Czarna kolekcja

W mojej kolekcji zgromadziłam rośliny o najciemniejszych kwiatach i liściach. Czerń, którą dostrzegamy w różnych częściach niektórych gatunków i odmian, tak naprawdę nie istnieje. Rośliny nie wytwarzają po prostu takiego barwnika. "Czarne" kwiaty i liście mają w rzeczywistości bardzo ciemne odcienie czerwieni, fioletu, niebieskiego lub purpury. Swoje barwy zawdzięczają obecności antocyjanów w soku komórkowym. Stężenie tych substancji jest na tyle wysokie, że tłumią one zieloną barwę chlorofilu w liściach i pędach. Niektóre z gatunków, mając niepozorne kwiaty, muszą czymś skutecznie przyciągać owady zapylające, stąd ich efektowne zabarwienie liści. Ponadto antocyjany są roślinom potrzebne do ochrony tkanek przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym, a także przed chłodem.

Jak się nimi opiekuję

Moja kolekcja, umieszczona w pojemnikach, przez całe lato zdobi taras położony od południa. Rośliny mają tam dużo światła, co bardzo odpowiada ich potrzebom (gdy słońca jest za mało, ich liście zielenieją). Wygląd tarasu zmienia się jak w kalejdoskopie, gdyż donice często przestawiam. Gdy niektóre okazy przekwitną i przestają być dekoracyjne - natychmiast je przycinam, przesadzam do żyznej ziemi z dodatkiem kompostu lub nawożę płynnym Florovitem, wstawiam do namiotu foliowego i czekam, aż znów się zagęszczą. Często dzięki temu zakwitają drugi raz w ciągu sezonu. Nie wszystkie "czarne" rośliny zimują w naszym klimacie w gruncie. Część z nich (np. kordylinę, szczawik i pokrzywkę) przenoszę do chłodnego jasnego pomieszczenia, reszta (np. uprawiane w pojemnikach żurawki, perukowiec i buk) spędza najchłodniejsze miesiące w namiocie foliowym. W tym okresie od czasu do czasu rośliny podlewam. Bulwiaste korzenie dalii oraz kłącza kanny przechowuję w piwnicy, w temperaturze około 5oC. W maju, kiedy minie groźba wystąpienia wiosennych przymrozków, a wysokie temperatury pod folią sprawiają, że rośliny szybciej rozpoczynają wegetację i wypuszczą nowe liście - przenoszę kolekcję na taras.

Jak zestawiam rośliny

Mam coraz więcej gatunków i odmian. Wciąż tworzę nowe aranżacje. W tym roku umieściłam rośliny zwisające na ścianach, dostawiłam również nowe donice na schodach tarasu. Gatunki zimujące w gruncie przesadziłam z donic do ogrodu, tworząc rabatę. Kompozycja nie jest całkowicie czarna. Pojedyncze grupy roślin o ciemnych liściach i kwiatach posadziłam pośród innych, w kontrastujących barwach. Dzięki temu niezwykłość "czarnych" rarytasów od razu zwraca uwagę. Jako koloru kontrastowego użyłam srebra (bylica), a także sporo ognistej czerwieni (szałwie i niecierpki). Część rabaty wysypałam jasnymi kamyczkami, aby stworzyć tło dla czarnolistnego konwalnika. Postarałam się stworzyć miejsce pełne fascynującego blasku i piękna. Wykorzystałam "czarne" rośliny do niebanalnych kompozycji w ogrodach swoich klientów.

Rośliny niezimujące w gruncie

Ciemne liście lub pędy

begonia (Begonia) 'Helen Lewis', 'Scarlet F1'; Biarum tenuifolium; Boronia megastigma 'Heaven Scent'; dalia ogrodowa (Dahlia cultorum) mieszanka odmian o brązowych liściach i 'Bishop of Llandaff'; Dodonaea viscosa 'Purpurea'; eonium (Aeonium arboreum) 'Arnold Schwarzkopf'; formium (Phormium tenax) 'Bronz Baby', 'Dazzler'; Huernia macrocarpa arabica; kanna (Canna) 'Asualt'; kolokazja (Colocasia esculenta) 'Black Magic'; kordylina (Cordyline australis) 'Purpurea'; korokia (Corokia virgata) 'Frosted Chocolate', 'Bronze Lady'; Neuroporteria napina; pokrzywka ( Coleus scutellaroides) 'Solar', 'Moonlight', 'Bienvenue'; takka (Tacca chantiereri); Nautilocalyx lynchii; peperomia (Peperomia caperata) 'Luna Red', 'Sundowner', pelargonia (Pelargonium) 'Mme Fournier', 'Rio Grande', 'Jubilee', 'Ann Hoysted', 'Meadowside Midinight', 'Black Magic', 'Dark Red Blizard'; perilla (Perilla frutescens) 'Purple'; szczawik (Oxalis tetraphylla); trzykrotki: Tradescantia zebrina 'Purpusii' i T. pallida 'Purpurea'.

Ciemne kwiaty

cestrum (Cestrum elegans), dalia (Dahlia): 'Czarny Kot', 'Summer Night', 'Ayrlies', 'Arabian Night', 'Mefisto', 'Moor Place'; mieczyki (Gladiolus) 'Piquant', 'Black Lash'.

Byliny zimujące w gruncie

Ciemne liście lub pędy

babka (Plantago major) 'Rosularis'; ciemiernik (Helleborus hybridus) 'Pluto', 'Metallic'; ciemiężyca (Veratrum nigrum); dąbrówka (Ajuga reptans) 'Atropurpurea', 'Mahagoni'; fiołek (Viola labradorica) 'Atropurpureum'; języczka (Ligularia dentata) 'Desdemona'; lobelie (Lobelia cardinalis) 'Dark Crusader', 'Queen Victoria'; Leptinella atrata; powojnik prosty (Clematis erecta) 'Purpurea'; rojnik (Sempervivum tectorum); rodgersje: Rogersja poophylla, R. pinnata 'Superba', 'Saarbruken'; rozchodniki (Sedum telphium) 'Matrona', 'Bertram Anderson'; serduszka (Dicentra) 'Bacchanal'; świecznica (Cimicifuga simplex) 'Brunette', James Compton'; tojeść (Lysimachia ciliata) 'Firecracker'; wilczomlecze: E. amygdaloides 'Purpurea', E. dulcis 'Chameleon', 'Fence Ruby'; żurawki (Heuchera micrantha) 'Palace Purple', 'Purple Petticoats', 'Velvet Night'.

Ciemne kwiaty

bodziszek (Geranium phaeum) 'Sambor'; driakwie: Scabiosa atropurpurea 'Ace of Spades', S. rumelica; irys (Iris chrysographes) 'Black Night'; firletka 'Vesuvius'; maki: Papaver somniferum 'Black Peony', P. orientale 'Tiirkenlouis'; liliowce (Hemerocallis) 'Super Purple', 'Purple Rain', 'Night Raider'; orlik (Aquilegia vulgaris) 'William Guiness'; ostrożeń (Cirsium rivulare) 'Atropurpureum'; peonia (Paeonia suffruticosa) 'Chocolate Soldier'; pierwiosnek (Primula) 'Gold Laced Group'; sadziec (Eupatorium purpureum); tulipan (Tulipa) 'Queen of Night'; rudbekia (Rudbeckia) 'Black Beauty'; sasanka łąkowa (Pulsatilla pratensis), szachownice: Fritillaria camtschatcensis, F. pyrenaica; szałwia (Salvia officinalis) 'Purpurascens'.

Rośliny dwuletnie i jednoroczne

ciemne liście lub pędy

rącznik (Ricinus communis) 'Impala'; komosa (Atriplex hortensis) 'Rubra'.

ciemne kwiaty

bratek (Viola) 'Bowles Black', Springtime Black'; celozja (Celosia plumosa) 'New Look'; chaber (Centaurea cyanus) 'Black Ball'; groszek (Lathyrus odoratus) 'Matucana', 'Windsor', 'Charlie'; malwy: Alcea annua 'Jet Black', A. rosea 'Nigra'; kosmos (Cosmos astrosangineus); petunia (Petunia) 'Mirage Velvet'; szarłat (Amaranthus caudatus), tujałka (Salpiglossis sinuata) 'Casino Black'; wilec (Ipomea batatas) 'Blachie'.

Rośliny podobne do traw

ciemne liście

Imperata cylindrica 'Red Byron'; konwalnik (Ophiopogon planiscapus) 'Nigraescens'; turzyce: Carex buchanani, C. flagellifera, C. comans.

Warzywa i zioła

ciemne liście

koper włoski - fenkuł (Foeniculum vulgare) 'Atropurpureum'; ozdobna kapusta (Brassica oleracea) 'Redbor'; trybula leśna (Anthriscus sylvestris) 'Ravenswing'; boćwina (Beta vulgaris) 'Mac Gregor's Favourite'; bazylia (Ocinum basilicum) 'Dark Opal'