin występowania: Cały okres wegetacji

Profilaktyka i zwalczanie: Przy pierwszych objawach krzew opryskujemy jednym z preparatów: Decis Ogród 015 EW, Fastac 100 EC lub Sumi-Alpha 050 EC i podlewamy środkiem Actellic 500 EC.

Na zdjęciu powyżej: Opuchlak - objawy żerowania na liściu