Orynnowanie dachu, czyli jaki system orynnowania wybrać do domu?

Z jakich materiałów wykonuje się orynnowanie dachu ?

Dobrze dobrany system rynnowy nie tylko chroni elewację przed zaciekami, odprowadzając wody opadowe i roztopowe z dachu, ale także stanowi estetyczne wykończenie całej bryły budynku. Jedną z ważniejszych kwestii jest wybór materiału, z którego będzie wykonany. Od niego zależy trwałość orynnowania, jego odporność na czynniki zewnętrzne – w tym atmosferyczne (wodę, śnieg, wysokie temperatury) oraz mechaniczne, jak wgniecenia czy zarysowania. Na rynku dostępne są rynny wykonane m.in. z:

• tworzywa sztucznego (PVC) – niedrogie, szczelne, odporne na uderzenia i łatwe w konserwacji. Są jednak mniej wytrzymałe na zmiany temperatur oraz charakteryzują się mniejszą odpornością na promieniowanie UV (szybciej tracą kolor);
• aluminium – mają niski współczynnik chropowatości (podobnie jak rynny z PVC), dzięki czemu woda szybko spływa po rynnie i rzadziej osadzają się na niej zabrudzenia. Dodatkowo są odporne na korozję i cechują się wysoką trwałością. Utrudnieniem jest jednak ich montaż, który może być pracochłonny;
• stali powlekanej – są najpopularniejsze; mają budowę, w której wierzchnią warstwę stalowego rdzenia, zarówno zewnętrzną jak i  wewnętrzną, pokrywa wysoce wytrzymała powłoka ochronna. Cechują się trwałością, w tym dużą odpornością na temperatury oraz ewentualne uszkodzenia mechaniczne.

Bardzo popularną opcją są rynny wykonane z PVC. Charakteryzują się niską ceną, korozja ich nie dotyczy oraz nie wymagają specjalnej konserwacji. Nie radzą sobie jednak z dużymi różnicami temperatury. W mocno nasłonecznionych miejscach, podczas upałów może dojść do odkształceń, a przy mocnych mrozach materiał staje się kruchy i podatny na uszkodzenia.

Droższą alternatywą są rynny metalowe, bardziej wytrzymałe na skrajne warunki atmosferyczne. Dotyka ich jednak problem kwaśnych deszczy powstających na terenach przemysłowych. Dlatego należy zwrócić uwagę na rodzaj metalu oraz zastosowane powłoki, ponieważ każdy rodzaj będzie odpowiedni do innych warunków środowiskowych. Rynny aluminiowe mają dużą odporność korozyjną – doskonale radzą sobie ze słoną mgłą oraz kwaśnymi opadami. Jednak ten materiał jest dość plastyczny, co utrudnia jego zastosowanie w wysokich temperaturach.

Kolejną propozycją jest blacha ocynkowana. Cenowo jest bardzo przystępna oraz wytrzymała. Ten system orynnowania dachu najczęściej znajduje zastosowanie w budynkach o przeznaczeniu gospodarczym i przemysłowym, jednak spełni swoją funkcję również na dachach budownictwa indywidualnego. Rynny opatrzone nazwą tytan- -cynk wykonane są ze stopu cynku z dodatkami tytanu, miedzi i aluminium – dzięki takim domieszkom oraz wytwarzającej się na powierzchni patynie materiał jest wyjątkowo wytrzymały na trudne warunki atmosferyczne. Matowy odcień elegancko komponuje się ze stylem domu. Rynny stalowe można również zakupić w specjalnej powłoce poliuretanowej. Takie rozwiązanie łączy odporność temperaturową z ochroną przeciwkorozyjną, a także zapewnia gwarancję koloru na lata.

Czy jest zasada, według której dobiera się materiał orynnowania do pokrycia dachu? Jakich połączeń unikać?

Zasada doboru orynnowania do pokrycia dachu jest prosta – czy raczej powinna być prosta. Inwestor, wykonawca czy osoba decyzyjna, która odpowiada za materiały użyte do pokrycia dachu i jego odwodnienia powinna się kierować jakością, trwałością, marką danego systemu, a dopiero na końcu jego ceną. Ma to ogromny wpływ na eksploatację i bezpieczeństwo całego budynku.

Pokrycie dachów blachą miedzianą determinuje wybór tego samego materiału na odwodnienie dachu. Jeśli decydujemy się na rynny cynkowo-tytanowe, powinniśmy zwrócić uwagę na wytyczne producenta dotyczące połączenia tego materiału z innymi stosowanymi w budownictwie.

W większości przypadków wybór rodzaju materiału, z którego będą wykonane rynny, nie ma większego znaczenia. W sytuacji, kiedy systemy orynnowania dachu z PVC osiągnęły porównywalną wytrzymałość do stalowych, decyzja o wyborze materiału nie sprowadza się tylko do lepszego surowca, lecz jest kwestią własnego uznania, potrzeb i indywidualnego poczucia estetyki. Należy jednak pamiętać, że pewnych materiałów nie można łączyć, jak np. przy pokryciu dachowym wykonanym z miedzi nie możemy zastosować rynny powlekanej. Połączenie blachy z miedzią negatywnie wpływa na ich trwałość. Dlatego w takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie wybór rynny miedzianej lub z PVC.

Z jakich elementów składa się system orynnowania dachu? Na które dodatkowe elementy warto się zdecydować?

Orynnowanie dachu dzieli się na elementy rynnowe, odpowiadające za zbieranie wody z dachu oraz spustowe – odprowadzające wodę do kanalizacji deszczowej. Podstawą części rynnowej są rynny, złączki rynnowe, narożniki czy denka oraz uchwyty rynnowe, umożliwiające stabilne zamocowanie systemu. Część spustowa składa się z leja spustowego, kolan, rury spustowej i dodatkowych akcesoriów. Takimi elementami są czyszczaki oraz osadniki, których podstawową funkcją jest zatrzymywanie zanieczyszczeń spływających z budynku i zapobieganie przedostawaniu się ich do kanalizacji deszczowej. Warto również zwrócić uwagę na odzyskiwacz wody deszczowej, który umożliwia efektywne odzyskiwanie wody.

System rynnowy (orynnowanie dachu dwuspadowego) to tak naprawdę zestaw rur i rynien szczelnie ze sobą połączonych. Poza standardowymi rynnami, możemy wyróżnić narożniki wewnętrzne i zewnętrzne, często zagięte nie tylko pod kątem prostym, ale też np. 135°. Przy rurach wyróżniamy kolanko (zmienia kąt odpływu wody), trójnik (łączy dwie rury w jeden odpływ) oraz wylewkę (ostatni element rynny, którym woda jest wylewana do gruntu). Do tego należy wyróżnić wszystkie łączniki, które są niezbędne do prawidłowego odprowadzania wody. Zaczynając od góry – sztucer jest połączeniem rynien z rurami, można porównać go do szerokiego lejka. Mufa to krótki łącznik służący połączeniom takim jak sztucer-kolanko lub sztucer-rura. Średnica mufy jest większa u góry niż u dołu.

Równie ważnymi, ale często pomijanymi przez inwestora elementami są wszystkie haki, na których są zawieszone rynny. Przede wszystkim rozróżniamy tutaj dwa podstawowe rodzaje – haki nakrokwiowe mocowane do krokwi i haki doczołowe montowane do deski okapowej. Pamiętajmy: wybór jednych lub drugich wpływa na dalszy sposób montażu całego pokrycia dachowego.

Niezmiernie ważne są również złączki, które służą do połączeń pomiędzy rynnami oraz denka zabezpieczające ich zakończenia. Warto również pamiętać o takim elemencie jak czyszczak czy też inaczej łapacz deszczówki. Umożliwia zbieranie wód opadowych do ich wykorzystania w gospodarstwie domowym, np. do podlewania trawnika, spłukiwania toalet itd. Łapacz ma uchylną część, która po otwarciu kieruje wodę, np. do zbiornika zewnętrznego. Czyszczak ułatwia również usuwanie zanieczyszczeń z rury spustowej.

Tak jak już wspomniano, systemy rynnowe składają się z rynny i łącznika, który służy do połączenia rynny z rynną, denka, czyli zaślepienia rynny z prawej i lewej strony systemu, narożników zewnętrznych i wewnętrznych przy bardziej skomplikowanych dachach, haków doczołowych lub haków nakrokwiowych, leju spustowego, który odprowadza wodę z  rynien poprzez kolana do rur spustowych przymocowanych obejmami do elewacji budynku. Dodatkowe elementy, które stanowią integralną część systemu to: dyble do obejmy rury, mocowanie obejmy do płyty warstwowej, trójnik pozwalający zamontować dodatkowe przyłącze do głównej rury spustowej nawet o mniejszej średnicy, który możemy zamontować za pomocą redukcji, łapacz deszczówki oraz rewizję służąca do udrażniania rur spustowych, a także osadnik pozwalający odprowadzić wodę deszczową do sieci deszczowej lub zbiorników. W ofercie możemy znaleźć siatki zabezpieczające rynny przed gromadzeniem się liści i innych zanieczyszczeń. Każdy kto stawia na ekologię powinien zamontować w systemie rynnowym łapacze deszczówki lub osadniki, które pozwolą nam odzyskiwać wodę deszczową potrzebną w gospodarstwie domowym.

Jakie rynny wybrać – półokrągłe czy kwadratowe? Czy ich przekrój ma znaczenie dla odprowadzania wody z dachu?

Kwestia wyboru rynny stanowi nie lada wyzwanie. Ale możemy je nieco uprościć, sugerując zasadniczy podział na systemy klasyczne – półokrągłe oraz nowoczesne – kwadratowe. Podział ten tym łatwiej przyswoić, gdy zwrócimy uwagę na rodzaj/kształt budynku, do którego dany system chcemy dobrać. Styl skandynawski, minimalizm, prosta forma budynku – wśród zwolenników tych rozwiązań na pewno znajdą uznanie systemy kwadratowe. Styl romański, neoklasyczny, dworkowy – tutaj w dobrym guście będzie zastosowanie klasycznych systemów rynnowych półokrągłych.

Pamiętajmy jednak, że sam przekrój (wygląd) rynny to tylko jedna z wielu składowych, stanowiących podstawę zagospodarowania i skutecznego odprowadzenia wody deszczowej z połaci dachowej. Przekrój ma znaczenie, ale jego waga – co do skuteczności całości systemu orynnowania dachu – jest równoważna z liczbą pionów spustowych oraz ich rozmieszczeniem. Warto tutaj zwrócić uwagę na pewną zależność, która najlepiej oddaje naturę wspomnianej zasady: jeżeli ten sam pion spustowy ustawimy względem połaci (rynny) na środku, uzyskamy prawie dwukrotnie wyższą przepustowość układu – czyli ta sama rynna, ta sama rura, a wodę deszczową odbierzemy z prawie dwa razy większej połaci dachu niż w układzie z rurą umieszczoną na skraju połaci.

Każdy z systemów, niezależnie od kształtu przekroju rynny, ma do spełnienia tę samą funkcję, czyli odprowadzenie wody deszczowej z połaci dachu. Różnią się natomiast wyglądem, który dostosowujemy do architektury dachu. Tradycyjne rynny półokrągłe montujemy na dachach z blachodachówką lub tradycyjną dachówką o falistym kształcie. Taki system jest tańszy od systemu kwadratowego, który jest przeznaczony do nowoczesnej architektury. Rynna kwadratowa jest montowana do dachów z płaską dachówką i w systemach bez okapu. Bardzo ważne jest ustalenie odpowiedniego rozmiaru rynny przed jej zamontowaniem do danej powierzchni połaci dachu oraz konstrukcji. Każdy producent podaje, ile dany system rynnowy jest w stanie odebrać wody deszczowej z połaci dachu przy określonym umiejscowieniu leja spustowego. Są dwie możliwości, gdzie prawidłowo umieszczamy lej spustowy, a mianowicie centralnie lub skrajnie na końcach budynku. Musimy również pamiętać o odpowiednim nachyleniu rynny w kierunku leja spustowego.

Zgadzam się z tym, że wybór kształtu rynien zależy wyłącznie od stylu architektonicznego, jaki został zastosowany w projekcie budynku. Jeśli postawiliśmy na styl tradycyjny, zdecydowanie lepiej będzie jak postawimy na rynny półokrągłe. Ich koszt będzie na pewno niższy, a przy tym system jest mniej skomplikowany w montażu i nie wymaga tak wielu elementów dodatkowych. Jeśli jednak dom z założenia ma być nowoczesny, wzorowany na stylistyce minimalistycznej, warto rozważyć zakup rynien kwadratowych. Będzie to droższa inwestycja, ale efekt końcowy jest naprawdę imponujący. Rynny kwadratowe sprawdzą się w czterech różnych systemach montażu – okapowym, bezokapowym, gzymsowym i ukrytym.

System ukryty aktualnie cieszy się największym zainteresowaniem, należy jednak dokładnie przeanalizować jego zastosowanie. Ze względu na to, że rynna jest w tym rozwiązaniu schowana w elewacji, należy zadbać przede wszystkim o szczelność systemu. Jeśli montaż nie będzie wykonany prawidłowo, istnieje ryzyko zawilgocenia elewacji, które będzie trudne do zlikwidowania. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zaleceń montażowych i wybór odpowiedniego fachowca. Jeśli chodzi o korelację przekroju i sposobu odprowadzania wody, to należy przyznać, że sposób montażu będzie się różnił w przypadku rynien kwadratowych, dlatego należy mocować rynny zgodnie ze sztuką dekarską i stosować się do zaleceń producenta.

Kształt rynien ma wyłącznie znaczenie estetyczne. Rynny o przekroju półokrągłym są doskonałym rozwiązaniem dla tradycyjnego budownictwa. Natomiast rynny o przekroju kwadratowym najczęściej stosuje się w nowoczesnym budownictwie. Głównym czynnikiem mającym wpływ na wytrzymałość systemu rynnowego czy tez bezawaryjne odprowadzanie wody deszczowej z rynien jest materiał, z którego został wykonany oraz fachowy montaż. Dlatego wybierając system rynnowy należy w szczególności postawić na sprawdzonych producentów, których produkty mają wieloletnią gwarancję oraz wybór profesjonalnej ekipy dekarskiej.

Jak wykonać orynnowanie dachu? Czy inwestor może to zrobić sam?

System rynnowy dobieramy zgodnie z projektem. Wyliczeń zwykle dokonuje projektant lub architekt odpowiedzialny za projekt. Istnieją wzory i założenia, według których możemy policzyć przekroje i średnice systemu rynnowego. Czy inwestor może zrobić to sam? Oczywiście, że tak. Materiały na ten temat bez najmniejszego problemu można znaleźć w internecie. Tylko zadajmy sobie pytanie: po co? Zwłaszcza jeżeli inwestor ma projekt oraz zaufanego wykonawcę, który jest fachowcem i z pewnością pomoże mu dobrać odpowiedni system. Jest również inna możliwość, a mianowicie skorzystanie ze wsparcia doradcy po stronie producenta. Przedstawiciel firmy oferującej system rynnowy również jest w stanie profesjonalnie doradzić, który produkt wybrać i dokona odpowiednich obliczeń.

System rynnowy dobieramy, uwzględniając wielkość dachu, kąt nachylenia połaci, położenie geograficzne domu oraz stopień skomplikowania dachu. Najważniejsze jest właściwe dobranie odpowiedniej wielkości rynny oraz rur spustowych. Dlatego polecamy korzystanie z gotowych wzorów dostępnych na stronach producentów systemów rynnowych, dzięki którym inwestor bez problemu dobierze odpowiedni system do swojego dachu.

Ostatnio modne są ukryte systemy rynnowe? Kiedy warto się na nie zdecydować?

Systemy rynnowe ukryte, schowane, bezokapowe są z nami już od prawie dekady. Trend na nie zaczął się ostatnio nasilać do takiego stopnia, że w minionym 2021 roku według rankingu portalu architektonicznego www.archinea.pl wśród najciekawszych projektów domów jednorodzinnych wszystkie dachy skośne, w których naturalnie powinien występować okap jest on właśnie „ukryty”, czyli rynna jest zamaskowana. Na tej podstawie można sformułować pewną regułę: system ukryty jest idealnym rozwiązaniem, gdy nasz projekt wymaga indywidualnego rozwiązania i ma się wyróżniać na tle innych projektów. Czy każdy może pozwolić sobie na taką indywidualność? Tak. System rynien ukrytych wymaga odpowiedniej adaptacji względem całości projektu, ale z powodzeniem może zostać wykonany na większości dostępnych projektów.

Skąd taka popularność? System rynny ukrytej stawia nacisk na zachowanie spójności całego projektu tak pod kątem architektonicznym, jak i niskoemisyjności budynku. Brak części wysuniętych budynku (okapu) to minimalizacja strat ciepła przez zmniejszenie powierzchni migracji ciepła na zewnątrz. Dodatkowo brak okapu nie zaburza dostępu światła do wnętrza, co także korzystnie wpływa na energooszczędność. Tyle korzyści tylko dzięki schowaniu rynny i stworzeniu konstrukcji bez okapu.

System rynny ukrytej przeznaczony jest do zastosowania w obiektach o nowoczesnej, prostej linii. Wszelkie elementy wykończenia powinny tworzyć spójną całość. W takich projektach wyzwaniem może być estetyczne połączenie połaci dachowych i elewacji z jednoczesnym zachowaniem wszystkich niezbędnych funkcjonalności. Rynny wystające poza obrys budynku z pewnością mogą przeszkodzić w uzyskaniu zamierzonego efektu. Dlatego warto rozważyć zastosowanie systemu ukrytej rynny, dającego gwarancję najwyższych walorów estetycznych z zachowaniem niezbędnych wymagań technicznych. Rynna wkomponowana w bryłę budynku, dzięki ukryciu rury spustowej w elewacji i schowaniu ciągów rynnowych pod estetyczną maskownicą, idealnie wpisuje się w nowoczesne trendy architektoniczne. Dostępna kolorystyka maskownic bazująca na odcieniach szarości (antracytowy, grafitowy, szary i czarny) pozwala na dopasowanie rozwiązania do większości aktualnie montowanych na dachach pokryć.

Na co zwrócić uwagę przy montażu orynnowania dachu?

Budowa to wyzwanie dla szeregu specjalistów z każdej branży. Należy zaufać im pod kątem doświadczenia, ale nie za każdym razem mamy pewność, czy zadania podejmuje się̨ firma, która już wykonywała taki system, jaki chcemy widzieć na naszym obiekcie. W takiej sytuacji zawsze warto zasugerować zapoznanie się z instrukcją montażu danego producenta, ponieważ tylko wykonanie systemu zgodnie z tymi wytycznymi daje nam gwarancję producenta. Nie wolno zapominać, że systemy rynnowe to ważny aspekt całości projektu, ponieważ odbiera on wodę deszczową z połaci dachowej i odprowadza ją do zbiorników/kanalizacji deszczowej. Kiedy zawodzi system rynnowy, możemy spodziewać się niemiłych konsekwencji, takich jak zacieki na elewacji, zagrzybienie na ścianie wewnętrznej itp. Niektórzy producenci, w tym nasza firma, oprócz instrukcji zamieszczają także filmy instruktażowe na ogólnodostępnych platformach, ale także oferują aplikacje na telefon, żeby z dowolnego miejsca można było rozwiać wątpliwości dotyczące np.: montażu.

Każdy system rynnowy wymaga odpowiedniej staranności podczas jego montażu. Ma to decydujące znaczenie przy jego szczelności i jego użyteczności. Zaczynając montaż powinniśmy zwrócić uwagę, czy wszystkie elementy pasują do siebie, są w tym samy kolorze i są wyprodukowane przez jedną firmę. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ zdarza się, że system nie jest kompatybilny. Na taki system rynnowy producent nie udziela gwarancji.

Aby system rynnowy spełniał swoje zadanie musi być właściwie zamontowany. Montaż systemów rynnowych rozpoczynamy od przykręcenia haków z zachowaniem odpowiedniego rozstawu i spadku w kierunku leja. Prawidłowy spadek to 3%, czyli 3 cm na 10 mb rynny.  Wszystkie haki powinny być zamontowane w jednej linii, co w dużej mierze gwarantuje szczelność połączenia rynny z rynną za pomocą łącznika. Dobrze jest też posmarować smarem silikonowym wszystkie uszczelki, pozwoli to na łatwiejszy montaż.

Przede wszystkim montażem systemu orynnowania zawsze powinni zajmować się wykwalifikowani dekarze/blacharze. Wykonawca musi znać system, który montuje, musi wiedzieć, jakie są wymagania producenta, jakie są założone w projekcie spadki w rynnie, na jakiej wysokości powinna znajdować się rynna, czy rynhaki będą dokrokwiowe, czy doczołowe i jaki powinien być odstęp między nimi. Musi również wiedzieć, czy rynna będzie łączona na złączkach, klejona czy lutowana. Może poziom skomplikowania tego zagadnienia nie jest duży, ale na pewno wymaga ono wiedzy, doświadczenia i odpowiednich narzędzi.

Przy montażu trzeba pamiętać o kilku ważnych aspektach. Przede wszystkim odpowiednim ustawieniu miejsca montażu haka względem połaci dachu, zachowaniu właściwego spadku w kierunku spływu wody, rozmieszczenia haków między sobą, koniecznie w odległościach zalecanych przez producenta. Rynny, czy to PVC czy stalowe będą się rozszerzać lub zwężać w zależności od panującej temperatury, dlatego nie możemy robić stałych połączeń między rynnami i tworzyć zbyt długich odcinków systemu, gdyż może to powodować rozszczelnienie systemu.

Czy montaż rury spustowej w warstwie izolacji termicznej ścian zewnętrznych nie spowoduje w tym miejscu mostka termicznego?

Tak, spowoduje – odpowiedź trochę przekorna, jak mit, który w tym miejscu chciałbym obalić. Mit powstał wskutek montażu systemów rur spustowych zabudowanych w strefie elewacji bez wcześniejszego zapoznania się z instrukcją lub wytycznymi projektowymi, które powinien dostarczyć architekt. Warto tutaj zaufać producentom, którzy mają już w takich kwestiach długoletnie doświadczenie. Nasza firma jako pierwsza wprowadziła takie rozwiązanie na rynek polski i europejski, które zdobyło wiele nagród i aprobat licznych instytucji. Najważniejsza aprobata ITB, opisując kompletne rozwiązanie, w tym wspomniane, już w tytule umieściła niwelację mostka termicznego. Aby wyeliminować straty, które mogą wynikać z „zabrania” przestrzeni termoizolacji na rzecz rury o profilu prostokątnym (tutaj odkrywamy tajemnicę firmy), przekrój rury to kompromis między przepustowością a minimalizacją przekroju poprzecznego rury. Dlaczego to takie ważne? Bo każdy centymetr jest istotny (pole przekroju, w którym woda może być transportowana to 56 cm2 ). W przypadku rury ukrytej w elewacji wymiar ten ma bardzo duże znaczenie, ponieważ zaczynamy patrzeć na rurę i jej montaż pod kątem przestrzeni, którą zabieramy z termoizolacji (styropianu, wełny). Ważny jest każdy centymetr. Dla przykładu, taka rura kanalizacyjna, gdybyśmy chcieli ją poprowadzić w grubości docieplenia, musielibyśmy zabrać o wiele więcej miejsca. Wymiar rury 11 cm + 1 cm po obwodzie rury (x 2) – dla zapewnienia przestrzeni wentylacyjnej, oraz min. 2 cm maskowania daje nam: 11 cm + 2 cm + 2 cm = 15 cm! To ogrom przestrzeni zabieranej na rzecz pustki powietrznej. W elewacjach o grubości ocieplenia 20 cm jest to prawie nie do zniwelowania, więc powstaje mostek termiczny liniowy na całej długości pionu spustowego. Niwelacja mostka polega w prostej mierze na dobraniu materiału termoizolacyjnego zastosowanego za rurą spustową w taki sposób, aby opór cieplny całej przegrody nie uległ znacząco zmianie w porównaniu do całości ściany.

Czy ma sens instalacja zwykłego systemu orynnowania na dachach płaskich?

Każdy dach wymaga orynnowania, woda musi być właściwie odprowadzona, bez względu na rodzaj dachu. Przy dachach płaskich mamy kilka możliwości. Na dachach płaskich orynnowanie powinno być obliczone i dopasowane do projektu domu i dachu oczywiście. Wybór najlepszego rozwiązania zależy przede wszystkim od konstrukcji dachu i zakończenia jego krawędzi.

Moim zdaniem instalacja zwykłego systemu orynnowania na dachach płaskich zdecydowanie nie ma sensu. Z dachów spadzistych wodę odprowadzamy w zupełnie inny sposób niż z dachów płaskich. W ich przypadku nie powinno stosować się rynny, będącej elementem tradycyjnego systemu odwadniania dachów spadzistych. Elementy, które stosujemy w dachach płaskich do odbioru wody, to kosze zlewowe i rury spustowe. Jak często przeprowadzać kontrolę rynien i rur spustowych? T.H. Najlepiej doglądać ich stanu przez cały rok, ponieważ niekontrolowany spływ wody deszczowej z dachu potrafi wyrządzić wiele szkód, na przykład uszkodzić dach, zniszczyć ściany zewnętrzne, fundamenty czy zalać piwnicę. Należy więc regularnie czyścić, sprawdzać ich stan i na bieżąco naprawiać. Przegląd orynnowania jest konieczny jesienią, a najlepiej będzie powtórzyć go jeszcze wiosną, ponieważ po okresie jesienno-zimowym rury mogą być zablokowane przez zalegające liście lub mogły ulec zniszczeniu podczas silnych wiatrów i mrozów. Śnieg i zamarznięty w rurach lód działają na nie destrukcyjnie, a uszkodzenia mogą być nieodwracalne.

Regularne kontrole systemu rynnowego pozwalają zapobiec poważnym uszkodzeniom. Najlepszym okresem na przeprowadzenie gruntownego przeglądu systemu rynnowego jest wiosna i jesień. Przed nadejściem zimy warto pozbyć się liści i innych zanieczyszczeń zalegających w systemie rynnowym. W przeciwnym razie zimą wraz z nagromadzonymi warstwami śniegu, rynny będą bardziej podatne na rozpieranie, czego skutkiem mogą być liczne odkształcenia i pęknięcia. Ważnym kryterium wyboru jest rozmiar systemu rynnowego dopasowany do powierzchni dachu. Producenci systemu rynnowego najczęściej podają wzór, na podstawie którego można obliczyć rozmiar rynien.

Okresowe przeglądy są równie ważne we wszystkich aspektach życia. Dokonujemy przeglądu samochodu, zdrowia, wszystkich instalacji domowych więc nie możemy zapominać także o systemie, który zabezpiecza nasz dom przed wodą opadową z dachu. Dodatkowo ten obowiązek nakłada na nas producent w ramach warunków gwarancyjnych. Takiej konserwacji najlepiej dokonać dwa razy do roku, przed sezonem zimowym oraz zaraz pod jego koniec na wiosnę. Przegląd taki powinien obejmować całość systemu rynny, rury, podłączenie do kanalizacji zbiorczej, należy sprawdzić drożność całego systemu jego szczelność, w większości przypadków wiąże się to po prostu z usunięciem zalegających liści igliwia i innych drobnych nieczystości. Czynność ta pozwoli nam cieszyć się niezawodnym systemem rynnowym przed długie lata.

Jak bezpiecznie czyścić i konserwować rynny?

Aby uniknąć zatkania się rur spustowych, możemy w odpływach rynien zamontować specjalne siatki lub koszyczki, które zatrzymają większe zanieczyszczenia. Niezależnie od tego, czy zdecydowaliśmy się na takie zabezpieczenia, czy nie, to jesienią należy oczyścić rynny i rury spustowe z zanieczyszczeń oraz sprawdzić ich drożność. Rynny możemy czyścić szczotką z krótkim trzonkiem i koniecznie miękkim włosiem (unikniemy ich porysowania) lub specjalną szczotką do czyszczenia rynien z teleskopową rączką (nie będziemy musieli przystawiać drabiny). Następnie myjemy je wodą z węża ogrodowego lub myjki ciśnieniowej. Natomiast rury spustowe czyścimy wtłaczając w nie wodę od strony sztucerów. To także dobry sposób na sprawdzenie ich drożności. Jeśli woda wypływa dołem, to rury spustowe są drożne. Ułatwieniem są wszelkie otwory rewizyjne, tzw. czyszczaki – wystarczy wyjąć koszyczek i usunąć z niego liście. Sprawdźmy także odpływ rury spustowej. Sprawdźmy także mocowania rynien i rur spustowych do ścian czy dachu, miejsca łączeń oraz wszystkie uszczelki. Jeśli po czyszczeniu rynien zalega w nich woda, to koniecznie skorygujmy ich spadek. Przyjrzyjmy się hakom i obejmom – czy przypadkiem nie odkształciły się pod ciężarem śniegu. Niewielkie przecieki w rynnach z PVC i stalowych zlikwidujemy za pomocą specjalnych uszczelniaczy. Natomiast na większych dziurach możemy zamocować złączkę uszczelniającą. Nieszczelne rynny niepowlekane, na przykład miedziane lub tytanowo-cynkowe zalutowujemy. Jeśli zauważmy, że stalowe orynnowanie jest porysowane, to miejsca te pokryjmy specjalnym lakierem zaprawkowym. Gdy zarysowań jest dużo, lepiej wymieńmy rynnę na nową.

Konserwacja systemu rynny ukrytej naszej firmy nie różni się znacząco od czyszczenia tradycyjnych systemów rynnowych. Wszystko, co należy zrobić, to od czasu do czasu sprawdzić drożność rynny i w razie konieczności oczyścić je z liści i zanieczyszczeń, tak aby woda mogła popłynąć dokładnie tam, gdzie jest jej przeznaczenie.

W trakcie przeglądu warto także sprawdzić, czy ewentualne zanieczyszczenia nie dostały się również pod rynnę i nie osiadły na obróbce specjalnej, chroniącej podstawę całego systemu.

Montowana od frontu maskownica systemu nie ogranicza dostępu zarówno do rynny, jak i obróbki specjalnej, pozwalając tym samym na swobodne usuwanie zgromadzonych zanieczyszczeń.

Jak zabezpieczyć rynny przed zimą?

Okres jesienny to dobry czas, aby przygotować system rynnowy do zimy. Ten sezonowy przegląd zmusza nas do niezbędnych prac. Wszystkie elementy systemu rynnowego są tarczą przed negatywnymi działaniami niskich temperatur. Przede wszystkim sprawdzamy, czy są jakieś nieszczelności, jeżeli tak to musimy wymienić te elementy. W tym okresie spadające liście skutecznie zmniejszają przepustowość systemów rynnowych, a nawet mogą je całkowicie pozbawić ich funkcjonalności. Dlatego bardzo ważne jest czyszczenie rynien z liści i innych zanieczyszczeń, np. z mchu, aby nie doszło do przelewania się wody deszczowej i zalania elewacji. Sprawdzamy również poprzez rewizje lub osadniki czy system rur jest drożny. Możemy zastosować siatki do rynien, które zabezpieczą przed gromadzeniem się liści wewnątrz orynnowania.

Dobrze zainstalowanego systemu odwodnienia dachu nie trzeba w żaden sposób zabezpieczać przed zimą. Jedyną czynnością, jaką powinniśmy wykonać, jest przegląd całego dachu przed zimą, czyli sprawdzenie obróbek blacharskich, oczyszczenie rynien z zalegającego brudu, liści itp. Jeżeli wykonamy taki przegląd, to nasza rynna w okresie zimowym będzie zupełnie bezpieczna i wiosną, bez najmniejszego problemu, zacznie znów odbierać wodę z naszego dachu.

Przed zimą pamiętać musimy w pierwszej kolejności o oczyszczeniu rynien z zalegających w niej zanieczyszczeń – liści, gałęzi, o czym niestety wielu inwestorów zapomina. Ponadto trzeba sprawdzić drożność odpływów i jakość połączeń, jak złączki, leje i kolanka. W przypadku rynien stalowych powinniśmy skontrolować, czy nie powstały ogniska korozji i w razie konieczności je zabezpieczyć dedykowanym lakierem zaprawkowym.