Kiedy piwnica ma sens

Dwie różne opinie z internetowego forum budowlanego, brzmiące mniej więcej tak: "Piwnica??? Oczywiście! Nie wyobrażam sobie domu bez piwnicy..." "Po co komu dziś piwnica? Jestem przeciwnikiem piwnic...", dobrze oddają intensywność i temperaturę sporu o piwnice w domach jednorodzinnych. Zarówno ze strony jej zwolenników, jak i przeciwników padają konkretne argumenty, liczby, przykłady, listy zalet, mniej lub bardziej naukowe uzasadnienia, a dyskusje robią się czasem bardzo zażarte i widać, że szans na zgodę nie ma.

Tymczasem, zamiast się spierać, warto solidnie przeanalizować konkretną sytuację i od niej uzależnić własną decyzję. Pod uwagę trzeba wziąć między innymi:

- plan miejscowy lub warunki zabudowy i zagospodarowania terenu,

- wielkość i kształt działki,

- ukształtowanie terenu,

- poziom wód gruntowych,

- indywidualne potrzeby użytkowe,

- zagospodarowanie sąsiednich działek.

Choć budowa piwnicy jest kosztowna, to bywają sytuacje, gdy warto się na nią zdecydować.

Mniej potrzebna niż kiedyś

Współczesny dom nie potrzebuje piwnic w takim stopniu, jak to było dawniej, przede wszystkim ze względu na zmianę sposobu ogrzewania wody. Kiedyś stosowane w domu ogrzewanie działało w oparciu o grawitację, więc piece musiały znajdować się niżej niż grzejniki. Dlatego montowano je w piwnicach. Dziś nie ma już takiej konieczności, gdyż zazwyczaj kotły są fabrycznie wyposażone w pompy wymuszające obieg w instalacji centralnego ogrzewania. Współczesny kocioł może stanąć niemal w dowolnym pomieszczeniu, które na dodatek wcale nie musi być duże. Dziś - mniej niż kiedyś - potrzebujemy też szczególnie rozległego miejsca na przechowywanie opału czy gromadzenie popiołu, bo wymagające sporej przestrzeni składowania węgiel czy drewno rzadko są jedynym źródłem ciepła w domu. Również jako spiżarnia, piwnica straciła rację bytu, bo potrawy wymagające przechowywania w chłodzie, trzymamy w lodówkach.

Wszystko to sprawia, że ograniczenia materiałowe czy technologiczne z pewnością nie staną dziś na przeszkodzie w wybudowaniu domu bez podpiwniczenia.

Co sprawdzić przed podjęciem decyzji o podpiwniczeniu domu

Zapisy w planie miejscowym (lub w warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu). Często narzucone przepisami ograniczenia zabudowy na powierzchni gruntu, zmuszają inwestorów i projektantów do szukania dodatkowych metrów pod ziemią. Lokalne przepisy mogą tak ograniczyć powierzchnię zabudowy działki, że tylko 10-20% jej powierzchni będzie można przeznaczyć pod dom! Gdy nie uda się zmieścić wszystkich niezbędnych funkcji powyżej poziomu terenu trzeba pomyśleć o piwnicy.

Poziom wód gruntowych. To bardzo istotny czynnik, często przesądzający o ostatecznej decyzji co do podpiwniczenia domu. Jeśli poziom wód gruntowych jest wysoki, wzniesienie piwnicy będzie wymagało wykonania specjalnych izolacji pomieszczeń podziemnych (tzw. wanien), które są bardzo kosztowne i trudne do wykonania. Wielkość i kształt działki. To one determinują układ przestrzenny domu. Im mniejsza działka, tym bardziej ograniczona jest powierzchnia zabudowy, a gęsta zabudowa wymusza rozwiązania oszczędzające przestrzeń. Dlatego domy z piwnicami powstają zwykle na terenach silnie zurbanizowanych, gdzie działki są małe i drogie.

Ukształtowanie i zagospodarowanie terenu. Jeśli dom będzie musiał powstać na skarpie, chociażby częściowe podpiwniczenie, staje się naturalnym elementem posadowienia. Warto je wówczas jak najlepiej wykorzystać!

Czasem też stare drzewa, które szkoda wyciąć, czy pięknie zagospodarowany ogród, mogą zachęcić inwestorów do szukania dodatkowej powierzchni pod ziemią, co pozwoli uniknąć wycinki i wykorzystać naturalne atuty terenu.

Sąsiedztwo. Jeśli w okolicy stoi już dom z piwnicą, warto porozmawiać z jego właścicielami o ich doświadczeniach, wypytać o ewentualne kłopoty, poznać zastosowane przez nich rozwiązania. Zamiast powielać cudze błędy, lepiej się na nich uczyć!

Potrzeby przyszłych mieszkańców. Hobby wymagające dobrze odizolowanych od reszty domu pomieszczeń, czy prowadzona działalność zarobkowa, mogą przeważyć szalę na korzyść wykorzystania kondygnacji podziemnej. Warto przemyśleć to wszystko zawczasu.

Koszty. Wzniesienie piwnic pod domem podniesie koszt budowy o co najmniej 10-15%. Jeśli warunki gruntowe będą niesprzyjające, koszty mogą znacząco wzrosnąć. Policzmy więc, czy inwestycja nie przerośnie naszych możliwości finansowych.

Konsekwencje podpiwniczenia domu

Decydując się na podpiwniczenie, musimy pamiętać o utrudnieniach, jakie to za sobą niesie zarówno na etapie wznoszenia budynku, jak i podczas jego eksploatacji.

Wyższe koszty budowy. Składają się na nie między innymi: opłaty za wykonanie głębokich, znacznie przekraczających obrys domu wykopów, opłaty za wywóz ziemi z wykopu i jej składowanie, koszty materiałów i robocizny (za wykonanie stropu nad piwnicą, schodów, ścian działowych czy izolacji cieplnych).

Wydłużenie czasu budowy domu. Kondygnację podziemną wznosi się znacznie dłużej niż te ulokowane nad poziomem gruntu, a rozciągnięcie budowy w czasie zawsze oznacza zwiększone wydatki... Nie zapominajmy - czas to pieniądz!

Kłopoty ze ściekami. Budując dom z piwnicą, w której znajdą się pomieszczenia sanitarne, trzeba zawczasu przemyśleć sposób odprowadzenia ścieków z poziomu -1. Prawdopodobnie, z uwagi na płytko usytuowaną kanalizację lub szambo, konieczny będzie montaż specjalnych pomp, które będą odprowadzały ścieki z najniżej położonych pomieszczeń.

Zwiększone wymagania techniczne. Prowadząc prace izolacyjne w piwnicy, należy zwracać szczególną uwagę na jakość ich wykonania - po "wszystkim" nie można już zwykle wrócić, aby coś naprawić, a niestaranne wykonanie lub zastosowanie materiałów słabej jakości może przysporzyć wielu kłopotów w przyszłości.

Kiedy budować dom bez piwnicy

Podpiwniczenie domu o rozległym rzucie i na dużej działce, bez specjalnych ku temu wskazań, nie ma sensu. Są także inne sytuacje, gdy warto zrezygnować z piwnicy.

-Gdy inwestorom zależy na obniżeniu kosztów budowy. Dom bez podpiwniczenia na pewno uda się wznieść taniej, niż taki, który wymaga dodatkowych prac ziemnych i budowlanych przy wznoszeniu kondygnacji podziemnej.

-Gdy warunki gruntowe są niekorzystne. Wysoki poziom wód gruntowych, a także niejednorodne lub niestabilne podłoże to ważna przesłanka do rezygnacji z podpiwniczenia.

-Gdy czas budowy ma być jak najkrótszy. Wznoszenie piwnic znacząco wydłuża czas budowy domu.

- Gdy jest możliwość lokalizacji pomieszczeń technicznych i gospodarczych na parterze bądź wyżej, bez uszczerbku dla podstawowych funkcji domu.

- Gdy na działce jest miejsce na dodatkowy budynek gospodarczy. Istotną korzyścią płynącą z decyzji o rezygnacji z piwnicy i wzniesieniu niewielkiego budynku gospodarczego jest to, że taką inwestycję można odłożyć na przyszłość, a pieniądze potrzebne do jej sfinansowania przeznaczyć na prace wykończeniowe w domu.

W skrócie o podpiwniczaniu domu jednorodzinnego

-Koszt budowy domu z piwnicą jest wyższy niż domu niepodpiwniczonego. Jednak czasem bez piwnicy trudno optymalnie wykorzystać powierzchnię działki. Dzieje się tak zwłaszcza na wyjątkowo małych i drogich parcelach, a także tam, gdzie miejscowe przepisy mocno ograniczają dopuszczalną powierzchnię zabudowy.

-Jeśli wznosimy piwnice - to najlepiej pod całym budynkiem. Wydatki poniesione przy budowie częściowego podpiwniczenia będą takie same, jak przy wykonywaniu piwnicy pod całą powierzchnią domu, a dodatkowo pojawiają się utrudnienia przy budowie fundamentów, izolacji przeciwwilgociowej i ocieplaniu ścian piwnicy.

-W podpiwniczeniu, oprócz pomieszczeń pomocniczych i technicznych, można z powodzeniem urządzić wnętrza poszerzające przestrzeń mieszkalną domu, takie jak pokój multimedialny, salka fitness, czy cicha pracownia.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>