Parch jabłoni i drzew owocowych. Objawy i zwalczanie parcha

Z roślin podatnych na parch mam w moim ogródku tylko ogniki. Aby ich owoce były długo dekoracyjne, wymagają odpowiedniej ochrony, szczególnie podczas opadów.
Pierwszy zabieg wykonuję wczesną wiosną, gdy ukażą się pierwsze liście. Najczęściej stosuję wtedy Syllit lub Carpene 65 WP. Polecane również preparaty miedziowe np.: Miedzian Extra 350 SC lub Miedzian 50 WP Następne opryskiwania (Score 250 EC- profesjonalny, Captan 50 WP w handlu obecnie 80 WG- wszystkie kaptany są już obecnie profesjonalne) polecany również Mythos 300 SC, Zato 50 WG, Polyram 70 WG uzależniam od opadów lub wystąpienia objawów choroby. Staram się też dwa razy w roku (w maju i lipcu) wzmocnić krzewy stymulatorem wzrostu (Biosept Active, Septovital 200 SL)- wyciągi z grejpfruta uodparniające na wiele chorób.
Zauważyłam, że regularne, dokładne niszczenie opadłych liści znacznie ogranicza występowanie choroby. W ograniczeniu występowania choroby w przyszłym sezonie pomaga oprysk mocznikiem na jesień w okresie bezlistnym.

Cykl rozwojowy

Rozwój większości parchów przebiega w dwóch fazach. Pierwsza rozwija się w opadłych jesienią liściach, zakażonych podczas wegetacji. W listopadzie w zamarłym liściu formują się małe owocniki - otocznie - a w nich w połowie zimy powstają worki, w których dojrzewają zarodniki. Są one gotowe do rozsiania się w okresie rozwijania się liści.

Gdy w tym czasie padają obfite deszcze, a przy tym jest dosyć ciepło, zarodniki uwalniają się z worków i zakażają młode części roślin. To niebezpieczny moment, bo rozpoczyna się faza pasożytnicza parcha, czyli jego żerowanie na żywych częściach roślin.

Naszym zadaniem będzie teraz ograniczenie zakażeń i rozwoju choroby, czemu mają służyć opryski.

Na zakażenie szczególnie podatne są młode liście, natomiast owoce mogą zostać porażone przez cały okres wzrostu. Infekcje następują również poprzez młode pędy (np. u brzoskwiń, grusz, głogów i wierzb).

Drzewa owocowe

Najczęściej występują parchy: brzoskwini, czereśni, gruszy, jabłoni. Wszystkie te choroby są pochodzenia grzybowego.

Objawy: Parch brzoskwini atakuje owoce, pędy i liście brzoskwiń oraz moreli.
Na owocach widać małe oliwkowe plamy, które z czasem powiększają się, przypominając strupy. W miejscu wystąpienia plam owoc pęka. Również na pędach pojawiają się jasnobrązowe plamy, które przeobrażają się w strupy. Na spodzie liści widoczne są małe jasnooliwkowe plamki. Parch czereśni atakuje czereśnie i wiśnie.
Na owocach widać małe, lekko zagłębione plamki, a miąższ pod nimi jest brązowy. Chore owoce opadają. Parch gruszy atakuje pąki, liście, owoce i gałęzie. Na młodych pędach pojawiają się początkowo oliwkowe plamy, które stopniowo rozrywają się. Pęknięta kora łuszczy się i powstają strupy. Na dolnej stronie liści występują oliwkowe plamy, liście zamierają i opadają. Na owocach widać brunatne, pokryte korkiem plamy. Chore owoce przedwcześnie opadają. Parch jabłoni atakuje liście i owoce. Plamy
na liściach są początkowo oliwkowe, później ciemnobrązowe. Plamy na owocach są duże, ciemne i skorkowaciałe, obejmujące duże powierzchnie. Silnie porażone zawiązki opadają, a starsze owoce pękają i deformują się.

Atakuje: jabłonie, grusze, brzoskwinie, morele, czereśnie, wiśnie.

Zwalczanie: Wycinamy i palimy porażone pędy. Jesienią niszczymy opadłe liście, opryskując je mocznikiem. Czereśnie i wiśnie opryskujemy 2-3 razy po kwitnieniu, brzoskwinie i morele - po kwitnieniu (Captan 50 WP, Topsin M 500 SC). Jabłonie i grusze chronimy w okresie pękania pąków (Syllit lub Carpene 65 WP) oraz rozwoju owoców (Score 250 EC, Zato 50 WG, Captan 50 WP,Dithane Neo Tec 75 WG - profesjonalny). Pamiętajmy o przestrzeganiu okresu karencji!

Odmiany odporne: grusze: "Konferencja", "Komisówka", "Bonkreta Williamsa"; jabłonie: "Liberty", "Freedom", "Prima"; "Priam", "James Grieve", "Oliwka Żółta", "Piros";
czereśnie: "Regina", "Summit".

Warzywa

Najczęściej występują parchy: warzyw dyniowatych, zwykły buraka, zwykły ziemniaka, prószysty ziemniaka.

Objawy: Parch dyniowatych jest chorobą grzybową. Na owocach widać zagłębione szare lub oliwkowe plamy, które zamieniają się w strupy. Chore zawiązki zamierają. Porażane są też nasiona i choroba przenosi się wraz z nimi.

Parch zwykły buraka jest chorobą bakteryjną. Atakuje buraki, ziemniaki, rzepę, rzodkiewkę, warzywa kapustne, szpinak i marchew. Na ich korzeniach tworzą się skorkowacenia. Parch zwykły ziemniaka (bakteryjny) objawia się strupami i spękaniami na skórce. Parch prószysty ziemniaka jest chorobą grzybową. Na korzeniach, rozłogach i bulwach najpierw widać brązowe plamki. Potem powstają pęcherzyki i pylące krosty, a bulwy zamierają.

Atakuje: dyniowate (ogórek, dynia, melon), buraki, ziemniaki.

Zwalczanie: Usuwamy resztki chorych roślin. W przypadku dyniowatych wybieramy odporne mieszańce heterozyjne. Nasiona traktujemy Zaprawą Nasienną T 75. Przy wilgotnej pogodzie opryskujemy 2-3 razy co 7-10 dni (Dithane Neo Tec 75 WG- profesjonalny,  Scorpion 325 SC - parch dyniowatych, oprysk środkami zarejestrowanymi do zwalczania mączniaka rzekomego zapobiegnie parchowi dyniowatych) Buraki - nie uprawiamy ich po ziemniakach. (Na parcha buraka brak środka). Ziemniaki sadzimy tylko zdrowe, wapnowanie sprzyja występowaniu parcha zwykłego.

Drzewa i krzewy ozdobne

Najczęściej występują parchy: jabłoni, ognika, głogu, pigwowca i wierzby. Mają one pochodzenie grzybowe.

Objawy: Na jabłoniach ozdobnych objawy parcha jabłoni są podobne jak u odmian w uprawach sadowniczych. Przy parchu ognika porażane są liście, owoce i młode pędy.
Na liściach pojawiają się małe ciemnooliwkowe plamy, które potem stają się brązowe, aksamitne i duże. Chore liście opadają. Na porażonych gałązkach widać ciemne plamy i pękanie kory, na owocach - brązowe strupy. Parch pigwowca objawia się na liściach i owocach w postaci płaskich, ciemnobrązowych plam. U głogu porażane są liście, kwiaty i gałęzie. Na liściach wyraźnie widać oliwkowe plamy, które stopniowo brązowieją, po czym liście opadają. Na kwiatach i pędach pojawiają się czarne plamy. W przypadku parcha wierzby porażane są liście i pędy.
Na dolnej stronie liści widoczne są czarne plamki. Porażone młode pędy zasychają, a ich wierzchołki wyginają się do dołu.

Atakuje: jabłonie ozdobne, głogi, ogniki, pigwowce, wierzby.

Zwalczanie: Wycinamy i palimy porażone gałęzie, jesienią zaś niszczymy chore i opadłe liście, opryskując je mocznikiem. Opryskiwania drzew wykonujemy w okresie nabrzmiewania pąków, a także po zauważeniu pierwszych plam i w czasie przewlekłych
opadów. Skuteczne są preparaty: Syllit 65 WP albo Carpene 65 WP, Score 250 EC, Captan 50 WP.