Gips do remontów

Jeśli chcemy mieć piękne, gładkie ściany i przeznaczamy na to konkretną sumę, możemy zaprosić do siebie fachowca i wysłuchać jego oferty. Aby jednak móc z nim swobodnie rozmawiać i świadomie wybrać między sztablaturą, gładzią czy stiukiem, trzeba wiedzieć, czym one się różnią.

Sposoby na gładkie ściany i sufity

Gładź gipsowa. Jest to wygładzające wykończenie z gipsu szpachlowego, które układa się na położonym wcześniej tynku cementowym, cementowo-wapiennym lub gipsowo-wapiennym. Tynk ten musi być jednak równy, gdyż gładź - choć układa się ją w dwóch warstwach - jest dość cienka (łączna grubość dwóch warstw - około 3 mm). Po wyschnięciu i stwardnieniu zewnętrznej warstwy szlifuje się ją drobnoziarnistym papierem ściernym lub specjalną siateczką ścierną.

Sztablatura. Wykończenie jeszcze gładsze niż gładź. Podobnie jak ona składa się z dwóch warstw, z tym że warstwę zewnętrzną (grubości 1-2 mm) wykonuje się z gipsu modelowego, który wygładza się na mokro pacą stalową aż do wyświecenia.

Stiuk. Tynk ozdobny - nakładany na otynkowane wcześniej podłoże - któremu przez odpowiednią technikę barwienia i zacierania nadaje się wygląd kamienia naturalnego, najczęściej marmuru. Zwykle układa się go w dwóch warstwach, które pokrywa się warstwą ochronną z wosku. Warstwę dekoracyjną wykonuje się z gotowej zaprawy gipsowej lub gipsowo-wapiennej wzbogaconej o pył marmurowy albo drobnoziarnisty piasek. Najdroższy sposób na wykończenie ścian gipsem, stosowany przede wszystkim we wnętrzach stylizowanych.

Kiedy tynk, a kiedy stiuk?

Gładzie gipsowe i sztablatury polecane są do pomieszczeń, w których sama gładkość ścian ma stanowić efekt dekoracyjny. Tam, gdzie ściany mają być malowane we wzory lub będą gęsto zastawione meblami czy obwieszone obrazami (przez co gładkość ścian nie byłaby wyeksponowana), nie warto stosować tych wykończeń - wystarczą jedynie tynki gipsowe, cementowe czy cementowo-wapienne.

Gładzi ani sztablatur nie poleca się do wilgotnych pomieszczeń (np. łazienek czy kuchni) ani do miejsc, w których łatwo uszkodzić cienką warstwę wygładzającą (np. w holu).

Stiuki nadają się na fragmenty elementów dekoracyjnych lub na lamperie w reprezentacyjnych holach lub korytarzach. Ponieważ można je często zmywać, polecane są szczególnie na ściany ciągów komunikacyjnych.

Przygotowanie podłoża

Przed nałożeniem gładzi, sztablatury czy stiuku trzeba przygotować podłoże. Im lepiej to zostanie zrobione, tym lepsza będzie przyczepność i, co za tym idzie, trwałość warstwy wygładzającej.

Czyszczenie. Wszelkie luźno związane i osypujące się fragmenty podłoża, które mogłyby osłabić przyczepność gipsu, należy usunąć szczotką drucianą lub szpachelką. Usunąć też trzeba wszelkiego rodzaju powłoki malarskie (np. z farby klejowej czy olejnej), które mogą pogarszać przyczepność masy gipsowej.

Wyrównywanie. Ponieważ masy wygładzające najlepiej nakładać warstwami grubości około dwóch milimetrów, wszelkie nierówności należy zeszlifować, a ubytki - uzupełnić. Pozostawienie na ścianie nawet z pozoru drobnych nierówności utrudni uzyskanie gładkiej powierzchni, a także zwiększy koszt materiałów i robocizny.

Zapewnianie szorstkości. Gips dużo łatwiej nakładać na podłoże szorstkie. Dlatego jeśli nowo położony tynk ma być wykończony gładzią czy sztablaturą, nie należy przesadzać z jego zacieraniem - im bardziej chropowata powierzchnia, tym większa jest płaszczyzna styku masy wygładzającej i tynku, co zwiększa ich wzajemną przyczepność.

Gruntowanie. Oczyszczone podłoże wymaga jeszcze zagruntowania. Gruntowanie zmniejsza jego chłonność i zwiększa przyczepność zaprawy. Chłonność podłoża można sprawdzić, zraszając je na przykład spryskiwaczem do kwiatów. Jeśli podłoże nie jest zbyt chłonne (woda po zroszeniu ściany swobodnie po niej spływa), gruntowanie polega na zwilżeniu go wodą. Jeśli jednak jest bardzo chłonne (woda szybko wsiąka w ścianę), konieczne trzeba je pokryć specjalnym środkiem gruntującym, dobranym do rodzaju podłoża.

Zabezpieczanie przed korozją. Gips w połączeniu z wilgocią przyspiesza korozję stali. Dlatego elementy stalowe, które będą miały kontakt z zaprawą gipsową, wymagają dokładnego zabezpieczenia antykorozyjnego.

Jak przygotować masę gipsową

Masy gipsowe zwykle produkowane są w postaci suchych mieszanek. Taką mieszankę wystarczy wsypać do naczynia z odmierzoną ilością wody i dokładnie wymieszać ręcznie lub mechanicznie aż do uzyskania zupełnie jednorodnej konsystencji i jest gotowa do użycia. Masy gipsowej nie powinno się tylko mieszać zbyt intensywnie, aby jej nie napowietrzyć, gdyż to powoduje tworzenie się na powierzchni warstwy wygładzającej licznych drobniutkich kraterów.

Uwaga! Masę gipsową należy przygotowywać w czystych naczyniach. Resztki związanego gipsu pozostałe w nim po poprzednio przygotowywanej partii materiału znacznie przyspieszają wiązanie kolejnej i przyczyniają się do jego strat.

Na rynku dostępne są również masy gotowe do użycia. Nie wymagają dodawania wody, lecz jedynie delikatnego przemieszania.