Czarujące ostróżki
Błękitne, białe i różowe strzeliste kwiatostany ostróżek zdobią i ożywiają rabaty latem. Oryginalny kolor kwiatów zdały się zapożyczyć wprost ze skrawka nieba lub świata szlachetnych minerałów
Ostróżki (Delphinium) to bardzo liczny rodzaj, który obejmuje około 350 gatunków występujących w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej. Większość z nich to górskie byliny, choć zdarzają się gatunki jednoroczne i dwuletnie. Szczególnie wielkie bogactwo gatunków występuje w Kalifornii i zachodnich Chinach. Majestatyczne i szykowne ostróżki zakwitają wczesnym latem (w czerwcu i lipcu), a także ponownie wczesną jesienią, jeżeli w porę usuniemy przekwitłe pędy. Ich strzeliste kwiatostany zwracają uwagę nie tylko oryginalną formą, lecz także bogatą i intensywną kolorystyką. U ostróżek znajdziemy całą gamę rzadko spotykanych wśród roślin odcieni koloru niebieskiego: świetlistych błękitów, kobaltu, szafiru, ultramaryny oraz fioletów - od głębokich po fiołkowe i lawendowe. Zachwycają też odmiany białe i pasteloworóżowe. U niektórych gatunków zdarzają się nawet kwiaty barwy ognistej czerwieni lub żółci.
Kwiaty ostróżek często są dwubarwne dzięki wewnętrznemu okółkowi krótkich płatków, który tworzy tzw. oczko - białe, czarne albo brązowe. Każdy z nich ma również ostrogę, w której kryje się przywabiający owady nektar. Warto pamiętać, że ostróżki, choć piękne, podobnie jak ich bliscy krewniacy tojady są trujące.
Z Niemiec i Nowej Zelandii
Pomimo wielkiego bogactwa dzikich gatunków w ogrodach najczęściej uprawia się mieszańce - odmiany ostróżki ogrodowej (Delphinium x cultorum), gdyż są najefektowniejsze. Swą okazałą, strzelistą sylwetką i niezwykłą kolorystyką w ogóle nie przypominają skromniej wyglądających gatunków wyjściowych. Odmiany tworzone przez licznych hodowców na całym świecie najczęściej zalicza się do grup, które obejmują szerokie spektrum kolorów, lecz różnią się pomiędzy sobą siłą wzrostu, pokrojem i formą kwiatów.
Do najpopularniejszych należą wyhodowane w USA odmiany z grupy Pacific (Pacific Giants) odznaczające się najpokaźniejszym wzrostem (do 180 cm), słabo rozgałęzionym kwiatostanem i dużymi półpełnymi kwiatami. W handlu obecnie bywa 'Astolat' o kwiatach różowych z czarnym oczkiem, ciemnofioletowa z czarnym oczkiem 'Black Knight' i 'King Arthur', śnieżnobiała 'Galahad', jasnoniebieska z białym oczkiem 'Summer Skies' oraz niebieska z białym oczkiem 'Blue Bird'. Odmiany z tej grupy można rozmnażać z nasion, choć rośliny potomne mogą się różnić od matecznych.Do ogrodowej klasyki zaliczane są niemieckie ostróżki z grupy Elatum (do 180 cm), takie jak jasnoniebieska 'Ariel', jasnoniebieska z białym oczkiem 'Berghimmel', 'Blauwal' o kwiatach ciemnoniebieskich z czarnym oczkiem i wczesna, niebiesko-różowa 'Overtüre'.
Bardzo wartościowe są odmiany z grupy New Millennium Series pochodzące z upraw nowozelandzkich. Te zdrowe i silnie rosnące rośliny wytwarzają mocne pędy (160 cm) i duże kwiaty. W Polsce na rynku znajdziemy odmianę 'Dusky Maidens' o kwiatach pełnych z brązowym oczkiem, fioletową półpełną 'Misty Mauves', pełną różową 'Sweethearts', białą pełną 'Double Innocence', a także 'Green Twist' (białą pełną z zielonym środkiem) i intensywnie fioletową z białym oczkiem 'Purple Passion'.
Na rabatach oraz w donicach na tarasie doskonale sprawdzają się niższe odmiany z grupy Excalibur (Magic Fountains Series). Osiągają one wysokość 60-90 cm. Najbardziej popularne to śnieżnobiała 'Pure White', 'Light Blue White Bee' - jasnoniebieska z białym oczkiem, ciemna fioletowo-niebieska z czarnym oczkiem 'Dark Blue Black Bee', ciemna fioletowo-niebieska z białym oczkiem 'Dark Blue White Bee' i 'Lilac Rose White Bee' o kwiatach różowo-liliowych z białym oczkiem.
Wdzięczne i delikatne
Wygląd najbardziej zbliżony do dzikich gatunków mają odmiany z grupy Belladonna. Tworzą niższe (60-130 cm), zwarte i silnie rozgałęzione kępy. Dzięki licznym kwiatostanom kwitną dłużej, a ich pojedyncze kwiaty są delikatne i pełne naturalnego wdzięku. Kwitną w maju i czerwcu, a potem ponownie jesienią. Do najbardziej popularnych należą: czysto biała 'Casablanca', jasnoniebieska z białym oczkiem 'Capri', 'Cliveden Beauty' o dużych niebieskich kwiatach z białym oczkiem oraz 'Lamartine' - biała z brązowym oczkiem. Najwyższą odmianą z tej grupy jest 'Völkerfrieden' (dorasta do około 170 cm), która obficie powtarza kwitnienie jesienią, a jej płatki mają kolor ultramaryny. Delphinium x ruysii 'Pink Sensation', zbliżona wyglądem do odmian z grupy Belladonna, ma oryginalne, różowe kwiaty.
Na rabatach
Entuzjaści bylin od dawna uważają, że kwitnienie ostróżek to jeden z najwspanialszych momentów lata w ogrodach. Ich smukłe kwiatostany o ciekawych kolorach ożywiają rabaty i doskonale pasują do kompozycji o różnym charakterze. Te piękne rośliny lubią towarzystwo i prezentują się najlepiej w otoczeniu innych bylin. Wspaniale wyglądają zarówno w bujnych wiejskich ogródkach (obok malw, floksów, nawłoci), jak i na wymuskanych rabatach w stylu angielskim. Swymi barwami urozmaicają także ascetyczne nowoczesne kompozycje z traw ozdobnych. Sadzone w powtarzających się grupach nadadzą kompozycjom rytm. Dzięki połączeniu ostróżek z dużą ilością innych bylin będziemy mogli utworzyć piękne zestawienia, które pozostaną efektowne także po przekwitnięciu tych wyrazistych roślin. Przed ostróżkami i pomiędzy nimi warto zatem sadzić niższe rośliny, np. kępy piwonii, krwawniki, złocienie, dzwonki brzoskwiniolistne, szałwię omszoną, przywrotniki, łubiny czy pięknie kontrastujące z ostróżkami odmiany maków wschodnich oraz lilii. Dobrym towarzystwem dla ostróżek będą zakwitające po nich rudbekie, floksy oraz dalie. Ostróżki chyba jednak najbardziej efektownie wyglądają na mieszanych rabatach z różami, którym towarzyszą bodziszki, lawenda, szałwia lekarska, kocimiętka Faassena i czyściec wełnisty o szarym ulistnieniu. Intensywny kolor kwiatów ostróżek idealnie będzie się odcinać od tła z ciemnych krzewów - perukowca 'Royal Purple', pęcherznicy 'Diabolo' czy czerwonolistnych odmian berberysów. Gatunki ostróżek o drobnych kwiatach i bardziej naturalnym wyglądzie z powodzeniem można sadzić w dużych alpinariach i na naturalistycznych rabatach.
Co lubią
Ostróżki najlepiej się czują na stanowiskach w pełni nasłonecznionych. Preferują glebę o odczynie neutralnym lub lekko kwaśnym. Podłoże, w którym rosną, powinno być żyzne, spulchnione i przepuszczalne, a latem umiarkowanie wilgotne (gdy jest sucho, wymagają podlewania). Warto zadbać o dobry drenaż, bo nadmiar wody zimą, w okresie spoczynku roślin, bywa przyczyną zamierania ostróżek. Zasilane co roku obornikiem lub kompostem w jednym miejscu mogą pozostawać przez wiele lat. Głównymi wrogami ostróżek są ślimaki (pomrowiki) oraz grzyb mączniak.
Wysokie odmiany ostróżek, szczególnie te z grupy Pacific o dużych i ciężkich kwiatostanach, są podatne na wyłamywanie przez wiatr i deszcz, dlatego wymagają podpierania tyczkami. Wokół rozwijających się roślin najlepiej wbić kilka drewnianych lub bambusowych tyczek i okręcić je sznurkiem, który stworzy rodzaj sieci zapewniającej oparcie dla szybko rosnących pędów. Ostróżki niestety nie kwitną długo (każdy kwiatostan od 10 do 14 dni), lecz gdy szybko zetniemy przekwitłe pędy (10 cm nad ziemią), pod koniec lata prawdopodobnie znów będziemy mogli się cieszyć widokiem znajomych kwiatów.
Rozmnażanie
Ogrodowe odmiany ostróżek, szczególnie z grup Belladonna i Elatum, najlepiej mnożyć przez podział wczesną wiosną (nie później niż do kwietnia), oddzielając sadzonki z jednym oczkiem. Odmiany z grupy Pacific i Belladonna można rozmnażać także przez wysiew, zaraz po zebraniu nasion lub na wiosnę.Nasiona ostróżek szybko tracą żywotność, dlatego należy je przechowywać w lodówce w zamkniętych pojemnikach w temperaturze 4 st. C. Wysiewamy je do skrzynek z wilgotnym podłożem, przykrywając cienką warstwą kompostu zmieszanego z piaskiem. Gleba musi być stale wilgotna; kiełkowanie trwa od jednego do czterech tygodni. Rośliny wysiewane na przedwiośniu mogą zakwitnąć w tym samym sezonie, ale dopiero w sierpniu lub we wrześniu. W następnym roku będą jednak znacznie wyższe i wydadzą kwiaty już na początku lata.
Kwiaty ostróżek często są dwubarwne dzięki wewnętrznemu okółkowi krótkich płatków, który tworzy tzw. oczko - białe, czarne albo brązowe. Każdy z nich ma również ostrogę, w której kryje się przywabiający owady nektar. Warto pamiętać, że ostróżki, choć piękne, podobnie jak ich bliscy krewniacy tojady są trujące.
Z Niemiec i Nowej Zelandii
Pomimo wielkiego bogactwa dzikich gatunków w ogrodach najczęściej uprawia się mieszańce - odmiany ostróżki ogrodowej (Delphinium x cultorum), gdyż są najefektowniejsze. Swą okazałą, strzelistą sylwetką i niezwykłą kolorystyką w ogóle nie przypominają skromniej wyglądających gatunków wyjściowych. Odmiany tworzone przez licznych hodowców na całym świecie najczęściej zalicza się do grup, które obejmują szerokie spektrum kolorów, lecz różnią się pomiędzy sobą siłą wzrostu, pokrojem i formą kwiatów.
Do najpopularniejszych należą wyhodowane w USA odmiany z grupy Pacific (Pacific Giants) odznaczające się najpokaźniejszym wzrostem (do 180 cm), słabo rozgałęzionym kwiatostanem i dużymi półpełnymi kwiatami. W handlu obecnie bywa 'Astolat' o kwiatach różowych z czarnym oczkiem, ciemnofioletowa z czarnym oczkiem 'Black Knight' i 'King Arthur', śnieżnobiała 'Galahad', jasnoniebieska z białym oczkiem 'Summer Skies' oraz niebieska z białym oczkiem 'Blue Bird'. Odmiany z tej grupy można rozmnażać z nasion, choć rośliny potomne mogą się różnić od matecznych.Do ogrodowej klasyki zaliczane są niemieckie ostróżki z grupy Elatum (do 180 cm), takie jak jasnoniebieska 'Ariel', jasnoniebieska z białym oczkiem 'Berghimmel', 'Blauwal' o kwiatach ciemnoniebieskich z czarnym oczkiem i wczesna, niebiesko-różowa 'Overtüre'.
Bardzo wartościowe są odmiany z grupy New Millennium Series pochodzące z upraw nowozelandzkich. Te zdrowe i silnie rosnące rośliny wytwarzają mocne pędy (160 cm) i duże kwiaty. W Polsce na rynku znajdziemy odmianę 'Dusky Maidens' o kwiatach pełnych z brązowym oczkiem, fioletową półpełną 'Misty Mauves', pełną różową 'Sweethearts', białą pełną 'Double Innocence', a także 'Green Twist' (białą pełną z zielonym środkiem) i intensywnie fioletową z białym oczkiem 'Purple Passion'.
Na rabatach oraz w donicach na tarasie doskonale sprawdzają się niższe odmiany z grupy Excalibur (Magic Fountains Series). Osiągają one wysokość 60-90 cm. Najbardziej popularne to śnieżnobiała 'Pure White', 'Light Blue White Bee' - jasnoniebieska z białym oczkiem, ciemna fioletowo-niebieska z czarnym oczkiem 'Dark Blue Black Bee', ciemna fioletowo-niebieska z białym oczkiem 'Dark Blue White Bee' i 'Lilac Rose White Bee' o kwiatach różowo-liliowych z białym oczkiem.
Wdzięczne i delikatne
Wygląd najbardziej zbliżony do dzikich gatunków mają odmiany z grupy Belladonna. Tworzą niższe (60-130 cm), zwarte i silnie rozgałęzione kępy. Dzięki licznym kwiatostanom kwitną dłużej, a ich pojedyncze kwiaty są delikatne i pełne naturalnego wdzięku. Kwitną w maju i czerwcu, a potem ponownie jesienią. Do najbardziej popularnych należą: czysto biała 'Casablanca', jasnoniebieska z białym oczkiem 'Capri', 'Cliveden Beauty' o dużych niebieskich kwiatach z białym oczkiem oraz 'Lamartine' - biała z brązowym oczkiem. Najwyższą odmianą z tej grupy jest 'Völkerfrieden' (dorasta do około 170 cm), która obficie powtarza kwitnienie jesienią, a jej płatki mają kolor ultramaryny. Delphinium x ruysii 'Pink Sensation', zbliżona wyglądem do odmian z grupy Belladonna, ma oryginalne, różowe kwiaty.
Na rabatach
Entuzjaści bylin od dawna uważają, że kwitnienie ostróżek to jeden z najwspanialszych momentów lata w ogrodach. Ich smukłe kwiatostany o ciekawych kolorach ożywiają rabaty i doskonale pasują do kompozycji o różnym charakterze. Te piękne rośliny lubią towarzystwo i prezentują się najlepiej w otoczeniu innych bylin. Wspaniale wyglądają zarówno w bujnych wiejskich ogródkach (obok malw, floksów, nawłoci), jak i na wymuskanych rabatach w stylu angielskim. Swymi barwami urozmaicają także ascetyczne nowoczesne kompozycje z traw ozdobnych. Sadzone w powtarzających się grupach nadadzą kompozycjom rytm. Dzięki połączeniu ostróżek z dużą ilością innych bylin będziemy mogli utworzyć piękne zestawienia, które pozostaną efektowne także po przekwitnięciu tych wyrazistych roślin. Przed ostróżkami i pomiędzy nimi warto zatem sadzić niższe rośliny, np. kępy piwonii, krwawniki, złocienie, dzwonki brzoskwiniolistne, szałwię omszoną, przywrotniki, łubiny czy pięknie kontrastujące z ostróżkami odmiany maków wschodnich oraz lilii. Dobrym towarzystwem dla ostróżek będą zakwitające po nich rudbekie, floksy oraz dalie. Ostróżki chyba jednak najbardziej efektownie wyglądają na mieszanych rabatach z różami, którym towarzyszą bodziszki, lawenda, szałwia lekarska, kocimiętka Faassena i czyściec wełnisty o szarym ulistnieniu. Intensywny kolor kwiatów ostróżek idealnie będzie się odcinać od tła z ciemnych krzewów - perukowca 'Royal Purple', pęcherznicy 'Diabolo' czy czerwonolistnych odmian berberysów. Gatunki ostróżek o drobnych kwiatach i bardziej naturalnym wyglądzie z powodzeniem można sadzić w dużych alpinariach i na naturalistycznych rabatach.
Co lubią
Ostróżki najlepiej się czują na stanowiskach w pełni nasłonecznionych. Preferują glebę o odczynie neutralnym lub lekko kwaśnym. Podłoże, w którym rosną, powinno być żyzne, spulchnione i przepuszczalne, a latem umiarkowanie wilgotne (gdy jest sucho, wymagają podlewania). Warto zadbać o dobry drenaż, bo nadmiar wody zimą, w okresie spoczynku roślin, bywa przyczyną zamierania ostróżek. Zasilane co roku obornikiem lub kompostem w jednym miejscu mogą pozostawać przez wiele lat. Głównymi wrogami ostróżek są ślimaki (pomrowiki) oraz grzyb mączniak.
Wysokie odmiany ostróżek, szczególnie te z grupy Pacific o dużych i ciężkich kwiatostanach, są podatne na wyłamywanie przez wiatr i deszcz, dlatego wymagają podpierania tyczkami. Wokół rozwijających się roślin najlepiej wbić kilka drewnianych lub bambusowych tyczek i okręcić je sznurkiem, który stworzy rodzaj sieci zapewniającej oparcie dla szybko rosnących pędów. Ostróżki niestety nie kwitną długo (każdy kwiatostan od 10 do 14 dni), lecz gdy szybko zetniemy przekwitłe pędy (10 cm nad ziemią), pod koniec lata prawdopodobnie znów będziemy mogli się cieszyć widokiem znajomych kwiatów.
Rozmnażanie
Ogrodowe odmiany ostróżek, szczególnie z grup Belladonna i Elatum, najlepiej mnożyć przez podział wczesną wiosną (nie później niż do kwietnia), oddzielając sadzonki z jednym oczkiem. Odmiany z grupy Pacific i Belladonna można rozmnażać także przez wysiew, zaraz po zebraniu nasion lub na wiosnę.Nasiona ostróżek szybko tracą żywotność, dlatego należy je przechowywać w lodówce w zamkniętych pojemnikach w temperaturze 4 st. C. Wysiewamy je do skrzynek z wilgotnym podłożem, przykrywając cienką warstwą kompostu zmieszanego z piaskiem. Gleba musi być stale wilgotna; kiełkowanie trwa od jednego do czterech tygodni. Rośliny wysiewane na przedwiośniu mogą zakwitnąć w tym samym sezonie, ale dopiero w sierpniu lub we wrześniu. W następnym roku będą jednak znacznie wyższe i wydadzą kwiaty już na początku lata.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o ogrodach: encyklopedia roślin, porady ekspertów, zdjęcia pięknych ogrodów w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>- Więcej o:
- donice z kwiatami
- rabata
