Nowa farba na dachu

Pokrycia dachowe narażone są na działanie czynników atmosferycznych. By przetrwały wiele lat, powinny być wykonane z najtrwalszych materiałów. Poddawane są bowiem ciągłemu testowi przez słońce, zmiany temperatury (latem +60°C, zimą -30°C), opady atmosferyczne (w tym agresywne kwaśne deszcze) i lód.

Spośród wszystkich rodzajów pokryć dachowych szczególnie wrażliwe na działanie tych czynników są blachy. Pod wpływem temperatury wydłużają się i kurczą. Wskutek tego, na powierzchni powstają drobne pęknięcia, które z biegiem czasu mogą korodować. Szlachetne, ale i drogie materiały na dach - blachy miedziane oraz cynkowo-tytanowe - "bronią" się przed tym, pokrywając się patyną.

Mniej trwałe są atrakcyjne cenowo blachy ze stali i aluminium. O ich odporności na korozję decydują powłoki, które jednocześnie nadają blasze kolor. Każdy, kto zdecyduje się na takie pokrycie, powinien być świadomy, że nie wszystkie powłoki są tak samo odporne na korozję i blaknięcie. Niewykluczone, że po pewnym czasie blachy takie trzeba będzie odnowić.

Powody niszczenia blachy

Powlekane blachy dachowe renomowanych producentów zachowują swoją trwałość zwykle przez 10-20 lat. Można ten czas wydłużyć, jeśli będziemy o nie dbali w odpowiedni sposób. Dlatego bezpośrednio po zakończeniu montażu pokrycia z blachy, trzeba usunąć wszystkie ścinki i opiłki powstałe podczas jej docinania. Pozostawione resztki mogą spowodować przebarwienie pokrycia, a nawet jego rdzewienie. Niszczenie blachy dachowej przyspiesza też chodzenie po niej w butach z twardą podeszwą. Łatwo w ten sposób zniekształcić profil pokrycia lub porysować cienką powłokę. Jeśli już konieczne jest wejście na dach, to tylko w miękkim obuwiu.

Trzeba przy tym pamiętać, że nawet dobrej jakości blachy powlekane z upływem czasu mogą blaknąć. Zależy to od rodzaju powłoki. Najszybciej odbarwiają się te z plastizolem, najwolniej - z gładką i błyszczącą powłoką PVDF.

Na rynku dostępne są też blachy powlekane niskiej jakości, oferowane w bardzo atrakcyjnej cenie - nawet kilkunastu złotych za metr kwadratowy pokrycia. Na ich powierzchni często już po paru latach pojawiają się ogniska korozji i następuje odspajanie się powłoki od rdzenia blachy (zwane łuszczeniem). Procesu tego nie da się zatrzymać.

Najwięcej problemów stwarzają jednak blachy wyprodukowane w latach 1997-2003. Wtedy to niektórzy producenci dodawali do powłok akrylowych związki silikonowe. Nie trzeba było długo czekać, aż zaczną się one łuszczyć. Odnawianie takich blach jest trudne, ponieważ niełatwo jest dobrać odpowiednią farbę renowacyjną. Dlatego też, przed przystąpieniem do ich malowania, należy zasięgnąć opinii producentów zarówno blachy, jak i farb. Trzeba też liczyć się z tym, że renowacja będzie droga. Dla porównania - malowanie dachu z blachy stalowej niepowlekanej lub powlekanej czystym akrylem kosztuje 18-22 zł/m2 (z użyciem produktów z najwyższej półki). Dla blach powlekanych akrylem ze związkami silikonowymi, cena zaczyna się od 30 zł/m2, a firmy wykonujące taką renowację można policzyć na palcach jednej ręki.

Nowy kolor dachu

Gdy blacha dachowa straciła swój pierwotny kolor, ale jest w dobrym stanie, możemy ją przemalować, na przykład przy okazji ocieplenia ścian zewnętrznych domu. Decyzja dotycząca nowego koloru pokrycia nie jest łatwa, zwłaszcza jeśli nie narzuca jej miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Możliwości jest wiele, więc dość skomplikowany wybór rodzi sporo wątpliwości. Lepiej nie eksperymentować i wybierać odcienie farb z palety tradycyjnie stosowanej do malowania pokryć dachowych - zielone, brązowe, czerwone. Dachy w ostrych, jaskrawych kolorach - żółtym lub niebieskim - na pewno sprawią, że dom będzie się wyróżniał wśród innych. Tylko czy na pewno będzie dobrze wyglądał?

Rodzaj farby na dach

Nie wszystkie farby przeznaczone do metalu nadają się do malowania dachów. Ze względu na intensywne działanie czynników atmosferycznych, należy wybierać wyłącznie produkty specjalnie do tego przeznaczone.

Zalecane. Obecnie stosowane do malowania blach powlekanych są farby akrylowe i poliwinylowe. Mają one:

- bardzo dobre właściwości mechaniczne;

- doskonałą przyczepność nie tylko do wszystkich podłoży metalowych, ale i niemetalowych: eternitu, papy, cegły, betonu, tynku, a także plastiku;

- powłoki przez nie utworzone są plastyczne i elastyczne - kurczą się i rozszerzają wraz z blachami dachowymi; nie pękają jak farby ftalowe i chlorokauczukowe, znacznie dłużej zachowują niezmienione właściwości i kolor.

To, czy pod farbę akrylową konieczny jest podkład, zależy od jej rodzaju. Gruntoemalie nakłada się jedną warstwą. Farby nawierzchniowe wymagają zastosowania farby gruntującej. Wybór rodzaju farby wpływa na czas trwania prac. Trwałość powłoki natomiast zależy od jakości składników użytych do produkcji farb, sposobu aplikacji oraz dokładności przygotowania podłoża.

Niezalecane. Do odnawiania blach dachowych nie wolno stosować farb ftalowych i chlorokauczukowych. Obok wielu zalet, mają one szereg wad, które ograniczają ich stosowanie na dachach, zwłaszcza silnie nasłonecznionych. Na południowych i zachodnich połaciach dachów szybko się złuszczą. Nie są one bowiem odporne na przemienne cykle nagrzewania i chłodzenia, które zachodzą na dachach 100-200 razy w roku. Co więcej, powłoki utworzone przez farby ftalowe i chlorokauczukowe nie są elastyczne - szybko kruszą się, pękają i tracą przyczepność do blach.

Ponadto tego rodzaju farby są mało odporne na promieniowanie UV; pod jego wpływem rozkładają się, wydzielając przy tym szkodliwe dla zdrowia korozyjne związki chloru (na przykład kwas solny).

Drobne naprawy

Najłatwiej jest dostrzec pierwsze uszkodzenia pokrycia podczas okresowego przeglądu dachu. Wcześniej dobrze jest umyć dach wodą pod ciśnieniem (z myjki ciśnieniowej lub plecakowego opryskiwacza ogrodowego). Tylko wtedy będą wyraźnie widoczne nawet niewielkie ślady uszkodzeń powłoki lub plamy rdzy. Takie miejsca trzeba od razu zabezpieczyć. Najpierw oczyszcza się je dokładnie z brudu, używając do tego wody z dodatkiem detergentu. Jeśli pojawiła się rdza, usuwa się ją drobnoziarnistym papierem ściernym. Dopiero tak przygotowaną blachę dachową można pomalować farbą antykorozyjną. Wykonanie takiego zabiegu nie daje jednak trwałych efektów. Po kilku latach trzeba będzie prawdopodobnie przeprowadzić większy remont.

Uwaga! Gdy blacha jest dziurawa, nie warto jej odnawiać. Racjonalniej będzie wymienić cały arkusz.

Odnawianie powierzchni całego dachu

Odmalowanie wszystkich połaci pokrytych blachą nie jest łatwym zadaniem, dlatego lepiej zlecić je specjalistom. Na rynku działa wiele firm, które zajmują się profesjonalnym czyszczeniem, malowaniem oraz zabezpieczaniem dachów krytych wszystkimi rodzajami pokryć. Warto korzystać z ich usług, gdyż dysponują one odpowiednim sprzętem i doświadczeniem (praca na wysokości!).

Zanim zlecimy odnowienie dachu, warto dowiedzieć się, ile będzie to kosztowało. Informację o tym znajdziemy na stronach internetowych firm profesjonalnie zajmujących się malowaniem dachów. Często zamieszczają one kalkulatory, dzięki którym łatwo jest wstępnie oszacować koszt usługi.

Gwarancja i reklamacje

To, jak długo po zakończeniu przeprowadzonego remontu dach będzie wyglądał jak nowy, zależy głównie od właściwej oceny przyczepności starych powłok do blachy. Jeśli ocena będzie niewłaściwa, nowo nałożone warstwy, razem ze starymi, będą szybko się łuszczyć. Upoważnia to producentów farb do oddalenia reklamacji i roszczeń klienta. Jeśli sami malujemy dach z blachy, wielu producentów zastrzega sobie wydanie gwarancji jedynie po przyjeździe ich inspektora i sprawdzeniu staranności wykonywania kolejnych prac, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. Dlatego lepiej jest zlecić prace profesjonalnej ekipie. Taka firma dokonuje wyboru i zakupu odpowiedniej farby, a po odnowieniu udzieli nam gwarancji. Jej długość zależy od stopnia degradacji (skorodowania) pokrycia dachowego i zastosowanych materiałów. Zwykle wynosi ona od 2 do 5 lat.

Konserwacja

Najlepiej byłoby robić przegląd dachu przynajmniej dwa razy do roku (wiosną i przed zimą), a powierzchnię zmywać wodą pod ciśnieniem raz na 5-7 lat. Takie prace - ze względu na bezpieczeństwo poruszania się po dachu - najlepiej zlecić tej samej ekipie, która dach odnawiała. Ona najlepiej zna miejsca najbardziej narażone na zniszczenie. Jest to tym ważniejsze, im bardziej skomplikowaną formę ma nasz dach.

Dobra ekipa za każdym razem oceni uszkodzenia powłoki spowodowane chodzeniem po niej ludzi (na przykład kominiarza) i zwierzęta (na przykład kuny, wiewiórki). Miejsca drobnych zarysowań w odpowiedni sposób zabezpieczy przed korodowaniem. Sprawdzi też jakość dokręcenia wkrętów na łączeniach oraz ewentualne zniszczenia wszystkich obróbek blacharskich.

Uwaga! Jeśli podczas budowy domu zrezygnowaliśmy z ław i stopni kominiarskich, warto teraz rozważyć ich montaż. Takie elementy zapewnią fachowcom bezpieczne poruszanie się po dachu podczas przeprowadzania kontroli i konserwacji pokrycia. Dzięki nim blachy dachowe nie będą narażone na uszkodzenia - porysowanie powłoki czy zniekształcenie fal. Wejścia na dach z elementami umożliwiającymi bezpieczną komunikację nie będzie mógł też odmówić kominiarz.