Kominek powietrzny - jaki wybrać?

Rodzaje systemów DGP

Wytworzone przez wkład kominkowy ciepłe powietrze może być rozprowadzane kanałami dystrybucji gorącego powietrza w sposób naturalny (inaczej grawitacyjny) lub wymuszony za pomocą specjalnego aparatu nawiewnego.

Do wyboru są dwa systemy. To, który z nich wybierzemy zależy od wielkości powierzchni, jaką chcemy ogrzać:
- grawitacyjny - w tym rozwiązaniu zachodzi zjawisko konwekcji, czyli unoszenia się ogrzanego przez kominek powietrza, które przepływa kanałami do poszczególnych pomieszczeń w domu. Wkład kominkowy rozprowadzający ciepło w sposób grawitacyjny pozwala ogrzać jedynie pokoje znajdujące się w niewielkiej odległości od niego. Długość kanałów nie może przekraczać 4 m - w przeciwnym razie znajdujące się w nich ciepłe powietrze nie dotrze do odpowiednich miejsc. Zazwyczaj stosując ten system można ogrzać 2-3 pomieszczenia sąsiadujące z salonem.
Zaletą systemu grawitacyjnego jest jego niezawodność, gdyż nie wymaga on zasilania prądem. Oznacza to również, że koszt jego eksploatacji nie będzie wysoki;
- wymuszony - ten układ stosuje się znacznie częściej niż grawitacyjny, chociaż jest bardziej skomplikowany i droższy. Wynika to stąd, że umożliwia on ogrzanie wszystkich pomieszczeń w domu, czyli także tych znajdujących się dalej od kominka (na przykład na piętrze). W tym przypadku długość przewodów może dochodzić do 10 m. Większe koszty związane są również z koniecznością montażu aparatu nawiewnego (inaczej turbiny), czyli urządzenia, które wymusza przepływ ciepłego powietrza w kanałach.
Bardzo ważne jest odpowiednie dobranie wydajności aparatu nawiewnego. Najlepiej zadanie to powierzyć projektantowi lub wykonawcy instalacji.
Uwaga! Jeśli w naszej okolic często wyłączany jest prąd, warto zamontować aparat z bypassem. To specjalne obejście ochroni urządzenie przed awarią, gdy zabraknie energii.

Rys. Darco

Na instalację kominka z DGP najlepiej zdecydować się etapie planowania domu. Wówczas nie ma kłopotu z jego ustawieniem w odpowiednim miejscu w salonie. Na zakończeniu komina odprowadzającego dym można zamontować nasadę, która wytworzy odpowiedni ciąg.

Montaż kominka

Fot. powyżej: Elastyczne rury systemu DGP ułożone na nieużytkowanym poddaszu

Z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe montaż wkładu kominkowego (niezależnie czy będzie to model powietrzny czy wodny), należy zaplanować w takim miejscu, aby zachować odpowiednie odległości od materiałów łatwopalnych, a jednocześnie nie zaburzać aranżacji pomieszczenia. Z tego względu meble, telewizor oraz sprzęt grający powinny znaleźć się minimum 50 cm od jego obudowy. Ponadto, jeśli podłoga w salonie będzie pokryta deskami lub parkietem, wówczas przed kominkiem pas o szerokości co najmniej 30 cm powinno się zabezpieczyć szkłem, blachą (z miedzi lub stali), płytkami ceramicznymi bądź kamiennymi.

Przewody dystrybucji powietrza oraz elementy łączące nie są ozdobą domu, rozmieszcza się je więc tak, aby były niewidoczne. Czasami układa się je w wylewce na stropie, ale zazwyczaj rozprowadzane są na nieużytkowym poddaszu lub chowane w podwieszanym suficie.

Materiały

Do rozprowadzenia ogrzanego w kominku powietrza stosuje się na przykład kanały z blachy stalowej o przekroju prostokątnym. Najczęściej mają one wymiary 50 × 150 lub 90 × 200 mm. Inna opcja to rury o średnicy 100, 125 i 150 mm - elastyczne aluminiowe lub z blachy ocynkowanej. Warto wiedzieć o tym, że montaż mniejszych elementów nie jest zalecany ze względu na zbyt duże opory przepływu, co spowoduje powstawanie szumów w całej instalacji. Dlatego dobór średnic i długości przewodów instalacji DGP powinno się powierzyć wyspecjalizowanej firmie. Poza tym w rozbudowanych systemach (z wieloma zmianami kierunków) opory przepływu mogą być na tyle duże, iż aparat nawiewny o zbyt małej wydajności nie będzie w stanie przetłoczyć powietrza do najdalszych pomieszczeń.
Najwygodniej jest rozprowadzić system DGP z gotowych izolowanych rur - inne należy ocieplić w trakcie wykonywania instalacji. Dzięki temu ograniczymy straty ciepła do minimum, a w układach z wymuszonym przepływem ciepła w kanałach obniżymy także poziom hałasu. Poza tym, izolacja chroni przed pożarem, do którego mogłoby dojść w wyniku nagrzewania się palnych materiałów (np. drewnianych belek).

Aparat nawiewny

Fot. Darco

Aparat należy zamontować na głównym kanale nawiewnym, w odległości od 2 do 4 m powyżej kominka z płaszczem wodnym. Najczęściej chowa się go na nieużytkowym poddaszu. Aby praca wentylatora nie była dla domowników uciążliwa (zwłaszcza nocą), aparat jest fabrycznie izolowany. Nie trzeba go więc dodatkowo zabudowywać, gdyż może to spowodować jego przegrzanie i uszkodzenie.

Sterowanie

Fot. Darco

W wymuszonym systemie DGP można regulować ilość powietrza doprowadzanego z zewnątrz do kominka. Zapewnia to równomierne spalanie drewna, co sprzyja ekonomicznemu zużyciu opału. Do wyboru są sterowniki ręczne lub elektroniczne. Umożliwiają one kierowanie pracą przepustnicy znajdującej się w kanale doprowadzającym powietrze do spalania. Wygodniejsze w obsłudze są sterowniki elektroniczne. Jeśli ogień w palenisku przygasa i spada temperatura powietrza dostarczanego do pomieszczeń, przepustnica otwiera się automatycznie, powodując podsycenie płomieni. Natomiast, gdy temperatura gorącego powietrza jest zbyt wysoka, sterownik zamyka przepustnicę, co odcina dopływ powietrza. W wyniku tego ogień pali się słabiej.

Koszty kominka powietrznego

Powyżej: Vista 800/DOVRE | moc maksymalna: 14 kW | materiał: żeliwo, stal, wermikulit | wym.: szer. 78/wys. 45/gł. 40 cm. Cena: 6804 zł, www.dovre.com.pl Poniżej: Albero AL9R.H/HITZE | moc: 9 kW | materiał: stal, akubet | wym.: szer. 63,5/wys. 100,9/gł. 41,6 cm. Cena: 4329 zł, www.hitze.pl

Fot. producent

To, ile wydamy na zakup kominka, będzie zależało od jego mocy, wyposażenia i rodzaju - droższe są na przykład wkłady narożne niż tradycyjne z prostą szybą. Więcej też zapłacimy za model z "gilotyną" czyli specjalnym system umożliwiającym otwieranie wkładu przez uniesienie szyby do góry niż jedynie otwieranie na bok. Duże znaczenie ma też rodzaj użytych materiałów wykończeniowych na obudowę - czy będzie to cegła, kamień (granit, marmur), kafle, itp. Pamiętajmy też o tym, że przed sezonem grzewczym należy przygotować odpowiedni zapas opału.

Fot. producent

Powyżej: Uniflam 760 EVO z boczną szybą/GALERIA KOMINKÓW | moc nominalna: 10 kW | materiał: stal, | wym.: szer. 72,4/wys. 131/gł. 61,6 cm. Cena: 6599 zł, www.galeriakominkow.pl Poniżej: 2176 CBS/DOVRE | moc maksymalna: 12 kW | materiał: żeliwo, wermikulit | wym.: szer. 67/wys. 82/gł. 43 cm. Cena: 6350 zł, www.dovre.com.pl

Fot. producent

Koszt wykonania instalacji z DGP związany jest z wyborem systemu, rodzajem zastosowanych przewodów rozprowadzających ciepłe powietrze do pomieszczeń.

Fot. producent

Powyżej: J?tul I 620 FRL/J?TUL | moc min./nom./maks.: 3,9/9/12 kW | materiał: żeliwo | wym.: szer. 52,4/wys. 72,3/gł. 43,2 cm. Cena: 10 780 zł, www.jotul.com Poniżej: MBZ 13/KRATKI | moc maksymalna: 16 kW | materiał: stal, acumotte | wym.: szer. 73/wys. 140/gł. 47,5 cm. Cena: 4800 zł, www.kratki.com

Fot. producent

Koszty zakupu i montażu

Aby określić szacunkowo koszty montażu systemu DGP, przyjmujemy, że będzie on działał w domu o powierzchni 150 m2. Jeśli będzie to układ grawitacyjny za materiały użyte do podłączenia kominka, rozprowadzenia ciepłego powietrza oraz wykonania zabudowy w stanie surowym zapłacimy co najmniej 2700 zł. Na wydatki związane z robocizną trzeba przeznaczyć nie mniej niż 2300 zł.

Fot. producent

Powyżej: Lucy 14/KRATKI | moc maksymalna: 17 kW | materiał: stal, Acumotte | wym.: szer. 85,4/wys. 120/gł. 42 cm. Cena: 4100 zł, www.kratki.com Poniżej: Volcano 2PTh/2LTh/HAJHUK | moc nominalna: 14 kW | materiał: stal, szamot | wym.: szer. 86/wys. 133/gł. 60 cm. Cena: 9060 zł, www.hajduk.eu

Fot. producent

Jeśli natomiast, będzie to instalacja DGP z wymuszonym przepływem powietrza, do podanych kosztów należy doliczyć nakłady na zakup zestawu nawiewnego w wysokości 770 zł. Zestaw zawiera aparat, bypass termostatyczny z filtrem i zawór zwrotny. Poza tym w pobliże kominka należy doprowadzić przewód elektryczny, aby umożliwić pracę aparatu nawiewnego. Trochę więcej zapłacimy również za kanały i kształki, bo wykorzystamy ich więcej. Jeśli chodzi o koszty eksploatacji, to oprócz wydatków na drewno trzeba pamiętać o opłatach związanych z konserwacją aparatu nawiewnego, kontrolą przewodów i wymianą filtrów mechanicznych przed kratkami (podstawowy przegląd i regulacja - od 250 zł). Wszystko to najlepiej wykonać przed sezonem grzewczym lub tuż po nim.

Ceny katalogowe brutto z października 2017 roku.

Opinie inwestorów i wykonawców

Większość osób budujących własny dom decyduje się na kominek. Nowoczesny model może bowiem pełnić nie tylko funkcję dekoracyjną, ale też wydajnie ogrzewać budynek. Wkład z systemem DGP lub z płaszczem wodnym najczęściej wybierają inwestorzy, którzy nie mają dostępu do gazu z sieci. Poznajmy zatem ich opinię czym się kierowali decydując się na takie źródło ciepła oraz czy obsługa kominka nie jest dla nich zbyt uciążliwa. Warto także dowiedzieć się, ile płacą za eksploatację systemu i czy są zadowoleni ze swojego wyboru.

Doświadczenia użytkownika 1:
Nasz dom ogrzewamy kominkiem z DGP. Ten system "przejęliśmy" od poprzednich właścicieli, bowiem dom kupiliśmy na rynku wtórnym. Jesteśmy już po pierwszym sezonie grzewczym. Ubiegłej zimy paliliśmy praktycznie non stop (głównie robił to mąż, choć i mi zdarzyło się kilka razy dokładać polana do ognia). Lubimy ciepło, więc chcąc nie chcąc musieliśmy pilnować "ogniska". Ale i tak zdarzyło nam się "zaspać", pewnie dlatego, że nigdy wcześniej nie paliliśmy w kominku i nie mieliśmy doświadczenia w tej materii.
Według naszych szacunków zużyliśmy 12 m3 drewna. W tym roku na wiosnę kupiliśmy nieco więcej opału, a mianowicie 15 m3 (w sytuacji, gdyby okazało się, że trzeba będzie dłużej palić). Zapłaciliśmy za to około 2,5 tys. złotych. W cenie zawarty był też koszt transportu. Skład opału znajduje się niedaleko miejsca, gdzie mieszkamy, zapewne gdyby był dalej, musielibyśmy za tę usługę dopłacić.
Niestety, nie mamy w pobliżu domu zadaszonej drewutni lub wiaty, dlatego mąż postanowił ułożyć szczapy drewna nieopodal tarasu. Uformował z niego stosy, następnie nakrył plandeką, aby chroniła je przed deszczem i śniegiem. Jak powiedział nam nasz znajomy - w ten sposób drewno będzie mogło swobodnie dosychać, mimo niesprzyjających warunków na dworze. Monika M., Pniewy

Fot. arch. domowe

Doświadczenia użytkownika 2:
Mieszkam z żoną i dwójką dzieci w domu o powierzchni 100 m2. Ma on zwartą bryłę i dlatego zdecydowaliśmy, że kominek z DGP zaspokoi nasze potrzeby grzewcze. Kominek zainstalowany jest w salonie na parterze. Na tej kondygnacji znajduje się jeszcze otwarta kuchnia oraz sypialnia i łazienka. Wszystkie te pomieszczenia znajdują się blisko siebie, więc z rozprowadzeniem kanałów nie było najmniejszych kłopotów. Piętro to jeszcze jedna łazienka, dwa pokoje dziecięce i mój gabinet. Nad górną kondygnacją znajduje się jeszcze przestrzeń strychowa. Tam właśnie umieściliśmy turbinę rozprowadzającą gorące powietrze. Jeśli chodzi o kominek, to nie oszczędzaliśmy. Ponieważ miało to być główne źródło ogrzewania, postawiliśmy na urządzenie z górnej półki (kosztowało 5 tys. zł). Moim zdaniem kominek z hipermarketu może kupować ktoś, kto chce sobie od czasu do czasu popatrzeć na ogień, my natomiast musieliśmy mieć niezawodne urządzenie. Korzystamy z ogrzewania kominkiem od kilku sezonów i jesteśmy bardzo zadowoleni. Aby ogrzać spory salon wystarczy kratka nad paleniskiem (nawiew ciepłego powietrza). Oczywiście funkcję rolę spełnia również promieniowanie ciepła przez szybę paleniska. W przedpokoju, sypialni oraz we wszystkich pomieszczeniach na piętrze umieszczone są natomiast otwory kanałów nawiewnych. Wielu znajomych odradzało mi grzanie kominkiem. Mówili, że to najlepsza droga do wiecznego bałaganu i brudu w domu. Ale my w salonie mamy ułożone na podłodze płytki ceramiczne i jeśli nawet trochę drzazg lub pyłu się wysypie, to ich sprzątnięcie nie jest kłopotliwe. Jeśli chodzi o koszty, to w ciągu sezonu spalamy około 8-9 m3 drewna. Andrzej W., okolice Piły