Ogrzewanie - Encyklopedia budowlana
Wydatki na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody stanowią największą część kosztów eksploatacyjnych każdego domu. Dlatego ważne jest wybieranie takich rozwiązań i urządzeń, które nie tyle są tanie, co gwarantują jak najniższe rachunki za ogrzewanie, oczywiście bez uszczerbku na komforcie.
1 z 7
2 z 7
3 z 7
4 z 7
5 z 7
6 z 7
7 z 7
Grzejniki wodne
Dostarczają do pomieszczeń ciepło, które dociera do nich z wodą krążącą w instalacji. Grzejniki przekazują ciepło przez promieniowanie i konwekcję, przy czym ilość ciepła przekazywana w dany sposób zależy od konstrukcji grzejnika.
Rodzaje. Grzejniki różnią się między sobą zarówno konstrukcją, jak i rodzajem materiału, z którego są wykonane.
- Członowe. Zbudowane z pojedynczych żeberek, odlewanych z żeliwa lub aluminium. Te drugie dzięki wyprofilowanym kanałom i lepszej przewodności cieplnej oddają około 40% więcej ciepła niż żeliwne o tych samych wymiarach. Żeliwne oddają ciepło głównie przez promieniowanie, aluminiowe - w równym stopniu przez promieniowanie i konwekcję.
- Żeberkowe stalowe. Z wyglądu podobne do członowych, ale żeberka są ze sobą połączone na stałe (nie można ich dodawać). Więcej ciepła oddają przez promieniowanie, mniej przez konwekcję.
- Płytowe stalowe. Produkowane w kilku odmianach: jako jedno-, dwu- i trzypłytowe. Dzięki niewielkiemu ciężarowi można je wieszać nawet na ściankach działowych, a podłączać - z boku lub od dołu. Grzejniki płytowe oddają ciepło głównie przez konwekcję.
- Panelowe stalowe. Poziome lub pionowe panele o małej pojemności wodnej. Dostępne w różnych wymiarach i kolorach, a na zamówienie - nawet gięte w łuk. Grzeją głównie przez promieniowanie.
- Konwektorowe. Element grzewczy - wymiennik ciepła, zwykle miedziano-aluminiowy, umieszczony jest w osłonie tworzącej "komin", który zwiększa szybkość ruchu powietrza, a więc i efektywność oddawania ciepła. Niektóre grzejniki mają wmontowaną grzałkę elektryczną. Szczególną odmianą grzejników konwektorowych są grzejniki kanałowe. Doskonale nadają się one do zamontowania w podłodze pod sięgającymi posadzki oknami.
- Ozdobne. Najpopularniejsze w tej grupie są grzejniki rurowe, zwane też łazienkowymi lub drabinkami. Mniej znane są grzejniki z profilami o nietypowych przekrojach (np. kwadratowe, trójkątne) oraz nietypowych kształtach, np. kolumn, roślin, rzeźb.
Podłączenia. Sposób podłączenia grzejników zależy od:
- typu grzejnika: grzejniki typu C mają otwory do podłączenia z boku, typu V - na dole;
- tego, czy grzejnik ma pracować w nowej czy istniejącej instalacji, do której trzeba go dobrać;
- rodzaju instalacji: w grawitacyjnej tylko grzejniki typu C, w pompowej zarówno C, jak i V;
- sposobu prowadzenia instalacji i materiału rur.
Jak dobrać wielkość grzejnika?
Zazwyczaj przyjmuje się, że na 1 m2 pomieszczenia wysokości 2,7 m potrzeba 80-100 W ciepła. Dokładny dobór mocy i wielkości grzejników najlepiej powierzyć fachowcowi.
Czy można zakładać grzejniki aluminiowe w instalacji z rur miedzianych?
Lepiej nie, bo w wyniku stykania się tych dwóch materiałów w środowisku wodnym powstaje ogniwo, wywołujące korozję instalacji.
Komora spalania
Wydzielone miejsce w kotle, w którym następuje spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej. W zależności od konstrukcji komora może być otwarta i zamknięta. Kotły z komorą otwartą pobierają powietrze do spalania z pomieszczenia, w którym się znajdują. Zachodzi więc konieczność wykonania w takim pomieszczeniu odpowiedniego otworu nawiewnego. W komorze zamkniętej proces spalania jest całkowicie odcięty od otoczenia, a pobór powietrza do spalania odbywa się za pomocą oddzielnego przewodu lub specjalnego przewodu powietrzno-spalinowego. W związku z tym powietrze może być pobierane bezpośrednio z zewnątrz. Montaż kotłów z zamkniętą komorą zaleca się zwłaszcza w takich pomieszczeniach jak kuchnie i łazienki.
Dostarczają do pomieszczeń ciepło, które dociera do nich z wodą krążącą w instalacji. Grzejniki przekazują ciepło przez promieniowanie i konwekcję, przy czym ilość ciepła przekazywana w dany sposób zależy od konstrukcji grzejnika.
Rodzaje. Grzejniki różnią się między sobą zarówno konstrukcją, jak i rodzajem materiału, z którego są wykonane.
- Członowe. Zbudowane z pojedynczych żeberek, odlewanych z żeliwa lub aluminium. Te drugie dzięki wyprofilowanym kanałom i lepszej przewodności cieplnej oddają około 40% więcej ciepła niż żeliwne o tych samych wymiarach. Żeliwne oddają ciepło głównie przez promieniowanie, aluminiowe - w równym stopniu przez promieniowanie i konwekcję.
- Żeberkowe stalowe. Z wyglądu podobne do członowych, ale żeberka są ze sobą połączone na stałe (nie można ich dodawać). Więcej ciepła oddają przez promieniowanie, mniej przez konwekcję.
- Płytowe stalowe. Produkowane w kilku odmianach: jako jedno-, dwu- i trzypłytowe. Dzięki niewielkiemu ciężarowi można je wieszać nawet na ściankach działowych, a podłączać - z boku lub od dołu. Grzejniki płytowe oddają ciepło głównie przez konwekcję.
- Panelowe stalowe. Poziome lub pionowe panele o małej pojemności wodnej. Dostępne w różnych wymiarach i kolorach, a na zamówienie - nawet gięte w łuk. Grzeją głównie przez promieniowanie.
- Konwektorowe. Element grzewczy - wymiennik ciepła, zwykle miedziano-aluminiowy, umieszczony jest w osłonie tworzącej "komin", który zwiększa szybkość ruchu powietrza, a więc i efektywność oddawania ciepła. Niektóre grzejniki mają wmontowaną grzałkę elektryczną. Szczególną odmianą grzejników konwektorowych są grzejniki kanałowe. Doskonale nadają się one do zamontowania w podłodze pod sięgającymi posadzki oknami.
- Ozdobne. Najpopularniejsze w tej grupie są grzejniki rurowe, zwane też łazienkowymi lub drabinkami. Mniej znane są grzejniki z profilami o nietypowych przekrojach (np. kwadratowe, trójkątne) oraz nietypowych kształtach, np. kolumn, roślin, rzeźb.
- typu grzejnika: grzejniki typu C mają otwory do podłączenia z boku, typu V - na dole;
- tego, czy grzejnik ma pracować w nowej czy istniejącej instalacji, do której trzeba go dobrać;
- rodzaju instalacji: w grawitacyjnej tylko grzejniki typu C, w pompowej zarówno C, jak i V;
- sposobu prowadzenia instalacji i materiału rur.
Jak dobrać wielkość grzejnika?
Zazwyczaj przyjmuje się, że na 1 m2 pomieszczenia wysokości 2,7 m potrzeba 80-100 W ciepła. Dokładny dobór mocy i wielkości grzejników najlepiej powierzyć fachowcowi.
Czy można zakładać grzejniki aluminiowe w instalacji z rur miedzianych?
Lepiej nie, bo w wyniku stykania się tych dwóch materiałów w środowisku wodnym powstaje ogniwo, wywołujące korozję instalacji.
Komora spalania
Wydzielone miejsce w kotle, w którym następuje spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej. W zależności od konstrukcji komora może być otwarta i zamknięta. Kotły z komorą otwartą pobierają powietrze do spalania z pomieszczenia, w którym się znajdują. Zachodzi więc konieczność wykonania w takim pomieszczeniu odpowiedniego otworu nawiewnego. W komorze zamkniętej proces spalania jest całkowicie odcięty od otoczenia, a pobór powietrza do spalania odbywa się za pomocą oddzielnego przewodu lub specjalnego przewodu powietrzno-spalinowego. W związku z tym powietrze może być pobierane bezpośrednio z zewnątrz. Montaż kotłów z zamkniętą komorą zaleca się zwłaszcza w takich pomieszczeniach jak kuchnie i łazienki.
Z zamkniętą komorą spalania wykonuje się kotły na gaz i olej. Zamkniętą komorę spalania mają również wszystkie kotły kondensacyjne.
Naczynie wzbiorcze
Zabezpiecza przed uszkodzeniem instalacji c.o., do jakiego mogłoby dojść przy nadmiernym wzroście ciśnienia czynnika grzewczego, wywołanego podniesieniem się jego temperatury, a co za tym idzie i objętości. Stosuje się dwa typy naczyń wzbiorczych:
- typu otwartego - mające formę otwartego zbiornika, do którego wylewa się nadmiar wody z instalacji,
- typu zamkniętego - mające formę zamkniętej bańki, w której znajdują się dwie komory: jedna wypełniona wodą, druga gazem. Obydwie komory oddziela elastyczna membrana, która rozciąga się w wyniku wzrostu ciśnienia czynnika grzewczego.
Lepsze zabezpieczenie instalacji stanowi naczynie typu zamkniętego, ponieważ:
- woda krążąca w instalacji nie ma bezpośredniego kontaktu z powietrzem, dzięki czemu jest mniej narażona na korozję spowodowaną obecnością tlenu,
- nie dochodzi do strat wody, ani przy nadmiernym wzroście ciśnienia, ani w wyniku jej odparowywania.
Za zastosowaniem naczyń typu zamkniętego przemawia też łatwość ich montażu - można je zamontować w dowolnym miejscu, podczas gdy naczynie typu otwartego należy zamontować w najwyższym punkcie chronionej instalacji.
Pellety
Paliwo, wytwarzane z odpadów drzewnych: trocin, wiórów lub zrębków, sprasowanych pod wysokim ciśnieniem, bez dodatków lepiszcza. Od innych paliw stałych odróżnia je to, że:
- charakteryzują się niską zawartością wilgoci (8-12%), popiołów (0,5-1%) oraz substancji szkodliwych dla środowiska,
- mają wartość energetyczną wyższą niż drewno,
- są paczkowane w 25-kilogramowe worki lub dostarczane w specjalnych pakach o wadze 1 tony (cena pelletów: 400-650 zł za tonę),
- pozwalają na zautomatyzowanie procesu spalania - wsypane do połączonego z kotłem zasobnika, są automatycznie dostarczane do kotła,
- spala się je w specjalnie przystosowanych kotłach.
Promieniowanie
Promieniowanie cieplne (podczerwone) to przenoszenie energii za pośrednictwem fal elektromagnetycznych o długościach 0,8-400 m. Promieniowanie nie wymaga ośrodka materialnego, w którym mogłoby się rozchodzić, rozchodzi się także w próżni. Ma ono tę samą naturę, co światło widzialne - różni się jedynie długością fal - podlega więc tym samym prawom odbicia, pochłaniania itp. Zdecydowana większość ciał stałych i cieczy jest nieprzepuszczalna dla promieniowania cieplnego (dotyczy to również substancji przepuszczających światło), tak więc padające promieniowanie cieplne częściowo zostaje pochłonięte, a częściowo odbite.
Promieniowanie jest lepszym systemem przekazywania ciepła niż konwekcja - nie wywołuje bowiem ruchu powietrza i unoszenia się kurzu.
Naczynie wzbiorcze
Zabezpiecza przed uszkodzeniem instalacji c.o., do jakiego mogłoby dojść przy nadmiernym wzroście ciśnienia czynnika grzewczego, wywołanego podniesieniem się jego temperatury, a co za tym idzie i objętości. Stosuje się dwa typy naczyń wzbiorczych:
- typu otwartego - mające formę otwartego zbiornika, do którego wylewa się nadmiar wody z instalacji,
- typu zamkniętego - mające formę zamkniętej bańki, w której znajdują się dwie komory: jedna wypełniona wodą, druga gazem. Obydwie komory oddziela elastyczna membrana, która rozciąga się w wyniku wzrostu ciśnienia czynnika grzewczego.
Lepsze zabezpieczenie instalacji stanowi naczynie typu zamkniętego, ponieważ:
- woda krążąca w instalacji nie ma bezpośredniego kontaktu z powietrzem, dzięki czemu jest mniej narażona na korozję spowodowaną obecnością tlenu,
- nie dochodzi do strat wody, ani przy nadmiernym wzroście ciśnienia, ani w wyniku jej odparowywania.
Za zastosowaniem naczyń typu zamkniętego przemawia też łatwość ich montażu - można je zamontować w dowolnym miejscu, podczas gdy naczynie typu otwartego należy zamontować w najwyższym punkcie chronionej instalacji.
Pellety
Paliwo, wytwarzane z odpadów drzewnych: trocin, wiórów lub zrębków, sprasowanych pod wysokim ciśnieniem, bez dodatków lepiszcza. Od innych paliw stałych odróżnia je to, że:
- charakteryzują się niską zawartością wilgoci (8-12%), popiołów (0,5-1%) oraz substancji szkodliwych dla środowiska,
- mają wartość energetyczną wyższą niż drewno,
- są paczkowane w 25-kilogramowe worki lub dostarczane w specjalnych pakach o wadze 1 tony (cena pelletów: 400-650 zł za tonę),
- pozwalają na zautomatyzowanie procesu spalania - wsypane do połączonego z kotłem zasobnika, są automatycznie dostarczane do kotła,
- spala się je w specjalnie przystosowanych kotłach.
Promieniowanie
Promieniowanie cieplne (podczerwone) to przenoszenie energii za pośrednictwem fal elektromagnetycznych o długościach 0,8-400 m. Promieniowanie nie wymaga ośrodka materialnego, w którym mogłoby się rozchodzić, rozchodzi się także w próżni. Ma ono tę samą naturę, co światło widzialne - różni się jedynie długością fal - podlega więc tym samym prawom odbicia, pochłaniania itp. Zdecydowana większość ciał stałych i cieczy jest nieprzepuszczalna dla promieniowania cieplnego (dotyczy to również substancji przepuszczających światło), tak więc padające promieniowanie cieplne częściowo zostaje pochłonięte, a częściowo odbite.
Promieniowanie jest lepszym systemem przekazywania ciepła niż konwekcja - nie wywołuje bowiem ruchu powietrza i unoszenia się kurzu.
Termostat
- termostat kotłowy - urządzenie, które tak steruje pracą kotła, aby zapewnić utrzymanie nastawionej temperatury wody w instalacji grzewczej.
- termostat pokojowy - przekłada zadaną temperaturę, jaka ma panować w budynku, na moc z jaką ma pracować urządzenie grzewcze. Powinno się go instalować w tym pomieszczeniu, w którym będzie panowała optymalna temperatura, jednak trzeba pamiętać, by był umieszczony z dala od okien, drzwi zewnętrznych czy miejsc nasłonecznionych.
- termostaty grzejnikowe (potocznie nazywane grzejnikowymi zaworami termostatycznymi) - sterują wydajnością grzejnika zapewniając utrzymywanie określonej (zadanej) temperatury w danym pomieszczeniu.
Wartość opałowa
Ilość ciepła wyrażona w MJ/m3 lub kJ/kg, wydzielona podczas zupełnego spalania 1 m3 paliwa gazowego lub 1 kg paliwa ciekłego, jeżeli po zakończeniu spalania w produktach spalania woda występuje w postaci pary (wartość liczbową ilości ciepła odnosi się do temperatury 25°C i ciśnienia 0,1 MPa).
Wartość opałowa jest zatem mniejsza od ciepła spalania, ponieważ uwzględnia ono ilość ciepła potrzebną do odparowania zawartej w produktach spalania pary wodnej (przy cieple spalania, po zakończeniu spalania, woda występuje w postaci cieczy czyli skroplin).
Jeśli porównujemy różne paliwa, lepsze jest to, które ma większą wartość opałową, ponieważ można uzyskać z niego więcej ciepła.
Kotły na paliwa stałe
- termostat kotłowy - urządzenie, które tak steruje pracą kotła, aby zapewnić utrzymanie nastawionej temperatury wody w instalacji grzewczej.
- termostat pokojowy - przekłada zadaną temperaturę, jaka ma panować w budynku, na moc z jaką ma pracować urządzenie grzewcze. Powinno się go instalować w tym pomieszczeniu, w którym będzie panowała optymalna temperatura, jednak trzeba pamiętać, by był umieszczony z dala od okien, drzwi zewnętrznych czy miejsc nasłonecznionych.
- termostaty grzejnikowe (potocznie nazywane grzejnikowymi zaworami termostatycznymi) - sterują wydajnością grzejnika zapewniając utrzymywanie określonej (zadanej) temperatury w danym pomieszczeniu.
Wartość opałowa
Ilość ciepła wyrażona w MJ/m3 lub kJ/kg, wydzielona podczas zupełnego spalania 1 m3 paliwa gazowego lub 1 kg paliwa ciekłego, jeżeli po zakończeniu spalania w produktach spalania woda występuje w postaci pary (wartość liczbową ilości ciepła odnosi się do temperatury 25°C i ciśnienia 0,1 MPa).
Wartość opałowa jest zatem mniejsza od ciepła spalania, ponieważ uwzględnia ono ilość ciepła potrzebną do odparowania zawartej w produktach spalania pary wodnej (przy cieple spalania, po zakończeniu spalania, woda występuje w postaci cieczy czyli skroplin).
Jeśli porównujemy różne paliwa, lepsze jest to, które ma większą wartość opałową, ponieważ można uzyskać z niego więcej ciepła.
Kotły na paliwa stałe
Paliwo | Wartość opałowa |
Drewno | od 10,7 do 17,8 MJ/kg |
Pellety | 19,0 MJ/kg |
Węgiel brunatny | od 6,7 do 10,5 MJ/kg |
Węgiel kamienny | od 18,4 do 28 MJ/kg |
Gaz ziemny GZ-50 | ok. 36,2 MJ/m3 |
Gaz płynny | ok. 24,9 MJ/litr |
Olej opałowy | ok. 36,12 MJ/litr |
Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład
>
Skomentuj:
Ogrzewanie - Encyklopedia budowlana