Szachownica (Fritillaria). Wieloletnia roślina cebulowa, mrozoodporna. Łodyga wysoka, sztywna i ulistniona. Kwiaty duże, kubeczkowate, wiszące, często w cętki lub kratkę, zebrane w kwiatostan po 5-30 sztuk na szczycie pędu. Liście lancetowate, wąskie i długie, osadzone okółkowo lub skrętolegle do połowy pędu oraz zebrane w pióropusz nad kwiatostanem.
Rozmiary Wysokość w zależnosci od gatunku 20-150 cm.
Gatunki i odmiany Szachownica cesarska, korona cesarska (Fritillaria imperialis) - cebule i część nadziemna roślin o specyficznym, nieprzyjemnym zapachu, pędy gęsto ulistnione, kwiaty jaskrawo-pomarańczowe z rozetką liści górującą nad nimi, największa z szachownic, może być uszkadzana przez późne przymrozki. Wysokość 150 cm. 'Aurora' - kwiaty czerwono-pomarańczowe, 'Lutea Maxima' - kwiaty cytrynowo-żółte, wytrzymała odmiana, 'Rubra Maxima' - kwiaty ciemne, czerwono-pomarańczowe. Szachownica kostkowata (Fritillaria meleagris) - na słabo ulistnionym pędzie rozwija się 1 kwiat (rzadko 2), kwiaty dzwonkowate, brunatno-ciemnofioletowe z jasnymi plamami tworzącymi szachownicę, liście szarozielone. W Polsce bylina pod ścisłą ochroną, występuje bardzo rzadko. Wysokość 20-40 cm. Szachownica kamczacka (Fritillaria camschatcensis) - kwiaty duże, prawie czarne, czasem żółto-zielone, zebrane po 5, liście jasnozielone. Wysokość 30 cm. Fritillaria michailovskyi - kwiaty dwubarwne, ciemnofioletowo-brązowe o ciemnożółtych wierzchołkach płatków, osadzone po 1-3 na krótkiej łodydze. Wysokość 15 cm.
Kwitnienie Kwitną IV-V
Wymagania Gleba przepuszczalna, głęboko uprawiona, żyzna, przewiewna oraz wilgotna. Na bardziej zwięzłych glebach konieczny jest drenaż. Szachownica kostkowata lubi lekko kwaśne podłoże. Stanowisko słoneczne lub półcieniste.
Uprawa i pielęgnacja Cebule wykopujemy po zaschnięciu roślin i rozdzielamy od połowy VI do VII. Sadzimy VII/VIII na głębokość 15-20 cm w przypadku szachownicy cesarskiej lub na 6-8 cm w przypadku szachownicy kostkowatej. Rośliny dzielimy co 2-3 lata.
Rozmnażanie Cebulki przybyszowe, wysiew nasion jesienią (roślina kwitnie po 3-5 latach).
Cięcie Brak.
Podlewanie i nawożenie Podlewamy regularnie, dość obficie. Zasilamy nawozami organicznymi lub mineralnymi wieloskładnikowymi.
Choroby i szkodniki Cebule mogą gnić przy nadmiernej wilgotności. Szara pleśń. Pomrowy, poskrzypka liliowa.
Zastosowanie Roślina ozdobna o efektownych kwiatach, sadzona pojedynczo lub w grupach, na rabatach, w ogrodach skalnych i założeniach naturalistycznych. Nadaje się na kwiat cięty. Roślina trująca.