Kuracja roślin po zimie

Im więcej w ogrodzie okazów pochodzących z cieplejszych rejonów klimatycznych, tym większe niebezpieczeństwo, że zima poczyni w nim szkody. Jednak nawet nasze rodzime gatunki nie są całkowicie bezpieczne.

Negatywne skutki zimy

Ogrodnicy diagnozują zimowe uszkodzenia tak jak lekarze choroby. Oto lista najczęstszych roślinnych przypadłości w tym okresie.

Liście i pędy tracą zieleń (zazwyczaj dopiero wiosną) - wymarzanie. Wskutek zamarznięcia soku zamierają tkanki. Gdy dotyczy to tylko niektórych części rośliny, może się ona zregenerować. Jeśli zostały uszkodzone korzenie, okaz jest nie do uratowania. Problem ten występuje głównie w czasie mroźnych, bezśnieżnych zim.

Rośliny brunatnieją, wyglądają jak spalone - wysmalanie. Wiatr wysusza rośliny, które nie znajdują wody w zamarzniętej ziemi (susza fizjologiczna). Wysmalanie jest szczególnie groźne na piaszczystych glebach.

Po stopnieniu śniegu ukazują się szarobure liście - wyprzenie. Jeśli niezamarzniętą ziemię pokrył śnieg, rośliny nie wchodzą w stan głębokiego spoczynku, głodują, duszą się i zamierają. Dzieje się tak na ogół w cienistych miejscach, pod zaspami oraz pod skorupą lodową.

Bryła korzeniowa wysuwa się ponad powierzchnię ziemi - wysadzanie. Nocą ziemia zamarza, zwiększając objętość, a w dzień rozmarza i osiada, odsłaniając rośliny. Zjawisko to występuje najsilniej na próchnicznych i torfowych glebach.

Podłużne głębokie rany na pniu - pęknięcia mrozowe. W czasie gwałtownego spadku temperatury o kilkanaście stopni kora szybko kurczy się i pęka, czemu towarzyszy głośny trzask.

Zimowy przegląd

Zimą każdą grupę roślin należy chronić nieco inaczej.

Byliny, rośliny dwuletnie Uzupełniamy rozwianą przez wiatr warstwę ściółki. Wypchnięte na powierzchnię cebule i małe byliny trzeba przysypać kopczykiem ziemi.

Trawnik Starajmy się po nim często nie chodzić, gdy jest przykryty śniegiem. Jeśli jednak na trawie utworzyły się duże zaspy (np. pod płotem), część śniegu należy odgarnąć pod krzewy lub drzewa. Gdy w czasie odwilży na trawie tworzą się kałuże, starajmy się te miejsca szybko odwodnić (np. robiąc rowek, który odprowadzi wodę do ścieżki lub do najbliższego krzewu lub drzewa).

Krzewy i pnącza ciepłolubne Sprawdzajmy, czy osłona z agrowłókniny nie została uszkodzona. Przed ostrymi mrozami warto położyć jej dodatkową warstwę. Usuwamy ją, gdy się ociepli.

Gatunki zimozielone Strzepujmy śnieg, jeśli gałęzie wyginają się do ziemi. W okresie ocieplenia odkształconym okazom można przywrócić formę, związując gałęzie sznurkiem, a połamane równo przyciąć. Po suchej zimie, gdy tylko ziemia rozmarznie, rośliny podlewamy.

Drzewa Pod koniec stycznia bielimy wapnem albo cieniujemy pnie drzew owocowych oraz młode egzemplarze odmian ozdobnych rosnące w nasłonecznionych miejscach, by przedwcześnie się nie rozhartowały. Poobgryzane pnie powinny nas zmobilizować do jak najszybszego założenia osłonek na drzewka.

Niegroźne zmiany

Niektóre występujące zimą zjawiska nie powinny budzić naszego niepokoju.

Barwy ochronne Igły lub liście wielu gatunków z natury zimą przyjmują brązowopurpurowy lub fioletowy odcień. Dzięki temu stają się bardziej odporne na mróz. Wiosną znów się zazielenią.

Więdnięcie liści Liście niektórych roślin, m.in. rododendronów i zimozielonych wiciokrzewów, często zwijają się, by zmniejszyć powierzchnię parowania. U innych gatunków tracą turgor. Wiosną zazwyczaj odzyskują jędrność.

Przedwczesna pobudka Zdarza się, że niektóre rośliny zakwitają w środku zimy. Taki falstart nie szkodzi krokusom i pierwiosnkom, jednak wczesny, żółto kwitnący jaśmin (Jasminum nudiformis) i ogrodowe cyklameny przed kolejnym atakiem mrozu trzeba ciepło okryć.

Wiosenna regeneracja

Duże pęknięcia na pniach jak najwcześniej zasmarujmy pastą ogrodniczą (te małe same zarosną). Z oceną stopnia innych uszkodzeń poczekajmy do maja, dając roślinom czas na regenerację z uśpionych pączków. Dopiero wtedy zetnijmy martwe pędy i usuńmy okazy, które nie są w stanie się zazielenić. Częściowo uszkodzone przez mróz rośliny zasilamy wtedy dodatkową dawką nawozów azotowych. Warto też opryskać ich liście biostymulatorem, np. preparatem Asahi SL, AlgaminoPlant lub gnojówką z pokrzywy, dzięki czemu wytworzą więcej pędów i kwiatów.