Zbrojenie elementów konstrukcji domu: projekt i zamówienie

Zazwyczaj inwestorzy nie patrzą na dom przez pryzmat zastosowanych technologii. Rzadko kto zdaje sobie sprawę, jak wielu różnych materiałów używa się do jego budowy. Jednym z nich jest powszechnie stosowany beton zbrojony, nazywany fachowo i potocznie żelbetem (często używane określenie "żelbeton" nie jest właściwe!). W domach jednorodzinnych używa się go przy wykonywaniu fundamentów, ścian, wieńców, stropów, belek, słupów i schodów. Można więc uznać, że jest podstawowym budulcem. Dlaczego jednak nie stosuje się samego betonu, bez prętów zbrojeniowych?

Beton jest mieszaniną spoiwa (cementu) i wypełniacza (kruszywa - w postaci piasku, żwiru i kamieni) oraz ewentualnych domieszek, które poprawiają jego właściwości (na przykład zwiększają urabialność, mrozoodporność, wodoszczelność itp.). Po związaniu staje się on materiałem o wysokiej wytrzymałości na ściskanie, ale jego wytrzymałość na rozciąganie jest niewielka. Aby ją zwiększyć, dodaje się zbrojenie w postaci prętów stalowych, które mają z kolei wysoką wytrzymałość na rozciąganie. W ten sposób uzyskuje się materiał, który przenosi zarówno obciążenia ściskające, jak i rozciągające.

Do wykonania wielu elementów konstrukcji budynku potrzebne jest więc zbrojenie z prętów o różnej długości, średnicy i kształcie. Zwykle zestawienie ich rodzaju i ilości jest podane w projekcie budowlanym. Jednak warto wiedzieć, gdzie zamawiać zbrojenie i na co uważać przy jego układaniu.

Inne sposoby wykonania elementów żelbetowych

Elementy żelbetowe można wykonywać na budowie, a niektóre także w zakładach jako gotowe prefabrykaty. Najczęściej stosowanymi prefabrykatami w budynkach jednorodzinnych są belki nadprożowe i stropy. Niestety, nie da się wykonać fundamentów jako elementów prefabrykowanych. Innym rodzajem żelbetowych prefabrykatów są elementy sprężone - strunobetonowe lub kablobetonowe. Ich zbrojenie wykonuje się ze stali o wysokiej wytrzymałości na rozciąganie. W strunobetonie są to pojedyncze druty lub ich wiązki złożone z kilku strun, w kablobetonie - kable sprężające.

Projektowanie elementów żelbetowych

Nośność elementów żelbetowych zależy od ich wymiarów (nie tylko długości i szerokości, ale również od przekroju poprzecznego), zastosowanej do ich wykonania klasy betonu oraz od zbrojenia. Z tego względu wszystkie wykonane z tego materiału konstrukcje projektuje się indywidualnie i nie sposób "wymyślić" rodzaju, ilości i rozmieszczenia zbrojenia bez wykonania skomplikowanych obliczeń. Polega to na uwzględnieniu działania wszystkich obciążeń, które zależą między innymi od lokalizacji budynku (stref wiatrowych, śniegowych, przemarzania gruntu), typu konstrukcji, sposobu użytkowania pomieszczeń oraz od tego, jakie czynniki działają na projektowane elementy (na przykład jakiego rodzaju, jakiej rozpiętości, jakiej grubości jest strop oparty na podciągu żelbetowym), w jakich warunkach środowiskowych będą one pracować, jakie są możliwości ich wykonania oraz wielu innych istotnych czynników. Projekt każdego elementu jest de facto inny. Dlatego nie sposób bez analizy obliczeniowej, zaprojektować zbrojenie na podstawie na przykład wymiarów zewnętrznych elementu.

To odpowiedź na chociażby często pojawiające się pytania do konstruktorów, "jak należy wykonać nadproże nad oknem 180 cm". Jednej, konkretnej odpowiedzi na to pytanie nie ma. Odpowiedzialnie można jej udzielić dopiero po wykonaniu projektu. Wówczas można dokładnie podać rodzaj i ilość zbrojenia.

Zamówienie zbrojenia

Zbrojenie zamawia się w firmie handlowej. Może być ono dostarczone w postaci prostych prętów w wiązkach lub w kręgach albo też w postaci kompletnych szkieletów lub siatek.

W tym pierwszym rozwiązaniu zbrojenie przygotowuje wykonawca na budowie, przycinając pręty na potrzebną długość i odginając je we właściwych miejscach. Robi to na podstawie rysunków wykonawczych i/lub zestawienia stali, które powinno być dołączone do projektu wykonawczego.

Firmy oferujące stal coraz częściej przygotowują zbrojenie na konkretne budowy zgodnie z zamówieniem. Wówczas pręty są gotowe: ucięte i ukształtowane zgodnie z projektem, a nawet wykonane już jako półprefabrykaty, czyli połączone ze sobą. Przy dostawie zbrojenia na budowę sprawdza się, czy jest ono zgodne z zestawieniem stali i zamówieniem. To wygodny sposób, coraz częściej praktykowany przez wykonawców. Jednak wymaga on dobrze przygotowanej dokumentacji oraz nie wprowadzania żadnych zmian w trakcie budowy. Na przykład zmiana długości podciągu na dłuższy powoduje, że dostarczonej stali zbrojeniowej będzie za mało. Z kolei zmiana przekroju elementów sprawia, że nie będzie pasował kształt strzemion. Każda więc, nawet drobna ingerencja komplikuje wykonanie, jeśli stal została zamówiona wraz z przygotowaniem każdej pozycji.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>