Kalendarz pylenia. Jak sobie radzić z alergią

Aldona Zakrzewska10-05-2018 16:07

Kichanie, podrażnienie spojówek czy nieżyt nosa nie zawsze są efektem przeziębienia. Gdy objawy te pojawiają się w słoneczne dni, podczas pobytu w plenerze, a zanikają w czasie ulewy lub po powrocie do domu, winowajcą mogą być. rośliny.

Luty. To typowy okres pylenia leszczyny oraz grzyba z rodzaju Aspergillus. W połowie miesiąca zakwitają też olchy, wprawdzie rzadko sadzone w ogrodach, ale często spotykane na terenach podmiejskich. Pyłek tych drzew jest w naszym klimacie najczęstszą przyczyną alergicznego nieżytu nosa. Okres pylenia olchy obejmuje luty i marzec, ale po długiej zimie jej pyłek może się unosić w powietrzu również w kwietniu. W lutym zaczyna też pylić cis - krzew chętnie sadzony w przydomowych ogrodach i parkach, co zwiększa niebezpieczeństwo kontaktu z tym alergenem. Podsumowanie - w lutym pylą: leszczyna, olcha, cis, grzyb Aspergillus.

Marzec. Wprawdzie kończy się już pylenie leszczyny (choć na terenach podgórskich i na Suwalszczyźnie właśnie teraz pyli ona najbardziej), ale w powietrzu we wszystkich regionach Polski wciąż unoszą się alergeny cisu i olchy. W marcu mogą nam też dokuczać wierzba, topola oraz brzoza, której pyłek bardzo silnie uczula. Poza tym w powietrzu obserwujemy średnie stężenie grzyba z rodzaju Aspergillus. Kwiatostany drzew są chętnie odwiedzane przez pszczoły. Rozpoczyna się więc niebezpieczny okres dla osób uczulonych na jad tych owadów. Podsumowanie - w marcu pylą: leszczyna, cis, olcha, wierzba, topola, brzoza, grzyb Aspergillus.

Kwiecień. Nie musimy się już obawiać olchy (choć jej pyłek może być obecny w powietrzu jeszcze na początku kwietnia), ale bardzo silnie pylą: wierzba, brzoza, grab, jesion i topola. Z końcem kwietnia uaktywnia się również silnie uczulający dąb (najpierw szypułkowy, potem bezszypułkowy). Pylić zaczynają też (na razie lekko) trawy - wróg numer jeden uczulonych na pyłki. Alergizującą działalność rozpoczyna także grzyb Cladosporium, nadal może dokuczać Aspergillus. Wrasta ryzyko ukąszeń przez pszczoły, osy oraz alergii wywołanych ich jadem.Podsumowanie - w kwietniu pylą: wierzba, brzoza, grab, jesion, topola, dąb, grzyby Cladosporium, Aspergillus.

Maj. To już końcówka pylenia wierzb, brzóz, grabów i topól, ale wciąż zagraża nam pyłek dębu. Jesteśmy też narażeni na alergeny buka. W powietrzu dominują teraz pyłki sosny (alergię wywołują tylko jej kwiaty męskie) i świerku, ale na szczęście związane z nimi uczulenia są dość rzadkie. Za to silnie alergizują (i mocno pylą) trawy, zaczyna się pylenie żyta i chwastów (np. pokrzywy, babki lancetowatej, szczawiu) oraz grzybów Cladosporium i Alternaria. Zagraża nam również jad pszczół i w mniejszym stopniu os. Podsumowanie - w maju pylą: dąb, buk, sosna, świerk, trawy, żyto, pokrzywa, babka, szczaw, grzyby Cladosporium i Alternaria.

Czerwiec. To trudny czas dla alergików, gdyż nakładają się na siebie okresy pylenia wielu roślin. W powietrzu wciąż obecny jest pyłek krzewów i drzew, a teraz także lipy drobnolistnej, bzu czarnego i w mniejszych ilościach platanu. To szczyt aktywności traw (stężenie ich pyłku jest bardzo wysokie) oraz żyta. Właśnie dlatego w czerwcu osoby uczulone powinny się trzymać z dala od łąk i pól. Silnie pylą także wszystkie grzyby i nadal groźne są chwasty, m.in. szczaw, babka, komosa, pokrzywa. Podsumowanie - w czerwcu pylą: lipa, bez czarny, platan, trawy, żyto, szczaw, babka lancetowata, komosa, pokrzywa, grzyby.

Lipiec. Teraz groźne są pyłki grzybów i jad pszczół. Wciąż silnie pyli lipa drobnolistna, nieco słabiej żyto i trawy - ich pyłki wciąż są w powietrzu, zwłaszcza w pierwszej połowie lipca (potem ich stężenie nie przekracza już wartości średnich). Wzmaga się pylenie bylicy - w pogodne dni stężenie jej pyłku jest bardzo wysokie. W szczytowym okresie pylenia są też komosa i pokrzywa (ale pyłek tej ostatniej słabo uczula. W małych ilościach w powietrzu obecne są też pyłki babki lancetowatej i szerokolistnej oraz w bardzo niskim stężeniu - szczawiu. Podsumowanie - w lipcu pylą: lipa, trawy, żyto, bylica, babka, szczaw, grzyby.

Sierpień. Podobnie jak w lipcu, groźne są teraz grzyby, jad pszczół i os. W tym miesiącu na ogół kończy się już groźne dla alergików pylenie lipy drobnolistnej oraz traw, choć pyłek tych ostatnich może być jeszcze obecny w powietrzu (w małych ilościach). Dominują pyłki chwastów - w pogodne dni wciąż można się spodziewać średniego i wysokiego stężenia bylicy, pokrzywy, babki oraz komosy. Sierpień to miesiąc, w którym zaczynają kwitnąć silnie alergizujące ambrozja bylicolistna i trójdzielna, dlatego uczuleni na ich pyłki powinni uważnie śledzić kalendarz pylenia. Podsumowanie - w sierpniu pylą: bylica, pokrzywa, babka, komosa, trawy, ambrozja, grzyby.

Wrzesień. W drugiej dekadzie września mogą odetchnąć z ulgą uczuleni na trawę, bylicę i zarodniki grzybów z rodzaju Alternaria, gdyż właśnie kończą one pylenie. Ale wciąż wdychamy pyłki niektórych chwastów, na przykład bylicy (zwłaszcza w pogodne dni). W małym stopniu pylą jeszcze trawy, komosy, babki i lokalnie (zwłaszcza na zachodzie kraju, w Małopolsce i na Lubelszczyźnie) ambrozja. Początek miesiąca to szczyt pylenia tej rośliny. Alergikom wciąż zagrażają zarodniki grzybów, zwłaszcza z rodzaju Cladosporium. Podsumowanie - we wrześniu pylą grzyby, a w pierwszej dekadzie miesiąca: bylica, komosa, babka, trawy, ambrozja, grzyby.

Październik. Nie pylą już drzewa, jednak nadal unoszą się w powietrzu zarodniki grzybów Cladosporium (w średnim stężeniu). Alergikom wciąż zagraża jad pszczół i os. Lokalnie uczulać mogą pyłki ambrozji bylicolistnej i trójdzielnej. Pylą jeszcze (choć bardzo słabo) bylica i nawłoć. W powietrzu unosić się może pyłek babki, szczawiu, pokrzywy i komosy, ale w ilościach niegroźnych dla alergików. Coraz więcej czasu spędzamy we wnętrzach, bardziej zagrażają nam więc teraz roztocza kurzu i alergeny zwierząt domowych. Podsumowanie - w październiku lekko pylą: bylica, nawłoć, babka, szczaw, pokrzywa, komosa, ambrozja, grzyby (silniej). — Fot. Shutterstock

Jak sobie radzić z alergią:

1. Jeśli dokuczają nam objawy alergii konieczna jest wizyta u lekarza, by postawił diagnozę i rozpoczął leczenie. Dolegliwości związane z alergią wziewną są bowiem bardzo męczące i mogą przyczynić się do niewydolności płuc lub rozwoju astmy.
2. Śledźmy komunikaty o pyleniu roślin i prognozy dla alergików.
3. Gdy stężenia pyłków jest wysokie, ograniczmy przebywanie na dworze. Na spacery wybierajmy się po obfitym deszczu (gdy powietrze jest wolne od pyłku), wczesnym rankiem lub późnym wieczorem (gdy stężenie pyłków jest najniższe). Omijajmy łąki, parki i zagajniki. Chrońmy oczy okularami przeciwsłonecznymi.
4. Po powrocie do domu bierzmy prysznic, myjmy włosy i zmieniajmy ubranie na „domowe”. Przepłukujmy nos i oczy solą fizjologiczną, aby oczyścić je z pyłków, złagodzić obrzęk i objawy kataru siennego.
5.Starannie zamykajmy drzwi i okna, nie otwierajmy ich na noc. Zawieśmy w nich wilgotne, gęsto tkane firanki, by zatrzymywały część pyłków. Zainwestujmy w oczyszczacz powietrza z filtrem przeciwpyłowym.
6. W czasie silnego pylenia roślin uprawiajmy sport tylko w zamkniętych pomieszczeniach (na basenie, sali gimnastycznej, w siłowni). W plenerze ćwiczmy na boiskach i kortach ze sztuczną nawierzchnią.
7. We własnym ogrodzie uprawiajmy „bezpieczne” rośliny, np. drzewa owocowe, azalie, ostrokrzewy, magnolie, berberysy, spiree, wajgele, bukszpany, budleje, hortensje, kaliny.
8.Unikajmy pokarmów reagujących z pyłkami roślin, gdyż na przykład alergia na pyłek brzozy nasila się po spożyciu selera, marchwi, jabłek, kiwi i wiśn; na trawy – po melonach, arbuzach, pomidorach, ziemniakach, pomarańczach, orzechach ziemnych; na bylicę – po selerach i marchwi, a na pyłek leszczyny – po orzechach laskowych.