Drzewa płaczące - o zwieszających się pędach

Płacząca wierzba nad stawem to popularny obrazek w naszych parkach. Form o podobnym pokroju jest więcej - i wśród gatunków liściastych, i wśród iglastych. Odmiany tego typu często występują pod nazwą 'Pendula' (po łacinie "zwisająca") i szczepione są na prostych pniach o różnej wysokości. Niektóre osiągają pokaźne rozmiary i nadają się raczej do dużych ogrodów. Ale wiele ma również miniaturowe rozmiary - te zmieszczą się na rabacie, a nawet w ogródku skalnym.

DRZEWA LIŚCIASTE JAK PARASOLE

Większość płaczących drzew i drzewek liściastych przybiera kształt kopuły lub parasola. Ich korony zbudowane są z pędów skierowanych w dół. U niektórych odmian łodygi niemal przylegają do pnia, u innych znacznie od niego odstają, dzięki czemu powstaje pod nimi rodzaj "altanki" osłoniętej od słońca i wiatru. Można ją wykorzystać do urządzenia kącika wypoczynkowego z ławeczką. W takich tajemniczych miejscach lubią się też bawić dzieci.

Liściaste płaczki zmieniają szatę o każdej porze roku. Zimą podziwiamy ich "szkielet" oraz barwę kory. Wiosną gałęzie zdobią młode listki albo efektowne kwiaty (jak np. u wiśni 'Pendula' i 'Kiku-Shidare' lub wierzby 'Kilmarnock'). Latem szczególnie ciekawie wyglądają odmiany o barwnych liściach, takie jak czerwone buki 'Black Swan' i 'Purpurea Pendula'.

Zresztą nawet u różnych zielonych odmian korona wygląda zawsze nieco inaczej. Karagana syberyjska 'Walker' oraz 'Pendula' to nieduże drzewka odpowiednie do kompozycji rabatowych czy do dekoracji małego skrawka ziemi, np. tuż przy schodkach wejściowych. Odmiany zwisające jesionu, buka, grabu i morwy to duże drzewa stanowiące mocny element ogrodowej zieleni. Warto wyznaczyć dla nich eksponowane miejsce, np. na dużym trawniku. Sadząc je w kompozycji z innymi roślinami, wybierzmy dla nich sąsiedztwo form o zupełnie odmiennym pokroju, np. kolumnowym lub kulistym.

DRZEWA Z IGŁAMI DO DOŁU

Płaczące formy drzew iglastych przyjmują bardziej różnorodne kształty niż liściaste. Często wyglądają jak monstra z innej planety. Nawet ta sama odmiana może przybierać różny pokrój, np. jałowiec pospolity 'Horstmann' o przygiętych do ziemi "ramionach" w jednym ogrodzie przypomina groźną wiedźmę, a w drugim - stracha na wróble. Choina kanadyjska 'Pendula' zaszczepiona na wysokim pniu wytworzy ciemnozieloną malowniczą bryłę, a gdy miejsce szczepienia znajduje się nisko, zwisające gałęzie uformują tylko niewielką poduchę.

Ogromną zaletą zwisających drzew szpilkowych jest także to, że pozostają zielone zimą, a uroku dodają im śniegowe czapy. Wyjątek stanowią płaczące odmiany modrzewia, które gubią szpilki, ale za to odsłaniają zwiewne nagie pędy.

CZASEM TRZEBA CIĄĆ

Jeśli chcemy pod zielonym parasolem stworzyć kryjówkę dla dzieci albo cieniste miejsce do wypoczynku, warto część gałęzi podciąć w taki sposób, by utworzyć wygodne wejście.

Gdy pędy skierowane w dół zaczynają po pewnym czasie pokładać się na ziemi, warto je skrócić.

Wcześnie kwitnące formy płaczące wierzb, zwłaszcza miniaturowych, warto zaraz po zrzuceniu kotków przyciąć dość krótko. Wkrótce wypuszczą nowe pędy i zagęszczą się, a do jesieni zdążą zawiązać pąki kwiatowe na przyszły rok.

PŁACZĄCE DRZEWA OD KULIS

Odmiany o płaczącym pokroju szczepione są najczęściej na prostym pniu drzewa tego samego gatunku (np. brzoza brodawkowata 'Youngii' na brzozie brodawkowatej, modrzew japoński 'Stiff Weeper' na modrzewiu japońskim itp.).

Pamiętajmy, że zwykle pień już nie rośnie wzwyż. Jeśli więc kupimy jarząb pospolity 'Pendula' zaszczepiony na wysokości 1,6 m, to taką mniej więcej wysokość zachowa drzewko przez całe życie.

W przypadku form płaczących buka (np. 'Pendula' i 'Purpurea Pendula') pędy najpierw kierują się nieco ku górze, a dopiero po pewnym czasie zaczynają się przewieszać. To sprawia, że korona także trochę przyrasta na wysokość. Jeżeli obok drzewa wbijemy w ziemię wysoki palik i w miarę wzrostu drzewa jego górny odcinek będziemy przywiązywać coraz wyżej do podpory, może ono urosnąć nawet kilka metrów powyżej miejsca szczepienia.

W podobny sposób można zwiększyć wysokość np. wierzby iwy 'Kilmarnock' (Salix caprea) - na zdjęciu z lewej. Jeden z jej przewisających pędów przywiązujemy do dużego palika i co roku w miarę wydłużania się tego pędu przyczepiamy do podpory na coraz większej wysokości. Po paru latach konary zdrewnieją i będą sztywniejsze.

ODMIANY ZWISAJĄCE DO NASZYCH OGRODÓW

IGLASTE: sosna wejmutka 'Pendula', choina kanadyjska 'Pendula', cyprysik groszkowy 'Filifera' i 'Filifera Aurea', cyprysik nutkajski 'Pendula', jałowiec pospolity 'Horstmann', modrzew europejski 'Pendula' i 'Repens', modrzew Kempfera 'Pendula' i 'Stiff Weeper', świerk pospolity 'Frohburg', 'Inversa', 'Pendula' i 'Viminalis', tuja zachodnia 'Filiformis'.

LIŚCIASTE: brzoza 'Youngii', buk pospolity 'Black Swan', 'Pendula', 'Purpurea Pendula' i 'Purple Fountain', grab pospolity 'Pendula', grujecznik japoński 'Pendulum', jarząb pospolity 'Pendula', jesion wyniosły 'Pendula', karagana 'Pendula', leszczyna 'Pendula', morwa biała 'Pendula', olsza 'Pendula', sofora 'Pendula', wiąz 'Camperdownii', wierzba 'Kilmarnock' i 'Curly Rock'.

Czy wiesz, że...

Z form o zwisających pędach można utworzyć szeroki parasol. W tym celu buduje się konstrukcję, do której przypina się pędy drzewa.