Mak lekarski (Papaver somniferum). Narkotyk z maku czy lekarstwo?
Mak lekarski dostarcza smacznych nasion i surowca na leki. Dawniej uważano je za symbol szczęścia i dostatku
![WSCHODNI 'BLACK & WHITE' (P. orientale) Papaver orientale White, 2015, Oriental Poppy, puh-PAY-vur ore-ee-un -TAY-lee, 15x15in Perennial, Z3-7, white, Bloom Month 5c, In Bed G2 for 18.1 yearsPapaveraceae family. Not sure where this is from or when I planted it. Probably from seed.'](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_cover/z5/19462105-wschodni-black-white-p-orientale.jpeg)
![LATO: Kwiaty rozwijają się w czerwcu i lipcu. Mają ok. 10 cm średnicy. Zwykle składają się z czterech szerokich płatków z ciemną plamą u nasady. LATO: Kwiaty rozwijają się w czerwcu i lipcu. Mają ok. 10 cm średnicy. Zwykle składają się z czterech szerokich płatków z ciemną plamą u nasady.](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/cy/19462106-lato-kwiaty-rozwijaja-sie-w-czerwcu-i-lipcu-maja.jpeg)
![WIOSNA: Mak lekarski jest rośliną jednoroczną. Wysiany wczesną wiosną w końcu maja tworzy zwisające pąki kwiatowe, które stopniowo zwracają się ku niebu. WIOSNA: Mak lekarski jest rośliną jednoroczną. Wysiany wczesną wiosną w końcu maja tworzy zwisające pąki kwiatowe, które stopniowo zwracają się ku niebu.](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/ku/19462107-wiosna-mak-lekarski-jest-roslina-jednoroczna-wysiany.jpeg)
![JESIEŃ: W młodych zielonych makówkach jest sporo soku mlecznego. Wystarczy płytko je naciąć, by z rany wypłynęło kilka białych kropel. JESIEŃ: W młodych zielonych makówkach jest sporo soku mlecznego. Wystarczy płytko je naciąć, by z rany wypłynęło kilka białych kropel.](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/em/19462108-jesien-w-mlodych-zielonych-makowkach-jest-sporo-soku.jpeg)
![BIEDRONKOWY 'LADY BIRD' (P. commutatum) BIEDRONKOWY 'LADY BIRD' (P. commutatum)](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/97/19462109-biedronkowy-lady-bird-p-commutatum.jpeg)
![POLNY 'SHIRLEY DOUBLE' POLNY 'SHIRLEY DOUBLE'](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/ko/19462110-polny-shirley-double.jpeg)
![ODMIANA MIESZAŃCOWA 'RED & WHITE' ODMIANA MIESZAŃCOWA 'RED & WHITE'](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/b1/19462111-odmiana-mieszancowa-red-white.jpeg)
![ZIMA: Dojrzałe główki osiągają ok. 4 cm średnicy. Ich nasiona nie mają właściwości odurzających, ale w suchej słomie makowej jest nieco morfiny. ZIMA: Dojrzałe główki osiągają ok. 4 cm średnicy. Ich nasiona nie mają właściwości odurzających, ale w suchej słomie makowej jest nieco morfiny.](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/ox/19462112-zima-dojrzale-glowki-osiagaja-ok-4-cm-srednicy.jpeg)
![MAK LEKARSKI ma odmiany ozdobne: o pojedynczych lub pełnych kwiatach, jedno- i dwubarw-ne. Choć nasiona można kupić przez internet, w Polsce ich uprawa jest zakazana. MAK LEKARSKI ma odmiany ozdobne: o pojedynczych lub pełnych kwiatach, jedno- i dwubarw-ne. Choć nasiona można kupić przez internet, w Polsce ich uprawa jest zakazana.](https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/pressland-cms/cache/article_show_section_gallery_item/dj/19462113-mak-lekarski-ma-odmiany-ozdobne-o-pojedynczych-lub.jpeg)
Mak lekarski - nasiona
Nasiona maku lekarskiego (Papaver somniferum) - zależnie od odmiany - są niebieskawe lub prawie białe. Przyrządzano z nich tradycyjne smakołyki - z ciemnych np. kutię, struclę, z jasnych zaś rogale świętomarcińskie.
Mak lekarski - opis
Roślinę często wysiewano w ogródkach. Wiosną zwracały uwagę jej stalowozielone pędy, później wzrok przyciągały kwiaty, zwykle w chłodnych odcieniach różu i fioletu, a na koniec sezonu- okazałe makówki wznoszące się na 1,5 m.
Mak lekarski - narkotyk
Mak lekarski uprawia się jednak nie tylko ze względu na nasiona. Słynie także z tego, że w jego soku mlecznym znajduje się uśmierzająca ból i działająca narkotycznie morfina, przydatna zwłaszcza w ciężkich stadiach choroby nowotworowej. Kolejny składnik soku - kodeina - wykorzystywana jest jako lek łagodzący suchy kaszel oraz nadpobudliwość, a papaweryna działa leczniczo przy kolce wątrobowej. Niestety, morfina powoduje niekorzystne zmiany w psychice i silnie uzależnia, dlatego można ją stosować jedynie na zlecenie lekarza. Dziesięć lat temu, aby przeciwdziałać narkomanii i ograniczyć możliwość nielegalnej produkcji opium, czyli zagęszczonego soku maku lekarskiego, oraz rodzimego wynalazku - "kompotu" - uprawę tej rośliny poddano ścisłej kontroli.
Mak lekarski a mak polny
Byliśmy w czołówce europejskich producentów maku, ale teraz plantacje stały się niedochodowe i większość zlikwidowano. Nasiona na wypieki sprowadzamy z Czech, gdzie przepisy są bardziej liberalne. W Polsce rosnące na rabacie samosiejki, a nawet odmiany ozdobne lub niskomorfinowe maku lekarskiego grożą wytoczeniem właścicielowi ogrodu sprawy karnej.
Możemy jednak cieszyć się urodą pokrewnych gatunków. Równie wielkie kwiaty w bogatej gamie odcieni tworzy bylinowy mak wschodni, zaś nieco mniejsze i bardziej delikatne - maki jednoroczne, np. biedronkowy, polny i ich odmiany mieszańcowe.
Do celów spożywczych uprawia się wyłącznie odmiany o znikomej zawartości morfiny (poniżej 0,06%), m.in. 'Mieszko', 'Rubin', 'Agat', 'Michałko' i 'Zambo'. Wymagane jest jednak urzędowe zezwolenie i poddawanie plantacji licznym kontrolom.
- Więcej o:
Błękitny mak [Mekonops]
Mak - piękny kwiat, który wymaga pozwolenia
Wigilijna opowieść o maku
Laurowiśnia wschodnia (Prunus laurocerasus). Uprawa i pielęgnacja wiśni laurowej
Niesamowity judaszowiec - uprawa i pielęgnacja
Hebe roślina [Uprawa i pielęgnacja]
Drzewa płaczące o zwieszających się pędach
Kostrzewa sina