Wykorzystujmy wodę deszczową!

Średnie zużycie wody na jedną osobę to aż 100 litrów dziennie. W sprzyjających warunkach deszczówka może pokryć znaczną cześć naszego zapotrzebowania, co pozwoli zaoszczędzić sporą kwotę. Już 5-minutowy deszcz pozwala zebrać ok. 70 litrów wody deszczowej. Deszczówkę warto zatem gromadzić i wykorzystać do podlewania ogrodu oraz przy pracach porządkowych. Dzięki temu oszczędzamy wodę i płacimy mniej za ścieki. Dbamy również o środowisko, gdyż nie wyczerpujemy naturalnych zasobów wody.  Popularnym sposobem magazynowania wody opadowej jest zbiornik na deszczówkę – naziemny lub podziemny. Bardzo użytecznym urządzeniem jest w tej sytuacji pompa do deszczówki. Niezwykle atrakcyjnym sposobem na zagospodarowanie deszczówki jest też oczko wodne, wytyczone w postaci np. betonowej formy, specjalną folią lub gotową niecką.

Zbiorniki naziemne

Najprostszym sposobem łapania deszczówki jest postawienie obok rury

spustowej beczki, do której będzie kierowana woda z dachu. Ale znacznie lepiej będę wyglądały specjalne zbiorniki przeznaczone do tego celu. Wykonane są one z tworzywa sztucznego (odpornego na zmienne warunki atmosferyczne i uszkodzenia mechaniczne), które może imitować np. kamień, terakotę lub drewno. Dostępne na rynku zbiorniki mają zwykle od 100 do 400 l, ale są i większe (1000 lub 2000 l). Można je łączyć w baterie, co umożliwia na proste zwielokrotnienie ich objętości. To jak duży zbiornik lub zestaw zbiorników wybierzemy, zależy m.in. od tego, jakim miejscem dysponujemy przy domu do ich ustawienia, powierzchni dachu oraz od tego, jak obfite są opady w miejscu naszego zamieszkania. Kształt i kolor zbiornika można dopasować np. do koloru elewacji i rynien lub stylistyki domu oraz jego otoczenia. Najprostsze modele mają formę prostopadłościanu, walca, ale nie brakuje też oryginalnych zbiorników dekoracyjnych. Na etapie projektowania systemu rynnowego domu istnieje możliwość zaopatrzenia się w kolektor deszczowy fabrycznie wbudowany w rurę spustową. Filtruje on wodę deszczową napływającą z góry przed odprowadzeniem jej do spłuczki. Liście, mech i inne zanieczyszczenia są oddzielane przez kolektor i spłukiwane w dół.

Jak wyposażony jest zbiornik naziemny?

Zbiorniki mają pokrywę, co zapobiega przedostawaniu się do ich wnętrza liści i innych zanieczyszczeń. Pełni ona także funkcję zapieczenia przed małymi dziećmi i domowymi zwierzętami, które mogłyby do nich wpaść. Poza tym zbiorniki mogą mieć specjalne przygotowane miejsce na pojemnik z kwiatami. Ważnym elementem są akcesoria, które umożliwiają podłączenie zbiornika do rynny (są w zestawie lub trzeba je dokupić). Wiele modeli jest wyposażonych w kran ogrodowy, co znacznie ułatwia pobieranie wody do konewki. Oprócz tego część zbiorników na dodatkowy odpływ, który umożliwia jego opróżnianie np. przed zimą. Dobrym rozwiązaniem jest wybór zbiornika z możliwością podłączenia węża za pomocą opaski zaciskowej, co ułatwi nam korzystanie z deszczówki w ogrodzie. W ofercie sklepów dostępny jest szeroki wybór podstawek pod zbiorniki na deszczówkę. Stosując ten rodzaj podparcia, ustawimy zbiornik na pożądanej wysokości.

Obecnie w Polsce dostępne są programy, które oferują dofinansowanie na zbiornik na deszczówkę, na szczeblu krajowym oraz regionalnym. Każdy z nich ma swoje specyficzne zasady oraz kryteria kwalifikacyjne, dlatego warto dokładnie się z nimi zapoznać przed złożeniem wniosku. 

Zbiorniki podziemne

Alternatywą dla zbiorników naziemnych są ich podziemne odpowiedniki. Wykonane z wytrzymałego tworzywa i z wykorzystaniem zaawansowanego procesu technologicznego, wykazują dużą odporność na nacisk. To ważne, bo trzeba pamiętać, że poza ciężarem samej ziemi, zbiornik będzie musiał znieść także nacisk generowany np. przez przejeżdżający samochód. Oferta rynkowa jest bardzo szeroka, zarówno w kontekście ich pojemności, jak i kształtu. Największe modele mogą zmieścić nawet kilkadziesiąt tysięcy litrów wody. Sam zakup i montaż zbiornika to jeszcze nie wszystko, bo wodę trzeba jeszcze doprowadzić do jego komory. W wariancie naziemnym prostą instalację można wykonać we własnym zakresie. Wystarczy tylko przebudować rynnę w taki sposób, żeby jej wylot znajdował się tuż nad otworem umieszczonym w górnej części zbiornika. W rozbudowanym wariancie taka instalacja jest wyposażona w pompę, która doprowadzi wodę do miejsca zapotrzebowania, a także w specjalne filtry, które oczyszczają deszczówkę. Trzeba bowiem pamiętać, że woda spływająca z dachu zbiera nieczystości, które znajdują się na jego poszyciu. 

Woda w oczku

Kolejny sposób na zagospodarowanie deszczówki to zasilanie nią specjalnie wybudowanego oczka wodnego lub stawu. Będzie to ciekawy element aranżacji ogrodu, a jednocześnie rezerwuar, z którego można czerpać wodę do podlewania grządek z warzywami i rabat z kwiatami. Aby dopływająca do stawu woda była czysta, wystarczy ją przefiltrować. Można to zrobić przepuszczając deszczówkę np. przez pojemnik wypełniony żwirem. Otwór wlotowy i wylotowy powinien być osłonięty agrowłókniną lub plastikową siatką. Oczka wodne można obsadzać roślinami filtrującymi (to szczególnie przydatne dla oczek wodnych z zamkniętym obiegiem wody, a jeszcze bardziej z wodą stojącą).

Oszczędzanie z pompą

Istotnym elementem systemu gospodarowania wodą z opadów atmosferycznych jest pompa do deszczówki. Głównym jej zadaniem jest dostarczenie tej wody do odbiornika, czyli na przykład do zraszacza, węża ogrodowego, pistoletu zraszającego, kranu. Istnieją różne modele pomp do deszczówki, które różnią się między sobą mocą, wydajnością i ceną. Pompy są proste w obsłudze, nie wymagają specjalnych umiejętności, nadają się do regularnego podlewania.  Dzięki pompom nie trzeba nosić wody w konewkach, co dla wielu osób jest dużą niedogodnością. Urządzenia mają specjalny filtr, który chroni je przed dostaniem się do środka zanieczyszczeń, które mogłyby uszkodzić pompę. Wiele nowoczesnych modeli ma wyłącznik pływakowy, który wyłącza pompę w momencie, gdy pozom wody jest niski. To eliminuje niepotrzebne zużycie energii. Jak podlewać deszczówką z wykorzystaniem pompy do deszczówki? Przede wszystkim należy wybrać i zamontować odpowiedni zbiornik na deszczówkę, który będzie gromadził wodę pochodzącą z opadów. Następnie, za pomocą rur i przewodów, należy połączyć zbiornik z pompą. Instalacja i obsługa pompy do deszczówki jest łatwa, prace można wykonać samodzielnie. 

Do czego można wykorzystać wodę deszczową?

Możliwości wykorzystania wody opadowej są uzależnione od tego, na ile zaawansowany będzie system, który zastosujemy do jej pozyskiwania. Wodę z otwartych zbiorników powierzchniowych można wykorzystać głównie do podlewania upraw. Zastosowanie dużych zbiorników podziemnych wraz z systemem pomp i filtrów pozwoli na znacznie szersze spożytkowanie deszczówki: 

Mycie się i kąpiele – deszczówka działa łagodząco i pielęgnuje skórę i włosy, dlatego po przefiltrowaniu (pozbawieniu elementów stałych) może być z powodzeniem wykorzystywana do celów higienicznych, 

Pranie – deszczówka doskonale nadaje się do prania ze względu na fakt, że jest wodą miękką (nisko zmineralizowaną), która wspomaga działanie detergentów i jest łagodna dla pralek, 

Spłukiwanie toalet – podłączenie domowej sieci wodnej do podziemnego zbiornika deszczówki pozwala na poczynienie znaczących oszczędności w domowym budżecie, 

Mycie naczyń i samochodów – mycie samochodów, rowerów, naczyń, sprzętów gospodarstwa domowego i narzędzi nie wymaga użycia wody wodociągowej – deszczówka będzie świetnym zamiennikiem, 

Cele spożywcze – jeżeli dach jest gładki i czysty, zebrana z niego woda nadaje się zazwyczaj do bezpośredniego spożycia bez żadnych zabiegów uzdatniających, jeżeli jednak zamierzamy stale wykorzystywać deszczówkę do celów spożywczych, powinniśmy zaopatrzyć się w profesjonalny system uzdatniania wody.