Cebulkowe oryginały

Cebulka do cebulki podobna, ale to, co z nich wyrośnie, może być nie lada niespodzianką. Same nazwy są intrygujące: puszkinia, iksjolirion, kamasja. A kwiaty, które pojawią się wiosną, mają zaskakujące formy i barwy. Warto więc wprowadzić do ogrodu nietypowe rośliny cebulowe, tym bardziej że ich uprawa wcale nie jest trudna. Niektóre mogą rosnąć w jednym miejscu przez kilka lat, inne wymagają wykopania latem, przechowania i ponownego sadzenia jesienią. Przy okazji można rośliny rozmnożyć, oddzielając cebulki potomne, usunąć te uszkodzone lub chore i pozyskać całkiem nowe okazy poprzez wymianę ze znajomym ogrodnikiem. Przy sadzeniu cebulowych oryginałów pamiętajmy, że cebulki trzeba umieścić na głębokości odpowiedniej dla danego gatunku. Posadzone zbyt płytko mogą przemarznąć, a jeśli tkwią zbyt głęboko, pędy z trudnością będą się przebijać przez warstwę gleby. Śnieżnik (Chionodoxa) Łacińska nazwa śnieżnika pochodzi od greckich słów he doksa (sława, chwała) i he chion (śnieg). Można powiedzieć, że śnieżniki "sławią śnieg", bo zakwitają, gdy zima nie dała jeszcze za wygraną. Ich białe lub niebieskie kwiaty pojawiają się w marcu i kwietniu. Najczęściej uprawiany jest śnieżnik olbrzymi (Chionodoxa gigantea) o szafirowych kwiatach z białym oczkiem dorastający do wysokości 20 cm. Odmiana 'Album' kwitnie na biało. Tydzień później zakwita wysoki na 15 cm śnieżnik lśniący (Chionodoxa uciliae). Jego kwiaty mają płatki w kolorze lawendy z białym oczkiem. Cebulki sadzi się we wrześniu i październiku na głębokości 6 cm, w odstępach 7-8 cm. Stanowisko powinno być słoneczne lub lekko ocienione, a gleba żyzna i dobrze zdrenowana. W jednym miejscu mogą pozostawać przez kilka lat. Szybko się rozrastają i tworzą zwarte, zagęszczone kępy, ale słabiej wówczas kwitną. Dlatego co kilka lat w czasie letniego spoczynku warto cebulki wykopać, podzielić i rozsadzić. Psiząb (Erythronium) Oryginalną polską nazwę zawdzięcza kształtowi cebulki, która wygląda jak kły groźnego brytana. Roślina ma nie tylko dekoracyjne kwiaty (pojawiają się w kwietniu i maju), ale i liście. Kolor kwiatów zależy od gatunku - psiząb amerykański (Erythronium americanum) kwitnie na żółto, a europejski psiząb liliowy (Erythronium dens-canis) ma płatki w gamie od bieli po ciemny fiolet i marmurkowe liście. Gatunki amerykańskie są wyższe od europejskich, dorastają do 30 cm. Psizęby najlepiej rosną na lekko wilgotnych próchnicznych glebach (także nad wodą). Doskonale nadają się do obsadzania miejsc półcienistych i cienistych, np. pod koronami drzew. Cebulki mogą pozostawać w tym samym miejscu przez kilka lat i nie wpływa to na pogorszenie kwitnienia. Nadmiernie zagęszczone rośliny warto pod koniec lata wykopać i rozmnożyć przez oddzielenie cebul potomnych. Psizęby sadzimy we wrześniu na głębokości 6-10 cm, w rozstawie 15-20 cm. Puszkinia cebulicowata (Puschkinia scilloides) Zakwitające w kwietniu puszkinie przypominają maleńkie hiacynty. Najpopularniejsza jest puszkinia cebulicowata o dzwonkowatych bladoniebieskich kwiatach z ciemniejszym paskiem. Odmiana 'Alba' jest śnieżnobiała. Rośliny najlepiej rozwijają się w słońcu i lekkim cieniu. Można je sadzić w ogródkach skalnych i na rabatach, nawet pod drzewami liściastymi, które wczesną wiosną nie rzucają jeszcze dużego cienia. W uprawie nie sprawiają kłopotów. Na glebach zasobnych szybko się rozprzestrzeniają i co roku pięknie kwitną bez dodatkowego zasilania nawozami. W jednym miejscu mogą rosnąć przez kilka lat. Gdy kępy są zbyt zwarte, a kwiaty drobniejsze, warto je podzielić lub oderwać cebule potomne od matecznych. Puszkinie sadzi się we wrześniu i październiku na głębokości 5-8 cm, w odległości 8-10 cm. Śniedek baldaszkowaty (Ornithogalum umbellatum) Nazywany jest potocznie śpioszkiem. Zebrane w baldachy białe kwiaty tworzą w maju delikatne kobierce. Otwierają się w godzinach południowych, w pochmurne dni pozostają zamknięte. Rośliny szybko się rozrastają i tworzą kępy o średnicy około 20 cm. Polecane są na łąki kwietne, skalniaki i jako rośliny obwódkowe. Ścięte do wazonu mogą stać przez dwa tygodnie. Dla śniedka dobre są miejsca słoneczne lub lekko ocienione i niemal wszystkie gleby - byle niezbyt suche i jałowe. Cebule sadzi się we wrześniu i październiku w odstępach 7-8 cm, w dołkach o głębokości 8-10cm. Roślinę można rozmnażać przez wysiew nasion lub z cebul potomnych, które oddziela się po wykopaniu na początku lipca. Szachownica perska (Fritillaria persica) Ten gatunek szachownicy wydaje długie kwiatostany zbudowane z drobnych kwiatów w kolorze bakłażana. Zakwita w maju, dorasta do wysokości 80 cm. Wspaniale wygląda w dużych grupach. Szachownice lubią miejsca słoneczne, gleby żyzne, przepuszczalne, dobrze zdrenowane i wapienne. Będą bujnie rosły przez wiele lat, ale na lato cebule trzeba wykopywać i przechowywać w suchym pomieszczeniu. Sadzimy je do gruntu we wrześniu i październiku dość głęboko (15 cm pod poziomem gruntu). Również rozstawa powinna być duża: 20-25 cm, aby mogły się swobodnie rozrastać. Na zimę należy je okryć zmieloną korą lub torfem. Rośliny rozmnaża się przez oddzielanie cebul przybyszowych tworzących się przy piętce cebuli matecznej. Gdy podczas letniego spoczynku wypuszczą korzenie, trzeba je natychmiast posadzić. Kalochortus (Calachortus superbus) Potocznie nazywa się go lilią motylą. Kwiaty przypominają kielichy tulipanów. Osadzone są pojedynczo lub po kilka na łodygach o długości 30-40 cm. Barwnych odmian jest wiele: płatki mogą być białe, różowe, niebieskie, żółte, fioletowe; gładkie lub w delikatne smugi. Roślina kwitnie w czerwcu i lipcu. Polecana jest do ogrodów skalnych, nadaje się na kwiat cięty. Kalochortus najlepiej czuje się w miejscu słonecznym lub półcienistym, na przepuszczalnej glebie. Cebule wykopuje się w sierpniu, a sadzi we wrześniu i październiku w rozstawie 10-15 cm, na głębokości 8 cm. Na zimę trzeba je przykryć warstwą ściółki. Roślinę rozmnaża się przez oddzielenie cebul potomnych. Iksjolirion (Ixiolirion) Oryginalna roślina o zebranych w grona kielichowatych kwiatach w kolorze lila. Kwitnie w maju i pierwszej połowie czerwca. Ma ładne długie liście przypominające źdźbła traw. Dorasta do wysokości 30-40 cm. Nadaje się do uprawy w pojemnikach i na kwiat cięty. Lubi miejsca osłonięte, słoneczne i ciepłe, gleby żyzne, lekkie i przepuszczalne. Cebulki należy sadzić we wrześniu w odległości 10 cm, na głębokości 8 cm, a wykopywać w czerwcu. W chłodniejszych rejonach Polski rośliny należy okryć na zimę lub posadzić je głębiej (10-12 cm), gdyż są wrażliwe na mrozy. Rozmnaża się je z cebul przybyszowych lub z nasion. Kamasja (Camassia) Tworzy okazałą kępę ozdobnych, długich liści i gruby pęd kwiatowy zakończony gronem kilkudziesięciu kwiatów o lawendowych płatkach. Odmiana 'Alba' ma kwiaty białe. Kamasja kwitnie w maju i na początku czerwca. Dorasta do wysokości 90 cm. Najlepiej rozwija się w miejscach słonecznych lub lekko ocienionych, na glebie żyznej, przepuszczalnej i wilgotnej. Nie wymaga wykopywania na lato. Termin sadzenia cebulek przypada na wrzesień i październik. Odpowiednia rozstawa to 15 cm, a głębokość sadzenia 10-15 cm. Kamasja rozmnaża się z nasion lub cebul przybyszowych, które w lipcu trzeba oddzielić od matecznych. Silne mrozy mogą zaszkodzić cebulkom, więc na zimę warto stanowisko osłonić.