O czym trzeba pamiętać, planując budowę domu?

Planowanie domu

Teoretycznie wszyscy wiedzą, że nie należy budować zbyt dużego domu. Ale w praktyce często się o tym zapomina. W efekcie powstają domy-balony. "Napompowane" niechcianą powierzchnią. A przez to trudne i uciążliwe w eksploatacji, niemożliwe do sprzedania.

Z czego to wynika? Po części ze złych doświadczeń wyniesionych z bloku. Osoby z małych mieszkań planując swój dom, próbują odreagować doświadczaną do tej pory ciasnotę. Chcą większej liczby i powierzchni pokojów, czasami wbrew rozsądkowi. Zapominają, że to, co w mieszkaniu musiało się zmieścić w pokojach, w domu da się schować pod skosami dachu, w garażu lub w ogrodzie. Ulegają magii liczb, przyjmując, że pokój nie może być - powiedzmy - mniejszy niż 18 m2. W efekcie powierzchnia sumuje się do niebezpiecznych rozmiarów. Jeśli do tego doda się garaż, pomieszczenia gospodarcze i część komunikacyjną - wychodzi dużo metrów kwadratowych. Często za dużo. Tymczasem ważniejsze od powierzchni są odpowiednie proporcje, właściwe oświetlenie czy umeblowanie. Planując dom trzeba pamiętać, że tylko kilka pomieszczeń zasługuje na szczególne traktowanie. Przestronnie powinno być tam, gdzie rodzina spędza większość czasu. Resztę należy minimalizować, a niektóre funkcje wnętrz - łączyć.

Rys. Mariusz Alzak, proj. Małgorzata Ochman-Woźny, Artur Wójciak

Uwaga! Podczas projektowania domu warto sobie powtarzać, że każdy dodatkowy metr to dodatkowe wydatki na eksploatację oraz praca związana z porządkami i utrzymaniem domu.

Garaż

Przyzwyczajeni do miejskich warunków, możemy początkowo bagatelizować jego funkcje. Warto jednak myśleć perspektywicznie i nie dość, że dobrze go zaplanować, to jeszcze przewidzieć w nim miejsce na dwa auta, zwłaszcza gdy mamy dom poza miastem.

Rys. Iwona Mere, Wawrzyniec Święcicki

Zwykle garaż pełni też rolę schowka na różnego rodzaju sprzęt turystyczny (rowery, wózki, bagażniki, narty itp.). Jeżeli rezygnujemy z niego na rzecz wiaty (która będzie na pewno mniej kosztowna w budowie), trzeba pamiętać o zaplanowaniu na te rzeczy innego miejsca w domu.

Kotłownie większe i mniejsze

W domu musi się znaleźć miejsce na kocioł grzewczy. Większość stosowanych urządzeń pozwala wykorzystać kotłownię również do innych celów. Urządza się w niej dodatkowe miejsce do przechowywania, a czasem po prostu umieszcza się kocioł w kuchni lub łazience; nie zawsze jednak jest to możliwe.

Kocioł na paliwo stałe wymaga przeznaczenia na niego specjalnego, zamkniętego pomieszczenia z wentylacją grawitacyjną, sztucznym oświetleniem, podłączeniem do zimnej wody i z podłogą z materiałów niepalnych; do podręcznego składu paliwa powinien być dostęp od ulicy, aby ułatwić jego rozładunek.

Kocioł gazowy o mocy do 30 kW można zamontować w dowolnym pomieszczeniu, w którym domownicy nie przebywają dłużej niż 4 godziny dziennie. Pomieszczenie musi mieć wysokość minimum 2,2 m oraz co najmniej 6,5 m2 powierzchni (8 m2 dla kotłów z otwartą komorą spalania). Sposób wentylowania pomieszczenia zależy od rodzaju kotła - ten z otwartą komorą spalania wymaga zainstalowania kratek nawiewnej i wywiewnej, zabronione jest wówczas stosowanie wentylacji mechanicznej; kocioł z zamkniętą komorą może być instalowany w każdym pomieszczeniu, niezależnie od rodzaju zastosowanej w nim wentylacji.

Uwaga! Popularny pomysł umieszczania w kotłowni suszarni i pralni to nie najlepsze rozwiązanie, gdy korzystamy z kotła z otwartą komorą spalania. Wilgoć i detergenty wywołują między innymi korozję elementów wymiennika ciepła i spadek sprawności urządzenia.

Jeśli działka nie jest wyposażona w przyłącze gazu, trzeba pamiętać, że w domu lub obok niego musi się znaleźć miejsce na przechowywanie paliwa

Schowek gospodarczy

Warto pomyśleć o małym pomieszczeniu gospodarczym (1-3 m2) na każdej kondygnacji do przechowywania na przykład środków czystości. Z powodzeniem uda się na ten cel wykorzystać przestrzeń pod schodami czy wnęki powstałe między elementami konstrukcyjnymi budynku - przykładowo za kominem. Jeśli w schowku przechowuje się chemikalia i narzędzia, trzeba zadbać o zabezpieczenie drzwi do niego przed dziećmi.

Pralnia (nieobowiązkowa)

Warto się zastanowić nad wydzieleniem w domu pralni z suszarnią. Takie rozwiązanie przynosi dwie korzyści. Po pierwsze - unikamy bałaganu w łazience, w której, gdy w domu nie ma pralni, z reguły umieszcza się pralkę. Po drugie - zyskujemy miejsce na suszenie upranych rzeczy oraz ich przechowywanie. Pralnia powinna znaleźć się możliwie najbliżej prywatnych łazienek. Jeśli nie jest to możliwe, bo będzie ona zlokalizowana na parterze lub w piwnicy, czasem łączy się ją z łazienkami szerokimi rurami do zrzucania brudnych rzeczy.

Spiżarnia

Najlepiej, by zlokalizowana była blisko kuchni. Powinna mieć z nią bezpośrednie połączenie; idealnie, jeśli znajdzie się zarazem blisko wejścia do budynku i blisko garażu, skąd zazwyczaj wnosimy do domu zakupy. Powinna być wentylowana i raczej nie mieć dostępu światła słonecznego, z uwagi na przechowywane w niej produkty.

Rys. Anna Ukielska, Krzysztof Mizgalski

Miejsce na sprzęt ogrodowy

Planując dom, rzadko kiedy myśli się o miejscu na wszystkie gadżety związane z ogrodem - a więc ogrodowe meble (które nie powinny spędzać zimy na zewnątrz, bo to skraca ich żywotność), a także urządzenia i narzędzia służące do uprawy ziemi. A potem jest problem: gdzieś przecież trzeba je pomieścić! Schowek na sprzęt ogrodowy powinien być usytuowany od strony tarasu, z bezpośrednim wyjściem z zewnątrz.