Storczyk - sabotek o niezwykłych kwiatach

Niezwykły kształt kwiatów sprawia, że sabotek czasem bywa nawet niesłusznie posądzany o odżywianie się owadami. Warto poznać kilka tajemnic tych storczyków, aby móc cieszyć się w domu pięknie kwitnącymi okazami.

W naturze sabotki (łac. Paphiopedilum) występują w południowo-wschodniej Azji: w Indiach, Birmie, południowych Chinach, Tajlandii, Malezji, Indonezji, Filipinach aż po Nową Gwineę. Można je spotkać zarówno w górach na wysokości 2200 m n.p.m., jak i na nizinach; w wilgotnych lasach, na otwartych przestrzeniach, ale i na skałach. Takie zróżnicowanie występowania ma wpływ na wygląd i wymagania poszczególnych gatunków sabotków.

Zobacz obszerną galerię storczyków

Same liście dają wskazówki, jakie wymagania ma dana roślina i skąd pochodzi. Jeśli są jednolicie zielone, storczyk zazwyczaj wymaga temperatur od umiarkowanych do chłodnych, ponieważ gatunki o takich liściach (albo mieszańce od nich pochodzące) występują w Himalajach na wysokości od 1000 do 2000 m n.p.m. Latem powinniśmy mu zapewnić temperaturę 15-20°C w ciągu dnia i około 13°C w nocy. Natomiast zimą w ciągu dnia powinien mieć 13-15°C i około 9°C w nocy. Te różnice temperatury są niezbędne, żeby roślina zakwitła. W przeciwnym razie nie wyda kwiatów, choć może pięknie się rozrastać.

Pielęgnacja storczyka Orchis

Liście z marmurkowym wzorkiem mówią o upodobaniach do wyższej ciepłoty. Gatunki, które je tworzą, pochodzą z Birmy, Tajlandii lub Borneo, gdzie kwitną nieprzerwanie w ciepłych i wilgotnych lasach bez przechodzenia okresu spoczynku. Ta cecha sprawia, że chętniej zakwitają również w naszych domach i lepiej się w nich czują. W sklepach spotykamy najczęściej tzw. hybrydy, czyli krzyżówki stworzone przez człowieka. Mają one sporo zalet. Odznaczają się zwykle dużymi kwiatami o ciekawej kolorystyce, są odporniejsze na błędy w uprawie i łatwiej aklimatyzują się w domu. Dają hodowcom, zwłaszcza początkującym, sporo satysfakcji, gdyż nie sprawiają dużych kłopotów i łatwo zakwitają.

Kwitnienie sabotków przypada na różne pory roku, zależnie od gatunku. Pęd kwiatowy wyrasta zawsze ze środka rozety liściowej i ma najczęściej jeden kwiat, który długo utrzymuje świeżość, a po przekwitnięciu opada. Niektóre gatunki i hybrydy mają więcej kwiatów ukazujących się równocześnie lub po kolei, dzięki czemu ta urzekająca roślina może kwitnąć czasem prawie przez cały rok!

Kwiaty Paphiopedilum, choć różnorodne pod względem wielkości i kolorystyki, mają podobną budowę. Najbardziej charakterystyczny jest dolny płatek przypominający wydęty balonik lub pantofelek, który pełni funkcję "wabika" zachęcającego owady do zapylenia Warto tu jeszcze raz podkreślić, że zapylającym owadom nic nie grozi ze strony sabotków, inaczej niż w przypadku roślin owadożernych.

Storczyki gruntowe - swojska egzotyka

Podlewając sabotki, powinniśmy uważać, aby w żadnym wypadku nie moczyć liści, a szczególnie wnętrza rozety, ponieważ wyrastające z niej pędy kwiatowe mogą zostać zaatakowane przez choroby. Storczyki te lubią podłoże umiarkowanie wilgotne i przewiewne, a nadmiar wody lub nawozów w doniczce powoduje gnicie korzeni. Od wiosny do wczesnej jesieni nawozimy sabotki raz lub dwa razy w miesiącu dawką nawozu dla orchidei. W pozostałych miesiącach podlewamy je tylko wodą.

Starsze, rozrośnięte egzemplarze można podzielić przy okazji przesadzania, najlepiej wiosną. Czasem kępa kłączy sama dzieli się na mniejsze części przy wyjęciu z doniczki. W przesadzaniu warto jednak zachować umiar. Sabotki nie ukorzeniają się najłatwiej. Lepiej mieć jeden czy dwa ładne i zdrowe okazy niż pięć wątłych i słabowitych. Podłoże na bazie kory sosnowej powinno zawierać dodatek liści bukowych, perlitu, węgla drzewnego i domieszkę np. dolomitu dla roślin wapniolubnych. Na dno doniczki sypiemy drenaż, np. z keramzytu lub styropianu.

Sabotki bardzo lubią towarzystwo. Rosnąc w grupie innych storczyków, wytwarzają specyficzny mikroklimat, w którym czują się najlepiej.