Kaktus - fotel teściowej

Dariusz Raczko26-08-2014 13:31

Sprawdzą się doskonale na parapecie, a latem na tarasie czy jako... ciekawostka w ogrodzie.

Kuliste kaktusy mogą osiągać ogromne rozmiary, jak ten półtorametrowy Echinocactus ingens w środkowym Meksyku. — Meksyk kojarzy się w naszym kraju m.in. z kaktusami. Czy wkrótce będzie się również kojarzył z GKS-em Tychy?

Fotel teściowej

Podróżując po stanowiskach naturalnych kaktusów, od USA i Meksyku po Argentynę, zawsze spotykałem się z tym samym potocznym określeniem wielkich, mocno ociernionych i nadzwyczaj nieprzyjemnych w bezpośrednim kontakcie kaktusów - wszędzie nazywano je fotelami teściowej... U nas najpopularniejszym z nich jest Echinocactus grusonii, o żółtych cierniach, który pochodzi z Meksyku. Chociaż w naturze prawie już nie występuje (przetrwało zaledwie kilka stanowisk), to miliony tych roślin uprawia się na ogromnych plantacjach od Wysp Kanaryjskich po Chiny. W efekcie kaktus ten jest najłatwiej dostępny w kwiaciarniach.

Na zdjęciu powyżej:Kuliste kaktusy mogą osiągać ogromne rozmiary, jak ten półtorametrowy Echinocactus ingens w środkowym Meksyku

Ferocactus wislizenii Fot. Dariusz Raczko

Na zdjęciu powyżej: Ferocactus wislizenii

Kolekcja "kulek": na pierwszym planie Echinocactus grusonii v. inermis, dalej Ferocactus stainesii, Gymnocalycium saglionis i Thelocactus lophothele.

Kuliste kaktusy

Kuliste kaktusy doskonale nadają się do nowoczesnych wnętrz. Oczywiście warunkiem ich prawidłowego wzrostu jest dobre oświetlenie. Chociaż większość z nich rośnie powoli, to po latach mogą się wyciągać i tracić kulisty pokrój, jeśli brakuje im słońca. Rośliny te bardzo efektownie wyglądają ustawione w rzędzie na parapecie okiennym, choć oczywiście nie mogą to wówczas być gatunki szybko rosnące czy okazy zbyt duże. Można za to umieścić na przemian rośliny o różnym pokroju i kolorze cierni. Ważne jest tylko, żeby nie stawiać ich w przejściach i miejscach, w których mogą pokłuć się dzieci - gatunki te mają zazwyczaj mocne, grube ciernie, które mogą wyrządzić poważną krzywdę. Kuliste kaktusy wspaniale prezentują się również na tarasie i w ogrodzie, gdzie możemy je wystawiać od połowy maja do końca września, pamiętając jednak zawsze o dobrym drenażu doniczek.

Na zdjęciu powyżej: Kolekcja "kulek": na pierwszym planie Echinocactus grusonii v. inermis, dalej Ferocactus stainesii, Gymnocalycium saglionis i Thelocactus lophothele.

Echinocactus horizonthalonius Fot. Dariusz Raczko

Na zdjęciu powyżej: Echinocactus horizonthalonius

Echinocactus grusonii

Wspomniany już Echinocactus grusonii ma zwykle intensywnie żółte ciernie (choć jest też odmiana z białymi), ale spotkać można także formę ich pozbawioną (E. inermis), z krótkimi cierniami (E. brevispinus i E. intermedius) lub dłuższymi niż typowe. Niemal równie powszechne są odmiany z gatunku Ferocactus (zwłaszcza F. gracilis z czerwonymi cierniami, F. rectispinus z cierniami bardzo długimi, niebieskawy F. glaucescens, F. latispinus o krótkich i szerokich cierniach czy niewielki F. macrodiscus). Czasem w kwiaciarniach i centrach ogrodniczych pojawiają się rośliny z gatunków Gymnocalycium, Thelocactus i inne echinokaktusy. Dwa pierwsze z nich stosunkowo łatwo kwitną (w odróżnieniu od echinokaktusów i ferokaktusów), ale tylko niektóre zachowują kulisty pokrój przez wiele lat, inne zaś przyjmują kształt bardziej cylindryczny.Trudno doczekać się kwiatów na kulistych kaktusach. Większość z nich, zwłaszcza Echinocactus grusonii czy ingens, kwitnie po 30-40 latach uprawy, a na dodatek ich kwiaty są niepozorne. Lepiej więc wybrać okazy o kolorowych lub nietypowych cierniach.

Na zdjęciu powyżej:Echinocactus grusonii rosnący od wiosny do jesieni w ogrodzie autora

Ferocactus Townsendianus Fot. Dariusz Raczko

Na zdjęciu powyżej: Ferocactus Townsendianus

Uprawa i pielęgnacja kaktusa

Cierniste kule uprawia się tak samo jak inne kaktusy, ale ponieważ gromadzą w pędach więcej wody, podlewa się je jeszcze rzadziej (w domu najwyżej raz na 2 tygodnie wiosną i latem, w sezonie grzewczym raz na 1-2 miesiące). Światło. Powinno go być jak najwięcej, a pomieszczenie należy często wietrzyć.

Podłoże: Gotowa ziemia do kaktusów z dodatkiem żwiru, keramzytu lub perlitu (w proporcjach 2:1). Doniczka musi mieć drenaż, a jeśli stoi na podstawce i woda nie wsiąknie w substrat w ciągu godziny od podlania, trzeba ją wylać. Gdy rośliny stoją na zewnątrz, podczas długotrwałych opadów deszczu lepiej je schować pod dach.

Zagrożenia: Najczęstszym jest wełnowiec, zwłaszcza dla roślin rosnących w domu. W wilgotnych pomieszczeniach kaktusy bywają także atakowane przez rdzę plamistą. Do zwalczania obu używa się typowych środków w dawkach dla roślin ozdobnych lub nieco większych.

Na zdjęciu powyżej: Park katusów na kanaryjskiej wyspie Lanzarote z dorodnymi okazami Echinocactus grusonii robi niesamowite wrażenie

Ferrocactus forsii Fot. Dariusz Raczko