Storczyk - Orchis

Kiedyś, aby podziwiać egzotyczne storczyki, lub - jak kto woli - orchidee, trzeba się było udać w daleką podróż lub przynajmniej odwiedzić palmiarnię. Obecnie te egzotyczne kwiaty można z łatwością kupić, i to w niewygórowanej cenie. Pojawiają się w sprzedaży nawet w supermarketach.

W dużym wyborze

Wśród wyjątkowo bogatej, bo liczącej 20 tysięcy gatunków rodziny storczykowatych (Orchidaceae) hodowcy i ogrodnicy wyszukali sporo roślin, które nie są zbytnio wymagające, i opracowali proste metody ich uprawy. Najbardziej popularny domowy storczyk to falenopsis. Coraz liczniej dołączają do niego inne rodzaje: dendrobium, wanda, miltonia, sabotek (Paphiopedillum), katleja i grupa odmian mieszańcowych Cambria. Warto też szukać zygopetalum, ponieważ pięknie pachnie. Wymienione storczyki tworzą niewielkie kępy liści (30-50 cm wysokości), ale ich kwiatostany mogą dwukrotnie je przewyższać. Uprawia się je w małych doniczkach, często wykonanych z przezroczystego plastiku, przez który światło dociera do korzeni, lub w wiszących koszyczkach z listewek.

Cymbidia są dorodniejsze. Niektóre osiągają blisko półtorametrową wysokość, a ich kwiatostan składa się z kilkunastu kwiatów o średnicy 5-10 cm. Najbardziej odpowiadają im obszerne głębokie doniczki z dużymi otworami odpływowymi.

Storczyki Ballerina to nowa grupa odmian z rodzaju epidendrum. Rośliny tworzą proste pędy 40-60 cm długości, gęsto ulistnione u podstawy, i drobne (2 cm), ale liczne kwiaty. Sadzi się je w podobnych pojemnikach jak cymbidia.

Lubią domowe klimaty

Wprawdzie fama głosi, że storczyki są wyjątkowo wymagające, ale zaspokojenie ich potrzeb wcale nie jest trudne.

Jasne pomieszczenie. Storczyki potrzebują dużo rozproszonego światła. Najlepiej rosną na parapetach wschodnich okien. Przy południowych i zachodnich oknach powinniśmy je latem nieco ocieniać. Od północy i w głębi mieszkania rośliny trzeba doświetlać żarówką energooszczędną lub typu Flora przez 10-12 godzin w ciągu doby.

Umiarkowane ciepło. Tym egzotycznym kwiatom latem najbardziej odpowiada temperatura 24 st. C, zimą zaś 18 st. C. Nocą wolą mieć o kilka stopni chłodniej - w lecie lubią spać przy otwartych oknach, w zimie przy przykręconych kaloryferach.

Wilgotne powietrze. Pokojowe storczyki nie lubią bardzo suchego powietrza. Jeśli postawimy je w grupie z innymi roślinami, atmosfera wokół nich będzie wystarczająco wilgotna. Zimą warto w pomieszczeniu przykręcić kaloryfer, bo gorący bardzo wysusza powietrze. Jeśli to nie wystarcza, możemy postawić rośliny na tacy z keramzytem, regularnie go zraszając.

Daj im odpocząć

By storczyki ponownie zakwitły, powinny nieco odpocząć. Mają pod tym względem różne wymagania.

Śpią, gdy przekwitną - tak zachowuje się większość gatunków. Przekwitły kwiatostan obcinamy u podstawy, a korzenie i podłoże przepłukujemy wodą bez nawozu. Następnie roślinę stawiamy w chłodniejszym zakątku pokoju. Cymbidia, a także niektóre dendrobia obficie kwitną jedynie wówczas, gdy w czasie spoczynku w dzień panuje temperatura 15-18°C, nocą zaś o kilka stopni niższa. Przez 6 tygodni storczyków praktycznie nie podlewamy i nie nawozimy (w suchych pomieszczeniach można czasem je zraszać).

Wystarcza im krótka drzemka. Falenopsis często powtórnie zakwita na tym samym pędzie. Dlatego należy go przyciąć pod przekwitłym dolnym kwiatkiem. Gdy pojawią się nowe pąki, "głodówkę" przerywamy.

Najpierw rosną, później śpią. Niektóre dendrobia zaraz po kwitnieniu zaczynają rosnąć. Wtedy nie należy im skąpić wody ani nawozu. Dopiero gdy nowe przyrosty osiągną 2/3 długości starszych pędów, pozwalamy odpoczywać roślinie przez 6 tygodni.

Dbaj o korzenie

Korzenie storczyków mają nietypowe wymagania.

Bez ziemi. W uprawie storczyków używa się głównie grubych kawałków kory, włóknistego torfu i kokosowych włókien. Podłoża powinno mieć kwaśny odczyn (pH 4,5-6). Najprościej kupić gotową mieszankę dla storczyków.

W zbitym kłębowisku. Storczyki lubią małe, przyciasne pojemniki z niewielką ilością podłoża. Sadząc duże okazy w głębokich doniczkach, na spód (do 1/4 wysokości naczynia) sypiemy keramzyt.

Przesadzanie na sucho. Roślinę przenosimy do nieco większej doniczki dopiero wtedy, gdy korzenie niemal rozsadzają pojemnik. Pod koniec okresu spoczynku, gdy storczyki zaczynają tworzyć nowe korzonki, trzeba je obficie podlać. Po kilku dniach delikatnie wyjmujemy korzenie, usuwamy żółknące pędy i umieszczamy storczyk w trochę większej doniczce. Przesadzonym okazom zraszamy wyłącznie liście. Pierwszy prysznic robimy po tygodniu.

Rozmnażanie przy okazji przesadzania. Zmiana doniczki jest dobrym momentem, by delikatnie rozdzielić młode, zaczynające się ukorzeniać pędy odroślowe i posadzić je w oddzielnym naczyniu. Starsze, przerośnięte egzemplarze niekiedy trzeba po prostu przeciąć nożem.