Płytki i cegły ceramiczne na tarasie

Posadzki na tarasach muszą sprostać znacznie wyższym wymaganiom niż układane wewnątrz domu, są bowiem stale narażone na duże zmiany temperatury, palące słońce lub mróz, a także wilgoć z deszczu czy topniejącego śniegu. W dodatku często wnosi się na nie piasek i błoto, które mogą nie tylko brudzić, ale też niszczyć mało odporne powierzchnie. Materiałami, które w takich warunkach zapewniają trwałość posadzki, są płytki gresowe lub z klinkieru. Aby spisywały się bez zarzutu, do ich układania oraz wypełniania spoin trzeba użyć specjalnych klejów i mas przeznaczonych do stosowania na zewnątrz. Wykonanie robót najlepiej zlecić fachowcom specjalizującym się w wykańczaniu tarasów. Umiejętności "zwykłego" glazurnika mogą okazać się niewystarczające.

W czym wybierać

Płytki ceramiczne przeznaczone na posadzki tarasów różnią się nie tylko wzornictwem, ale i cechami technicznymi.

Najlepsze są te, które mają następujące cechy:

- IV lub V klasę ścieralności - płytki szkliwione (według PEI), albo odporność na ścieranie wgłębne - płytki nieszkliwione;

- twardość 5-6 stopni w skali Mohsa;

- nasiąkliwość (świadczącą także o tym, na ile dobrze znoszą mróz) - nie większą niż 3%, a najlepiej poniżej 0,5%;

- mrozoodporność (jest ona obecnie sprawdzana według nowej, ostrzejszej normy, która wymaga, aby płytki poddawane były co najmniej 100 cyklom zamrażania oraz rozmrażania w temperaturze od -5 do +5oC, podczas gdy poprzednia norma wymagała tylko 50 takich cykli; warto zatem sprawdzić, która z tych norm była brana pod uwagę przy ustalaniu mrozoodporności);

- antypoślizgowość - co najmniej R10 (wg DIN 51 130).

Płytki tarasowe nie powinny być śliskie, nawet gdy są mokre lub zaśnieżone. Obecnie większość płytek gresowych pokrywa się warstwą szkliwa, która ogranicza ich nasiąkliwość, daje ogromne możliwości dekoracyjne i ułatwia utrzymanie posadzki w czystości, ale czyni ją bardziej śliską. Powierzchnia takich płytek powinna być wytłaczana, co zapewnia jej antypoślizgowość. Płytki o matowej powierzchni nie są śliskie, mogą być jednak kłopotliwe w czyszczeniu. Te, które są barwione w masie albo metodą wgłębnego napuszczania barwnych soli, pod względem estetyki i trwałości nie ustępują płytkom szkliwionym.

Gdy szczególnie zależy nam na tym, by płytki miały identyczne wymiary, wybierzmy płytki rektyfikowane, które są poddawane dokładnej kalibracji. We wnętrzach można je układać nawet na styk (na tarasach nie, bo rozszerzając się, mogłyby popękać).

Płytki z gresu. Są to płytki kamionkowe o powierzchni matowej lub szkliwionej, a przy tym fakturowanej w najróżniejszy sposób. Bardzo bogaty jest też wybór kolorystyki i wzornictwa płytek. Za najtrwalsze uważa się te z gresu porcelanowego: mają one bardzo dużą wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne i znikomą nasiąkliwość. Mówi się o nich, że są mocniejsze od płytek kamiennych.

Płytki z klinkieru. Jest to bardzo wytrzymały materiał, odporny na wszelkie niekorzystne warunki atmosferyczne (deszcz, mróz, promienie UV). Ma też bardzo niską nasiąkliwość, więc bez szwanku przetrwa nawet najsurowsze zimy. Powierzchnia płytek może być matowa, nieszkliwiona - najczęściej w kolorze ceglasto- czerwonym lub bordowym, albo szkliwiona czy glazurowana - taka może mieć różne kolory. Niekiedy jest też ryflowana, co zmniejsza śliskość nawierzchni (ryflowania robi się przeważnie na płytkach przeznaczonych na stopnie schodów).

Taras dobrze przygotowany

Taras, na którym ma być układana posadzka ceramiczna, wymaga odpowiedniego przygotowania. Przede wszystkim trzeba go starannie zabezpieczyć przed wnikaniem wody w warstwy pod posadzką. Inaczej zimą, gdy temperatura spadnie poniżej zera, zamarzająca woda będzie stopniowo rozsadzać zarówno betonową warstwę wyrównawczą, jak i posadzkę z płytek. Aby temu zapobiec, trzeba w tarasie zastosować niżej omówione zabezpieczenia.

Izolacja przeciwwilgociowa. Powinna ona chronić wewnętrzne warstwy tarasu zarówno przed wilgocią podciąganą kapilarnie z gruntu, jak i przed wodą opadową, która może wpływać pod płytki. Dolną izolację wykonuje się z dwóch warstw papy lub folii, ewentualnie wytłaczanej membrany (folii kubełkowej). Dodatkowo, bezpośrednio pod płytkami, trzeba zastosować uszczelnienie z mineralnej masy hydroizolacyjnej bądź płynnej folii. Izolacje te powinny być bardzo starannie ułożone.

Spadek powierzchni. Powinien wynosić 1-2% w kierunku najbardziej oddalonej od drzwi balkonowych krawędzi tarasu. Jeśli powierzchnia płytek jest głęboko fakturowana, spadek powinien być odrobinę większy, aby woda nie zatrzymywała się we wgłębieniach płytek.

Obróbki blacharskie. Należy je zamontować pod izolacją przeciwwilgociową (także wtedy, gdy jest złożona z dwóch warstw: najpierw układa się obróbki, a dopiero potem obie warstwy izolacji). Krawędzie obróbek wystające z płyty tarasu nadziemnego trzeba wprowadzić do rynien, aby spływająca po nich woda nie zaciekała na ściany. W tarasach posadowionych na gruncie, wokół których zazwyczaj nie stosuje się orynnowania, krawędzie obróbek powinny być na końcu lekko zagięte pod spód i tworzyć tzw. kapinos, który będzie zapobiegał tworzeniu się zacieków na krawędziach tarasu.

Osadzenie słupków balustrady. Niestety, nawet dokładne uszczelnienie takich miejsc elastyczną masą izolacyjną nie zabezpiecza w pełni przed wciekaniem wody między słupki a posadzkę i zawilgoceniem głębiej położonych warstw tarasu. Dlatego najlepiej, by słupki były zamocowane z boku płyty tarasowej, ponieważ nie przechodzą wtedy przez posadzkę i warstwy izolacji tarasu.

Dylatacje powierzchniowe. Aby posadzka wraz z wylewką betonową mogła się swobodnie rozszerzać pod wpływem wysokiej temperatury, na większych tarasach trzeba ją podzielić dylatacjami. Rozmieszcza się je zazwyczaj co 3-4 m; gęściej (nawet co 2 m) - na tarasach wykańczanych płytkami w dużych rozmiarach albo płytkami w ciemnych kolorach, bo takie bardziej się rozszerzają niż małe lub jasne płytki. Dylatacje nacina się kielnią w wylewce pod płytkami, zanim ta stwardnieje. Z każdą taką szczeliną powinny się potem pokrywać dylatacje w samej posadzce: szczelina ta musi się znaleźć między dwiema płytkami i zamiast masy spoinowej umieszcza się w niej specjalny elastyczny profil dylatacyjny.

Dobry klej do płytek

Do przyklejania płytek na tarasie należy stosować kleje lub zaprawy mrozoodporne i o podwyższonej elastyczności. Są one droższe od zwykłych, ale tylko one wytrzymują naprężenia, jakie występują w posadzce wystawionej na przemian na działanie słońca i mrozu. Można też zastosować zwykły, tańszy klej, trzeba do niego jednak dodać emulsji uelastyczniającej (najlepiej od tego samego producenta). Mniejsze znaczenie ma natomiast to, czy wybierzemy uniwersalny preparat służący do przyklejania różnych rodzajów płytek ceramicznych, czy też klej przeznaczony specjalnie do gresu lub klinkieru.

Suchy czy gotowy. Kleje do płytek ceramicznych najczęściej mają postać suchej mieszanki w workach, którą tuż przed użyciem należy rozrobić z wodą. Kleje o konsystencji gęstej pasty, sprzedawane w plastikowych wiaderkach, są już gotowe do użycia; z pewnością będą wygodniejsze w użyciu, ale też droższe.

- O właściwościach uszczelniających. Jeśli do przyklejenia płytek wybierzemy klej poliuretanowy (dwuskładnikowy), nie trzeba będzie układać dodatkowej warstwy uszczelniającej pod płytkami. Odporność takiego kleju na wodę jest na tyle duża, że z powodzeniem zastąpi tę izolację.

- Na nierówne podłoża. Większość klejów jest przeznaczona do podłoży, których nierówności nie przekraczają 8 mm. Jeśli odchylenia od poziomu są większe (nawet do 2 cm), powinno się zastosować specjalny klej, przeznaczony nie tylko do przyklejania płytek, ale i wyrównywania podłoży.

Wypełnianie spoin

Dopiero gdy klej całkowicie zwiąże, można wypełnić szczeliny między płytkami. Materiał użyty do spoinowania - podobnie jak klej do płytek - musi być bardzo elastyczny, a także wodo- i mrozoodporny. Taki materiał można kupić w postaci suchej mieszanki do rozrobienia wodą bądź gotowej do nakładania masy, na przykład epoksydowej lub cementowo-epoksydowej.

W sklepach są dostępne wzorniki kolorów spoin, dzięki którym łatwo je dopasować do barwy płytek. Zawsze należy też sprawdzić, do jak szerokich szczelin jest przeznaczony preparat.

Uwaga! Szczeliny w narożnikach lub na styku posadzki z ceramiki z posadzką z innych materiałów wypełnia się uszczelniaczem silikonowym.

Sprawdź, jak układają

Przygotowanie podłoża. Musi być suche i oczyszczone. Ewentualne tłuste plamy powinny być usunięte, a wszelkie rysy i pęknięcia podkładu betonowego - naprawione przez wypełnienie specjalnymi zaprawami renowacyjnymi. Jeżeli podłoże jest zbyt chłonne (błyskawicznie wsiąka w nie woda), trzeba je pomalować preparatem gruntującym, a jeśli ma za małą chłonność (woda spływa po jego powierzchni i nie wsiąka), wymaga pomalowania preparatem zwiększającym przyczepność - na przykład emulsją akrylową, która może nawet trzykrotnie zwiększyć przyczepność podłoża.

Przyklejanie płytek. Najlepiej rozpoczynać od najbardziej eksponowanej części tarasu, bo dzięki temu płytki, które trzeba będzie dociąć, znajdą się w miejscach mniej wpadających w oko. Pod płytkami nie może być żadnej przestrzeni niewypełnionej klejem - nanosi się go na całą powierzchnię podłoża i dodatkowo na całą spodnią stronę płytek.

Estetyczna przez lata

Utrzymanie posadzki ceramicznej w czystości - pomimo że na tarasie jest ona znacznie bardziej narażona na zabrudzenie niż wewnątrz domu - nie wymaga dużego wysiłku. Do czyszczenia płytek gresowych wystarczą tradycyjne środki czystości, a do płytek z klinkieru - tylko woda.

Przynajmniej raz na rok trzeba odświeżać spoiny, ponieważ brudzą się szybciej i trwale. Warto w tym celu stosować specjalny preparat do mycia spoin, który poradzi sobie nie tylko z brudem, ale pomoże również usunąć nalot pleśni.

Czego wymagać od płytek tarasowych

Płytki, aby nadawały się na tarasową posadzkę, muszą być:

- twarde - czyli odporne na ścieranie i zarysowanie;

- mrozoodporne - aby nie popękały podczas srogich zim;

- łatwe do utrzymania w czystości - brudzą się bowiem szybciej niż posadzki wewnątrz domu;

- odporne na zmiany temperatury - są bowiem na przemian nagrzewane i wychładzane;

- odporne na wilgoć - długotrwałe deszcze, ulewy i topniejący śnieg;

- antypoślizgowe - aby chodzenie po nich nie było niebezpieczne, nawet gdy są wilgotne.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>