Jemioła to roślina czy pasożyt?

Czy jemioła szkodzi drzewu na którym rośnie?

Olbrzymie drzewa porośnięte jemiołą przyciągają wzrok. A jeśli jeszcze obsiądą je ptaki, zwłaszcza kolorowe i dźwięcznie szczebioczące jemiołuszki, sprawiają doprawdy niezapomniane wrażenie. Jemiołę podziwiamy jednak z mieszanymi uczuciami: czy zielona lokatorka nie nadwątla sił gospodarza?

Jemioła pasożyt

Zakotwiczona na drzewie nie może pobierać z ziemi wody i soli mineralnych - zabiera je konarom, na których rośnie. Zwykle jednak nie stanowi dla nich dużego obciążenia, bo jej zielone gałązki same wytwarzają organiczne substancje pokarmowe - zaliczana jest więc do półpasożytów. Jeśli jednak wilgoci w glebie brakuje, a jej okazów wyrosło zbyt wiele, mogą one przyspieszyć obumieranie drzewa. Tyle że wówczas jemioła ginie razem z nim.

Sposób na ładną jemiołę [Porady eksperta]

Jemioła w sadach

Pojedyncze okazy jemioły białej czasami pojawiają się w sadach na starych jabłoniach.

Jemioła pospolita

Ta podniebna roślina należy do krzewów. Nasz krajowy gatunek - jemioła pospolita, inaczej biała, potocznie strzęśla (Viscum album) - występuje w całej Europie i południowo-zachodniej Azji.

Na jakich drzewach rośnie jemioła?

Zazwyczaj wybiera topole, rzadziej inne drzewa liściaste, ale np. nie zagnieżdża się na rodzimych dębach i bukach.

Jemioła rozpierzchła

Tylko jej niezwykle rzadkie podgatunki rosną na iglakach: na sośnie - jemioła rozpierzchła (Vis-cum album ssp. austriacum) o żółtych owocach, a na jodłach - jemioła jodłowa (V. abietis) o białych jajowatych owocach, która zwykle wybiera duże drzewa mające ponad 20 lat.

Rośliny Bożego Narodzenia

Jak ocenić wiek jemioły?

Pędy rośliny co roku tworzą na wierzchołkach po jednym widełkowatym rozgałęzieniu, więc liczba ich "pięter" pozwala z grubsza oszacować wiek jemioły. Ponieważ są kruche, często opadają na wietrze. Rośliny przeważnie dożywają 20 lat, osiągając półmetrową średnicę. Ale zdarzają się też prawie półwieczne metrowe kule.

Gałązki nie tworzą ciemnej warstwy korka i cały czas pozostają zielone tak jak liście. Natomiast pod korą gałęzi jemioła rozrasta się cienkimi korzeniami, których krótkie odnogi, tzw. ssawki, wnikają do tkanek drewna.

Araukaria chilijska (Araucaria araucana). Drzewo dinozaur

Co zrobić żeby jemioła nie zwiędła?

Jemioła na Święta

Jemioła często, zwłaszcza w okresie Bożego Narodzenia, używana jest jako naturalna ozdoba domu. Jeśli chcemy mieć ją we własnym ogrodzie, wystarczy wczesną zimą rozgnieść jej jagody na dolnej stronie gałęzi, np. niewysokiej starej jabłoni lub jarzębiny. Roślina dłużej zachowa świeżość, gdy zetnie-my ją z fragmentem gałęzi.

Zdjęcie powyżej: Gałązki jemioły w domu szybko więdną, ale długo zachowują zielony kolor.

Jemioła symbol

Bez jemioły roczek goły - mówiło ludowe porzekadło. Jej zimową zieleń uważano za dar niebios. Może dlatego przyjęło się, że pod jemiołą można bezkarnie się całować. Zawieszona u sufitu miała gwarantować szczęście i dostatek, a owoce, których sok przypomina nasienie - liczne potomstwo.

Jemioła rozmnażanie

• Jemioła rozsiewa się dzięki ptakom, które chętnie zjadają jej białe owocki dojrzewające zimą.
• Po wydaleniu przez ptaki nasiona dzięki otoczce z kleistego soku przywierają do kory drzew.
• Kiełkują w maju, wrastając w korę.
• Z czasem powstaje pęd z rozwidleniami.
• Jemioła zakwita mniej więcej po 7 latach, w lutym lub marcu. Jest dwupienna, czyli ma owocujące okazy żeńskie oraz mniej liczne egzemplarze męskie.

Jemioła ziele

Warto wiedzieć, że... jemioła leczy - m.in. usprawnia krążenie, pomaga przy nadciśnieniu, miażdżycy, stanach zapalnych kręgosłupa i stawów. Łatwo jednak ją przedawkować, a wówczas staje się toksyczna. Samemu nie należy więc jej stosować.