Tulipanowiec amerykański. Małe odmiany tulipanowców

Tulipanowiec amerykański oryginale liście i kwiaty

Tulipanowiec amerykański odmiany

Potężne rozmiary, przedziwnie wykrojone liście, jesienią olśniewający złocisty kolor, a w czerwcu na gałązkach kwitnące "tulipany"... Tak prezentuje się tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera), który bywa atrakcją zabytkowych parków i kolekcji dendrologicznych. To jeden z dwóch występujących na świecie gatunków. Drugi - tulipanowiec chiński, dużo bardziej wrażliwy na mrozy - w Polsce jest raczej niespotykany.

Tulipanowiec, drzewo dla niecierpliwych

Tulipanowiec amerykański ma oryginalne liście

Tulipanowiec pochodzi z południowo-wschodnich rejonów Ameryki Północnej. Usadowił się w szerokich dolinach Appalachów, gdzie współtworzy lasy liściaste. W warunkach naturalnych tulipanowiec amerykański osiąga nawet 60 m wysokości i dożywa 200-300 lat.

Do Europy zawędrował przed około 300 laty, stając się przebojem krajobrazowych parków. Jest to bowiem potężne drzewo, u nas osiągające wysokość około 30 m, które można eksponować na rozległym trawniku. Dzięki swej jasnej zieleni tulipanowiec wyjątkowo efektownie wygląda na tle ciemniejszego drugiego planu. Drzewo ma ciekawe liście - błyszczące, sztywne, z czterema klapami, kształtem przypominające lirę albo... kocią głowę.

Fot. PIOTR BANASZCZAK

Fot. FLORA PRESS

Tulipanowiec amerykański - kwiaty jak tulipany

Swoją nazwę tulipanowiec zawdzięcza zdobiącym go w czerwcu kwiatom podobnym do tulipanów. Są one żółtozielone, z pomarańczowymi plamami u nasady.

Tulipanowiec, urodziwy olbrzym

Tulipanowiec amerykański uprawa

Tulipanowiec jest jednym z najstarszych drzew liściastych na ziemi. Ten kuzyn magnolii ma podobne do niej wymagania. Potrzebuje dobrej, świeżej gleby, o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie, w miarę zacisznego miejsca i słońca. Młode okazy mogą być wrażliwe na mróz, starsze świetnie sobie u nas radzą.

Drzewo to ma mięsiste korzenie, które uszkodzone łatwo gniją, więc tulipanowiec przesadzać można tylko w bardzo młodym wieku (drzewka sadzimy wiosną). Poza tym rośnie szybko (rocznie ok. 40 cm) nie choruje i jeśli tylko ma sporo miejsca, nie sprawia większych kłopotów.

Tulipanowiec amerykański ma cenne drewno

Elegancki, prosty pień tulipanowca pokrywa lekko spękana, szara kora. Dolne gałęzie układają się poziomo, wyższe celują pod kątem ku górze - co w sumie tworzy eliptyczny pokrój drzewa. Gałęzie są dość kruche.

Tulipanowiec nie lubi cięcia i trudno zabliźnia większe rany, toteż potencjalne korekty należy przeprowadzać możliwie wcześnie, by nie ciąć grubych konarów.

Drewno jest lekkie, pachnące, białe, miękkie, łatwe w obróbce, o ciekawym rysunku słojów. Bywa używane do produkcji oklein, mebli, części instrumentów muzycznych. Jedna ze spotykanych w Ameryce nazw, Canoe Wood, pochodzi stąd, że Indianie w jego pniach drążyli łodzie.

Tulipanowiec amerykański - właściwości lecznicze

Amerykańska medycyna zainteresowała się tulipanowcem w XIX w., w czasach wojny domowej, gdy poszukiwano alternatywnych metod leczenia malarii. W zastępstwie chininy, jako środek przeciwgorączkowy, podawano nalewkę z jego kory, kory derenia kwiecistego i wierzby.

Drzewa szybko rosnące. Jakie wybrać?

Dziś wiemy, że pachnąca i gorzka kora tulipanowca zawiera oprócz innych związków około 47 leczniczych alkaloidów. Sproszkowany korzeń używany bywa w USA jako dodatek smakowy do niektórych gatunków piwa.

Najstarszy w Polsce tulipanowiec rośnie w miejscowości Pożarowo (woj. wielkopolskie), liczy ponad 200 lat i ma 26 m wysokości. Największą kolekcję tulipanowców można zobaczyć w arboretum w Kórniku k. Poznania.

Najbliższej szkółki, która ma w swojej ofercie odmiany tulipanowca, najlepiej szukać na stronach Związku Szkółkarzy Polskich: zszp.pl.

Tulipanowiec amerykański cena

Tulipanowiec amerykański (Lirodendron tulipifera) to drzewo o bardzo atrakcyjnych pachnących kwiatach. Kwiaty są w kolorze od żółtozielonego do pomarańczowego i pojawiają się od lipca przez całe lato. W sprzedaży drzewko o wysokości 35-50 cm (mierząc bez pojemnika), w doniczce 9x9 cm  (0,5 litra). Cena: 12 zł/sadzonka.

Tulipanowiec amerykański - mniejsze odmiany

'Aureomarginatum' o pstrych malowniczych liściach - zielonych pośrodku, z kremowobiałym, nieregularnym, szerokim brzegiem. Dorasta do 20-25 m.

'Fastigiatum' - odmiana kolumnowa (pokrojem przypomina dąb piramidalny), osiąga wysokość ok. 20 m.

'Glen Gold', 'Jackson' - odmiany złotolistne, które wymagają więcej wilgoci i lekko ocienionego stanowiska, dorastają do 15-20 m.

'Purgatory' ma pokrój regularny, owalny. Liście jasnozielone z kremowożółtą plamą pośrodku. Osiąga wysokość 12-15 m przy średnicy ok. 5 m.

'Ardis' - nowość - odmiana do małych ogrodów dorastająca do 5-7 m, o szerokoeliptycznym pokroju, liściach drobnych, niekiedy pozbawionych klapowania.

'Edward Gursztyn' - odmiana o kulistym pokroju i powolnym wzroście - docelowo osiąga wysokość 2-3 m i ok. 2 m średnicy. Dostępna także w formie szczepionej. Nie kwitnie.

Fot. FLORA PRESS