Dom pasywny. Projekt domu energooszczędnego

Dom pasywny, jako przykład dla innych

Wychodząc z założenia, że do stanu środowiska naturalnego przyczynia się postawa każdego z nas, właściciele prezentowanego domu zgodnie postanowili, że sami postarają się jak najlepiej o to środowisko zadbać, dając przykład innym budującym. Troska o czyste powietrze była tym większa, że mają do wychowania czwórkę dzieci.

Dowiedz się: Co to znaczy dom pasywny >>>

Marzenia zrealizowane

Proekologiczne rozwiązania zawsze były bliskie sercom właścicieli.

- Jesteśmy minimalistami i w tym duchu wychowujemy nasze dzieci. Staramy się oszczędzać środowisko naturalne. Poza tym w inwestycji musi być coś urzekającego, coś co odróżni nasz dom od domu sąsiada, jakaś myśl, która wyprzedza epokę, w której żyjemy

- podkreślają właściciele.

Z tej perspektywy zrozumiały staje się ich entuzjazm i brak strachu przed wzniesieniem domu pasywnego, czyli takiego, który przez wiele osób uważany bywa za drogi.
Wydaje się, że dziś to strach przed kosztami, a także nieznaną wciąż większości Polaków technologią sprawia, że za budowanie domów pasywnych i niskooenergetycznych biorą się zwykle ludzie odważni i przekonani o sensowności rozwiązań służących ekologii.

- Owszem, to prawda, trzeba trochę odwagi i bezkompromisowości, żeby wybudować dom w standardzie godnym dwudziestego pierwszego wieku. Ale też bez przesady!

- mówi właścicielka.

Dom prefabrykowany pasywny

Kiedy jest się członkiem licznej rodziny, czas nabiera szczególnie dużego znaczenia. Aby wszystko dobrze funkcjonowało, trzeba go doskonale dzielić i wykorzystywać. Warto niektóre działania powierzać specjalistom, po to by mieć go więcej dla siebie. Kierując się tym przekonaniem, właściciele zdecydowali się na wzniesienie domu prefabrykowanego.

- Potrzebowaliśmy wybudować dom w możliwie najkrótszym czasie i z minimalnym zaangażowaniem.

- podkreśla właścicielka.

- Firma, którą wybraliśmy, aby nasze marzenie o domu stało się rzeczywistością, spełniała wszystkie stawiane przez nas wymagania. Dom powstał w cztery miesiące, a nasze zaangażowanie w proces budowy było minimalne.

Budynek o powierzchni użytkowej 175 m2 stoi na działce o wymiarach 33,5 m × 24 m. Okoliczna zabudowa jest zróżnicowana.

Dowiedz się: Komfortowy dom pasywny >>

Nowoczesna, prosta bryła

Dom znajduje się w niedużej odległości od centrum Chorzowa, stoi w powstającej dzielnicy domów jednorodzinnych. Blisko miasta, a zarazem w miejscu, gdzie cena gruntu już pozwala indywidualnym inwestorom myśleć o budowie domu. Wokół powstają inne domy jednorodzinne - zarówno budynki o bardzo tradycyjnych, żeby nie powiedzieć przestarzałych formach, jak i nowoczesne deweloperskie osiedla. Sporo też jest tu jeszcze miejsc wymagających zagospodarowania. Budynek naszych gospodarzy, dzięki swej oryginalnej, nowoczesnej a zarazem bardzo prostej bryle, jest takim estetycznym zwornikiem pomiędzy zróżnicowanym architektonicznie i stylistycznie sąsiedztwem i dodaje okolicy nowoczesnego sznytu, nie epatując przy tym formą.

Dom o standardzie energooszczędnym

Zakupiona przez właścicieli działka spełniła wymagania budownictwa niskoenergetycznego - od strony północnej jest ulica, a od południowej można było urządzić ogród. Elementem nadającym ciepła zewnętrznemu wyrazowi budynku są płyty elewacyjne imitujące drewno o oryginalnej, orzechowej barwie. To jedyny 'tradycyjny' w charakterze element wyglądu zewnętrznego budynku. Poza nim, całość jest wyraziście nowoczesna - pełna ostrych kątów i zdecydowanych linii.

Dowiedz się: Nowoczesny i wygodny dom pasywny >>

Technologiczni prekursorzy

Właściciele domu zdecydowali się na zastosowanie najnowocześniejszych rozwiązań budowlanych.

- Analizowaliśmy naprawdę wiele różnych opcji i budowa domu pasywnego wydała nam się optymalnym wyjściem.

Oryginalny design i nowoczesne, inteligentne rozwiązania zaproponowane przez firmę, z którą właściciele zdecydowali się zrealizować swój dom, zachwyciły przyszłych domowników.

- Ich projekt wyróżniał się na tle innych, proponowanych przez pozostałych oferentów.

- mówią.

Już na etapie projektowania domu zadbano o najlepsze z możliwych połączenie technologii i rozwiązań czysto architektonicznych. W pierwszej kolejności zaprojektowano warstwy budowlane z wykorzystaniem już dziś dostępnych inteligentnych, wielofunkcyjnych systemów budowalanych. W domu odpowiadają one nie tylko za właściwie parametry bryły przekładające się na niskie zużycie energii i komfort termiczny. Właściwości zastosowanych systemów wpływają też na doskonałą akustykę pomieszczeń, ochronę przed hałasem z zewnątrz, odpowiednią wilgotność powietrza oraz ograniczenie lotnych związków mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia domowników.

Dom w zgodzie z ekologią

- Czy nie baliśmy się, że dom, który postanowiliśmy stworzyć, nie będzie kłopotliwy w eksploatacji i będzie narzucał liczne ograniczenia? Trochę tak.

- opowiada właścicielka. 

Ale prawda jest taka, że chcąc ekologicznie żyć, musimy narzucać sobie pewne ograniczenia. To tak samo jak z wyrzucaniem śmieci - można bezmyślnie wszystko wrzucać do jednego worka i płacić fortunę za śmieci i ich utylizację oraz przechowywanie. Można też narzucić sobie, dobrowolnie lub formalnie (jak to już się dzieje w krajach Unii Europejskiej) ograniczenia i wymogi dotyczące segregacji odpadów. Po jakimś czasie segregacja wchodzi w nawyk. Przestajemy o niej myśleć jako o ograniczeniu, zaczynamy widzieć tylko korzyści z niej płynące.

O czym trzeba pamiętać, budując dom energooszczędny?

Każda technologia wymaga innych przyzwyczajeń. Tak jak w domu tradycyjnym trzeba pamiętać o zgromadzeniu opału na zimę, tak w domu niskoenergetycznym nie można zapomnieć na przykład o przysłonięciu okien latem.

- Zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że prototypy nie są idealne, ale jednocześnie mieliśmy świadomość, że musi znaleźć się ktoś, kto wdroży takie rozwiązania, przetestuje, zgłosi uwagi i tym samym będzie miał swój wkład w rozwój ekotechnologii.

- podkreśla pani domu.

- Jeśli inwestycji przyświecają wyższe cele, to ograniczenia, które niesie ze sobą budownictwo tego typu, schodzą na dalszy plan.

- dodaje z przekonaniem.

Badania i testy przeprowadzone w domu w trakcie procesu certyfikacji wykazały, że dom ma dodatni bilans energetyczny. To przede wszystkim zasługa przemyślanej konstrukcji i izolacji. W dużej mierze na ten wynik pracują również instalacje, w tym panele fotowoltaiczne.

Dom wzniesiony na ciepłej płycie fundamentowej

Dom został wzniesiony na tak zwanej ciepłej płycie fundamentowej. Akumulacja dużej ilości ciepła daje gwarancję utrzymania stałej temperatury we wnętrzach - zarówno zimą, jak i latem, a także umożliwia realne oszczędności w domach, w których - tak jak ten - nie ma masywnych przegród budowlanych.

Sposób, na ograniczenie strat ciepła

Ciepło zakumulowane w płycie wystarcza do utrzymania wymaganej w pomieszczeniach temperatury przez kilka godzin. Ta ważna właściwość, wykorzystywana jest we wszystkich budynkach, w których budowniczowie postawili sobie za cel nie tylko ograniczenie strat ciepła, ale też 'przechowanie' go wtedy, gdy słońce chowa się za horyzont, pozbawiając dom ciepła swoich promieni.

Ogrzewanie domu pasywnego

We wnętrzach wykorzystano również ogrzewanie podłogowe zasilane pompą ciepła powietrze-woda. Odpowiada ona za ogrzewanie bieżącej wody do ustalonej temperatury. Urządzenie wykorzystuje w tym celu powietrze z zewnątrz. Kiedy temperatura spada poniżej -20°C, pompa włącza się automatycznie.

Izolacja w domu energooszczędnym

Aby utrzymanie optymalnej temperatury we wnętrzach było jeszcze łatwiejsze, poza odpowiednią izolacją, budynek wyposażono dodatkowo w klimakonwektor. Urządzenie zimą ogrzewa powietrze w pomieszczeniu, pełniąc funkcję grzejnika, przede wszystkim jednak latem odpowiada za chłodzenie pomieszczeń. W połączeniu z zamontowanymi na stelażu panelami fotowoltaicznymi o mocy 8 kW, zajmującymi południową część dachu, uzyskano całkowicie ekologiczny i samowystarczalny energetycznie budynek.

Oszczędność i dyscyplina

Budynek został wzniesiony z prefabrykatów w technologii ciężkiego szkieletu drewnianego.

Współczynnik przenikania ciepła dla ścian i dachu

Warstwy budowlane zaprojektowano z wysokiej jakości materiałów. Dzięki temu uzyskano bardzo korzystny współczynnik przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych i dachu - 0,08 W/(m2K).

Współczynnik przenikania ciepła dla drzwi i okien

Dwuwarstwowa, szczelna warstwa izolacji zapewniła również wyeliminowanie mostków termicznych w najbardziej problematycznych okolicach. Współczynnik przenikania ciepła dla drzwi i okien wynosi 0,8 W/(m2K).

Energooszczędne okna

W domu zamontowano energooszczędne okna trzyszybowe osadzone głęboko w izolacji i dodatkowo doposażone w solidne żaluzje chroniące przed zbyt silnym światłem. Latem chronią pomieszczenia przed przegrzewaniem, a zimą zapobiegają nadmiernym stratom ciepła. Antracytowe dachówki oraz rynny to kolejne elementy uzupełniające nowoczesny wygląd domu.

Etapy pracy

Wszystkie etapy prac były starannie nadzorowane przez architekta i specjalistów od budowania w standardzie domu pasywnego. Bez dokładności i staranności oraz najlepszych materiałów wzniesienie domu pasywnego jest niemożliwe.

Zasady budowy domu energooszczędnego

Technologia budowy domu pasywnego w pewien sposób narzuca elegancję. Bryła domu musi być bowiem zwarta, a zastosowane materiały wykończeniowe - poprzez swoją nowoczesność - proste, a przez to ładne. Widać to zarówno, gdy patrzy się na dom od strony ulicy dojazdowej, czy od ogrodu, jak również we wnętrzach - minimalistycznych i nowoczesnych, współgrających ze skandynawskim, naturalnym wyglądem bryły.

- Podczas wykańczania domu zastosowaliśmy wytrzymałe materiały trudne do uszkodzenia podczas intensywnej eksploatacji i w tonacjach niewymagających ciągłego sprzątania.

- podkreśla pani domu.

- Zastosowaliśmy panele fornirowane zamiast podłogi olejowanej, schody dębowe lakierowane, zamiast olejowanych, kanapę wykonaną przez tapicera z grubej skóry, która bez uszczerbku na jakości może być wielokrotnie czyszczona itd.

- kontynuuje właścicielka.

Takie podejście jest oczywiste i zrozumiałe, zwłaszcza, gdy weźmiemy pod uwagę wiek i liczbę dzieci mieszkających w budynku. Wszyscy się chyba zgodzą, że wygodny dom to dom ciepły, niedrogi w utrzymaniu i łatwy do sprzątania.

Dom łatwy do sprzątania

Określenie - dom łatwy do sprzątania - nabiera znaczenia zwłaszcza, gdy minie pierwszy entuzjazm z posiadania własnych czterech ścian i dachu nad głową i zaczyna się zwykłe życie, a wraz z nim udręka ciągłego sprzątania. Im bardziej przemyślane jest wykończenie domu, tym łatwiej przychodzi codzienne utrzymywanie w nim ładu i czystości.
Wygodzie i komfortowi domowników służy także zamontowanie tzw. systemu inteligentnego domu.

- Często wyjeżdżamy, więc ważna jest dla nas możliwość włączenia ogrzewania tuż przed przyjazdem. Bezzasadne ogrzewanie domu podczas tygodniowej nieobecności kłóci się z naszym stylem życia. System inteligentny sprawia, że bez niepotrzebnych strat ciepła można przyjechać do ciepłego domu po tygodniowej nieobecności. Ważna jest możliwość sterowania roletami oraz rekuperatorem pod naszą nieobecność. Chroni to dom przed niekontrolowanym nagrzewaniem przez słońce oraz przed napływem dużych ilości zbyt ciepłego powietrza w upalne dni lub zanieczyszczonego zalegającym smogiem.

- podkreślają gospodarze.

Dom certyfikowany

We wrześniu 2017 roku w wybudowanym z prefabrykatów w szkielecie drewnianym domu w Chorzowie pomyślnie zakończono proces certyfikacji. Oznacza to, że w budynku opomiarowane i potwierdzone zostały wszystkie parametry standardu przekładające się w codziennym użytkowaniu na komforty termiczny, akustyczny, wizualny i dobrą jakość powietrza. Tym samym budynek dołączył do grona 19 domów certyfikowanych przez MULTICOMFORT Saint-Gobain i Krajową Agencję Poszanowania Energii.

Dom samowystarczalny energetycznie

Dom jest samowystarczalny energetycznie, dzięki znajdującej się na południowej połaci dachu mikroelektrowni o mocy 8 kW. Produkowana ilość energii starcza na zaspokojenie potrzeb sześcioosobowej rodziny z uwzględnieniem pracy pompy ciepła i wszystkich innych urządzeń, w jakie wyposażony jest dom.

- Jeśli chodzi o koszty, to w np. w ubiegłym roku za okres od lipca do grudnia powinniśmy zapłacić od 1200 zł do 1800 zł. Z racji tego, że posiadamy instalację fotowoltaiczną nie musieliśmy tego robić.

- mówi z uśmiechem właścicielka. 

- Zaczęliśmy myśleć o basenie z podgrzewaną wodą, bo latem mamy spore nadwyżki energii; warto by ją było wykorzystać w jakiś miły sposób. Cała rodzina miałaby sporo radości.

- dodaje.

Wybór materiałów do domu energooszczędnego

Zalety domu niskoenergetycznego nie muszą ograniczać się jedynie do niskiego zużycia energii, dłuższego zatrzymywania ciepła oraz niższych rachunków i mniejszym wpływie na środowisko. To i tak wiele, ale dzięki właściwie dobranym wymogom technicznym, materiałom i procesowi certyfikacji, można dodatkowo osiągnąć komfort ciszy i dobrej jakości powietrza - tak ważne w codziennym życiu domowników. Udało się to właścicielom prezentowanego, dzięki decyzjom dotyczącym wyboru konkretnych technologii i materiałów.

Izolacyjność cieplna i akustyczna

Dom został wzniesiony na ciepłej płycie fundamentowej. Akumulacja dużej ilości ciepła daje gwarancję stałej temperatury, zarówno zimą jak i latem. Budynek został zbudowany z prefabrykatów w technologii tzw. ciężkiego szkieletu drewnianego. W prefabrykatach zastosowano wełnę szklaną ISOVER Multimax30, Profi-Mata 200, Stropoterm czy płyty RIGIPS PRO. Dzięki tej kombinacji uzyskano bardzo korzystny współczynnik przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych i dachu - 0,08 W/(m2K). Udało się nawet w miejscach najbardziej kłopotliwych wyeliminować mostki termiczne dzięki dwuwarstwowej, szczelnej warstwie izolacji. Współczynnik przenikania ciepła dla drzwi i okien wynosi 0,8 W/(m2K). Odpowiednio zaprojektowana izolacja chroni również przed dźwiękami uderzeniowymi i powietrznymi. We wnętrzach wykorzystano również ogrzewanie podłogowe, zasilane pompą ciepła powietrze-woda. Odpowiada ona za ogrzewanie wody bieżącej do ustalonej temperatury. Urządzenie wykorzystuje w tym celu powietrze z zewnątrz. Z kolei za chłodzenie wnętrz latem odpowiada klimakonwektor.

Korzyści z odnawialnych źródeł energii

Na południowej części fasady okna zajmują 30-50% ściany. W czasie siedmiomiesięcznego okresu grzewczego promienie słoneczne bez trudu docierają do szyb i zapewnią zyski energetyczne. W domu zastosowane zostały okna o wysokim współczynniku przepuszczalności energii słonecznej (solar factor). Jednocześnie okna mają niski współczynnik przenikania ciepła (Ug i Uw). Aby uniknąć przegrzewania latem, zamontowano automatyczne żaluzje. Innym niemal bezkosztowym źródłem ciepła jest wentylacja mechaniczna z rekuperacją - odzyskuje ona ciepło z wywiewanego z domu powietrza. Fundamentem energetycznym domu jest jednak mikroelektrownia o mocy 8 kWp, która zaspokaja potrzeby wszystkich urządzeń w domu, a jej nadwyżki są odprowadzane do sieci.

Wymiana powietrza

Ważną funkcją rekuperacji jest filtracja - system wymiennych filtrów pozwala oczyścić powietrze z kurzu, pyłów i mikroorganizmów, czyniąc dom przyjaznym nie tylko dla alergików. Powietrze jest regularnie wymieniane, bez konieczności wietrzenia. Instalacja jest bardzo cicha.

Ekologia

W domu zredukowano zużycie wody poprzez zainstalowanie instalacji do oczyszczania i ponownej dystrybucji tzw. szarej wody. Wykorzystuje się ją m.in. do spuszczania wody w sedesie.

Projekt domu -parter

1. wiatrołap 3,57 m2
2. garderoba 3,14 m2
3. łazienka 2,39 m2
4. pom. techniczne 6,39 m2
5. komunikacja 7,99 m2
6. salon z kuchnią 45,96 m2
7. pokoj 11,36 m2
8. sypialnia 14,13 m2
9. łazienka 5,77 m2
10. biuro 9,80 m2
11. garaż 42,53 m2

Projekt domu - poddasze

12. komunikacja 21,13 m2
13. pokój 17, 01 m2
14. pokój 8,63 m2
15. pokój 11,05 m2
16. łazienka 4,99 m2

Metryka budynku

Nazwa projektu: Dom jednorodzinny parterowy z użytkowym poddaszem
Autor projektu: Łukasz Traczyk, główny architekt EcoReadyHouse
Powierzchnia użytkowa domu: 172 m2
Powierzchnia zabudowy: 145 m2
Wysokość budynku: 7,3 m
Kąt nachylenia dachu: 35°
Wymiary działki: 33,5 m × 24 m
Wskaźnik zapotrzebowania na energię użytkową (ogrzewanie i wentylacja) EU: max 14,10 kWh/m2/rok
Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową: (ogrzewanie i wentylacja + ciepła woda) EK : 18,25 kWh/m2/rok
Rok realizacji: 2015
Mieszkańcy: sześcioosobowa rodzina