Jak zaprojektować poddasze?

Współczesne zadania poddasza

Choć zagracone, pełne starych, zapomnianych rzeczy, poddasza nieużytkowe mają swój niezaprzeczalny urok. Dziś większość inwestorów od razu planuje przeznaczenie tego miejsca pod stromym dachem na cele mieszkalne.

Zwykle przestrzeń pod ocieplonymi połaciami dachu jest przeznaczana na sypialnie i inne pomieszczenia prywatne, ale może też powstać tu gabinet lub nietypowy pokój dzienny.

Decyzję o budowie poddasza użytkowego najlepiej podjąć już na etapie projektowania domu. Dzięki odpowiednio wcześnie podjętej decyzji możemy mieć wpływ na nachylenie połaci, wysokość ściany kolankowej, czy chociażby typ dachu, a to pomoże stworzyć potem niepowtarzalne, ale zarazem funkcjonalne wnętrza.

Planując poddasze mieszkalne w domu, lepiej nie zdawać się na przypadek; warto zwrócić uwagę na co najmniej kilka kwestii.

Rada 1. Wybieraj kształt dachu z myślą o poddaszu

Jeśli uwzględnimy relacje pomiędzy łatwością budowy, kosztami wykonania oraz uzyskaną powierzchnią użytkową poddasza, optymalnym rozwiązaniem dla amatorów rozległych i tanich poddaszy jest dwuspadowy dach o nachyleniu połaci 35-45°. Wszelkie rozbudowane dachy oznaczają większe koszty nie tylko aranżacji wnętrza, ale także koszty wzniesienia całej konstrukcji i jej pokrycia; łatwiej też wówczas o wszelkie błędy wykonawcze. Osoby, które decydują się na wybór dachu o skomplikowanej bryle, zwykle narażają się też na stratę powierzchni mieszkalnej poddasza.

Rada 2. Zastanów się nad nachyleniem połaci

Wpływ na wielkość przestrzeni poddasza ma kąt nachylenia połaci. Wynosi on zazwyczaj 35-45°. Mniejszy sprawi, że uzyskamy dość dużą powierzchnię nieużytkową - tak niską, że trudno ją będzie wykorzystać inaczej niż na schowki. Również swobodna komunikacja, bez ryzyka nabicia sobie guza, będzie wówczas możliwa tylko w środkowej części pomieszczenia, co w znaczący sposób utrudni podział wnętrza i jego aranżację. Z kolei powiększanie kąta nachylenia połaci może być o tyle kłopotliwe, że zwiększa się tym samym wysokość budynku, a na to nie zawsze pozwalają lokalne przepisy.

Rada 3. Pomyśl, jaka będzie wysokość ścianki kolankowej

Teoretycznie najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem jest zbudowanie ścianki kolankowej o wysokości 110-120 cm. Wtedy poddasze będzie wygodne, a miejsca w bezpośredniej bliskości ścian - łatwo dostępne. Będziemy mieć również większą możliwość aranżacji przestrzeni poddasza, ale musimy wiedzieć, że tak wysoka ścianka pozbawia dom lubianych, tradycyjnych kształtów, a zwykle sprawia też, że jego bryła staje się po prostu brzydka.

Uwaga! Wysokości ścianki kolankowej nie wolno zmieniać bez porozumienia z architektem.

Czytaj także: Jaka powinna być wysokość ścianki kolankowej?

Rada 4. Postaraj się o przestronność

Ustalając rozmieszczenie pokoi na poddaszu, koniecznie trzeba wziąć pod uwagę układ połaci. Podporządkujmy podziały wnętrza symetrii dachu, czyli - inaczej mówiąc - stawiając ścianki działowe, uwzględnijmy kształt konstrukcji dachowej.

Przestronne wnętrza wyeksponują urok poddasza oraz umożliwią jego użytkowanie bez narażania użytkowników na bolesne spotkania ze skosem. Najlepiej, aby kubatura pomieszczeń na poddaszu była taka sama lub nawet większa od tych na niższych kondygnacjach.

Rada 5. Sprawdzaj podziały konstrukcyjne

Nierespektowanie podziałów konstrukcyjnych sprawi, że otrzymamy pokoje z sufitem o wielu płaszczyznach, co da wrażenie architektonicznego bałaganu i sprawi, że przestrzeń będzie się wydawała mniejsza.

Planując wnętrza na poddaszu, powinniśmy unikać gęstych podziałów. Lepiej mieć jedno lub dwa większe pomieszczenia niż kilka mniejszych, ciasnych i w rezultacie niefunkcjonalnych.

Rada 6. Zadbaj o urodę skosów, ukryj mankamenty

Atutem poddasza może być widoczna z wnętrza konstrukcja dachu. Drewniane jętki, kleszcze, słupki i widoczne krokwie nadadzą pomieszczeniom charakterystyczny wygląd.

Całkowite odsłonięcie konstrukcji jest możliwe tylko wówczas, gdy dach ocieplimy w ten sposób, że warstwa termoizolacyjna znajdzie się pomiędzy sztywnym poszyciem umocowanym na krokwiach a pokryciem. Trzeba też zadbać wówczas o uporządkowany rozstaw wszystkich elementów konstrukcji i doskonałą jakość drewna.

Jeśli krokwie wyglądają nieatrakcyjnie, zdecydowanie lepiej je ukryć, stosując tradycyjny - tańszy i prostszy - sposób ocieplenia i wykończenia połaci.

Zobacz także: Wnętrza z odsłoniętymi słupami i belkami

Rada 7. Dobrze zagospodaruj przestrzeń

Mimo iż dostęp do miejsc nisko pod skosami i przy ściankach kolankowych będzie ograniczony, nie traktujmy tej przestrzeni jako zmarnowanej i bezużytecznej.

Zastosowanie znajdą tu wszelkiego rodzaju schowki. Rozważmy przechowywanie tu rzadziej użytkowanych sprzętów czy też odzieży sezonowej i pamiątek rodzinnych, do których nie sięga się zbyt często. Pamiętajmy, że po zagospodarowaniu zakamarków pokoju na poddaszu musi zostać dostatecznie dużo miejsca na sprzęty i meble, których używamy na co dzień oraz oczywiście na swobodne przemieszczanie się.

Rada 8. Zadbaj o meble i wyposażenie

Umeblowanie poddasza nie może być dziełem przypadku. Doskonale sprawdzą się tu wykonane na zamówienie szafy z drzwiami przesuwnymi lub składanymi. Dzięki dopasowaniu do kształtów i wymiarów pomieszczenia nie stracimy ani jednego z cennych centymetrów powierzchni. Starannie rozplanujmy wnętrze zabudowy - niezbędne będą tu wysuwane kosze i szuflady oraz szafki na kółkach. To samo dotyczy innych mebli - regały, fotele czy nawet nadający wnętrzu swoistego klimatu wielki kufer warto wyposażyć w kółka, co ułatwi wsuwanie sprzętów pod skosy i wysuwanie na środek w razie potrzeby

Rada 10. Zadbaj o odpowiednie oświetlenie

Podczas planowania przestrzeni poddasza, nie możemy zapomnieć o zapewnieniu jej odpowiedniego oświetlenia.

Ograniczone skosami pomieszczenia powinny być jasne i przestronne. Zarówno dach, jak i ściany szczytowe to przegrody zewnętrzne, w których bez problemu zamontujemy okna.

Najprostszym rozwiązaniem są okna w ścianach szczytowych, bo nie wymagają naruszania połaci dachowej, są one jednak możliwe jedynie w domach przykrytych dachem dwuspadowym. W innych sytuacjach stosujemy okna połaciowe i lukarny.

Okna połaciowe nadają się do wszystkich dachów ze spadkiem większym niż 15%. Wysokość okna dobiera się do nachylenia połaci (powinna być tym większa, im bardziej płaski jest dach).

Szczególnie efektownie prezentują się przechodzące ze ścian na połacie dachowe okna kolankowe.

Zaletą lukarn - prócz tego, że wprowadzają naturalne światło - jest to, że powiększają wnętrze poddasza. Ich konstrukcja komplikuje jednak i utrudnia budowę dachu.

Aby jak najefektywniej wykorzystać światło słoneczne, pomyślmy też o przepuszczających i odbijających światło elementach we wnętrzu - drzwiach oraz specjalnych ściankach działowych.

Czytaj także: Poddasze dobrze oświetlone