Żeby prąd nie poraził

Zabezpieczenia przed porażeniem

Najczęstszą przyczyną porażeń są: niewłaściwe użytkowanie urządzeń elektrycznych oraz korzystanie ze starych instalacji, często bez żadnych zabezpieczeń. Jedyną ochronę stanowi w nich zerowanie, czyli podłączenie metalowej obudowy urządzenia do przewodu zerowego lub jej uziemienie. W nowych instalacjach stosuje się kilka stopni ochrony, które mimo że działają inaczej, to uzupełniają się i bardzo dobrze chronią przed porażeniem prądem, przepięciami czy pożarem instalacji. Jako zabezpieczenia używane są wyłączniki nadprądowe i różnicowo-prądowe. Oba odłączają od zasilania tę część instalacji elektrycznej, w której nastąpiło przeciążenie lub awaria.

Wyłączniki różnicowo-prądowe. Są najskuteczniejszą ochroną przed porażeniem prądem. Wykrywają nawet prąd o małym natężeniu, który płynie poza właściwą drogą przepływu w instalacji, i szybko przerywają jego dopływ (w czasie do 0,04 sekundy). Wyłączniki o odpowiednio niskim prądzie zadziałania są także elementem ochrony przeciwpożarowej. W wyniku uszkodzenia i starzenia się izolacji między przewodami instalacji może przepływać prąd, powodując ich przegrzanie, a przez to zagrożenie pożarowe.

Wyłączniki nadprądowe. Chronią przed zwarciami oraz przeciążeniami. Podłączenie zbyt dużej liczby odbiorników do jednego gniazdka może bowiem doprowadzić do przegrzania, a nawet spalenia przewodów elektrycznych.

Najczęstsze sytuacje, w których dochodzi do porażeń i zwarć

Porażenie prądem może mieć miejsce, gdy:

- podczas wiercenia otworów w ścianie przez przypadek uszkodzone zostaną przewody instalacji elektrycznej;

- w trakcie koszenia trawnika przez nieuwagę przecięty zostanie przewód zasilający; w takiej sytuacji na uchwycie urządzenia pojawi się napięcie, które może spowodować mimowolne zaciśnięcie się dłoni osoby obsługującej kosiarkę i porażenie prądem;

- podczas kąpieli do wanny wpadnie włączona suszarka; skutki są podobne jak w sytuacji dotknięcia jakimkolwiek fragmentem ciała przewodu pod napięciem;

- woda z uszkodzonej pralki wydostanie się na zewnątrz - na stalowej obudowie urządzenia może powstać niebezpieczne napięcie, które dodatkowo może się pojawić w metalowej instalacji wodnej; porażenie prądem może wówczas nastąpić nawet podczas mycia rąk.

Do przeciążenia w instalacji najczęściej dochodzi wtedy, gdy do jednego gniazda za pomocą rozgałęziacza podłączona zostanie zbyt duża liczba urządzeń elektrycznych. Wskutek tego kable elektryczne nagrzewają się, co prowadzi do przepalenia izolacji, a nawet pożaru instalacji.

Do zwarć w instalacji elektrycznej najczęściej dochodzi wówczas, kiedy niekontrolowany wyciek wody zaleje gniazdka lub lampy elektryczne. W takiej sytuacji nagły przepływ prądu może przyczynić się do uszkodzenia nie tylko urządzeń elektrycznych, ale i instalacji.

Skutki porażenia prądem

Porażenie prądem może być przyczyną poparzeń skóry, zaburzeń pracy serca, a nawet zatrzymania jego akcji. Szkodliwie wpływa też na mózg oraz układ nerwowy co prowadzić może do utraty przytomności czy bezdechu.

Zetknięcie z prądem o wartości powyżej 20 mA, jeśli trwa dłużej niż kilkanaście sekund, jest niebezpieczne dla zdrowia ludzi i zwierząt, a powyżej 70 mA - dla życia. Prąd ma wartość 1 mA, jeśli przepływa przez przewód elektryczny pod napięciem około 100 V. Zatem krótkotrwały kontakt ze źródłem napięcia nie jest groźny, o ile nie dojdzie do sytuacji, w której dłoń trzymająca przewód elektryczny mimowolnie się zaciśnie - dopiero wtedy nastąpi niebezpieczne porażenie prądem.

Zapisz się na NEWSLETTER. Co tydzień najnowsze wiadomości o budowie, remoncie i wykańczaniu wnętrz w Twojej poczcie e-mail: Zobacz przykład

>