Elewacja z klinkierem

Najczęściej cegłami lub płytkami klinkierowymi wykańcza się cokoły, naroża, podokienniki i nadproża. Bywają też używane do eksponowania różnych elementów architektonicznych - wykuszy, pilastrów, filarów czy różnego rodzaju zwieńczeń.

Cokół, czyli podstawa

Podstawowym zadaniem cokołu jest ochrona elewacji przed uszkodzeniami mechanicznymi, takimi jak przypadkowe uderzenia, a także przed wilgocią od gruntu oraz odbijającą się od ziemi wodą deszczową czy zalegającym śniegiem. Jeżeli zostanie wykonany z innego materiału niż reszta ścian zewnętrznych, będzie też ciekawym elementem dekoracyjnym elewacji. Ze wszystkich wspomnianych powodów cokoły z klinkieru są rozwiązaniem cenionym zarówno przez architektów, jak i inwestorów.

W strefie cokołowej można zastosować cegły albo płytki klinkierowe. Jeśli ściana jest wznoszona w technologii trójwarstwowej, najczęściej wybierane są cegły, natomiast płytki to dobre rozwiązanie na ściany jedno - i dwuwarstwowe.

Warto pamiętać, że zastosowanie cegieł klinkierowych, zależy w pewnej mierze od szerokości ławy fundamentowej. Wymurowany z nich cokół jest stosunkowo ciężki, wymaga więc oparcia na szerszych fundamentach. Dlatego najlepiej zdecydować się na niego już na etapie poszukiwania projektu. Kupując projekt, w którym uwzględniono cokół klinkierowy, mamy pewność, że wszystkie warstwy są odpowiednio zaprojektowane, a fundamenty dobrze obliczone. Jeśli projekt zakłada inne rozwiązanie, a nam zależy na murowanym cokole, trzeba skonsultować się z konstruktorem. Może się bowiem okazać, że ława fundamentowa została zaplanowana "z zapasem" i poszerzanie jej nie będzie konieczne. W przeciwnym razie trzeba wykonać konstrukcję, na której oparty zostanie klinkierowy "murek". Jeśli decyzję podjęliśmy na etapie wznoszenia ściany fundamentowej, możemy poniżej poziomu gruntu wymurować podporę z bloczków betonowych. Jeżeli natomiast ściana jest już gotowa, w murze mocuje się stalowe pręty, a na nich konsolę wsporczą w postaci żelbetowej belki.

Kłopotów z fundamentami można uniknąć, wykańczając strefę cokołową znacznie lżejszymi od cegieł płytkami z klinkieru. Mocuje się je na klej.

Wysokość i położenie cokołu

Standardowo cokoły mają 30-50 cm wysokości, co odpowiada 4-7 warstwom cegieł lub płytek klinkierowych. Niższe, szczególnie te poniżej 20 cm, mogą zbyt słabo chronić ściany przed wodą deszczową, ponieważ podczas silnych opadów krople odbijają się od podłoża na wysokość nawet 30 cm.

Cokoły wyższe niż 50 cm najczęściej spotyka się w domach podpiwniczonych, w których piwnica jest tylko częściowo zagłębiona w ziemi. Wtedy cokół sięga najczęściej do wysokości stropu nad piwnicą. W budynkach niepodpiwniczonych kończy się zwykle na poziomie podłogi parteru.

Ważne jest określenie położenia cokołu względem elewacji - może być wysunięty albo cofnięty. Cokół wysunięty sprawi, że budynek będzie sprawiał wrażenie masywniejszego, cofnięty przyda mu lekkości. Z praktycznego punktu widzenia lepszym rozwiązaniem jest cofnięcie cokołu, ponieważ wtedy woda deszczowa spływa po górnej części elewacji i strefa cokołowa nie podmaka. Żeby zagwarantować skapywanie wody deszczowej na ziemię, tuż nad cokołem należy wykonać niewielkie podcięcie, czyli kapinos, lub na wysuniętej części elewacji zamocować profil okapnikowy.

Cokół wysunięty trzeba odpowiednio zabezpieczyć przed działaniem wody, w przeciwnym razie może powodować trwałe zawilgocenie, a w rezultacie niszczenie ściany. Zalecanym rozwiązaniem jest wykonanie obróbki z blachy wystającej 3 do 5 centymetrów poza lico cokołu i opadającej na zewnątrz pod kątem przynajmniej 10°. Można też zakończyć warstwę cokołową rzędem cegieł z wyprofilowanym spadkiem. Styk obróbki ze ścianą uszczelnia się masa silikonową.

Inną metodą zabezpieczania cokołów wysuniętych przed lico elewacji jest zastosowanie rodzaju okapnika, czyli naklejonych na pas styropianu płytek kątowych. Mocuje się go między cokołem a ociepleniem ściany i uszczelnia.

Cegły i płytki na naroża

Naroża budynku są szczególnie podatne na uszkodzenia mechaniczne. Dlatego na elewacjach otynkowanych jest wymagane stosowanie siatek lub listew ochronnych, które jednak nie chronią tynku przed odpryskiwaniem. Naroża wykonane z cegieł lub kątowych płytek elewacyjnych są znacznie odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne. Zastosowanie specjalnych "przegubowych" cegieł kształtowych umożliwia wykonanie naroży, których kształt odbiega od form standardowych. Płaszczyzny ścian w narożach niekoniecznie bowiem muszą schodzić się pod kątem 90°.

Murując naroża z klinkieru, należy pamiętać o bardzo ważnej kwestii, jaką jest dylatacja. Siły działające na ściany zewnętrzne są inne po jednej i drugiej stronie narożnika. Wynikać to może z wielu przyczyn - chociażby różnego stopnia nasłonecznienia ścian (każda ze ścian "pracuje" wówczas inaczej). W efekcie może to doprowadzić do powstawania rys i pęknięć. Dlatego zaleca się wykonanie szczeliny dylatacyjnej.

Klinkier wokół okien

Wnęki okienne i drzwiowe otoczone klinkierem oraz klinkierowe nadproża i parapety to rozwiązanie ciekawe estetycznie, a zarazem praktyczne. Wymaga jednak precyzyjnego wykonania tych fragmentów ściany, przez które może uciekać ciepło z wnętrza domu. Najbardziej narażonymi miejscami są właśnie nadproża oraz podokienniki, ponieważ w tych częściach otworów okiennych i drzwiowych zostaje przerwana ciągłość izolacji cieplnej, czyli powstają mostki termiczne. Dlatego wymagają starannego zaizolowania. Dotyczy to zarówno muru (między nim a klinkierem musi znaleźć się warstwa ocieplenia), jak i styku ościeżnicy i ściany zewnętrznej (tu stosuje się najczęściej piankę poliuretanową, istnieje też system trójwarstwowego uszczelnienia ram okiennych złożony z folii paroprzepuszczalnej, pianki poliuretanowej i folii paroizolacyjnej).

Parapety i dekoracyjne nadproża muruje się z cegieł lub instaluje elementy prefabrykowane osadzone na betonowym rdzeniu.

Materiałem na zewnętrzne parapety okienne są też wyprofilowane płytki lub klinkierowe cegły-kształtki. Ościeża i ściany wokół nich można wykończyć płytkami klinkierowymi, które układa się bezpośrednio na izolacji cieplnej.

Przed ułożeniem płytek na styropianie należy się upewnić, czy jest on kotwiony. Jeśli nie - kotwienie można wykonać bezpośrednio przed przyklejeniem okładziny.

Żeby płytki mocowane na styropianie lub płytach z wełny mineralnej nie odpadały, trzeba zastosować specjalne zabezpieczenie. Prace przygotowujące podłoże wykonuje się w trzech etapach. Najpierw na ocieplenie nakłada się klej, siatkę zbrojącą i ponownie warstwę kleju. W drugim etapie ma miejsce kołkowanie - na metr kwadratowy ściany potrzeba ok. 5 kołków. Kołki instaluje się przez siatkę, dociska, a następnie nakłada kolejną warstwę kleju i siatkę zbrojącą. Na przygotowanym w ten sposób podłożu płytki przykleja się za pomocą kleju do klinkieru i fuguje.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>