Kalendarz prac ogrodniczych we wrześniu

Najpiękniejsze rośliny we wrześniu : Lobelia mieszańcowa 'Bee's Flame'

Roślinę tę znamy pod jej spolszczoną nazwa łacińską - Lobelia, choć ma też i polską - stroiczka. Rzeczywiście jest bardzo strojna. Tworzy wzniesione sztywne łodygi o ciemnopurpurowym zabarwieniu z lancetowatymi liśćmi o takiej samej barwie. Jesienią na ich wierzchołkach pojawiają się liczne lśniące czerwienią kwiaty o długości ok. 3 cm. Roślina ta osiąga wysokość 80 cm. Lubi słońce i wilgotną, a nawet mokrą glebę (poleca się ją na brzegi jeziorek). Pochodzi od dwóch amerykańskich gatunków - lobelii szkarłatnej (L. cardinalis) i lobelii lśniącej (L. fulgens). Odmiany obu tych gatunków , podobnie jak ich mieszańce, na zimę trzeba osłonić lub wykopać i przenieść do chłodnej piwnicy. Niestety, rośliny te nie są długowieczne. Niektórzy więc co roku kupują ich sadzonki i uprawiają je tylko przez sezon. Ale cóż, ich uroda jest tego warta!

Wrzesień w ogrodzie

Drzewa i krzewy ozdobne

W czasie suszy co jakiś czas podlewamy je obficie. Jeśli ziemia jest grubo przykryta korą, wodę dostarczamy pod warstwę ściółki. Jest to szczególnie ważne dla gatunków zawiązujących o tej porze pąki kwiatowe na kolejny sezon.

Krzewów już nie przycinamy. Robimy to tylko w razie konieczności, np. by usunąć chore lub połamane gałęzie.

Rabaty i trawnik

Zaczynamy sadzenie wiosennych gatunków roślin cebulowych.
Wykopujemy lilie, które kilka lat rosły w tym samym miejscu i zaczęły słabiej kwitnąć. Ich cebule od razu przesadzamy do nowego lokum, gdzie przez kilka lat nie rosły spokrewnione z nimi gatunki.
Wykopujemy mieczyki i przycinamy o ok. 2/3 długości. Gdy wyschną, wykręcamy im pędy, usuwamy stare bulwy, a młode przenosimy do chłodnej piwnicy. Dzielimy i przesadzamy byliny,
które kwitną wiosną. Trawnik kosimy, gdy wysokość murawy przekroczy 5-7 cm. Zgrabiamy liście
spadające z drzew.  

Warzywnik

Dzielimy i przesadzamy kępy warzyw wieloletnich, np. chrzanu, cebuli, wielopiętrowej i siedmiolatki oraz szczypiorku i szczawiu. Szczaw można też jeszcze wysiać na późnojesienny lub wiosenny zbiór.

Przed pierwszym przymrozkiem zbieramy ciepłolubne warzywa: pomidory dynie, paprykę i szpinak nowozelandzki, a mniej wrażliwe, np. sałaty, okrywamy jasną agrowłókniną.  

Sad

Termin zbiorów jabłek i gruszek ustalamy na podstawie wybarwienia ich skórki. Nie czekamy, aż opadną, starajmy się zrywać je z gałęzi. Do przechowywania przeznaczamy tylko zdrowe i nieobite. Usuwamy chore owoce, głęboko je zakopujemy lub przeznaczamy do wywiezienia przez służby oczyszczania miasta.   

Wrzesień w domu

Podlewamy, zasilamy

Rośliny potrzebują teraz mniej wody niż w pełni lata, podlewamy je więc oszczędnie, zwłaszcza gdy jest chłodno. Kaktusów już nie nawadniamy. Rośliny możemy dokarmiać roztworem nawozu zimowego, a jeśli przestają rosnąć i wchodzą w stan głębokiego spoczynku, całkowicie przestajemy je zasilać. Tylko okazy kwitnące teraz, np. cyklameny i begonie, dokarmiamy płynną odżywką. Roślin nie przesadzamy, żeby nie pobudzić ich do wzrostu. Jeżeli w doniczkach ubyło sporo podłoża, dosypujemy nieco świeżej, ale niezbyt żyznej torfowej ziemi.

Zapobiegamy chorobom

Usuwamy liście z chorobowymi przebarwieniami. Pędów staramy się już nie przycinać. Jeśli na roślinach pojawiły się mszyce lub przędziorki, niszczymy je, opryskując odpowiednim preparatem.
Z ziemi i doniczek usuwamy jasne wykwity i dosypujemy odkwaszony torf.

Groźne we wrześniu - czym to zwalczać?

Ekotriki na choroby i szkodniki

W ogrodzie: Przed sadzeniem nowych roślin wzbogacamy glebę nawozami jesiennymi i preparatami poprawiającymi jej właściwości (Biomas Suge). Iglaki i różaneczniki, by lepiej przezimowały, zasilamy przeznaczonym dla nich zakwaszającym glebę nawozem jesiennym.

Objawy żerowania roztocza truskawkowca/fot. mat. red.

W sadzie: Przed zbiorem jabłek i gruszek zapobiegamy zgniliznom owoców, późne odmiany malin zabezpieczamy przed szarą pleśnią, a borówki amerykańskie - przed antraknozą (Switch 62,5 WG). Przeglądamy truskawki i usuwamy te zaatakowane przez roztocza truskawkowca, a pozostałe rośliny spryskujemy 2 razy co 7 dni niefiltrowaną zawiesiną z  czosnku (50 g roztartego czosnku mieszamy w 5 l wody).

W warzywniku: Na rosnących na grządkach warzywach kapustnych zwalczamy gąsienice (Spintor 240 SC). Pod osłonami wyłapujemy szkodniki na żółte tablice lepowe i  zwalczamy choroby (Switch 62,5 WG, Signum 33 WG). Na pomidorach  zwalczamy zarazę ziemniaka (Timorex Gold 24 EC).

Grzyby na trawniku/fot. mat. red.

Na trawniku: Darń napowietrzamy aeratorem. Odstraszamy krety (nawozem do  trawnika o zapachu lawendy, Kretox). Do końca września zwalczamy pędraki (Larvanem). Mrówki niszczymy mieszaniną boraksu (1,5 g), cukru (10 g ) i wody (ok. 25 ml). Usuwamy grzyby kapeluszowe - efekt
np. pozostawiania zbyt licznych ścinków na trawniku.