Budownictwo drewniane - przyszłość mieszkalnictwa w Europie?

O zaletach i potencjale budownictwa drewnianego w obliczu obecnych problemów rynku mieszkaniowego w Polsce rozmawia Małgorzata Ostrowska, dyrektor ds. marketingu i sprzedaży w firmie J.W. Construction, która wprowadza na rynek kolejne inwestycje mieszkaniowe oparte na drewnie.

Chociaż drewno jest używane w budownictwie od wieków, w ostatnich stuleciach zostało zepchnięte na drugi plan przez beton i stal. Przez wiele lat drewno kojarzyło się głównie z budownictwem jednorodzinnym. Jednakże dzięki postępowi technologicznemu, który umożliwia konstruowanie coraz wyższych i bardziej zaawansowanych struktur drewnianych, ta sytuacja powoli się zmienia. Technologie drewniane stają przed nową erą.

Dziedzictwo Skandynawii i Niemiec

Drewno zdobyło sobie szczególne uznanie w budownictwie mieszkańców krajów nordyckich. To nieprzypadkowe, że trzy z pięciu najwyższych drewnianych budynków na świecie znajdują się na Półwyspie Skandynawskim. Szwedzi niedawno ogłosili plany budowy Stockholm Wood City - pierwszego na świecie osiedla z budynkami mieszkalnymi i biurowymi zbudowanymi całkowicie z drewna.

W Niemczech i innych krajach również zwraca się uwagę na budownictwo oparte na technologiach drewnianych. Klara Geywitz, niemiecka minister mieszkalnictwa, rozwoju miast i budownictwa, widzi w konstrukcjach prefabrykowanych z drewna szansę na rozwiązanie kryzysu na niemieckim rynku mieszkaniowym.

W Polsce budownictwo drewniane zyskuje na popularności, ale wciąż stanowi zaledwie kilka procent całkowitego rynku budowlanego (według niektórych źródeł zaledwie 1%). Jednak wygląda na to, że budownictwo drewniane przeżywa renesans. Technologie drewniane mogą pomóc w rozwiązaniu wielu problemów, z jakimi obecnie boryka się polski rynek mieszkaniowy.

Drewno a kwestie ekologiczne

Drewno staje się tematem coraz bardziej aktualnym, szczególnie w kontekście rosnącej ekologicznej świadomości społeczeństwa. Unia Europejska zakłada redukcję emisji gazów cieplarnianych do atmosfery o 55% do 2030 roku, a planuje osiągnięcie całkowitej neutralności klimatycznej do 2050 roku. Transformacja ta dotknie praktycznie wszystkie sektory gospodarki.

Branża budowlana, będąca źródłem znaczącej części emisji gazów cieplarnianych, musi podjąć duże zmiany. Wykorzystanie przyjaznych dla środowiska materiałów, energii odnawialnej i technologii sprzyjających efektywności energetycznej budynków stają się kluczowe. Inwestycje oparte na drewnie wdrażają różne rozwiązania sprzyjające efektywności energetycznej (takie jak pompy ciepła, fotowoltaika czy rekuperacja).

Zrównoważona gospodarka leśna

Zwiększenie wykorzystania drewna w budownictwie jest logicznym krokiem w kierunku dekarbonizacji całej branży budowlanej. Drewno jest odnawialnym surowcem dostępnym w ogromnych ilościach. Kluczowe jest jednak odpowiednie zarządzanie gospodarką leśną i zrównoważone pozyskiwanie drewna. Wymaga to dbałości o cykl życia drzew, systematyczne zalesianie i korzystanie z drewna z lokalnych źródeł.

Drewno przeciwko niedoborowi mieszkań

Budownictwo drewniane może także stanowić odpowiedź na problem niedoboru mieszkań. W Polsce szacuje się, że brakuje od 1 do 1,5 miliona mieszkań (niektóre źródła mówią nawet o 2 milionach). Pandemia jeszcze bardziej ograniczyła inwestycje. Chociaż w 2022 roku ruszyła odwilż, a liczba oddanych mieszkań wzrosła, to wciąż potrzeba wiele, by uzupełnić braki. Niemniej popyt na mieszkania pozostaje duży, wspierany również przez rządowy program kredytowy.

Uruchamianie nowych inwestycji staje się jednak trudniejsze. Podaż gruntów maleje, a procedury administracyjne się wydłużają. Konstrukcje prefabrykowane z drewna przyspieszają proces budowy, zapewniając szybkość i dokładność.

Rozwój drewnianego budownictwa a rozpowszechnione mity

Mimo licznych zalet drewnianego budownictwa, istnieją pewne uprzedzenia, które utrudniają jego rozwój. Drewno w Polsce miało swoje chwile świetności w latach 90., kiedy z USA i Kanady przywędrowały technologie szkieletowe. Jednak ze względu na wtedy niewielką wiedzę na temat technologii oraz materiałów oraz brak infrastruktury produkcyjnej, jakość tych inwestycji była często niska. To stworzyło mit o niskiej jakości i krótkiej trwałości drewnianych budynków. Pomimo znaczących postępów technologicznych, ten mit wciąż przetrwał. Współczesne technologie oraz zaawansowane procesy produkcyjne sprawiają, że drewniane budynki są trwałe i solidne, a odpowiednie przygotowanie drewna (suszenie, obróbka) sprawia, że są odporne na wilgoć i szkodniki.

Kolejny mit dotyczy ryzyka pożaru. Jednak właściwa obróbka drewna zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Co więcej, budynki drewniane są, w przypadku pożaru, zazwyczaj mniej uszkodzone niż budynki betonowe czy stalowe. Eksperymenty pożarowe wykazały, że technologie szkieletowe są bezpieczne w przypadku pożaru.

Budownictwo drewniane rozwija się i staje się ważnym rozwiązaniem dla ekologicznych wyzwań branży budowlanej, niedoboru mieszkań oraz efektywności energetycznej. Wszelkie mity na temat jakości i trwałości drewnianych budynków powoli ustępują, a technologie drewniane zdobywają zasłużone uznanie.