Zabezpieczenie skarpy

Stok w trawie

Dobrym sposobem zabezpieczenia wzniesienia jest pokrycie go darnią. Nasiona traw mogą być jednak wypłukiwane w czasie deszczu czy podlewania, dlatego lepiej zdecydować się na płaty darni z rolki. Układamy je wzdłuż stoku (poprzeczne pasy mogą się osuwać) i dokładnie dociskamy lub wręcz mocujemy do podłoża drewnianymi kołkami. Pochyłość zbocza nie powinna jednak przekraczać 30o. Większe stromizny są bowiem bardzo trudne do koszenia i szybko przesycha na nich ziemia, a z nią trawa.

Żywe stabilizatory

Łagodne skarpy (o nachyleniu do 30o) najlepiej obsadzić roślinami. Wybierajmy gatunki łatwe w uprawie, odporne na suszę (ziemia na pochyłości szybciej wysycha), o rozległym systemie korzeniowym. Najlepiej, by rozrastały się za pomocą kłączy, które - przerastając podłoże - będą je stabilizować. Wcześniej zadbajmy o jakość gleby na stoku; warstwa urodzajnej ziemi powinna mieć min. 20 cm grubości. Im większe pochylenie skarpy, tym bardziej zwarta powinna być porastająca ją roślinność. Osnową kompozycji mogą być krzewy, np. amorfa drzewiasta, berberysy (np. koreański, Thunberga), irga Dammera (np. 'Eichholtz', 'Major', 'Mooncreeper'), irga drobnokwiatowa 'Streib's Findling', irga purpurowa (np. 'Variegatus' o dwubarwnych liściach), płożące odmiany jałowców (pospolitego, sabińskiego, wirginijskiego), kolcowój, kosodrzewina, pęcherznice, trzmielina Fortune'a czy żarnowiec miotlasty. Nie można zapomnieć o różach: pomarszczonej i gatunkach okrywowych. Dobre będą też krzewinki i byliny, np. aster gawędka, barwinek pospolity, bergenia sercolistna, bluszcz pospolity, bodziszek, dąbrówka rozłogowa, dzwonek dalmatyński i karpacki, gajowiec żółty, jasnota plamista, kocimiętka, konwalia majowa, podagrycznik pospolity 'Variegatum', poziomkówka indyjska, przetacznik siwy i rozesłany, rogownica kutnerowata, runianka japońska, tojeść rozesłana i niskie trawy ozdobne.

Skarpa w siatce

Przed umieszczeniem sadzonek w podłożu na powierzchni skarpy można rozłożyć siatkę z tworzywa sztucznego lub juty z nacięciami, w które sadzi się rośliny. Będzie stabilizowała stok do czasu, aż pędy i liście sadzonek zasłonią powierzchnię gruntu, a ich korzenie przerosną ziemię. Zamiast siatki można też zastosować włókninę ogrodniczą. W miejscach szczególnie stromych warto dodatkowo wzmocnić stok perforowanymi płytami wykonanymi z betonu, metalu lub ze sztucznego tworzywa. Ich otwory wypełniamy urodzajną ziemią i sadzimy w niej starannie dobrane rośliny. Kiedy się rozrosną i przesłonią perforowane elementy, skarpa będzie wyglądała bardziej przyjaźnie.

Opór murków

Wysokie i strome skarpy (o nachyleniu powyżej 45 st.) wymagają zabezpieczenia murkami oporowymi. Konstrukcje nie przekraczające wysokości 1,2 m można wznieść samodzielnie, budowę wyższych ścianek najlepiej zlecić firmie z uprawnieniami budowlanymi. Murki mogą być suche (wznoszone bez zaprawy) i mokre (ich poszczególne elementy są połączone zaprawą cementową). Jedne i drugie najczęściej buduje się z kamieni, cegieł lub elementów betonowych (np. bloczków, pustaków). Coraz częściej skarpy umacnia się też gabionami (metalowymi koszami wypełnionymi kamieniami). Ścianki oporowe wznosi się też z drewna, np. z bali różnej średnicy, desek czy wkopanych na sztorc podkładów kolejowych. Budując murek (zwłaszcza na nieprzepuszczalnym gruncie), warto pozostawić między nim a skarpą wolną przestrzeń i wypełnić ją warstwą odsączającą (żwirem lub tłuczniem). Na rozległej stromej skarpie można uformować szersze stopnie umocnione głazami, drewnianymi czy betonowymi palisadkami itp. Powstałe w ten sposób tarasy obsadzamy roślinami, a jeśli miejsca jest dosyć, ustawiamy na nich stół lub fotele.