Loggia czyli anty... balkon
Loggie - nazywane również balkonami wnękowymi - nie są często projektowane w domach jednorodzinnych. Przesunięcie ściany odgradzającej loggię od pomieszczenia zmniejsza bowiem jego powierzchnię, a także stwarza problemy przy wykonywaniu stropu nad niższą kondygnacją.
Loggie budowane są głównie w domach piętrowych, na jednej lub obu kondygnacjach (jedna nad drugą). Ich długość może ograniczać się tylko do jednego pomieszczenia lub sięgać przez całą szerokość budynku. Loggia może być również poszerzona o wystający poza obrys budynku balkon, co pozwala na zmniejszenie strat w powierzchni mieszkalnej.
Usytuowanie loggii oraz jej wymiary mają istotny wpływ na konstrukcję i sposób ocieplenia podłogi i ścian bocznych.
Ocieplenie ścian wnęki
Jeśli ściany okalające loggię osłaniają pomieszczenia ogrzewane, muszą mieć dobrą ciepłochronność. Ocieplenie układa się na nich w taki sam sposób jak na pozostałych ścianach - najczęściej w systemie BSO, czyli przy użyciu styropianu lub wełny mineralnej, przyklejonych do podłoża i pokrytych tynkiem cienkowarstwowym.
Boczne ściany wnęki należy ocieplać także wtedy, gdy nie stykają się one z ogrzewanymi pomieszczeniami, a jedynie pełnią funkcję osłony loggii - zapobiega to powstawaniu mostka cieplnego na ich połączeniu ze ścianą frontową. Dla zachowania ciągłości elewacji ocieplenie układa się również na słupach narożnych, gdzie stanowi ono warstwę wyrównującą, pozwalającą na zlicowanie powierzchni tynku.
Oczywiście jakiekolwiek ocieplenie ścian loggii nie jest konieczne, jeśli ściany budowane są jako jednowarstwowe, na przykład z grubych bloczków betonu komórkowego lub ceramiki poryzowanej.
Konstrukcja płyty
Płyta loggii traktowana jest jako konstrukcja stropowa oparta na murach nośnych, a czasem na słupach. Projektuje ją uprawniony konstruktor budowlany, który uwzględnia przy tym rozpiętość i obciążenia użytkowe.
Przy projektowaniu szczególną uwagę należy zwrócić na zachowanie odpowiedniego poziomu nośnej płyty loggii w stosunku do wysokości podłogi w pomieszczeniu, z którego będzie się na nią wychodzić - ważne, by uwzględnić przy tym niezbędne warstwy ociepleniowe i wykończeniowe. Można przyjąć, że całkowicie wykończona powierzchnia podłogi loggii powinna znajdować się o 3-5 cm poniżej posadzki w pomieszczeniu. Zapobiegnie to ewentualnym przeciekom wody, a także ułatwi zamontowanie drzwi balkonowych.
Ze względu na zastosowany sposób ocieplenia, płyty nośne loggii mogą być:
- z ociepleniem brzegowym na styku ze ścianą nośną. To rozwiązanie może być stosowane jedynie wówczas, gdy loggia zaprojektowana jest na dwóch kondygnacjach. Płyta stropowa opiera się wtedy na ścianach bocznych, a na czołowej ścianie wnęki umieszcza się ocieplenie przechodzące przez grubość stropu. Najlepiej zastosować tu specjalne łączniki zbrojeniowe z ociepleniem, takie same, jakich używa się do połączenia płyt balkonowych ze stropem.
Uwaga! Jeśli ściany domu są trójwarstwowe, płyty nie wolno opierać na warstwie elewacyjnej, gdyż nie wytrzyma ona takiego obciążenia;
- ocieplone na całej powierzchni. To rozwiązanie trzeba zastosować, jeśli loggia znajduje się nad pomieszczeniem ogrzewanym. Ponieważ grubość ocieplenia nie powinna być mniejsza niż 10 cm, a grubość jastrychu - niż 4-5 cm, to płyta stropowa loggii powinna być o ok. 15 cm cieńsza niż strop w pozostałej części domu.
Problem ten dość łatwo rozwiązać, jeśli stropy budowane są jako gęstożebrowe, nas przykład typu teriva lub z prefabrykowanych płyt kanałowych. Ich grubość wynosi 24-26 cm, zatem wylanie monolitycznej płyty loggii o grubości ok. 10 cm pozwoli na uzyskanie wymaganej różnicy poziomów. Jeśli jednak stropy wykonane są jako monolityczne, o grubości nieprzekraczającej 15-16 cm, uzyskanie różnicy poziomów wymagać będzie obniżenia płyty podłogowej, co spowoduje powstanie uskoku na suficie znajdującego się poniżej pomieszczenia.
Warstwa po warstwie
Bardzo ważne jest też właściwe wykonanie izolacji przeciwwodnej płyty podłogowej loggii, gdyż właśnie przecieki są najczęstszą usterką pojawiającą się na balkonach i tarasach. Oprócz zabezpieczenia samej płyty, trzeba też zadbać o uszczelnienie jej styku ze ścianą budynku.
Spadek płyty. Płytę podłogową należy ukształtować tak, by była pochylona o 1,5-2% w kierunku krawędzi loggii. Można taki spadek uformować od razu, podczas wylewania płyty stropowej. Można to osiągnąć, układając w ustalonych odstępach łaty pomocnicze o różnych wysokościach. Przed stwardnieniem betonu łaty pomocnicze usuwa się, a całą powierzchnię zaciera na gładko drobnoziarnistym betonem.
Lepszym rozwiązaniem jest ukształtowanie spadku z dodatkowej warstwy wylewki betonowej. Jej grubość w najcieńszym miejscu (przy krawędzi) nie powinna być mniejsza niż 3 cm.
Izolacja przeciwwodna. Następną warstwą jest izolacja przeciwwodna - może być wykonana w tradycyjny sposób: z dwóch warstw papy podkładowej na lepiku. Stosując izolacje papowe, trzeba pamiętać, że nie wolno sklejać ich ze sobą, ale należy rozsypać na pierwszej warstwie podsypkę poślizgową z drobnego piasku lub talku.
Lepszym rozwiązaniem jest zastąpienie wierzchniej warstwy papy folią wytłaczaną (tzw. kubełkową). Dzięki przetłoczeniom pomiędzy warstwami izolacyjnymi tworzy się wolna przestrzeń umożliwiająca swobodny odpływ wody w razie nieszczelności w pierwszej warstwie oraz wentylację.
Usytuowanie loggii oraz jej wymiary mają istotny wpływ na konstrukcję i sposób ocieplenia podłogi i ścian bocznych.
Ocieplenie ścian wnęki
Jeśli ściany okalające loggię osłaniają pomieszczenia ogrzewane, muszą mieć dobrą ciepłochronność. Ocieplenie układa się na nich w taki sam sposób jak na pozostałych ścianach - najczęściej w systemie BSO, czyli przy użyciu styropianu lub wełny mineralnej, przyklejonych do podłoża i pokrytych tynkiem cienkowarstwowym.
Boczne ściany wnęki należy ocieplać także wtedy, gdy nie stykają się one z ogrzewanymi pomieszczeniami, a jedynie pełnią funkcję osłony loggii - zapobiega to powstawaniu mostka cieplnego na ich połączeniu ze ścianą frontową. Dla zachowania ciągłości elewacji ocieplenie układa się również na słupach narożnych, gdzie stanowi ono warstwę wyrównującą, pozwalającą na zlicowanie powierzchni tynku.
Oczywiście jakiekolwiek ocieplenie ścian loggii nie jest konieczne, jeśli ściany budowane są jako jednowarstwowe, na przykład z grubych bloczków betonu komórkowego lub ceramiki poryzowanej.
Konstrukcja płyty
Płyta loggii traktowana jest jako konstrukcja stropowa oparta na murach nośnych, a czasem na słupach. Projektuje ją uprawniony konstruktor budowlany, który uwzględnia przy tym rozpiętość i obciążenia użytkowe.
Przy projektowaniu szczególną uwagę należy zwrócić na zachowanie odpowiedniego poziomu nośnej płyty loggii w stosunku do wysokości podłogi w pomieszczeniu, z którego będzie się na nią wychodzić - ważne, by uwzględnić przy tym niezbędne warstwy ociepleniowe i wykończeniowe. Można przyjąć, że całkowicie wykończona powierzchnia podłogi loggii powinna znajdować się o 3-5 cm poniżej posadzki w pomieszczeniu. Zapobiegnie to ewentualnym przeciekom wody, a także ułatwi zamontowanie drzwi balkonowych.
Ze względu na zastosowany sposób ocieplenia, płyty nośne loggii mogą być:
- z ociepleniem brzegowym na styku ze ścianą nośną. To rozwiązanie może być stosowane jedynie wówczas, gdy loggia zaprojektowana jest na dwóch kondygnacjach. Płyta stropowa opiera się wtedy na ścianach bocznych, a na czołowej ścianie wnęki umieszcza się ocieplenie przechodzące przez grubość stropu. Najlepiej zastosować tu specjalne łączniki zbrojeniowe z ociepleniem, takie same, jakich używa się do połączenia płyt balkonowych ze stropem.
Uwaga! Jeśli ściany domu są trójwarstwowe, płyty nie wolno opierać na warstwie elewacyjnej, gdyż nie wytrzyma ona takiego obciążenia;
- ocieplone na całej powierzchni. To rozwiązanie trzeba zastosować, jeśli loggia znajduje się nad pomieszczeniem ogrzewanym. Ponieważ grubość ocieplenia nie powinna być mniejsza niż 10 cm, a grubość jastrychu - niż 4-5 cm, to płyta stropowa loggii powinna być o ok. 15 cm cieńsza niż strop w pozostałej części domu.
Problem ten dość łatwo rozwiązać, jeśli stropy budowane są jako gęstożebrowe, nas przykład typu teriva lub z prefabrykowanych płyt kanałowych. Ich grubość wynosi 24-26 cm, zatem wylanie monolitycznej płyty loggii o grubości ok. 10 cm pozwoli na uzyskanie wymaganej różnicy poziomów. Jeśli jednak stropy wykonane są jako monolityczne, o grubości nieprzekraczającej 15-16 cm, uzyskanie różnicy poziomów wymagać będzie obniżenia płyty podłogowej, co spowoduje powstanie uskoku na suficie znajdującego się poniżej pomieszczenia.
Warstwa po warstwie
Bardzo ważne jest też właściwe wykonanie izolacji przeciwwodnej płyty podłogowej loggii, gdyż właśnie przecieki są najczęstszą usterką pojawiającą się na balkonach i tarasach. Oprócz zabezpieczenia samej płyty, trzeba też zadbać o uszczelnienie jej styku ze ścianą budynku.
Spadek płyty. Płytę podłogową należy ukształtować tak, by była pochylona o 1,5-2% w kierunku krawędzi loggii. Można taki spadek uformować od razu, podczas wylewania płyty stropowej. Można to osiągnąć, układając w ustalonych odstępach łaty pomocnicze o różnych wysokościach. Przed stwardnieniem betonu łaty pomocnicze usuwa się, a całą powierzchnię zaciera na gładko drobnoziarnistym betonem.
Lepszym rozwiązaniem jest ukształtowanie spadku z dodatkowej warstwy wylewki betonowej. Jej grubość w najcieńszym miejscu (przy krawędzi) nie powinna być mniejsza niż 3 cm.
Izolacja przeciwwodna. Następną warstwą jest izolacja przeciwwodna - może być wykonana w tradycyjny sposób: z dwóch warstw papy podkładowej na lepiku. Stosując izolacje papowe, trzeba pamiętać, że nie wolno sklejać ich ze sobą, ale należy rozsypać na pierwszej warstwie podsypkę poślizgową z drobnego piasku lub talku.
Lepszym rozwiązaniem jest zastąpienie wierzchniej warstwy papy folią wytłaczaną (tzw. kubełkową). Dzięki przetłoczeniom pomiędzy warstwami izolacyjnymi tworzy się wolna przestrzeń umożliwiająca swobodny odpływ wody w razie nieszczelności w pierwszej warstwie oraz wentylację.
Papy lub folie izolacyjne powinny być wywinięte na ścianę domy na około 20 cm. W miejscu styku płyty loggii ze ścianą należy utworzyć zaokrągloną fasetę, co zapobiegnie uszkodzeniu izolacji w miejscu jej zagięcia. Na krawędzi loggii (pod izolacją przeciwwodną) umieszcza się fartuchy z blachy powlekanej, zapobiegające podciekaniu wody na ściany. Fartuchy te powinny być wysunięte o 3-5 cm poza lico ściany, co ograniczy powstawanie zacieków na elewacji.
Z ociepleniem lub bez. Jeśli płyta loggii nie będzie ocieplona, izolacja przeciwwodna musi być osłonięta wylewką cementową o grubości 4-5 cm i wzmocniona siatką zbrojeniową. Wylewkę przygotowuje się z kruszywa o uziarnieniu do 8 mm i cementu w ilości 400 kg na 1 m3 zaprawy. Jej konsystencja powinna być plastyczna; zbyt rzadka może spowodować rozwarstwienie się składników i znaczne zmniejszenie wytrzymałości.
Jeśli płyta ma być ocieplona, na izolacji przeciwwodnej układa się płyty ze styropianu odmiany EPS 100 lub z polistyrenu ekstrudowanego o grubości przynajmniej 10 cm, a następnie przykrywa je warstwą dociskową - w taki sam sposób, jak na płycie nieocieplonej.
Kiedy beton stwardnieje, wokół krawędzi tarasu należy zamocować obróbkę blacharską, która będzie osłaniać brzegi ocieplenia i płytę dociskową. Przed ułożeniem płytek, jastrych trzeba pokryć izolacją przeciwwodna z tzw. płynnej folii.
Układanie płytek. Niezależnie od rodzaju płytek ceramicznych - czy są z terakoty, gresu, czy klinkieru - przykleja się je w ten sam sposób. Można do tego używać wyłącznie zapraw klejowych elastycznych oraz specjalnych elastycznych zapraw do spoinowania. Płytki powinny być kładzione metodą "mokre na mokre", czyli poprzez nałożenie zaprawy klejowej na płytkę i podłoże. Dzięki temu w warstwie klejowej nie tworzą się wolne przestrzenie, w których mogłaby gromadzić się woda. Szerokość fugi nie powinna być mniejsza niż 2% długości boku płytki, a na silnie nasłonecznionych loggiach - nawet 3%.
Czym izolować
Materiały, z których robi się izolację przeciwwodną, muszą mieć dużą wytrzymałość mechaniczną i być odporne na stałe zawilgocenie oraz elastyczne - w przeciwnym razie obciążone posadzką nie mogłyby się swobodnie rozciągać pod wpływem zmian temperatury. Mogą to być:
- papy podkładowe - stosowane najczęściej; do izolacji loggii najlepiej nadają się papy na osnowie poliestrowej, powlekane modyfikowanym asfaltem o gramaturze powyżej 150 g/m2. Układa się je zawsze w dwóch warstwach, przedzielonych podsypką z drobnego piasku lub wkładką z folii polietylenowej. Papę należy kłaść na równym, pozbawionym ostrych wypukłości podłożu. Można ją do niego przykleić lepikiem lub sklejać tylko na zakładach (o szerokości co najmniej 10 cm);
- folie płaskie i wytłaczane - produkowane z polietylenu o wysokiej gęstości (HDPE); są coraz częściej stosowane zamiast izolacji papowych. Są od nich bardziej elastyczne, a z czasem nie ulegają sklejeniu ze sobą (utrzymują poślizg). Folie wytłaczane - oprócz ochrony przed przenikaniem wody - umożliwiają również szybkie odprowadzenie ewentualnych przecieków i wentylację przestrzeni pod pokryciem. Folie łączy się na zakład i uszczelnia samoprzylepną taśmą. Folie płaskie mogą mieć powłokę bitumiczno-kauczukową umożliwiającą bezpośrednie przyklejenie jej do podłoża;
- masy uszczelniające - "płynne folie", na bazie żywic polimerowych, cementu lub modyfikowanych asfaltów; tworzą szczelne bezspoinowe powłoki. Nakłada się je na betonowe podłoże w dwóch warstwach o łącznej grubości 2-4 mm, za pomocą pędzla lub pacy. Niektóre powłoki wymagają ułożenia dodatkowego zbrojenia z siatki polipropylenowej. Ich zaletą jest możliwość nakładania na wilgotne podłoże i możliwość przyklejania na tę samą masę płytek ceramicznych.
Balustrada
Zewnętrzna krawędź loggii musi być zabezpieczona balustradą chroniącą przed upadkiem z wysokości. Jeśli rozpiętość loggii nie przekracza 3 m, najprościej zamontować balustradę wyłącznie do boków wnęki, bez mocowania jej do podłogi. Można też cześć wsporników balustrady oprzeć na podłodze, a część - wygiąć w taki sposób, by zamocować je do wierzchu ściany (pod loggią). Dzięki temu nie uszkodzi się izolacji przeciwwodnej pod posadzką.
Materiał użyty do wykonania balustrady powinien być na tyle sztywny, by wytrzymać napór opierających się o nią osób. Do wykonania barierki można użyć rur stalowych zwykłych lub ze stali nierdzewnej o średnicy co najmniej 50 mm. Wypełnienie można zrobić z dowolnych materiałów (drewna, szkła, metalu) pasujących do stylistyki budynku.
Z ociepleniem lub bez. Jeśli płyta loggii nie będzie ocieplona, izolacja przeciwwodna musi być osłonięta wylewką cementową o grubości 4-5 cm i wzmocniona siatką zbrojeniową. Wylewkę przygotowuje się z kruszywa o uziarnieniu do 8 mm i cementu w ilości 400 kg na 1 m3 zaprawy. Jej konsystencja powinna być plastyczna; zbyt rzadka może spowodować rozwarstwienie się składników i znaczne zmniejszenie wytrzymałości.
Jeśli płyta ma być ocieplona, na izolacji przeciwwodnej układa się płyty ze styropianu odmiany EPS 100 lub z polistyrenu ekstrudowanego o grubości przynajmniej 10 cm, a następnie przykrywa je warstwą dociskową - w taki sam sposób, jak na płycie nieocieplonej.
Kiedy beton stwardnieje, wokół krawędzi tarasu należy zamocować obróbkę blacharską, która będzie osłaniać brzegi ocieplenia i płytę dociskową. Przed ułożeniem płytek, jastrych trzeba pokryć izolacją przeciwwodna z tzw. płynnej folii.
Układanie płytek. Niezależnie od rodzaju płytek ceramicznych - czy są z terakoty, gresu, czy klinkieru - przykleja się je w ten sam sposób. Można do tego używać wyłącznie zapraw klejowych elastycznych oraz specjalnych elastycznych zapraw do spoinowania. Płytki powinny być kładzione metodą "mokre na mokre", czyli poprzez nałożenie zaprawy klejowej na płytkę i podłoże. Dzięki temu w warstwie klejowej nie tworzą się wolne przestrzenie, w których mogłaby gromadzić się woda. Szerokość fugi nie powinna być mniejsza niż 2% długości boku płytki, a na silnie nasłonecznionych loggiach - nawet 3%.
Czym izolować
Materiały, z których robi się izolację przeciwwodną, muszą mieć dużą wytrzymałość mechaniczną i być odporne na stałe zawilgocenie oraz elastyczne - w przeciwnym razie obciążone posadzką nie mogłyby się swobodnie rozciągać pod wpływem zmian temperatury. Mogą to być:
- papy podkładowe - stosowane najczęściej; do izolacji loggii najlepiej nadają się papy na osnowie poliestrowej, powlekane modyfikowanym asfaltem o gramaturze powyżej 150 g/m2. Układa się je zawsze w dwóch warstwach, przedzielonych podsypką z drobnego piasku lub wkładką z folii polietylenowej. Papę należy kłaść na równym, pozbawionym ostrych wypukłości podłożu. Można ją do niego przykleić lepikiem lub sklejać tylko na zakładach (o szerokości co najmniej 10 cm);
- folie płaskie i wytłaczane - produkowane z polietylenu o wysokiej gęstości (HDPE); są coraz częściej stosowane zamiast izolacji papowych. Są od nich bardziej elastyczne, a z czasem nie ulegają sklejeniu ze sobą (utrzymują poślizg). Folie wytłaczane - oprócz ochrony przed przenikaniem wody - umożliwiają również szybkie odprowadzenie ewentualnych przecieków i wentylację przestrzeni pod pokryciem. Folie łączy się na zakład i uszczelnia samoprzylepną taśmą. Folie płaskie mogą mieć powłokę bitumiczno-kauczukową umożliwiającą bezpośrednie przyklejenie jej do podłoża;
- masy uszczelniające - "płynne folie", na bazie żywic polimerowych, cementu lub modyfikowanych asfaltów; tworzą szczelne bezspoinowe powłoki. Nakłada się je na betonowe podłoże w dwóch warstwach o łącznej grubości 2-4 mm, za pomocą pędzla lub pacy. Niektóre powłoki wymagają ułożenia dodatkowego zbrojenia z siatki polipropylenowej. Ich zaletą jest możliwość nakładania na wilgotne podłoże i możliwość przyklejania na tę samą masę płytek ceramicznych.
Balustrada
Zewnętrzna krawędź loggii musi być zabezpieczona balustradą chroniącą przed upadkiem z wysokości. Jeśli rozpiętość loggii nie przekracza 3 m, najprościej zamontować balustradę wyłącznie do boków wnęki, bez mocowania jej do podłogi. Można też cześć wsporników balustrady oprzeć na podłodze, a część - wygiąć w taki sposób, by zamocować je do wierzchu ściany (pod loggią). Dzięki temu nie uszkodzi się izolacji przeciwwodnej pod posadzką.
Materiał użyty do wykonania balustrady powinien być na tyle sztywny, by wytrzymać napór opierających się o nią osób. Do wykonania barierki można użyć rur stalowych zwykłych lub ze stali nierdzewnej o średnicy co najmniej 50 mm. Wypełnienie można zrobić z dowolnych materiałów (drewna, szkła, metalu) pasujących do stylistyki budynku.
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>
Skomentuj:
Loggia czyli anty... balkon