Derenie [Prezentacja krzewu]
Same derenie wystarczą, by stworzyć efektowny ogród. Są bowiem nie tylko piękne, ale i ogromnie zróżnicowane. O każdej porze roku oferują nam rozmaite atrakcje.
Derenie
Derenie mają czym zachwycać. Ich drobne kwiatki są tak liczne, że tworzą świetlistą mgiełkę albo wraz z różowymi lub białymi liśćmi służącymi za powabnię prezentują się jak okazałe kwiaty. Powstające z nich owoce kształtem przypominają koraliki lub kolczyki. Liście mogą być wzorzyste, a jesienią wspaniale się przebarwiają. Nawet pędy zadziwiają paletą barw. Są wśród dereni krzewy o różnych formach (niektóre to kuliste miniaturki), a także drzewa prezentujące iście japoński szyk. Jest i krzewinka tworząca zwarte kobierce.
Na zdjęciu powyżej: Czerwień pędów derenia białego 'Sibirica' doskonale prezentuje się na tle żółtych gałęzi derenia rozłogowego 'Flaviramea'
Fot. Tomek Ciesielski
Na zdjęciu powyżej: Dereń świdwa 'compressa' (inaczej dereń biały 'Hessei' wolno rośnie, ma pionowe pędy i poskręcane liście. Jesienią fioletowieje
Dereń jadalny kwitnie w lutym
Pomimo przymrozków czasem już w lutym drobnymi kwiatostanami złoci się dereń jadalny (Cornus mas) i bardzo podobny do niego dereń japoński, zwany też lekarskim (C. officinalis), które rozrastają się w szerokie krzewy lub małe drzewa. W maju fascynująco wygląda bezlistne jeszcze drzewo - pagodowo rozkładający gałęzie dereń kwiecisty (C. florida) o białych lub różowych 'kwiatach'. Równie pięknymi, choć nieco mniejszymi "kwiatami" obsypuje się w czerwcu ulistniony wówczas dereń kousa (C. kousa). Zdjęcie jego odmiany chińskiej nadesłane przez naszą czytelniczkę zamieszczamy na s. 63. Inne jego odmiany, np. gwiazdkowata 'Milky Way' i różowa 'Satoni', pąki rozwijają nieco wcześniej.
Na zdjęciu powyżej: Dereń kwiecisty 'Cherokee Chief' obsypuje się licznymi 'kwiatami' o średnicy ok. 5 cm
Fot. Flora Press/MAP
Na zdjęciu powyżej: Dereń kwiecisty na słonecznych stanowiskach jesienią wspaniale się przebarwia. Jego odcienie są uzależnione od pogody.
Dereń kanadyjski
Późno kwitnie też dereń kanadyjski (C. canadensis) będący krzewinką. Natomiast większość odmian, które zwracają uwagę barwą liści, tworzy białe baldachy kwiatów o średnicy do 10 cm. Nie zawsze na gałęziach jest ich dużo, a w dodatku zlewają się z kolorytem krzewów.
Na zdjęciu powyżej: Dereń kanadyjski rozrasta się przez rozłogi. Ma 'kwiaty' o średnicy 2 cm. Jesienią roślinę ozdobi kilka czerwonych owoców
Fot. Tomek Ciesielski
Na zdjęciu powyżej: Dereń świdwa 'Midwinter Fire', gdy ma pod dostatkiem słońca, jego kora jest jaskrawoczerwona, a gdy światła jest mniej ? pomarańczowa, żółta lub jasnozielona.
Czerwone liście
Liście dereni pięknie przebarwiają się na czerwono, pomarańczowo lub żółto. Niektóre, np. dereń biały (C. alba), jesienią ponownie zakwitają i na ich gałęziach obok białych owoców, które z czasem zmieniają kolor na niebieskawy, pojawiają się baldachy białych kwiatków. Gdy opadną liście, bardziej intensywna staje się barwa kory. Pędy mogą wyglądać jak pomalowane jaskrawą farbą aż do kwietnia, bo wtedy przykrywa je zieleń nowych przyrostów. Ponieważ stare gałęzie brązowieją, warto je wiosną silnie przycinać, by miały piękne odcienie.
Na zdjęciu powyżej: Dereń biały 'Sibirica Variegata'
Fot. Flora Press/The Garden Collection
Na zdjęciu powyżej: Zimowe barwy młodych pędów dereni, od lewej: rozłogowy 'Baileyi',świdwa 'Winter Beauty', biały 'Spaethii', biały 'Buds Yellow', biały 'Kesselringii', świdwa 'Cardinal', rozłogowy 'White Gold', biały 'Sibirian Pearls', kousa 'Eurostar'
Dekoracyjne liście
Coraz więcej odmian dereni tworzy dekoracyjne liście. Mogą być one złociste (barwa ta jest intensywna zwłaszcza wiosną) lub zielone z jasnym brzegiem albo środkiem. Na niektórych pojawiają się też różowe odcienie. Najefektowniej prezentują się jednak te, u których dominuje biel.
Na zdjęciu powyżej: Dereń kousa 'Gold Star'
Fot. Flora Press/BIOSPHOTO
Na zdjęciach powyżej: Dereń pagodowy 'Variegata'
Dereń biały
Gałęzie takich odmian z daleka wyglądają jak okryte kwiatami. Mają je np. odmiany derenia białego 'Elegantissima' i 'Ivory Halo' (inaczej 'Baihalo'), jeśli tylko nie rosną w silnie przypiekającym słońcu. Trzeba jednak pamiętać, że im mniej zielone są liście, tym słabiej rośliny kwitną i owocują.
Na zdjęciach powyżej: Dereń biały 'Gouchaultii'
Fot. Flora Press/Nova Photo Graphik
Na zdjęciach powyżej: Dereń biały 'Aurea'
Smak owoców derenia
Owoce derenia kousa dojrzewają we wrześniu lub w październiku. Wyglądają jak egzotyczne owoce liczi, ale smakiem przypominają gruszki ulęgałki. Do jedzenia nadają się, gdy... spadną na ziemię. Podobnie jest w przypadku derenia jadalnego. Jego owoce mają 3 cm długości. Dopóki wiszą na gałęziach, są bardzo kwaśne, a kiedy nabiorą słodyczy, też od razu opadają. Robi się z nich dereniówkę, dżemy, soki i kompoty. Można je kisić ? wtedy smakują jak oliwki. Żeby mieć duże plony, warto posadzić specjalne odmiany owocowe. Jest ich wiele, np. 'Dublany', 'Ekzoticznyj', 'Elegantnyj', 'Kresowiak' i 'Szafer' o czerwonych lub fioletowych owocach czy - 'Jantarnyj' - o żółtych. Drzewka można zamówić np. na stronie www. drzewa.com.pl, www.kurowski.pl i www.derenjadalny.com.
Na zdjęciu powyżej: Owoce derenia kousa mają wielkość małych mirabelek
Fot. Ewa Narkiewicz
Na zdjęciu powyżej: Dereń rozłogowy 'Kelseyi'
Jak z żelaza
Derenie jadalny, biały, rozłogowy (C. sericea) i świdwa (C. sanquinea) dobrze rosną w słońcu i półcieniu na przeciętnej glebie. Lepiej, gdy jest ona wilgotna. Doskonale znoszą cięcie, nadają się więc na formowane żywopłoty, a rozrastającym się koronom można ograniczać rozmiary. Pędy gatunków krzaczastych łatwo się zakorzeniają. Natomiast derenie kousa, kwiecisty oraz pagodowy (C. controversa) potrzebują żyznej, wilgotnej gleby. Są wrażliwe na silny mróz, dlatego lepiej je sadzić w miejscach osłoniętych od wiatru, a kwiecisty ? tylko w najcieplejszych rejonach kraju. Młode okazy warto na zimę osłaniać. W zasadzie się ich nie przycina.
Na zdjęciu powyżej: Dereń biały 'Sibirica'
Fot. Tomek Ciesielski
Na zdjęciu powyżej: Dereń rozłogowy 'Cherokee Daybreak'
- Więcej o:
